Сурет  4.8.6:  Тартып  шығарылған  шахталық  су  мөлшері,  1998-2013жж.  кезеңіне  жауын-

Қызыл жоба ЭӘӘБ,  

4.8 тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

Желтоқсан 2015 ж. 

V1.0 соңғы хабар 

 

Бет. 181 

 

Тек 2012 жылғыдай 2013 жылға да шахталық су сапасы бойынша мәліметтердің бір жиынтығы 

бар.  2012  және  2013  жылдары  күшала,  сульфаттар,  марганец,  кадмия  құрамы  қоюлануының 

мүмкіндік шегін арттырды. 

 

4.8.3.8  Тарауында  ұсынылғандай  жер  асты  суларының  өзара  әрекеті  арқасында  Қызылту  су 

бөгетіне  тартып  шығарылған  жер  асты  суларын  минералдауға  қарағанда  кен  денесі 

жыныстарымен  жер  асты  суларын  минералдау  жоғары.  Минералдау,  қаттылық  және 

құрамындағы  сульфаттар  900-ден  1500мг/л,  808-196,7мг-экв.  және  415-584  мг/л  сәйкес 

өзгереді. 

 

қоюлануының  мүмкіндік  шегі  келесі  компоненттер  бойынша  арттырылған:  күшала,  кадмий, 

селен, марганец, жалпы темір, қорғасын және стронций. 

 

4.8.5

 

Бақыршық кен орнының жер асты суы ағынының үлгісі 

 

2015 жылы. СРК Бақыршық кен орнының жер асты суы ағынының сандық үлгісін әзірледі. Осы 

мақсатпен  жер  асты  суы  ағыны  үлгісіне  қосылған  қолда  бар  барлық  гидрогеологиялық 

мәліметтер жиныны және талдауы орындалған болатын. 

 

Осы  үлгі  мақсаты  өзгертулерді  болжауда  қорытын  жыланды  а)  беткі  су  сапасы  және 

шығындары  және  б)  құрылыс,  пайдалану  және  тарату  кезеңіндегі  кәсіпорын  айналасындағы 

жер асты суының сапасы және деңгейі.  

 

Жер  асты  суының  ағынын  үлгілеу  нәтижелері  қоршаған  су  ортасына  арналған  өндіру 

жұмыстары  әсерін  бағалау  үшін  пайдаланылды.  Бұл  нәтижелер  бағалау  әсерінің  «Су 

ресурстары» тарауының негізін құрады. 

 

Кен  орнының  принципшіл  үлгісі  топтастыру  үшін  қуаттылығы  70м,  70м,  100м  и  120м  төрт 

қабаттан  тұратын  жер  асты  суы  ішіндегі  жүйені  қарастырады,  сонда  жобалау  үшін  тоғыз 

қабаттан  тұратын  жүйе  қалай  қарастырылды.  Қабаттар  қолда  бар  көлденең  негізде 

қабылданған.  

Үлгінің  әр  қабаты  50м  х  50м  дейін  су  бөгеті  аумағындағы  және  үлгінің  сыртқы  шекаралары 

жанында  300мх300м  дейінгі  карьерлер  көлемі  түрленетін  61  236  сандар  ұяшығына  бөлінген 

болатын. 

 

Үлгілер желілерін бөлшекті цифрлау келесі учаскелерде орындалған: 

 



  ағындардың  аумақтар  жанындағы  жинақтылығы  (ашық  және  жер  асты 

өндірулер) және  



  аумақтардағы жер асты сулары деңгейінің маңызды төмендеулері. 

 

Қызыл жоба ЭӘӘБ,  

4.8 тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

Желтоқсан 2015 ж. 

V1.0 соңғы хабар 

 

Бет. 182 

 

Үлгі пішіні Сурет 4.8.7-де ұсынылған. 

 

 

Сурет 4.8.7: Учаскені үлгілеуші және сандық бөлшектейтін картасы 

 

 

Қызыл жобасының ЭӘӘБ, 

4.9 бөлім 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

Желтоқсан 2015 

Ақырғы нұсқасы V1.0 

 

181 бет 

 

4.9

 

Биоалуантүрлілік  

 

4.9.1

 

Биоалуантүрліліктің мазмұны  

 

Бұл бөлімде Қазақстан Республикасындағы (ҚР) биоалуантүрліліктің жалпы сипаты мен шолуы 

және жоба аумағында өткізілген біркелкі зерттеулердің толық сипаты келтірілген. Бұл бөлімде 

табиғатты  жергілікті,  ұлттық  және  халықаралық  деңгейде  сақтап  қалу  мақсатында  жобаның 

зерттеліп жатқан саласының маңыздылығы қарастырылады. 

 

Қазақстанның  Еуразия  орталығында  құрлықтық  орналсуы  аумақтың  физикалық  және 

географиялық  ерекшеліктеріне,  сондай-ақ  өсімдік  және  жануар  әлеміне  әсерін  тигізеді. 

Қазақстанның сібір тайгасы мен Орталық Азияның шөлдері ортасында, сондай-ақ Каспий теңізі 

мен Тянь-Шань биік тауларының ортасында орналсуы табиғи ландшафттар мен экожүйелердің 

кең алуантүрлігінің  себебі болды.  

 

ҚР  Орталық  Азия  республикаларының  ішінде  ландшафттар  түрлерінің  аса алуантүрлілігіне  ие 

және биоалуантүрлілікті сақтап қалу үшін Орталық Азиядағы аса маңызды елдердің бірі болып 

табылады.  

 

Қазақстан  Республикасының  жазықтары  үшін  ландшафттардың  бес  түрі  бөлінген:  орманды 

дала,  құрғақ  дала,  шөлейт  және  шөл.  Бұдан  басқа,  таулы  жүйелер  үшін  мәңгі  қар  ландшафт, 

таулы шабындық, орман, орманды дала, дала, шөлейт және шөл деп бөлінетін ландшафттың 

жеті түрі белгіленген.  

 

Алуантүрлі бедер және климаттық жағдайлар экожүйелер мен түрлердің кең алуантүрлілігіне 

ықпалын  тигізеді.  ҚР  жануарлар  әлемі  сүтқоректілердің  178  түрінен,  құстардың  489  түрінен 

және  балықтардың  117  түрінен  тұрады.  Есеп  бойынша,  Қазақстанда  тамырлы  өсімдіктердің 

6000  түрі  бар.  Жоғары  алуантүрлілік  түрлі  биогеографиялық  түптердің  жануарлар  және 

өсімдіктер әлемінің қиыстыру нәтижесі болып табылады.  

 

4.9.2

 

Заңмен қорғалатын аумақ 

 

Қазақстан Республикасының аумағында заңмен қорғалатын аумақтардың келесі түрлері бар: 

 



  Мемлекеттік 

ұлттық 

саябақтар 

– 

«бұл  аумақтардың  негізгі  мақсаты  –  жабайы  табиғаттың  учаскелерін  сақтау 

және  адамдарға  табиғат  сұлулығына  рахаттану,  табиғат  туралы  көбірек  білу 

және таза ауа жұтып, денсаулықты қалпына келтіру мүмкіндігін беру». 



  Мемлекеттік 

ұлттық 

табиғи 

қорықтар/саябақтар 

–  

«табиғат  қорғау  мәртебесі  бар  ерекше  қорғалатын  табиғи  аумақтар  және 

ерекше  экологиялық, рекреациялық, ғылыми  немесе өзге  маңызы бар табиғи, 

тарихи  және  мәдени  кешендер  мен  нысандарды  көппрофильді  қолдану  үшін 

Қызыл жобасының ЭӘӘБ, 

4.9 бөлім 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

Желтоқсан 2015 

Ақырғы нұсқасы V1.0 

 

181 бет 

 

тағайындалған  қорғау  режімдеріне  байланысты  аумақтарға  бөлінеді». 

Қорықтың  негізгі  мақсаты  –  оларды  мекендейтін  экожүйелер  мен  түрлерді 

сақтау.  Қорықтар  аса  қатаң  қорғалатын  аумақтар  болып  табылады,  онда 

экономикалық  қызметті  әзірлеуге  қатаң  тыйым  салынған,  ал  демалуға  тек 

буферлік аймақта қана болады. Қорықтарда жануарларды сақтау және қолдау 

жөніндегі іс-шараларға ғана жол беріледі. 



  Табиғат қорғау аймақтары 



  Мемлекеттік қорықшалар – мемлекеттік табиғи-қорықтық қордың бір немесе 

бірнеше  нысандарын  сақтауға  және  қайта  жаңғыртуға  арналған  ерекше 

(тапсырыс  берілген)  қорғау  режімі  немесе  реттелетін  экономикалық  қызметі 

бар  ерекше  қорғалатын  табиғи  аумақтар  (Заң,  49-бап).  Қорықшалардағы  жер 

қолданудан  шығарылмаған  және  нысандарды  қорғау  шаруашылық  қызметі 

барысында  жұмыстардың  осы  немесе  өзге  түрлерінің  саласын  және 

мерзімдерін шектеу арқылы жүзеге асырылады. 



  Табиғат  ескерткіштері  (мемлекеттік  табиғи  ескерткіштер)  –  «мемлекеттік 

табиғи-қорық  қорының  нысандарының  кейбірін  табиғи  қалпында  сақтауға 

арналған ерекше қорғалатын табиғи аумақтар». 



  Дендрологиялық саябақтар (орман қоры) 



  Зоологиялық саябақтар 



  Ботаникалық саябақтар 

 

Жақын орналасқан қазақстандық қоғалатын аумақ – жобадан солтүстік шығысқа шамамен 160 

км орналасқан Батыс Алтай мемлекеттік табиғи қорығы. Қорық таулар (тау шабындықтары, тау 

тундралары және қар аумақтары) мен тайгалық орман экожүйелерін сақтау және зерттеу үшін 

құрылған.  Қорықтың  жалпы  алаңы  шамамен  56  га  құрайды.  Сондықтан  әлеуетті  нәтижелер 

анықталуы мүмкін.  

 

4.9.3

 

Өзге қорғалатын аумақтар  

 

Жоба  4.9.1  көрсетілген  (

http://www.birdlife.org/datazone/sitefactsheet.php?id=21920

  алынған) 

«Калбин  жотасының  батыс  және  солтүстік  тау  етектерінің  халықаралық  орнитологиялық 

аумағының  шектерінде  орналасқан».  Халықаралық  орнитологиялық  аумақ  (ХОА)  2008  жылы 

құрылған 

және 

Қазақстанның 

биоалуантүрлілігін 

саұтау 

ассоциациясы, 

Қазақстан 

Республикасы Ауылшаруашылық министрлігінің Орман және аңшылық шаруашылық комитеті 

және  Құстарды  қорғау  халықаралық  ассоциациясы  мақұлдаған  және  шамамен  657 170  га 

аумақты алып жатыр. 

 

Халықаралық  орнитологиялық  аумақта  жойылу  қаупі  төніп  тұрған  Табиғатты  қорғау 

халықаралық одағының (ТҚХО) шамамен 18 жұмыртқалайтын ителгі (Falco cherrug) жұбы және 

«осал» Шығыс ақиықтың (Aquila heliaca)шамамен екі жұмыртқалайтын жұбы; сонымен қатар, 

«қауіптіге  жақын  жағдайда  орналасқан»,  дала  құладыны  (Circus  macrourus),  ала 

дүпілдік(Limosa  limosa)  және  дала  қарақасы(Glareola  nordmanni)  популяциялары  орналасқан. 

Қызыл жобасының ЭӘӘБ, 

4.9 бөлім 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

Желтоқсан 2015 

Ақырғы нұсқасы V1.0 

 

181 бет 

 

4.9.1-қосымшада  ХОА  Калбин  батыс  және  солтүстік  тау  етектерінде  табылған  даралардың 

толық тізімі берліген. 

 

 

 

 

 

 

4.9.1-cур: ХОА Калбин батыс және солтүстік тау етектерінің ұзақтығы. 

 

4.9.4

 

Қорғалатын түрлер 

 

Табиғатты қорғау халықаралық одағы (ТҚХО) Қазақстан Республикасының аумағында жойылу 

шегінде,  жойылу  қаупінде  тұрған  немесе  осал  сүтқоректілердің  16  түрінің  тізбесін  белгіледі. 

Сонымен қатар, жойылу қаупінде тұрған құстардың 21 түрі және өсімдіктердің 16 түрі бар. 

 

Алуантүрлі  және  жойылғалы  тұрған  ірі  сүтқоректілерге сайғақ  (Saiga  tatarica),  жабайы  қойлар 

мен ешкілер және қасқыр мен барыс секілді аңдар кіреді.  

 

Сайғақтар,  каспий  итбалығы,  бекіре  (қортпа)  және  жыл  құстары  секілді  осал  түрлердің  

популяциялары    ірі  жылсайынғы  қозғалыстарды  жүзеге  асырады,  ол  олардың  антропогендік 

және  климаттық  факторлардан  келетін  қауіптерге  ұшырауын  ұлғайтады.  Қазақстан 

халықаралық  деңгейде  өсімдік  және  жануарлар  әлемінің  сирек  және  жойылып  бара  жатқан 

түрлерінің  популяциялары  болуына  байланысты  алуантүрлілікті  сақтап  қалу  үшін,  жиі  бөлінуі 

шектеулі, сондай-ақ оның жабайы құстардың қыстау ауданы және көші-қон қиылысы ретіндегі 

мағынасы, жекелеп алғанда, Каспий теңізі жағалауының бойы маңызды мағынаға ие 

 

Қызыл жобасының ЭӘӘБ, 

4.9 бөлім 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

Желтоқсан 2015 

Ақырғы нұсқасы V1.0 

 

181 бет 

 

Камералық зерттеу деректері жоба аумағында ТҚХО қызыл тізіміне және Қазақстанның Қызыл 

кітабына  енгізілген  кейбір  даралардың  болу  болжамын  көрсетті.  Бұл  даралар  кес.  4.9.1 

көрсетілген. 

 

кес. 4.9.1: Камералық зерттеулер барысында анықталған жойылу қаупінде тұрған түрлер  

Даралар 

Атауы  

Өрістік 

зерттеулер 

барысында 

бақыланды 

Құстар 

 

Ақбас тырна - Anthropoides virgo 

Қазақстанның 

Қызыл 

кітабы 

– 

5-санат 

(популяция 

саны 

ұлғаюына 

байланысты 

қауіптен тыс). 

ТҚХО қызыл тізімі – Аз қауіп тудыратын түрлер 

Иә 

Сұр тырна - Grus grus 

Қазақстанның Қызыл кітабы – III санат (сирек) 

ТҚХО қызыл тізімі – Аз қауіп тудыратын түрлер 

Жоқ 

Шәукілдек - Crex crex 

Қазақстанның Қызыл Кітабында белгіленбеген 

ТҚХО қызыл тізімі – Аз қауіп тудыратын түрлер 

Жоқ 

Безгелдек  -  Otis  tetrax  немесе  Tetrax 

tetrax 

Қазақстанның  Қызыл  кітабы  –  II  санат  (осал 

түрі). 

ТҚХО  қызыл  тізімі  –  қауіптіге  жақын  жағдайда 

тұрған 

Жоқ 

Ақсұңқар - Chettusia gregaria 

Қазақстанның  Қызыл  кітабы  –  I  санат  (жойылу 

қаупінде  тұрған)  Ресей  және  Қазақстанның 

оңтүстігін мекендейтін. 

ТҚХО  қызыл  тізімі  –  жойылудың  қатерлі 

қаупінде тұрған 

Жоқ 

Үлкен дүпілдек - Limosa limosa 

Қазақстанның Қызыл Кітабында белгіленбеген 

ТҚХО қызыл тізімі – жойылуға жақын жағдайда 

тұрған 

Жоқ 

Азиялық 

бекасовидті 

дүпілдек 

- 

Limnodromus semipalmatus 

Қазақстанның  Қызыл  кітабы  –  IV  санат 

(аралық). 

ТҚХО қызыл тізімі – Аз қауіп тудыратын түрлер 

Жоқ 

Үлкен балшықшы - Numenius arquata 

Қазақстанның Қызыл Кітабында белгіленбеген  

ТҚХО қызыл тізімі – жойылуға жақын жағдайда 

тұрған 

Жоқ 

Дала қарақасы - Glareola Nordmanni 

Қазақстанның Қызыл Кітабында белгіленбеген 

ТҚХО қызыл тізімі – жойылуға жақын жағдайда 

тұрған 

Жоқ 

Қылқұйрық  бұлдырық  -  Syrrhaptes 

paradoxus 

Қазақстанның  Қызыл  кітабы  –  IV  санат 

(аралық). 

ТҚХО қызыл тізімі – Аз қауіп тудыратын түрлер 

Жоқ 

Қарабауыр 

бұлдырық 

- 

Pterocles 

orientalis 

Қазақстанның Қызыл кітабы – III санат (сирек). 

ТҚХО қызыл тізімі – Аз қауіп тудыратын түрлер 

Жоқ 

Бүркіт- Aquila chrysaetos 

Қазақстанның Қызыл кітабы – III санат (сирек). 

ТҚХО қызыл тізімі – Аз қауіп тудыратын түрлер 

Иә 

Дала бүркіті - Aquila nipalensis 

Қазақстанның Қызыл кітабы – V санат (қауіптен 

тыс). 

ТҚХО қызыл тізімі – Аз қауіп тудыратын түрлер 

Жоқ 

Қарақұс - Aquila heliaca 

Қазақстанның Қызыл кітабы – III санат (сирек). 

Жоқ 

Қызыл жобасының ЭӘӘБ, 

4.9 бөлім 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

Желтоқсан 2015 

Ақырғы нұсқасы V1.0 

 

181 бет 

 

кес. 4.9.1: Камералық зерттеулер барысында анықталған жойылу қаупінде тұрған түрлер  

Даралар 

Атауы  

Өрістік 

зерттеулер 

барысында 

бақыланды 

ТҚХО қызыл тізімі – осал түр 

Шаңқылдақ қыран - Aquila clanga 

Қазақстанның Қызыл Кітабында белгіленбеген 

ТҚХО қызыл тізімі – осал түр 

Жоқ 

Аққұйрықты субүркіт- Haliaeetus albicilla 

Қазақстанның  Қызыл  кітабы  –  II  санат  (осал 

түрі). 

ТҚХО қызыл тізімі – Аз қауіп тудыратын түрлер 

Жоқ 

Тазқара - Aegypius monachus 

Қазақстанның Қызыл Кітабында белгіленбеген 

ТҚХО  қызыл  тізімі  –  қауіптіге  жақын  жағдайда 

тұрған 

Жоқ 

Дала құладыны - Circus macrourus 

Қазақстанның Қызыл Кітабында белгіленбеген 

ТҚХО  қызыл  тізімі  –  қауіптіге  жақын  жағдайда 

тұрған 

Иә 

Ителгі - Falco cherrug 

Қазақстанның  Қызыл  кітабы  –  I  санат  (жойылу 

қаупінде тұрған). 

ТҚХО қызыл тізімі - жойылу қаупінде тұрған. 

Жоқ 

Далалық күйкентай - Falco naumanni 

Қазақстанның Қызыл Кітабында белгіленбеген 

ТҚХО қызыл тізімі – Аз қауіп тудыратын түрлер 

Жоқ 

Үкі - Bubo bubo 

Қазақстанның  Қызыл  кітабы  –  II  санат  (осал 

түрі). 

ТҚХО қызыл тізімі – Аз қауіп тудыратын түрлер 

Жоқ 

Көк қарға - Coracias garrulus 

Қазақстанның Қызыл Кітабында белгіленбеген 

ТҚХО  қызыл  тізімі  –  қауіптіге  жақын  жағдайда 

тұрған 

Жоқ 

Еменшіл сұлыкеш- Emberiza aureola 

Қазақстанның Қызыл Кітабында белгіленбеген 

ТҚХО қызыл тізімі - жойылу қаупінде тұрған. 

Жоқ 

Сүтқоректілер 

 

Шұбар күзен - Vormela peregusna 

ТҚХО қызыл тізімі (осал түр).  

Қазақстанның Қызыл кітабы – III санат (сирек). 

 

 Жоқ 

Жәндіктер 

 

Қысқақанатты боливария дәуіт - Bolivaria 

brachyptera Pall.1773. 

Қазақстанның  Қызыл  кітабы  –  II  санат  (осал 

түрі). 

ТҚХО қызыл тізіміне енгізілмеген. 

Жоқ 

Дала кергісі - Saga pedo Pall. 1771.  

Қазақстанның  Қызыл  кітабы  –  II  санат  (осал 

түрі). 

ТҚХО қызыл тізімі (осал түр). 

Жоқ 

Поляк карминді сымыры - Porphyrophora 

polonica. 

Қазақстанның Қызыл кітабы 

ТҚХО қызыл тізіміне енгізілмеген. 

Жоқ 

Керемет  барылдауық  қоңызы  -  Carabus 

іmperіalіs 

Қазақстанның Қызыл кітабы 

ТҚХО қызыл тізіміне енгізілмеген. 

Жоқ 

Геблер  барылдауық  қоңызы  -  Carabus 

gebleri. 

Қазақстанның Қызыл кітабы  

ТҚХО қызыл тізіміне енгізілмеген. 

Жоқ 

Түкті сколия - Scolia hirta Schrenk, 1781.  

Қазақстанның  Қызыл  кітабы  –  II  санат  (осал 

түрі). 

ТҚХО қызыл тізіміне енгізілмеген. 

Жоқ 

Сенница туллия – Coenonympha tullia.  

Қазақстанның Қызыл кітабы 

Иә 

Қызыл жобасының ЭӘӘБ, 

4.9 бөлім 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

Желтоқсан 2015 

Ақырғы нұсқасы V1.0 

 

181 бет 

 

кес. 4.9.1: Камералық зерттеулер барысында анықталған жойылу қаупінде тұрған түрлер  

Даралар 

Атауы  

Өрістік 

зерттеулер 

барысында 

бақыланды 

ТҚХО қызыл тізіміне енгізілмеген. 

Өсімдіктер және саңырауқұлақтар 

 

Siberian  adder’s  grass  -  Erythronium 

sibiricum 

Қазақстанның Қызыл кітабы 

Жоқ 

Дала  таушымылдығы  -  Paeonia  hybrid 

(Pall)  

Қазақстанның Қызыл кітабы 

Иә 

Ледебур 

бадамы 

- 

Amygdalus 

ledebouriana  (Schlect) 

Мәртебесі  –  мекендеуші.  ТҚХО  Орталық  Азия 

ағаштары  тізіміне  шамамен  5000  км

2

  төмен, 

кіші  географиялық  орналасуына  байланысты 

жойылу қаупінде тұрған түр ретінде енгізілген.  

Жоқ 

Жапырылатын қызғалдақ - Tulipa patens 

Қазақстанның Қызыл кітабы 

Иә 

Сібір қандық – Calophaca howenii Schrenk 

Мәртебесі – мекендеуші, реликтілік түр. 

Жоқ 

Людвиг ирисі - Iris ludwigii 

Қазақстанның Қызыл кітабы 

Иә 

Алтай  қасқыржидегі  -  Daphne  altaica 

(Pall.) 

Қазақстанның Қызыл кітабы 

Жоқ 

Көктемдік жанаргүл - Adonis vernаlis L.  

 

Қазақстанның Қызыл кітабы 

Иә 

Тамырсүйгіш  полипорус  -  Polyporus 

rhizophilus (Pat.) Sacc. 

Статусы-сирек 

Жоқ 

 

 

4.9.5

 

Табиғи мекендеу ортасы 

 

Бақыршық тау-кен өндіру кәсіпорны (БТК) және жақын жатқан аумақтар Алтай Солтүстік батыс 

провинциясында орналасқан және Калбинский жотасының және оның етегінің тарамдарында 

жайғастырылған.  Ландшафт  негізінен  ойпатты  құрғақ  дала  аймағы  ретінде  берілген.  Табиғи 

мекендеу  ортасының  толық  картасы  4.9.1-сызбасында  көрсетілген,  ол  БТК  байланысты 

қолданыстағы және болжамдалған әзірлеме қол тимеген және қолданылатын жайылымдылық 

жер (ойпатты құрғақ дала аймағы) учаскелерінде; төмен қыратты учаскелерде, өзен алаптары 

және қолданыстағы өнеркәсіптік аймақта орналасқанын көрсетеді.   

 

4.9.6

 

Амалдар және әдістер 

 

Жобада  қозғалуы  мүмкін  биоалуантүрлілік  және  экожүйелер  жөніндегі  біркелкі  деректерді 

зерттеу  көлемдері  табиғатты  сақтау  және  қорғауға  қатысты  ҚР  заңдары,  сондай-ақ  ҚР  қол 

қойған конвенциялар мен келісімдерді қоса алғанда тиісті құқықтық және саяси талаптармен 

нығайтылған. Жоба үшін әлеуетті қаржылық несие берушілердің (жекелеп алғанда, МФК және 

ЕБРР) биоалуантүрлілік және экожүйелік қызметтерге қатысты талаптары қаралды.  

 

Қызыл жобасының ЭӘӘБ, 

4.9 бөлім 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

Желтоқсан 2015 

Ақырғы нұсқасы V1.0 

 

181 бет 

 

Сонымен  қатар  біркелкі  деректерді  зерттеу  көлемдері  ұлттық  заңнама  талаптарына,  6  МФК 

(2012 ж.) қызметінің талаптарына және  ЕБРР жобасын іске асыру талаптарына сәйкес  келетін 

биоалуантүрлілікті  сақтау  және  тұрақты  қолдануға  қатысты  Полиметалдың  көзқарасымен 

белгіленді.  Осылай,  ол  табиғи  мекендеу  ортасының  «жиынтық  шығындарына  жол бермеуге» 

және  қатерлі  мекендеу  ортасына  қандай  да  бір  қалдықты  әсер  ету  үшін  «таза  табысқа»  қол 

жеткізуге бағытталған. 

 

Осы талаптарды ескере отырып, қолдағы ақпараттың камералық зерттеулері әлеуетті болуын 

анықтау мақсатында жүргізілді: 

 



  Заң  бойынша  жобаның  ықтимал  әсер  ету  аймағында  табиғаттың  сақтау  және 

халықаралық  биологиялық  негізгі  бағыттары,  әлемдік  200  экоөңірлер, 

құстардың  эндемикалық  аудандардың  (EBAs)  және  Маңызды  орнитологиялық 

аумақтар  (IBas),  оның  ішінде  жоғары  биологиялық,  бар  деп  танылған 

аудандарда 

бағыттары 

қорғалған. 

 



  ҚР аумағында қорғалатын түрлер (Қазақстанның Қызыл Кітабына енгізілген).  



  Мамандардың  пікірі  бойынша  қауіп  төніп  тұрған  немесе  олардың  саны 

Қазақстан аумағында немесе өңірде төмендеп келе жатқан түрлер. 



  СД6  МФК  немесе  ТР6  ЕБРР  белгілеріне  сәйкес  табиғи  мекендеу  ортасының 

учаскелері. 



  СД6/ТР6  сәйкес  қатерлі  мекендеу  ортасының  болуын  болжамдау  немесе 

шақыруы  мүмкін  түрлер.  Бұл  жойылу  қаупінде  немесе  әлемдік  немесе 

еуропалық  деңгейде  жойылу  шегінде  тұрған  Табиғатты  қорғау  халықаралық 

одағы (ТҚХО) атаған түрлерден, сондай-ақ Қызмет стандарттарында көрсетілген 

өзге белгілерге жауап беретін түрлерден тұрады. 



  СД6 МФК сәйкес «қатерлі» саналатын мекендеу орталары немесе экожүйелер. 

 

Біркелкі  деректердің  камералық  зерттеулерінің  дәлдігін  анықтау  үшін  биоалуантүрліліктің 

бастапқы деректері өрістік зерттеулер барысында жиналды, олар: 

 



  2010  жылы  күзде  (біркелкі  деректердің  ботаникалық  зерттеулері  және 

фаунистикалық зерттеулер) 



  2011  жылғы  23  және  24  маусым  аралығы  (Зоологиялық  өрістік  зерттеулер, 

соның ішінде құстардың көбеюін зерттеу) 



  2011  жылғы  28  қыркүйек  және  2  қазан  аралығы  (орнитологиялық  өрістік 

зерттеулер – күздік көші-қон) 



  2013 жылғы шілде (гидрофаунаны зерттеу) 



  2013жылғы шілде (жылдам кесіртке популяциясын нақты зерттеу) 



  2013 жылғы шілде (омыртқасыз жануарларды зерттеу) 

 

Қызыл жобасының ЭӘӘБ, 

4.9 бөлім 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

Желтоқсан 2015 

Ақырғы нұсқасы V1.0 

 

181 бет 

 

Өрістік зерттеулер биоалуантүрлілік саласындағы тиісті мамандардан кеңес алу және әдебиетті 

шолу негізінде әзірленген.  

 

Жобаны  зерттеу  учаскесі  жарамды  деп  қаралған  негізгі  таксономикалық  топтар  мен  түрлер 

үшін  зерттеулер  жүргізілді.  Жалпы,  ғылыми-зерттеу,  (ССЗЗ  шегінде)  ұсынылатын  дамыту 

аудандардың  (қалдықтарды  рок,  қалдық  тоған  және  болашақ  кенішінің  ауданы  дамп)  және 

аумағында  немесе  БТК  жұмысты  қолданыстағы  іргелес  бағытталған  және  буферлік  аймақ 

немесе  басқару  аумағы  болып  саналатын  АҚА  тыс  жерлерде  бұл  жүргізіліп  жатқан  жұмысқа 

әсер 

етпейді. 

 

 

Өрістік  зерттеулер  саласы  және  сынау  стратегиялары  зерттеліп  жатқан  таксономикалық 

топтарға  сәйкес  ерекшеленеді.  Осы  бөлімде  әдістердің  қысқаша  сипаты  беріледі,  онда 

таксономикалық  топтардың  біркелкі  жағдайы  сипатталады.  Жобадан    бұзылуға,  ластануға 

немесе  өзге  әсерге  ұшырауы  мүмкін  жобаның  шекаралары  мен  учаскелерінен  тұратын 

жобаның зерттелетін аумақтары үшін зерттеулер жүргізілді. 

 

кес. 4.9.1 Жоба аумағында жүргізілген экологиялық зерттеулер көрсетілген. 

 

жүктеу/скачать 57,11 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: