ISSN 1811-1831. Вестник ПГУ

46
ISSN 1811-1831. Вестник ПГУ
47
серия
 ПЕДАГОГИЧЕСКАЯ. 2015. №3
ӘОЖ 378:811
А. Б. Бакраденова, Ж. Қ. Жұбантаева
Павлодарский государственный педагогический институт, г. Павлодар
ПЕДАГОГ МАМАНДАРДЫ ДУАЛДЫ  
ОҚЫТУ ЖҮЙЕСІ АРҚЫЛЫ ДАЙЫНДАУ
Мақалада  мектепке  дейінгі  мекемелер  мен  орта  білім  беру 
мектептеріне педагог мамандарды көптілділік жағдайында дуалды 
оқыту жүйесімен дайындау мәселелері қарастырылады. 
Кілтті сөздер: білім беру жүйесі, кәсіби құзыреттілік, білікті 
маман, дуалды оқыту
«Қазақстан Републикасының 2015 жылға дейін білім беруді дамыту 
тұжырымдамасы»  білім  беру  жүйесіне  үлкен  жаңалық  және  салмақты 
жауапкершілік әкелгені белгілі. Онда «Мектепке дейінгі тәрбие мен білім 
беру – баланың жасын және өзіне тән ерекшеліктерін ескере отырып, оның 
толыққанды қалыптасуы үшін даму ортасын ұйымдастыратын үздіксіз білім 
берудің  бастапқы  деңгейін  құру  талабы  алдымызда  тұр»  делінген.  Осы 
тұжырымдаға сәйкес мектепке дейінгі мекемелерде жүргізілетін оқу-тәрбие 
жұмыстарына үш тілді оқып-үйрену енгізіліп, балалардың интеллектуалды 
дамуына назар аудара бастады. 
Интеллектіні  дамыту  өзінен-өзі  болмайды.  Педагог  ғалымдар  бұл 
үдерісті «кішкентай домалақ қарды домалата отырып үлкен домалақ қар 
жасаумен салыстыруға болады», деп түсіндіреді. Бірақ, оны дұрыс жасау 
үшін,  яғни  домалақты  аппақ,  жұмсақ  қардың  үстімен  еппен  домалату 
керектігін ескерте отырып, ғалымдар балалардың оқу-тәрбиесіне мектепке 
дейінгі кезеңде және одан кейінгі бастауыштық оқытуда ерекше мән беруді 
көздейді. Балалық шақтағы бала білімі көлемді болумен қатар, тез, ширақ 
жинақталуы керек екендігін ескертеді. Тәрбиеленуші балалардың мектепалды 
даярлығын,  яғни  білімі  жағынан  толық  қамтамасыз  ету,  балабақшада 
ұйымдастырылатын  оқу-іс  әрекетінде  мектепке  дейінгі  және  бастауыш 
білімнің  оқыту  бағдарламаларының  өзара  үйлесімділігін  сақтау,  мектеп 
жасына дейінгі баланың балабақшада және кейін мектепте талап етілетін 
тәрбиелік, нормалық қызметті жан-жақты меңгеруіне қажетті жағдайлар 
тудыру тәрбиешілер мен мұғалімдерге ортақ міндеттер болып табылады.
Әрине, бұл міндеттер бүлдіршін кезінен балабақшаға үзбей барып жүрген 
балаларды оқытып-тәриелеуде, оқуға барар алдында ұйымдастырылатын 
мектепалды топ балаларын оқыту-тәрбиелеу жұмыстарында өзара ықпалдастықта 
шешіліп жатады. Қазіргі заман талабына орай туындаған мәселе – балабақшадан 
бастап бүлдіршіндер мен оқушы балалардың шетел тіліне үйретілу мәселесі.
ҚР Білім және ғылым министрлігінің шешімімен біздің институттың 
мектепке дейінгі оқу және тәрбие мамандығы бойынша студенттерге шетел 
тілін тереңдете оқыту арқылы, полиглот тәрбиешілер дайындау практикаға 
енгізіліп отыр. Ағылшын тілінде сөйлейтін мамандар даярлау 2010-11 оқу 
жылынан бастап филологтардың да құзырына ендірілген болатын.
Мектепке  дейінгі  оқыту  және  тәрбиелеу  мамандарын,  барлық  тіл 
мамандарын  жоғары  құзыретті  етіп  дайындау  –  педагогикалық  оқу 
орындарының ең басты мақсаты мен миссиясы. Осы миссияны толыққанды 
орындауға институттың стратегиялық жұмыс жоспарында орын берілген 
және тіл кафедраларының көптеген мүмкіндіктері баршылық. 
Біздіңше, ерекше мүмкіндіктің бірі – педагогика институты тарапынан 
даярланып жатқан мамандықтарға дуалды білім беру жүйесін енгізу. Бұл жүйе 
бойынша болашақ мамандардың кәсіби құзіреттілігі теория мен практиканы 
бірлестіре жүзеге асыру арқылы жоғарылай бастады. «Дуальность» означает 
«двуединство,  двойственность».  Дуальное  обучение,  как  показывает 
практика европейской системы образования, является продуктом тесного 
взаимодействия образовательных учреждений и работодателей по успешной 
профессиональной и социальной адаптации будущего специалиста.» деп 
қөрсетілген энциклопедиялық сөздікте. Біздің мамандықтар жағдайында 
күнделікті берілетін теориялық білім мазмұнын балабақшадағы, мектептегі оқу-
тәрбие үдерісімен практика жүзінде бекітіп қана қоймай, әр студенттің өздігінен 
іздене, шетел тілін коммуникативтік-қатысымдық әдіспен игеру деген сөз.
Дуалдық оқыту жүйесі нәтижесінде жоғары оқу орнының мамандарын 
дайындау  үдерісі  балабақшалар  мен  лингвистикалық  бағыттағы 
мектептердегі оқыту мен тәрбиелеу үдерісімен тығыз байланысқа түсіп, 
арадағы бағдарламалық, әдістемелік тіпті тәрбиелік қарама-қайшылықтар, 
келеңсіздіктер жойылады. Осы жүйені жоғары оқу орындарына енгізу келесі 
мәселелерді екіжақты бірлікте толықтай шешуге де мүмкіншілік береді:
– дуалды жүйе бойынша оқытылатын тұлғаның қажетті біліктілік пен 
еңбек дағдыларына (шетел тілді мамандарға қатысты), кәсіби білімге ие 
болып еңбек нарығында сұраныс деңгейінің жоғарылуына;
– болашақ мамандарды дайындау деңгейінің жоғары оқу орындарында 
көтерілуіне; 
– болашақ мамандардың әлеуметтік (шет тілінде дәріс беретін педагогке 
тән қиыншылықтарды шеше білуге) бейімделуге;
– мамандықты тереңірек ойланып таңдауға, социализация, тапқырлық 
пен шығармашылыққа бейімдейтін біліктіліктің дамуына;
– балабақша мамандарының, мектеп мұғалімдері мен оқушыларының 
қызығушылығы  мен  сұранысына  қарай  әрбір  мамандықта  қажетті 
бағдарламалардың, элективті (икемді) курстардың, бағдарламалардың әзірленуіне;
– білім беру мекемелерінің жобаларды жүзеге асыру кезеңдерінде өзара 
әрекеттесу аясын кеңейтуге;

48
ISSN 1811-1831. Вестник ПГУ
49
серия
 ПЕДАГОГИЧЕСКАЯ. 2015. №3
– дайындалған мамандардың кәсіби тұрғыда өзін өзі басқара білуіне;
– оқу мекемесінің (кафедралардың) тартымдылық беделінің артуына, 
студенттер контингетінің жоғарылауына;
– оқу орнын аяқтаған мамандарды одан әрі жұмысқа орналастыруға;
– білім беру мекемелерінің өзара бәсекелесуге қабілеттілігін жоғарылатуға. 
Дуалды оқыту, яғни бірлесе оқытудан алынар қамал мол. Қашықтан 
оқыту, өзін өзі тани, іздене оқу өмірімізге етене еніп, оқушылардың, білімге 
ынтыққан әбір жастың өміріне еркін орныға бастағанда, институттағы білімді 
базалық мекемелерде, өндірісте күнделікті жалғастыра оқытудың тиімділігін 
заманның өзі-ақ дәлелдеп келеді. Облыс жұртшылығы осыны түсініп, жас 
жеткіншектерді тәрбиелейтін бастапқы сатыға – мектепке дейінгі мамандар-
тәрбиешілер, әдіскерлер даярлайтын мамандықтарға, қазақ тілі мен әдебиеті 
мен шетел тіліне мұғалімдер даярлайтын мамандықтарға кешікпей келіп, өз 
балаларын бүгінгі Қазақстанға өте қажетті мамандықты меңгеруге ұмтылуда. 
Әлемдік  тәжірибеге  қарағанда,  білім  берудің  дуалды  жүйесі 
мамандардың  кәсіби  дайындығын  жоғарылатуға,  болашақта  білікті 
мамандар даярлап шығаруға ықпал етеді. Әр күні жүйелі түрде жинақтап 
отырған  білімінің  нәтижесін  балабақшада  тәжірибеде  бекітіп  отыратын 
студенттің тәрбиеші мамандығына біртіндеп бейімделуі қамтамасыз етіледі. 
Мамандыққа тән құзыреттілігі пайда болған, пайда болып қоймай, қалған 
жылдар бойы әбден беки түскен болашақ маман білікті маман біздерден 
дайындалып шығатындығына біршама мүмкіндіктер жасалуда.
Павлодар мемлекеттік педагогика институты – облысымызда мектепке 
дейінгі жоғары білімді мамандар даярлайтын жалғыз оқу орны. Мектепке дейінгі 
оқыту және тәрбиелеу бойынша ғылыми тұжырымдар шығарып, салиқалы 
үлес қосып жүрген ғалымдарымыз қаншама. Биылғы жылы атап өтерлік 
жетістігіміз кафедра мамандықтарына оңтүстік Қызылорда, Жамбыл, Шымкент 
облыстарынан  «Серпін»  бағдарламасы  бойынша  жүздеген  мемлекеттік 
гранттардың бөлінуі. «Мектепке дейінгі оқыту және тәрбиелеу», «Бастауыш 
оқыту педагогикасы мен әдістемесі» және ана тілімен ағылшын тіліне қатарынан 
даярланатын «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандықтары бойынша үштұғырлы 
(қазақ, орыс, ағылшын) тілді мамандар дайындау ісі де тәжірибеге енгізілуде.
Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 29 қаңтардағы «Жаңа 
онжылдық – жаңа экономикалық өрлеу, Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері» атты 
Қазақстан халқына жолдауында: балаларды мектепке дейінгі тәрбиемен және 
оқытумен қамтамасыз ету жөніндегі 2010-2014 жылдарға арналған «Балапан» 
бағдарламасы қабылданып, оның басты міндеттерінің бірі ретінде мектепке 
дейінгі ұйымдарды білікті кадрлармен толық қамтамасыз етуді және олардың 
біліктілігін тұрақты түрде арттыруды жүзеге асыру, – деп нақты көрсетілген [1].
Заманауи жаңа технологияларды қолданып жатқан көптеген мектепке дейінгі 
мекемелер мен политілді мектептер біздерден кәсіби құзыреттілігі қалыптасқан 
мамандар дайындауға сұраныс беруі – заңдылық. Павлодар мемлекеттік 
педагогикалық институттың 2020-шы жылға дейінгі даму стратегиясында: 
маман дайындауда білім сапасына қол жеткізу халықаралық стандарт пен оның 
талаптарына сәйкестендірілетіні көрсетілген. Халықаралық білім кеңістігіне 
кірігу үшін ұлттық білім беру бағдарламаларын әлемнің алдыңғы қатарлы 
жоғары оқу орындарының бағдарламаларымен үйлестіру жүзеге асырылуда [2].
Институт  қабырғасынан  теориялық  біліммен  мемлекеттік  стандарт 
талабына сай жасалған оқу бағдарламасы негізінде қаруланатын студент 
болашақта теориялық білімін базалық балабақша топтарында, бастауыш және 
орта білім беретін мектеп қабырғасында шыңдай алатын болады. Оған дәлел 
бүгінгі қоғам сұранысына жауап беру мақсатында институт студенттерінің  
2012-2013 оқу жылынын бастап, 5В010100 – «Мектепке ейінгі оқыту мен 
тәрбиелеу»  (бакалавриат)  және  5В012100  –  «Қазақ  тілінде  оқытпайтын 
мектептердегі қазақ тілі мен әдебиеті» (бакалавриат) мамандықтарына шетел 
тілінде дайындық жүргізілуіне орай ерекше ынтамен оқып жатқандықтары. 
Дуалды оқыту әдісі осы орайда өте тиімді болуда, өйткені аптаның бір күні 
немесе оқу үдерісін ұйымдастыру бөлімімен келісім негізінде сабақ кестесін 
теория мен практиканы кезектестіре, үйлесімді құру арқылы студенттер 
өздерінің қай тілде болсын педагогтік құзыреттерін игере түсуде. Дуалды 
оқыту элементтерінің тұрақтана бастауы балабақша тәрбиешісі, әдіскері болуға 
машықтану үшін 1-курста «Кіші топтарда оқу-тәрбие жұмыстарымен танысу»,  
2, 3-курстарда «Танымдық-оқу және оқу-зерттеушілік», 4-курста өткізілетін 
өндірістік және дипломалды тәжірибешілік кезеңдерінде айқын көрініс беріп 
отыр. Төменгі курстарда институтқа жақын орналасқан мектепке дейінгі 
мекемелерде ұйымдастырылса, ал дипломалды тәжірибешілік оқу-тәрбие ісін 
үш тілде жүргізетін қалалық 121-ші гимназия-балабақша мен студенттерінің 
таңдаған  тақырыптарына  ыңғайлы  түрлі  ғылыми  зерттеу  алаңдары  бар 
балабақшаларда өткізу тиімді болуда. Таңдаулы пәндер компоненті бойынша 
кейбір әдістемелік пәндерді балабақшада өткізуге мүмкіндік тудырылуда. 
Мектепке дейінгі тәрбие мен білім беруде баланың (тәрбиеленушілердің) 
бойына  тәрбие  нәрін  себетін  тұлға  –  тәрбиеші  мен  мұғалім.  Олардың 
жоғары оқу орнының әр курсқа арналған білім беру бағдарламаларын кейін 
барып қызметке тұратын орындарда іс-тәжірибемен байланыстыра игеруі 
болашақта алатын мамандығына деген жауапкершілігін арттырумен қатар, 
іскерлік дағдыларын, кәсіби құзыреттіліктерін қалыптастыруға ықпал етеді 
[4]. Яғни, балаларды тәрбиелеу, дамыту, білім беру мәселесінде балабақшада 
балаларға да, болашақ тәрбиешілерге де тиімді жағдайлар жасау, мектепте 
ағылшын тілін тереңдете оқитын балалар мен әлі де тәлімгер педагогтардың 
өзара  қарым-қатынастарының  қалыптасуын  жақсарту  –  бүгінде  дуалды 
оқыту жүйесі элементтерімен орнығып келе жатқан игілікті іс. Институттың 
стратегиялық бағдарламасында осы мәселеге байланысты жалпы мұғалімнің 

50
ISSN 1811-1831. Вестник ПГУ
51
серия
 ПЕДАГОГИЧЕСКАЯ. 2015. №3
(тәрбиешілердің) кәсіби құзыреттілігінің теориялық-әдістемелік негіздері 
ашық көрсетіліп, болашақ мұғалімдерді (тәрбиешіні) даярлау мәселесінде 
студенттердің кәсіби қабілетін қалыптастыруды дуалды жүйеге шектестіру 
бойынша тиісті дәрежеде жүзеге асыру көзделген. Ендігі уақытта дуалды 
оқыту жүйесінде ғылыми негізде орындалатын істерге көңіл бөліп, жоғары 
оқу орны әлеуетін өндіріс-оқыту мекемелеріндегі үзіліссіз жүзеге асып келе 
жатқан аумақты жаңалықтармен тығыз байланыста көтере алуымыз қажет.
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1 Назарбаев, Н. Ә. 2010 жылғы 29 қаңтардағы «Жаңа он жылдық – 
Жаңа экономикалық өрлеу, Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері» Жолдауы. 
– Астана, 2010.
2 Павлодар мемлекеттік педагогикалық институтының 2020-шы жылға 
дейінгі стратегиялық даму жоспары. – Павлодар, 2015.
3 Зимняя, И. А. Компетентностный подход в образовании. Проблемы 
качества образования. – М., 2004. – С. 34-38.
4 Карасаева, Х. О. Дуальное обучение в практике образовательных 
учреждений Казахстана. – Актауский колледж «Кайнар», 2013. 
Материал 07.09.15 баспаға түсті.
А. Б. Бакраденова, Ж. К. Жубантаева
Подготовка педагогических специалистов через дуальное обучение
Павлодарский государственный 
педагогический институт, г. Павлодар.
Материал поступил в редакцию 07.09.15.
А. B. Bakradenova, Zh. K. Zhubantayeva
Training of pedagogical experts through dual teaching
Pavlodar State Pedagogical Institute, Pavlodar.
Material received on 07.09.15.
В статье рассматривается вопросы подготовки педагогических 
специальностей дошкольных учреждений и общеобразовательных 
школ через системы дуального образования в условиях полиязычия.
The article discusses the issues of preparation of pedagogical skills 
of preschool institutions and secondary schools through a dual system of 
education in polylinguism.
ӘОЖ 37.091.313:811.512.122
Д. Д. Бисмильдина
ф.ғ.к., доцент, Қазақ инженерлік-техникалық академиясы, Астана қ.
«ПРАКТИКАЛЫҚ ҚАЗАҚ ТІЛІ» ПӘНІНЕН СТУДЕНТТІҢ 
ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫ (СӨЖ) ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Бұл  мақалада  автор  тақырыбында  студенттердің  өзіндік 
жұмысын  ұйымдастыру  сипаттамалары  (СӨЖ)  талдау 
«Практикалық қазақ тілі».
Кілтті сөздер: студенттің өзіндік жұмысы, практикалық қазақ 
тілі, білім, білік, дағды, іскерлік.
Білім дегеніміз – күш, күш дегеніміз – білім. Білім мақсат емес, ол – 
қару. Ғалым Ж. Б. Қоянбаевтың тілімен айтсақ: «Білім беру дегеніміз – бұл 
адам баласын білім байлығымен қаруландыру, оны өз бетімен білім алуға, 
іскерлік пен дағдыны игеруге даярлау» [1, 203]. 
Білім  алушыға  тілді  тереңірек  меңгерту,  оларды  білім  байлығымен 
қаруландыру  семинар  сабақтарымен  бірге  студенттің  оқытушымен  біге 
жұмысы (СОБЖ) сағаттарында жүзеге асырылады. Ал білім алушыны өз 
бетімен білім алуға, іскерлік пен дағдыны игеруге даярлау СӨЖ (студенттің 
өзіндік жұмысы) арқылы орындалады. 
Өзіндік  жұмысы  –  оқу-танымдық  әрекеттің  ерекше  түрі.  Жоғары 
оқу орындарының орыс бөлімі студенттеріне қазақ тілінен аудиториялық 
сабақтан тыс өз бетінше орындауға берілген жұмыстың әр тапсырмасын 
орындауға пәннің оқу бағдарламасына сәйкес 3 сағат бөлінген. Оны орындау 
барысында оқытушы тек кеңес беруші, бағыттаушы қызметін атқарады. 
Себебі өнегелі ұстаз «өзім бол» демейді, «өзің бол» дейді. Әр ізденістің өз 
олжасы бар, ол алдымен ізбасарлыққа, содан соң ізашарлыққа үйретеді. 
Өзіндік жұмыс студенттің өз біліміне деген жауапкершілігін арттырып, 
өз  білімінің  траекториясын  анықтауға  және  қолданатын  білім  әдістерін 
таңдауға баулиды. 
«Ана тілі мен ана тілі әдебиетін әрбір жас буынға екі алуан жолмен 
жақын етіп білдіру бар. Бұның сара жолы – мектеп арқылы оқытып білу, 
екіншісі,  ұзақ  болса  да  кейде  өнімді,  қонымды  болатын,  әр  адамның 
өздігінен оқу-іздену арқылы сол ана тілі әдебиетін баурай білу бар», – дейді  
М. О. Әуезов. Осыған орай, СӨЖ-дің мақсаты – тіл үйренушінің өздігімен 
білімін толықтыра, жетілдіре отырып, жаңа түсінік пен білім алуы; өзекті 
тақырып төңірегінде шешім қабылдай алуы және қиын мәселелерді шешуі 
болып табылады.

52
ISSN 1811-1831. Вестник ПГУ
53
серия
 ПЕДАГОГИЧЕСКАЯ. 2015. №3
СӨЖ  семестр  бойы  пәнді  жүйелі  түрде  меңгеруді,  игерілген  білім, 
білік,  дағды,  түсінік  пен  құзыреттілікті  бекітуді,  семинар  сабақтарына 
жан-жақты дайындалуды қамтамасыз етіп, өздігімен үйрену дағдыларын 
қалыптастырады.  Білім  –  бүкіл  оқығандарыңның  ұмытылып  қалғанда 
бойыңда сақталатыны. Ал сақталып қалатындар – әдет, сенім, бағыт, дағды, 
қабілет. Бар байлық – баста, бар кедейлік – баста.
СӨЖ тақырыптары семинар сабақтарының және СОБЖ тақырыптарымен 
сәйкес  келеді.  Бұл  өз  кезегінде  студентке  жүйелі  білім  алып,  өтілген 
тақырыпты  бекітуге  көмектеседі.  СӨЖ  тақырыптары  пәннің  типтік 
бағдарламасынан алынған [2]. Осыған орай СӨЖ тақырыптары бойынша 
реферат,  эссе,  шағын  шығарма  жазу,  ауызша  және  жазбаша  ой  толғау, 
мәтінді конспектілеу, мазмұнын айту, сипаттама беру, суреттеу, слайд-шоу 
жасау, презентация әзірлеу тапсырмалары беріледі. Мұндай тапсырмаларды 
жоғары деңгейде орындай алу – өнер. Ал өнер – мінсең ат, ұшсаң – қанат, 
ішсең – тамақ, кисең – жаннат. Өнерсіз жан – өнегесіз. «Тегінде, адам баласы 
адамнан ақыл, ғылым, өнер, ар, мінез деген нәрселермен озады. Онан басқа 
нәрсеменен оздым ғой демектің бәрі – ақымақшылық» [3, 18]. 
Әрине, мұндай тапсырмаларды орындау кез келген студенттің қолынан келе 
бермейді. Дегенмен ой елегінен өткізіп, зерделеп зерттесе, бәрі де түсінікті-ақ 
болар. «Адамның көңілі шын мейірленсе, ғылым-білімнің өзі де мейірленіп, 
қолға тез түседі. Шала мейір шалалықты білдіреді», – дейді дана Абай [3, 32].
СӨЖ кейде сәтті шығып, кейде сәтсіз орындалуы мүмкін. Дегенмен 
тәжірибе осылайша жинақталады. Мұндайда студенттер Жан Жак Руссоның: 
«Қиналып, сүрінген жеріңді өзімнің бақытсыздығым деп санама, бәлкім, 
сенің шын бақытың осы жерден басталатын шығар. Сондықтан оны өзімді 
бақытқа апарар жол деп сана», – деген есті сөзін ескеріп жүргені абзал.  
Жоғарыда көрсетілген тапсырма түрлері қазіргі кезде білімді толық 
игеру  үшін  қойылатын  талаптарды  түгелдей  қамтиды,  яғни  «білімнің 
толықтығы; білімнің жүйелілігі, үйлесімділігі, қисынды бірізділігі; білімнің 
ұғымдылығы – оқушының өз бетінше ізденуіне жол ашу; білімнің әрекеттілігі 
– жаңа білім алу үшін бұрынғы білімді шеберлікпен пайдалану мүмкіндігін 
жасау» сияқты ғылым негіздерін, іскерлікті, дағдыны игерген жоғары білімді 
адамды даярлауға бағытталады [1, 204].
