Пәнінің оқу әдістемелік кешені 6В01725-Шетел тілі: екі шетел тілі


Дәріс 8 Тақырыбы: Сыни тұрғыдан ойлауды дамытуда Блум таксономиясын пайдалану



бет30/37
Дата09.12.2023
өлшемі1,59 Mb.
#135442
түріСабақ
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   37
Байланысты:
УМКД Сыни

Дәріс 8 Тақырыбы: Сыни тұрғыдан ойлауды дамытуда Блум таксономиясын пайдалану
1.1.Блум таксономиясы туралы түсінік
1.2.Блум таксономиясы бойынша сұрақтар дайындау
1.3.Блум түймедағы

Блум таксономиясы мен сыни тұрғыдан ойлау қатар жүреді. Блум таксономиясы студенттерді ақпаратты немесе білімді сыни тұрғыдан талдаудың ойлау процесі арқылы өтеді. Блум таксономиясы білімнен/есте сақтаудан басталады және студенттерді бірте-бірте оқушы тарапынан әрекетті тудыратын сұрақтар мен кілт сөздердің деңгейлері негізінде қосымша ақпаратты іздеуге итермелейді. Сыни тұрғыдан ойлау да, Блум таксономиясы да білім мен метатаным үшін қажет.


Практикалық қолданбалар:
Кез келген әңгімеге, әсіресе зерттеу жұмысын жазғанда өз үлесіңізді қосу үшін «мәтінмен», «диалог» және оқып жатқан нәрсеңіздегі олқылықтарды немесе үнсіздіктерді толтыру идеясы өте маңызды.
«Мазмұндық» жалпы біліміміз неғұрлым көп болса, біздің қатысуымыз соғұрлым маңызды болады.
Блум таксономиясын не үшін пайдалану керек?
Педагогикалық алмасуда мұғалімдер мен студенттер өзара алмасудың мақсатын түсінуі үшін мақсаттарды (оқу мақсаттарын) орнату маңызды.
Мұғалімдер мақсаттарды ұйымдастыру үшін шеңберлерді пайдаланудың пайдасын көре алады, өйткені мақсаттарды ұйымдастыру өздерінің және студенттердің мақсаттарын нақтылауға көмектеседі.
Ұйымдастырылған мақсаттар жиынтығы мұғалімдерге көмектеседі:
- тиісті нұсқауды жоспарлау және жеткізу;
- бағалаудың жарамды тапсырмалары мен стратегияларын құрастыру;
- нұсқау мен бағалаудың мақсаттарға сәйкес келуін қамтамасыз ету.
Қайта өңделген таксономияда білім осы алты когнитивтік процестің негізінде жатыр, бірақ оның авторлары танымда қолданылатын білім түрлерінің жеке таксономиясын жасады:
Фактологиялық білім
Терминологияны білу
Нақты бөлшектер мен элементтерді білу
Концептуалды білім
Классификациялар мен категорияларды білу
Принциптер мен жалпылауларды білу
Теорияларды, модельдерді және құрылымдарды білу
Процедуралық білім
Пәнге қатысты дағдылар мен алгоритмдерді білу
Пәнге тән әдістер мен әдістерді білу
Тиісті процедураларды қашан қолдану керектігін анықтау критерийлерін білу
Метатанымдық білім
Стратегиялық білім
Тиісті контекстік және шартты білімді қоса алғанда, когнитивтік тапсырмалар туралы білім
Өзін-өзі тану
Педагогикалық зерттеушілер мен когнитивтік психологтар тобы 2001 жылы жаңа және қайта қаралған Блум таксономиясының негізін әрекетке бағытталған болу үшін әзірледі. Осылайша, оқушылар оқу мақсаттарына жету үшін етістіктер қатары арқылы жұмыс істейді. Төменде қайта қаралған Блум таксономиясындағы деңгейлердің әрқайсысының сипаттамасы берілген:
Есте сақтау: Оқушылардың санасына ұғым туралы түсінік беру.
Түсіну: ақпаратты белгілі бір жолмен қорытындылау немесе қайталау.
Қолдану: үйренген материалды жаңа және нақты жағдайларда қолдана білу.
Талдау: Факті мен пікірді ажырата білу үшін білімнің негізгі құрылымын түсіну.
Бағалау: Идеялардың, теориялардың, заттардың және материалдардың құндылығы туралы пайымдаулар жасау.
Жасау: генерациялау, өндіру немесе жоспарлау арқылы тұжырымдамаларды жаңа құрылымдарға немесе үлгілерге қайта ұйымдастыру.
«Блум түймедағы»
Блум түймедағының алты күлтесі – сұрақтар типінің алты түрі.
1. Қарапайым сұрақтар. Оларға жауап бере отырып, болған жайттар туралы
әңгімелеп беруге болады. Дәстүрлі бақылау жұмыстарында, терминологиялық диктанттарда, т.б. қолданылады.
2. Анықтаушы сұрақ. Әдетте, «Сонда сіз солай демекшісіз ғой ..?», «Менің
түсінуімше, сіз …», «Менің қателесуім мүмкін, бірақ, меніңше, сіз былай айтқан сияқты болдыңыз…» деген сұрақтар болады. Бұл сұрақтар анықтау мақсатында жайдары көңілмен берілуі керек.
3. Интерпретациялық (түсіндіруші) сұрақ. «Неліктен жапырақтар күз мезгілінде сарғаяды?» — деген сұрақтың жауабын оқушылар білетін болса, ол сұрақ жай сұраққа «айналады».
4. Шығармашылық сұрақтар: «егер», «болса», «қалай болар еді» деген сияқты
сөздермен келеді.
5. Бағалау сұрақтары. «Неліктен бұл жақсы, басқасы жаман деген баға
алды?», «Бір нәрсе екінші нәрседен несімен ерекшеленеді?» — деген сұрақтар бағалау критерийлерін түсіндіруге бағытталған.
6. Тәжірибелік сұрақтар. «Күнделікті өмірде қай жерде байқайсыз?», «Кейіпкердің орында болсаңыз, не істер едіңіз?» — деген сипаттағы сұрақтар теория мен практиканы ұштастырады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   37




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет