Басқару іс-әрекетіндегі мнемоникалық процестер

Басқару іс-әрекетіндегі мнемоникалық процестер

Перцептивтік процестер басқару іс-әрекеті үшін кәсіби – мәнді ақпараттың қабылдануын, ал мнемоникалықтар олар- дың сақталуын қамтамасыз етеді. Олар «жанды» деген жалпы ұғымға беріледі. Этимологиялық тұрғыдан бұл термин гректік әйел-құдайы, барлық музалардың анасының атынан туындайды. Ес процестердің тұтастай жүйесінен тұрады: жаттап алу, сақтау, қайта жаңғырту және ұмыту, олар өздерінің бағытталуы, функционалдық рөлі және негізгі заңдылықтары бойынша

• 
  ерікті және еріксіз есте сақтау (жаттау) мақсаттың болуы немесе болмауымен айырмаланады;
  
• 
  қозғаушы, көңіл-күйлік, образдық (оның жоғары көрінісі – эйдетикалық ес, өте мұқият образ), сөздік-логикалы ес;
  
• 
  көру, есту, саналау, иіс, дәм, кинестикалық ес – еске сақ- тауға арналған ақпаратты беретін анализатор белгісі бойынша;
  
• 
  ұзақ мерзімдік және қысқа мерзімдік ес.
  

• 
  жатталатын және сақталатын ақпарат құрылымында заттар туралы емес, субъектілер туралы мәліметтер айрықша орын алады;
  
• 
  табысты іс-әрекет үшін жетекші есінде жатталуы тиіс ақпараттың үлкен көлемінің болуы;
  
• 
  ақпараттың алуан түрлілігінің жоғары дәрежесі, өйткені ұйымдастыру жүйелері социотехникалық сипатта болады;
  
• 
  тіркелетін ақпараттың әр типтілігі: фактілер туралы, пі- кірлер туралы, жүйе туралы, т.б;
  
• 
  барлық ақпараттық көздердің өзара байланыстылығы, бұл тек бастының ғана белсенді жүйеленуі мен тіркелуін талап етеді;
  
• 
  басқарудың жедел жағдайларының өзгеру серпініндегі естің ақпаратты көкейтестіленуіне үнемі дайындығын талап етеді;
  
• 
  қатаң уақыттық режим қажетті ақпаратты қайта жаңғырту жылдамдылығына талап қояды;
  
• 
  басқару жағдайларының тек жалпы ерекшеліктерін ғана емес, олардың «тетіктерін де» ескеру қажет.
  

Жетекшінің оперативті есінің негізгі және жалпы ерекшелігі

• 
  оның қалыптасуы мен тұтастай алғандағы даму деңгейінің жоғары болу шамасы. Естің бұл түрі жетекшінің мнемоникалық процестерінің құрылымында үстем орын алады.