Мұндай жазбаша жұмыстарды орындау ерекшелігі, тәртібі, сондай-ақ 
СӨЖ-ді сауатты ресімдеуге және мінбеде сөйлеу, тақта алдында жауап беру 
барысында қойылатын талаптар пәннің оқу-әдістемелік кешенінде (ПОӘК) 
толық көрсетілген, онда СӨЖ тапсырмаларын орындау бойынша әдістемелік 
нұсқаулық берілген.
Студенттің өзіндік жұмысы (СӨЖ) – нәтижеге бағдарланған жұмыс. 
Студент өзіндік жұмыс тапсырмаларын орындаудың нәтижесінде алған білімді 
дұрыс қолдана білуге үйренеді. «Ғылымды көбінесе біліммен шатастырады. 
Бұл – ағаттық. Ғылым дегеніміз білім ғана емес, сонымен бірге саналылық та, 
яғни сол алған білімді дұрыс қолдана білу», – дейді В.О. Ключевский.
Кредиттік технология бойынша оқыту жүйесіндегі СӨЖ – өз кезегінде 
дәстүрлі  оқыту  жүйесіндегі  сабақ  кезеңдерінің  бірі  болып  табылатын 
үй  жұмысы,  үйге  тапсырма  тәрізді.  СӨЖ  арқылы  да  білім  алушының 
дербес  қасиеті  және  қабілеті  байқалады,  олардың  жауапкершілік  сезімі 
тәрбиеленеді.  Үй  тапсырмасы  секілді  СӨЖ  де  білімді,  іскерлікті  және 
дағдыны бекіту үшін пайдаланылады.
Кредиттік технология бойынша оқыту жүйесінде СӨЖ бар болғандықтан, 
өз тәжірибемде аудиториялық (практикалық сабақтар, СОБЖ (студенттің 
оқытушымен бірге жұмысы) сабақтардың соңында студентке үйде орындауға 
тапсырма берілмейді. Себебі үй тапсырмасы, СӨЖ тапсырмасы – барлығы 
1-курс  студентіне  өте  ауыр  болады.  Сондықтан  олардың,  бір  жағынан, 
денсаулығын сақтау керек, екіншіден, жұмыс қабілетін арттыру үшін және 
сабаққа деген қызығушылығын жоғалтып алмау керек. 
Сөз  соңында,  педагогикалық  тәжірибемде  жүзеге  асырылған  СӨЖ 
тақырыбы мен тапсырмаларын ұсынамын:
СӨЖ тақырыбы
СӨЖ тапсырмасы
Отбасы және ұлттық 
құндылықтар мен дәстүрлер  
Мәтінді мазмұндаңыз. Өз отбасыңызда 
қалыптасқан ұлттық құндылықтар мен 
дәстүрлер туралы әңгімелеңіз.
Қазақстан Республикасы отбасын 
әлеуметтік қорғау жүйесі
Реферат әзірлеңіз.
Тұрғын үй дизайны
Өздеріңіз тұратын үйдің дизайнын жазбаша 
суреттеңіз.
Замандас келбеті
э.ғ.д., проф. Мырзагелді Кемелдің 
«Өзіме сабақ» кітабында берілген «Әбіш 
Кекілбаев: кісілік келбеті» тақырыбындағы 
(419-446-беттерде) мәтінді мұқият оқыңыз, 
мазмұндаңыз (Кемел М. Өзіме сабақ. – 
Астана: Азамат, 2004. – 448 бет).
Студенттің бос уақыты
Сабақтан кейінгі бос уақыттарыңызды 
қалай өткізесіздер? Уақытты тиімді 
пайдаланасыздар ма? Осы туралы жазбаша 
баяндаңыздар.
Тазалық – денсаулық кепілі  
Жазбаша ой толғаңыз.  
Қазақстан – көп ұлтты мемлекет
Эссе жазыңыз.
Театр мен кино өнерінің жампозы.
1. Мәтінді мазмұндаңыз. 2. Қасым 
Жәкібаевтың портретін сөзбен суреттеңіз.
Ұлттық байлық пен ұлттық 
құндылықтар
Слайд-шоу жасаңыз.

жүктеу/скачать 1,78 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: