«полиметалл» АҚ Қызыл жобасының ЭӘӘБ



Pdf көрінісі
бет58/95
Дата06.03.2017
өлшемі57,11 Mb.
#7962
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   95

 

 

Орташа  

 

 



 

Болмашы  



 

 

 

 

 

 



 

Болмашы   

 

 

 



 

 

 



 

 


Қызыл жобасының ЭӘӘБ,  

5.10-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 



2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

392 бет 


 

Кесте 5.10.6: Экологиялық әсерлері 

Жобаның 

компоненттері/Қызметтері 

Жалпы экологиялық әсерлері 

Арнайы әсерлер  

Байқалу 

қарқындылығы  

Қалдық 

маңыздылығ

ы  

Теріс әсер 

етудің 

қосымша 

шаралармен 

маңыздылығ

ы (қажет 

болған 

жағдайда) 

әсерін азайту үшін егжей-тегжейлі шаралар 

тәжірибесін жобалау және жұмыс процесі арқылы 

қабылданады. Оң қоршаған ортаны жақсартуды 

қамтамасыз ету Ақбастаубұлақ бұлағында (ағымдағы 

жағдай)  Қосымша жобалар қышқыл қалдықтарын 

бақылаусыз разряд қалыптастыруды тоқтатады.  

 

Жануарлар осындай аң ұсақ сүтқоректілер улы заттар 



ешкім тартып ала алмайды жыртқыш құстар сияқты 

азық-түлік тізбегінің (ластаушы заттардың 

биологиялық жинақтау) кейінірек оларды жұла үшін 

улы заттарды немесе өсімдіктер жұтып алады. Улы 

әсері өлімге әкелуі немесе байланысты, мысалы, 

репродуктивті табысқа қысқарды, үшін халықтың 

ұзақ төмендеуіне әкелуі кейбір түрлердің 

өміршеңдігін азайтуға болады. 

 

 

 



 

 

 



Төмен- жалпы және 

жақын-қауіп төнген 

күйіндегі түрлері  

-Төмен     

 

Бұркіт  және  Көбелек 



көз гүлі  

-Төмен  


 

 

 

 

 

 

Болмашы  



 

 

 

 

Орташа  

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

Болмашы   



 

Қоршаған ортаны ластау 

Шаң бөлшектерінің бөлінуі  

Мүмкін, сирек / эндемиялық өсімдіктер, оның ішінде 

өсімдіктер фотосинтез сөндіру немесе төмендеуі. 

Адамдарға шаң зиянды әсерін азайту үшін жолдарды 

қоса алғанда, операцияларды жасаған шаңды басу 

үшін іс-шаралар.  Фармердің зерттеуі  (1993 ж.) шаң 

үлкен таңдау елеулі тудыруы бастау болатын 

деңгейге бес есе көп болып табылатын, ең сезімтал 

түрі 1000мгм

-2

 күн



-1

 жоғары деңгейде шаң 

Өте болмашы-дала 

мекендеу ортасы  

 

Өте болмашы - 



өсімдіктердің сирек, 

реликті және 

эндемикалық түрлері 

 

Өте болмашы   



 

 

Болмашы  



 

Қызыл жобасының ЭӘӘБ,  

5.10-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 



2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

393 бет 


 

Кесте 5.10.6: Экологиялық әсерлері 

Жобаның 

компоненттері/Қызметтері 

Жалпы экологиялық әсерлері 

Арнайы әсерлер  

Байқалу 

қарқындылығы  

Қалдық 

маңыздылығ

ы  

Теріс әсер 

етудің 

қосымша 

шаралармен 

маңыздылығ

ы (қажет 

болған 

жағдайда) 

шығарындылары зардап жатқанын ұсынды 

адамдарға қолайсыз деп болжаған. Түрлердің 

көпшілігі осы әлдеқайда жоғары деңгейде шаң 

шығарындыларының көлемінің әсер етпейді әсері 

болып табылады. 

N, P, K, Ca, Mg, S бар оқшаулау 

заттар (ауа бойынша / шаң 

арқылы); мысалы, жарылғыш 

заттар, цемент, NOx и SOx. 

қосылыстары бар автомобильден 

шығатын газдарды таңдау іздері. 

Топырақ құнарлылығының / рН 

өзгерістері.

 

Бәсекеге қабілетті зауыт қауымдастықтар рудералды 



түрлері және Жобаның зерттеу аумақ шегінде 

мезотрофты жайылымда эндемикалық өсімдіктер 

түрлерін әлеуетті төмендету басым.  

Төмен  


Болмашы   

 

Өндірістік желілерде экзотикалық 



түрлердің қосалқы импорты. 

Кез келген жерде туған түрлері 

тұқым қорын мазмұнмен 

топырақты пайдалану. 

Инвазиялық бөтен түрлерін баяу 

өсіп келе жатқан туған түрлерін 

ығыстырып және өсімдіктер басым 

болады.


 

Жобаның зерттеу ауданы шегiнде дала өсімдіктері. 

Төмен   

Болмашы   

 

Өндірістік желілерінде ауруларды 



немесе патогенді кездейсоқ беру.  

Сау популяуцияны инфекциялау.   

Дала өсімдіктері (ластанған топырақ қозғалысы), су 

фаунасы.  

Төмен   

Болмашы   

 

 


Қызыл жобасының ЭӘӘБ,  

5.10-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 



2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

394 бет 


 

Сирек,  реликті  және  жойылып  кету  қаупi  төнген  түрлерге  арналған  жоба  салада  анықталған 

жаңартылған қызметі және бұзушылықтардың нәтижесінде  айтарлықтай әлеуетті әсерлердің, 

Кесте 5.10.6 айқындалғандай Қазақстанның Қызыл Кітабына және Бүркіттің өткір түрлері және   

Көбелектер  көз  гүлі;  және  тиісті  жоғарғы  ағысында  су  ауытқу  табиғи  жағалау  мекендейтін 

көктемде  Ақбастаубұлақ үшін жоғалуы немесе зақымдануы.  

 

Қазақстанның  Қызыл  кітабына  енгізілген  сегіз  өсімдіктер,  2010  жылы  зерттеу 



барысында атап өтілді; тізімінде олардың мәртебесін (қауіп деңгейі) сақтауға, алайда, 

белгісіз.  Терминдер  мен  зерттеу  саласындағы,  осы  түрлердің  көптігі,  сондай-ақ 

ашылған  жоқ;  алайда,  арнайы  ескертпені  Қазанақ  Қызылсу өзенінің  маңында  тау-кен 

жұмыстарын  жақын  аймақтағы  байқалды.  Сондықтан,  ол  осы  бір  ғана  әсер  негізгі 

аймақ  жобалау  барысында  ұшырауы  мүмкін  сегіз  түрлерін  екенін  ұсынды  болды; 

Дегенмен,  бұл  жаңа  және  /  немесе  уақытша  қол  жеткізу  және  жүк  тасымалдау 

жолының дамуы, сондай-ақ сирек кездесетін өсімдіктердің лауазымына сәйкес келеді 

мүмкін, алайда, ол 4.9.1 -сызбада жобаның әсерін негізгі аймағында көрсетілмейді.   

 

Қазанақ халықаралық байланысты (Ресей Алтай таралған) түрлердің үлкен диапазонда 



және  тұрақты  халықтың  бағытына,  (МСОП  Қызыл  кітабында  «аз  қауіп  тудыратын») 

жойылып кету қаупi төнген нысаны ретінде танылмайды. Қалған жеті түрдің мәртебесі 

МСОП бағаланған.  

 

Кесте  5.10.6  сәйкес  өсімдіктердің  сирек  кездесетін  және  эндемикалық  түрлері  қатысты 



ықтимал елеулі әсер қамтиды: 

 



  Жобаланған әсер ету аймағы шегiнде Қазанақ популяциясына әсері;  

  популяция  көлемінің  азаюы  тудыратын,  БГП  айналасында  аудандарда 



қоршаған ортаның нашарлауы; және 

  топырақ және судың ластану арқылы қоршаған ортаның ластану салдары. 



 

Беркут (Aquila chrysaetos)  қыранның салыстырмалы жалпы түріне жатады және халықаралық 

байланысты  (Ресей  Алтай  таралған)  түрлердің  үлкен  диапазонда  және  тұрақты  халықтың 

бағытына, (МСОП Қызыл кітабында «аз қауіп тудыратын») жойылып кету қаупi төнген нысаны 

ретінде  танылмайды.   Бұл,  алайда,  Алтай  өңіріндегі  көші-қон  бір  түрі  болып  табылады  және 

кең, бірақ жалпы ҚР-кездейсоқ таралуы бар. Ол сирек (Санат III) ретінде Қазақстанның Қызыл 

кітабына енгізілген, өйткені ол ҚР-ғы қозғалыс популяция динамикасы төмендегенін көрсетеді.  

 

Аң  аулау  бойынша  көші-қон  құс  сауалнама  барысында  жаңа  қоймаларын  жоспарланған  өте 



жоғары  биіктік  аймағында  (1  қазан  2011  ж)  жеке  түрі  белгіленді.  Ол,  әдетте,    дала  биіктігі, 

жартасты  таулар,  сексеуіл  жабылған  тау  тізбектері,  қарағай  мен  басқа  да  орман  жер,  сулы-

батпақты және  шөл, мекендейді; ол  BHP жанында ұя салады және  ең алдымен, бұл орын аң 

аулау кең облыстың бөлігін құрайды.  



Қызыл жобасының ЭӘӘБ,  

5.10-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 



2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

395 бет 


 

 

Кесте 5.10.6 сәйкес Бүркітке қатысты ықтимал елеулі әсер қамтиды: 



 

  Жобаның әсер ету аймағында аңшылық аумағында жоғалту; 



  жыртқыш  түрлерінің  популяциясын  санының  төмендеуі  туғызады  BHP, 

айналасында аудандарда қоршаған ортаның нашарлауы;  

  орынсыз  жалаң  немесе  жобаланған  әуе  жабдықтау  электр  тогының  желілері 



бар байланыс арқылы өлімге ұшырау; және 

  азық-түлік тізбегі арқылы ластаушы заттардың биологиялық жинақтаушы.  



 

2013жылғы  дала  зерттеулері,  1  және  2  санитарлық  аймақтарында  тек  қабыршаққанаттылар 

(өнеркәсіптік  аймақтан  1,5-нан  5,0  км-ге  дейін)  белгіледі  (қосымша  4.9.16).      Сондықтан, 

нәтижесінде  көбелек  көз  гүлі  (Coenonympha  tullia)  осы  аймақтарда  байқалды.  Есеп,    көбелек 

көз  гүлі  бірде  «табиғи  тiршiлiк  ету  ортасына»,  алайда,  байқау  дәл  жағдайы  мен  зерттеу 

деректеріне  көзделген  ерекшеліктері  санының  табылған,  сондықтан  ол  осындай  түр  әсер 

ұсынылатын  дамыту  аймағында  осы  болуы  мүмкін  деп  орнатады.  Түрлер  2011  жылы  алдын 

ала  зерттеу  кезінде  белгіленген  жоқ.  Бұл  түр  әлі  МСОП  Қызыл  кітабында  бағалануы  қажет, 

бірақ  Қазақстанның  Қызыл  кітабында  III  -  санаттарда  (сирек  кездесетін)  енгізілген.  Түрлер 

Еуропалық  көбелектердің  қызыл  кітабында  «қорғалмаған»  ретінде  жіктеледі.  Қырықбуындар 

ұйпабаспен (Eriophorum), шалғынмен (Carex), имекдәнмен (Rhynchospora); бозотпен (Festuca), 

баданалы  қоңырбаспен  (Poa),  мамықты  бозбен  (Stipa)  және  т.б.  қоректенеді.,  олардың 

кейбіреулері зерттеу аймағында жалпы болып табылады.

  

 



 

Кесте 5.10.6 сәйкес Көбелек көз гүліне қатысты ықтимал елеулі әсер қамтиды: 

 



  әсер жобасы ауданы шегiнде мекендеу орындарын жоғалту; 



  әсер ету жобасы аймағынан қоныс жеке тұлғалар, әсер еді BHP, айналасында 

аудандарда қоршаған ортаның нашарлауы; және 

  азық-түлік тізбегі арқылы ластаушы заттардың биологиялық жинақтаушы.  



 

Аршу  жыныстарының  үйінділерін  жасау  үшін  батысқа  қарай  қажетті  жуғаннан  Ақбастаубұлақ 

бұлағынан  (және  қосымша  Жұматаубастау)  Майранбастау  өзеніне  жүргізу.  Қорғасын 

солтүстікке  аршу  қоқыс  болып  табылады,  және  жер  үсті  су  жүйесін  енгізу,  полигон  әлеуетті 

ластануын  болдырмау  үшін  арналған.  Төмен  көктемгі  Ақбастаубұлақ  бұдан  былай  жоғарғы 

ағысында  бастап  кейіннен  тамақтандырып  су,  және  баламалы  ағыны  болуы  ағып  үздіксіз 

ағыны  қарағанда  тұрақсыз  болуы  мүмкін  қалдықтарды  аршу  жыныстарының  үйінділері, 

арнайы  иілуі  таза  жер  үстi  су  ағып  кетуін  қамтамасыз  етілетін  болады.  Онда  Ақбастаубұлақ 

бұлағының жанында ағымдағы су деңгейлері мен жиілігі легi жөніндегі деректердің жоқтығы 

болып табылады, және ол шамамен үштен екiсiнiң скриптің шығыны төмендету сәйкес болады 

деп болжанып отыр, дегенмен кейіннен ағыны сипаттамалары бойынша ауытқу әсері дәл осы 

уақытта сандық мүмкін емес және үздіксіз ағыны тарапынан қолдау болса да, кем дегенде 10 

см дейін қысқарады көктемде, су деңгейлерінің әлеуеті бар.   


Қызыл жобасының ЭӘӘБ,  

5.10-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 



2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

396 бет 


 

 

Ақбастаубұлақ  бұлағы  олардың  ешқайсысы  Қазақстанның  Қызыл  кітабына  енгізілген  жоқ, 



бірақ,  балық  түрлерін  және  омыртқасыздар,  соның  ішінде  Гидробионттар  ауқымын,  қолдау 

үшін  белгілі,  және  олар  Ақбастаубұлақ  өзге  де  су  айдындарын  табылған  бірегей  емес,  2013 

жылы сауалнама барысында жергілікті зерттелген .  

 

Алайда  Ақбастаубұлақ  бұлағы  (агроирригацияны  жеңілдету  үшін)  бөгетті  ыдырайтын, 



құрылымдардың әр түрлі нүктелерінде өзгертілді қарамастан, ол ағын барысында қол жетімді 

мекендейтін  түрлері  ауқымын  өсті  және  жалпы  биологиялық  әралуантүрлілігі  (мысалы, 

лимнофильді  және  реофильді  екі  түрлерінің  қолдау  үшін)  арттыруы  мүмкін;  сондықтан 

Ақбастаубұлақ  табиғи  тіршілік  ету  ортасы  ретінде  қарастырылады.  Байланысты  жеткіліксіз 

деректер,  қоршаған  ортаға  әсер  ету  әлеуетті  ауқымы  мен  биологиялық  әралуантүрлілігі 

Ақбастаубұлақ  кенішіне  дәл  осы  уақытта  болжау  мүмкін  емес,  сондықтан  әсері  нашар 

жағдайда  ретінде  бағаланды.    Әрі  қарай  егжей-тегжейлі  сараптама,  MP8  көрсетілгендей, 

жақсы әсерді бағалау хабарлауға және теріс әсерін азайту үшін тиісті шараларды өнертабысқа 

ықпал дейін құрылысын талап етеді. 

 

Кесте  5.10.6.  сәйкес  Ақбастаубұлақ      бұлағыың  ауытқуына  қатысты  әлеуетті 



айтарлықтай әсер келесідей болып табылады: 

 



  Су ортасының бетінде құлайтын аршу жыныстарының үйінділеріненен әлеуетті 

ластануды  жоятын  аршу  жыныстарының  үйінділерінің  құрылуын  жеңілдету 

үшін Ақбастаубұлақ бұлағының жоғарғы бөлігінен судың ауытқуы;  

  Ақбастаубұлақ кенішінде тіршілік ету ортасы мен биологиялық әралуантүрлілігі 



әлеуетті  шығын  бойынша  өзгерістер  әкеледі  төменгі  ағысында  су  деңгейін 

төмендету.  

  Қыста  және  жазда  қату  әлеуетін  кептіру  балық  шығындарды  көп  мөлшерде 



туғызады.  

  Орта ағынын төмендету кемінде 10 см кейбір қолданыстағы балықтардың ағын 



жарамсыз жасай алады; және 

  Ластаушы  көктемде  болған  жағдайда  судың  көлемін  азайту  сұйылту  әсерін 



төмендетуге  мүмкіндік  береді,  сондықтан  су  сапасы  мен  тіршілік  ету  ортасы 

және / немесе су өмір қолайсыз әсерлерін нашарлауына үлкен қаупі бар.  

 

5.10.7

 

Биологиялық әралуантүрлілігіне және экожүйесіне жағымсыз әсерінің әлсіреуі жөніндегі іс-

шаралар  

 

Іс-шаралар  биологиялық  әралуантүрлілігі  туралы жобасы  салдарын  жұмсарту  үшін  іске  асыру 



стратегиясы  биологиялық  және  экожүйелік  функциялары  бұзылған  немесе  жүйелі  Жобаның 

дамыту  және  пайдалану  нәтижесінде  ландшафт  отырып  шайылып  емес  екенін  кепілдік 

қамтамасыз  ету  мақсаты  негізделген.  Кесте  5.10.7  жинақталғандай,  салдарын  жұмсарту 

жөніндегі шаралар иерархия пайдалану арқылы қол жеткізілетін болады. 



Қызыл жобасының ЭӘӘБ,  

5.10-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 



2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

397 бет 


 

 

Кесте 5.10.7: Биологиялық әралуантүрлілігіне жағымсыз әсерінің әлсіреуі жөніндегі іс-



шаралар 

Жағымсыз 

әсерді әлсірету 

жөніндегі 

шаралардағы 

иерархия 

сатылары 

Типтік іс-шаралар мен міндеттемелер  

Күшін жою  

Ол  тиімді  шаралар  өміршеңдігін  нашарлатпай  ықтимал  интервал  теріс  әсерін 

немесе  тиімді  уақытын  қысқарту  деп  дәлелденген  болуы  мүмкін  болғанша 

маңызды  орны  толмас  әсер  алмастырылмайтын  биологиялық  әралуантүрлілігі 

әсерінің алдын алуы тиіс. 

 

Әсері  (инфрақұрылымын  ығысу  арқылы,  мысалы,  немесе  одан  да  көп  қолайлы 



уақытта жөнiндегi қызметтi жүзеге) кедергі болса:  

  Өте  жоғары  маңызға  маңызды  биологиялық  әралуантүрлілігін  жоғалту  қаупі 



бар. 

  Биологиялық  әралуантүрлілігінің  әсерінен  болған  қорқытты  және  жұмыспен 



қамту қалған ауданында төмендеуі болып табылады. 

  Салдарынан  (қалған  мекендейтін  популяция  қалпына  келтіру  мүмкін 



болмаған,  тым  шағын  және  толымсыз  болып  табылады)  өмірлік  сыни 

параметрлерін асып тіршілік ету қабілетін жоғалтады. 

  Әсерінен  қалпына  келтіру  белгісіз  болып  табылады  және  теріс  әсерін  азайту 



үшін ешқандай белгілі дәлелденген шаралары жоқ. 

Барынша 


төмендету  

Белгілері  қарқындылығын  және  экспозиция  қарқындылығын  азайту,  ұшыраған 

үлесін  азайту  арқылы,  мысалы,  қоршаған  ортаға  әсерін  азайту  үшін  шаралар  / 

дизайнын  жақсарту

Өзге  қызмет  тоғандар,  шағын  сүтқоректілердің  өлімін 



болдырмау үшін ұсақ сүтқоректілер, қосмекенділер, бауырымен жорғалаушылар 

мен құстарды қамтиды. 

 

Қалпына келтіру 



немесе жөндеу 

Ағымдағы  позициясында  биологиялық  әралуантүрлілігі  жай-күйін  қалпына 

келтіру  үшін  теріс  ықпалын  азайтуға  кейінгі  оқиғалар,  мысалы,  өсімдіктердің 

түрлі  құрылыс  және  қайта  қалпына  келтіру  жұмыстары  түр  құрамы  бойынша 

алдын-ала  әсер кезінде құнсызданған. Ол барлық өсімдік мысалы, тазартылады 

аймақтарда,  тартымдық  құрсауында  қалған  немесе  материалдарды  немесе 

компоненттерін  уақытша  сақтау  үшін  қажет.  Ол  сондай-ақ  уақытша  лагер  үшін 

қажет болады.

 

Уақытша 


интервал 

Уақытша интервалдың мүмкін мүмкіндіктері. 

 

 

5.10.8



 

Биологиялық  әралуантүрлілігіне  және  экожүйесіне  жағымсыз  әсерінің  әлсіреуі  жөніндегі 

жалпы іс-шаралар  

 

Іс-шаралар,  сондай-ақ  кейбір  экожүйелердің  биологиялық  әралуантүрлілігі  және 



бойынша  кейбір  әсер  азайтады  топырақ,  су  және  ауаның  әсер  үшін  ұсынылды.  Оған 

әсер ету аймақтары азайту үшін шаралар, шаңды басу, т.б. кіреді 

 

5.10.9

 

Табиғи өсіп-өнуге және өсімдікке жағымсыз әсерінің әлсіреуі жөніндегі іс-шаралар 

 


Қызыл жобасының ЭӘӘБ,  

5.10-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 



2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

398 бет 


 

Өсіп келе жатқан маусымының әсерінен ауытқу 

 

Зерттеу  саласындағы  анықталған  және  Қазақстанның  Қызыл  кітабына  енгізілген  сегіз 



түрлерінің  популяциясын,  құрылыс  кезеңіне  расталған  болады  және,  егер  мүмкін 

болса,  сол  немесе  әсер  ету аймақтарды  дамыту  жақын  маңызды  популяциялар,  олар 

аулақ  болады.  Қазанақтың  болжамалы  орналасқан  жерi  Қызылсу  өзенінің  жанында 

бар екені белгілі. 

Анықталған сирек кездесетін түрлерін араласуы арқылы болдырмауға болады:  

 



  анық түрлердің орналасқан жерін таңбалау;  

  аймақжәне  оларды  қорғау  маңыздылығы  маңызды  түрлердің  пайда  болуын 



қатысты қызметкерлері / мердігерлердің оқыту;  

  жұмысшылар  мен  құрылыс  техникасын  және  көлік  құралдарын  тастаудың 



түрлері айналасында уақытша қоршау жүзеге асыратын; және  

  қасақана араласу үшін ерекше түрлері айналасында қорғаныш буферді қолдау. 



 

Өсімдіктерге әсер етуін азайту 

 

Жоба облыстың әсер ету аймағының нақты облысы мен кеңірек облысында ортақ дала 



шабындық  және  бұта  дала  мекендеу  орындарында  орналасқан.  Дегенмен, 

Қазақстанның  Қызыл  кітабына  енгізілген  өсімдіктердің  сегіз  түрі  жобасы  бойынша 

зерттеулер саласында анықталды. Сондықтан, әрекеттері кедергілер қоршаған ортаны 

және флора азайту үшін жерде тазарту барлық жұмыс қоса алғанда, осындай түрлер, 

ұшырауды төмендету үшін қажет. Бұл арқылы қол жеткізуге болады:  

 



  Жер жұмыстарын азайту үшін құрылыс әдістерін пайдалану;  

  шектеулі ауданы және жеке көлік құралдары (шахта қызметкерлері) кірме жол, 



көлік жолдары мен кедергілер болдырмау үшін жұмыс аудандарға арналған;  

  кедергілер болдырмау үшін аудандарда жаяу жүргіншілерге шектеу қою; және 



  көрші  аудандарда  өсімдіктер  мен  қоныстарын  нашарлатуы  мүмкін  қоршаған 

ортаның  ластану  жолын  кесу.  Қоршаған  ортаны  қорғау  жобалау  критерийлері 

бойынша айқындалатын қоршаған ортаны ластаудың алдын алу үшін шаралар, 

өсімдіктер  әсер  жергілікті  ауыстыруды  және  ластануын,  азайту  үшін  тиімді 

болуы  тиіс;  сондай-ақ  осындай  пікір  арқылы  қабылдануы  мүмкін  беті  және 

жерасты суларының ластануын азайту.  

 

Қалпына келтіру  

 

Әсер  ұшыраған  өсімдіктердің  түрлерін  қалпына  келтіру  үшін  тиімді  әдістерін  дамыту 



үшін ҚР ботаника сарапшылармен әріптестік зерттеулер қажеттілігі туындады.  

Қызыл жобасының ЭӘӘБ,  

5.10-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 



2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

399 бет 


 

 

Зақымдалған  ауданы  тарату  кезінде  рекультивациялау  үшін  жарамды,  иілу  бұрышы 



жасау дейін көтерілетін болады және табиғи құмды-сазды топырақты қалпына келтіру 

және  көп  жылдық  шөптер  қайта  егілген  болады.  Аралық  және  қорытынды  жетілдіру 

пайдаланылатын  болады  тиісті  ана  өсімдік  түрлерінің,  таңдау,  реттелуі  тиіс  және 

далалық  сынақтар  тараж  жерлерде  тезірек  қолданылады.  Сондай-ақ,  қарау 

биологиялық  әралуантүрлілігі  негізгі  зерттеу  барысында  анықталды,  сирек 

эндемиялық  және  реликті  түрлердің  қайтару  үшін  берілуге  тиіс.  Қалпына  келтіру, 

сондай-ақ  сүтқоректілердің  жыртқыш  және  басқа  да  түрлерді  құстардың  электр 

компоненті  негізгі  көзін  құрайды  ұсақ  сүтқоректілер,  үшін  жарамды  мекендейтін  / 

өсімдіктер  қамтуы  тиіс;  және  gnezdostroeniya  үшін  қолайлы  материал  қамтамасыз 

етуге тиіс. 

 

Жобаны  іске  асыру  үшін  жүзеге  асырылатын  өсімдіктер  қоғамдастықтың  барлық  қайта 



жаңғыртылады,  (инвазиялық  немесе  қолма-жергілікті)  инвазиялық  бөтен  түрлерін  кездейсоқ 

кіруін болғызбау, сондай-ақ қоршаған аудандарға бөгде түрлердің таралуын болдырмау үшін 

басқару тәжірибесін қамтиды мақсатында жыл сайын қаралады деп күтілуде.  

 

Биологиялық таратылу процесінің маңызды бөлігі өсімдік өседі және қажетті жобадан кейінгі 



техникалық  қызмет  көрсету  үшін  ұстауды  қамтамасыз  ету  үшін  жобадан  кейінгі  техникалық 

қызмет көрсету болып табылады. Жобадан кейінгі қызмет, әдетте, шамамен 5 жыл талап етеді, 

бірақ  қысқа  немесе  ұзын  болуы  мүмкін,  басқару  өтелетін  тобы  қажетті  мемлекетті  жетті 

көрсеткендей, бұл шын мәнінде байланысты. 

 

Кейінгі  техникалық  қызмет  көрсету  бағдарламасы  сияқты  іс-шараларды  қамтуы  әзірленетін 



болады: 

 



  ұрықтандыру-қайта  қалыптастыру  және  немесе  өсуіне  зақымдар  болған  шөп 

қоймасын ауыстыру; 

  қайта  жасау,  топырақ  құнарлылығын  арналған  тыңайтқыш  немесе  басқа 



химиялық заттарды қосу; 

  жел  бақылау  шараларын  және  су  эрозиясының  техникалық  қызмет  көрсету; 



және 

  ауылдық жайылымдарда асыл тұқымды мал шаруашылығын басқару. 



 

Уақытша интервал  

 

Ол  Қазақстанның  Қызыл  кітабына  енгізілген  өсімдіктерді  популяциясының  анықтау  әсерді 



болдырмау  немесе  азайту  мүмкін  емес  жағдайда,  табиғи  жағдайларда,  (тұқым  бар  негізінде 

жатқан  топырақ  қоса  алғанда)  халықтың  кейбір  немесе  барлық  алыс  тау-кен  зардап  шеккен 

аймақ  тиісті  рецепторлардың  тіліне  аударылған  болуы  керек.  Бастапқы  зерттеу  өңдеу  және 


Қызыл жобасының ЭӘӘБ,  

5.10-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 



2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

400 бет 


 

қолайлы  балама  орындарын  анықтау  үшін  тиімді  әдістерін  дамыту  үшін  қажет  болады;  ол 

құрылыс кезеңінде қоршаған ортаға зиян келтіруі қажет болып отыр. 

 

Саяхат  бағыттары  нақты  белгіленген  және  тиісті  ұзақ  олар  өткізіледі  ретінде  қоныс  жеке 



тұлғалардың зиян немесе жоғалуын болдырмау үшін қоршалған болуы тиіс. 

 

5.10.10



 

Фаунаның популяциясының түрлеріне жағымсыз әсерінің әлсіреуі жөніндегі іс-шаралар  

 

Бүркітке жағымсыз әсерінің әлсіреуі жөніндегі іс-шаралар және ауытқулар   

 

Кесте  5.10.6  анықталғандай,  айтарлықтай  әлеуетті  жаңартылған  қызметінің 



нәтижесінде  әсер  және  жоба  саласындағы  араласуы  қоныс  сайт  қонақтары  болып 

табылады  және  тек  зерттеу  саласындағы  астам  өте  жоғары  биіктікте  листериоз,  бір 

тұлға  ретінде  қарауға  болатын  бүркітке  қатысты  анықталды.  Бұл  аймақта  аңшылық 

ретінде  белгіленгенбеген.  Мұндай  әсерлер  аң  аулау  мекендеу  орындарын  жоғалту 

және нашарлауы; ластаушы заттардың әлеуетті биологиялық жинақтау;   әуелік электр 

желілеріне байланысты өлімге электр тогы әлеуеті болып табылады.  

 

Бір ғана жеке атап өтті, сондай-ақ маусымдық көші-қон бері одан әрі далалық жұмыстар сәуір 



немесе  қыркүйек  айының  екінші  жартысында  жүргізілді  ұсынылады  (күзгі  көші-қон  өте  ұзақ 

болып табылады, және көктемгі көші-қон өте қысқа), осы саладағы айтарлықтай ерекшеленеді 

-  кейіннен  ақпарат  алды,  қазан  BHP  жақын  осы  түрлердің  мәртебесі  мен  қызметі  (белсенді 

аңшылық  немесе  өту).  Алайда,  Бүркіт  осы  аймақта  қоректенбейтіндіктен,  кеніш  әсер  ету 

аймағында және жер өтпелері шегінде  белсенді ұялау орындарын зерттеу талаптары жоқ.  

 

Қажет  болған  жағдайда  қосымша  мониторинг,  құстар  мен  қоршаған  ортаны  қорғау 



жөніндегі  іс-шараларды  түзету  осы  түрлерінің  популяциясын  мемлекеттік  бақылауды 

жүзеге асыру мақсатында әрбір 2 немесе 3 жыл қабылдануы тиіс.  

 

Сіз  әсер  жобасы  саласындағы  аң  аулау  туралы  Бүркіт  қолайлы  ауданы  /  тiршiлiк  ету 



ортасының  шығын  әсер  болдырмау  мүмкін  емес.  Алайда,  бұл  түрлері  мекендеу 

орындарының өте үлкен ауқымы бар және аңшылық үшін қолайлы алаңы кең тараған.  

 

Шахтаның  айналасында  қоршаған  ортаны  тозуы  осы  саладағы  жыртқыш  түрлердің 



қолжетімділігін  төмендеуіне  әкелуі  мүмкін.  Алайда,  бүркіт  сияқты,  үлкен  насихаттау 

ауқымын бар жақсы сапалы электрмен мекендейтін осы аймақта таралған, құстар оңай 

құрбандарын тығыздығы жоғары түрлерін жылжыту мүмкін.   

 

Сонымен  қатар,  бір  жыртқыш  аң  әлеуетті  байланысты  қоршаған  ортаның  ластану 



(ауаның, топырақтың және жер асты суларының жер үсті / су) үшін қорытынды азық-

Қызыл жобасының ЭӘӘБ,  

5.10-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 



2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

401 бет 


 

түлік тізбегінде арқылы биологиялық ластаушы (ластану) жинақтау үшін әлеуеті бар. 

 

 Мұндай  бүркіт  сияқты  ірі  құстар,  ол  электр  беру  желісін  және  кросс  көші-қон 



бағдарларын  бақылау  мен  құстардың  ұшуын  пара  қиын  кезде,  өлім  электр  тоғының 

қаупі төніп, сондай-ақ болып табылады; және фазалық өткізгіштердің арасындағы бөлу 

болмауы    (сондай-ақ  «фазалар»  деп  аталады),  сондай-ақ  техникалық  құралдармен 

фазалардың және жерге арасындағы енгізілген. 

 

Жағымсыз әсерді әлсірету жөніндегі шараларға кіруі тиіс: 



 

  жер жұмыстарын азайту үшін құрылыс әдістерін пайдалану;  



  құрбан болғандар мен зардап шеккендердің мекендейтін түрлері тозу түрлері 

бойынша  кедергілер  болдырмау  үшін  аймағы  шектеулер  және  жеке  көлік 

құралдары (шахта қызметкерлері) жол өтуге арналған, көлік маршруттары мен 

жұмыс аймақтары;  

  құрбан болғандар мен зардап шеккендердің мекендейтін түрлері тозу түрлері 



бойынша кедергілер болдырмау үшін аудандарда жаяу жүргіншілерге шектеу;  

  шектес  аудандарда  өсімдіктер  мен  қоныстарын  нашарлатуы  мекен  қоршаған 



ортаның ластану жолын кесу, (жыртқыш түрлерге оларды аз тартымды) немесе 

ол азық-түлік тізбегі арқылы жиналған болуы мүмкін. Қоршаған ортаны қорғау 

жобалау  критерийлері  бойынша  айқындалатын  қоршаған  ортаны  ластаудың 

алдын  алу  үшін  шаралар,  өсімдіктер  және/немесе  құрбан  әсер  жергілікті 

ауыстыруды және ластануын, азайту үшін тиімді болуы тиіс; сондай-ақ осындай 

пікір  арқылы  қабылдануы  мүмкін  беті  және  жерасты  суларының  ластануын 

азайту.  

  «Құстар үшін қауіпсіз» электр беру желілерін орнату немесе жақсарту (төменде 



қараңыз) 

 

«Құстар  үшін  қауіпсіз»  электр  беру  желілері  білектен  білекке  дейін  немесе  бастан 



аяққа  дейін  құс  аз  қашықтықты  орналастыру  үшін  (сондай-ақ  «фаза»  деп  аталады) 

және фазалардың жерге техникалық құралдарды арасындағы электр энергиясын беру 

құс  желісі  қауіпсіз  қосылған  фаза  сымдары  арасындағы  жеткілікті  бөлу  жолымен 

құстардың өлімге электр қаупін азайту үшін арналған конфигурация болып табылады. 

Мұндай  бөлу  (оқшаулау)  қол  жеткізу  мүмкін  емес  болса,  онда  зақымдалған 

аймақтарға  өлімге  электр  қаупін  азайту  үшін  (оқшауланған)  жабылуы  тиіс.  Бұл 

жетілдіру  іске  асыру арқылы  қазірдің  өзінде жұмыс  істеп  желідегі  өлімге  электр теріс 

әсерін азайту үшін шараларды жүзеге асыру мүмкіндігі бар. 

Жағымсыз әсерді әлсірету жөніндегі шараларға кіреді:  

 

1)



 

сызықтар немесе конфигурациясына дамыту - екі тәсілдерді комбинациясы: бағанның 



Қызыл жобасының ЭӘӘБ,  

5.10-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 



2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

402 бет 


 

басында  отырған  үздік  қолайлы  орын  құс  қауіпті  компоненттердің  ақ  айқын  болуын 

қамтамасыз  ету  үшін,  не;  немесе  қауіпті  компоненттер  құс  оларды  түртіп,  бұл  мүмкін 

емес қамтамасыз ету үшін жеткілікті бос орын бөлінген қамтамасыз ету үшін; 

2)

 

оқшаулау: белсендірілген компоненттерін және / немесе құстармен кездейсоқ жанасу 



қорғауды  қамтамасыз  ету  үшін  тиісті  материалдарды  жағу  жерге  бөлшектерді  қаптау. 

Тікелей  немесе  көлденең  бөлгіштер  оқшаулағыштары  бар  болса  тоқтата  тұру, 

оқшаулағыштар және тік бөлгіштер пайдаланған жөн, олар жабылған болуы тиіс. Бірге 

сымдар  оқшаулағыш,  изоляторлар  бұдан  былай  қажет  болады,  және  сымдар  тікелей 

лауазымдарға бекітілуі мүмкін.  

3)

 



басқару әдістері қолданылатын қауіпсіздік жақтары немесе жақтары  - мысалы, құстар 

үшін жасанды дыбыс барлар қамтамасыз ету. 

 

Қалпына келтіру  

 

Жоғарыда  сипатталған  олардың  табиғи  ортасы  BHP  оралды  топырақ  пен  өсімдіктердің 



қалпына  келтіру  үшін  және  өңірін  қалпына  келтіру  Толығырақ  қалпына  келтіру  аң  аулау 

аумақтарын «жоғалған».  

 

Уақытша интервал 

 

Деректер түрлері үшін уақыт аралығын әсерін азайту үшін шаралар үшін ешқандай талап жоқ. 



 

Көбелек көз гүліне әсер етуден ауытқу 

 

Көбелек  көз  гүлінің  (Қазақстанның  Қызыл  кітабы  мен  Еуропалық  көбелектер  Қызыл 



кітабына)  популяциясы  санитарлық-қорғаныш  аймағында  байқалады,  сондықтан, 

ішінде  немесе  әсер  жобасы  аймақ  (мысалы,  аршу  жыныстарының  үйіндісі  немесе 

қалдық  қоймасы)  жақын  орналасқан  болуы  мүмкін.    Егер  мүмкін  болса,  маңызды 

популяциялар сәйкес келеді немесе ықпал ету аймақтарын дамытуға жақын расталуы 

үшін халықтың нақты орналасқан жері, сондай-ақ құрылыс, олар болдырмауға болады.  

Келесілер арқылы кедергілерді болдырмау мүмкіндігі бар:  

 



  анық түрлердің орналасқан жерін таңбалау;  



  аймақ  және  оларды  қорғау  маңыздылығы  маңызды  түрлердің  пайда  болуын 

қатысты қызметкерлері / мердігерлердің оқыту;  

  жұмысшыларды алып тасталсын түрлері айналасында уақытша қоршау жасау; 



құрылыс жабдықтары және көлік құралдары; және  

  қасақана араласу үшін ерекше түрлері айналасында қорғаныш буферді ұстау. 



 

Көбелек көз гүліне әсер етуді азайту 

 


Қызыл жобасының ЭӘӘБ,  

5.10-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 



2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

403 бет 


 

Көбелек көз гүлінің популяциясы тозуы қоршаған ортаға сезімтал болуы үшін бұл елді 

мекен  үшін  әлеуетті  жолы  (мысалы  қарамастан,  құнарлылығын  немесе  өміршеңдігі  / 

қоректік  концентрациясы  түрлерін  қысқарды  деп  санитарлық-қорғаныш  аймағында 

атап өтілді, сондықтан өмірлік функциялары, молайту және азық-түлік қамтамасыз ету) 

немесе  араласу  әсер  жобасы  аймағында  тыс  жерлерде  орналасуы  мүмкін.    Егер 

қожайын-  өсімдіктер  ластанған  ауаның,  топырақтың  немесе  су  көлігімен 

тасымалданатын  ластаушы  заттардың  айналса,  биологиялық  ластаушы  жинақтау үшін 

әлеуеті бар.  

 

Сондықтан,  әрекеттері  кедергілер  қоршаған  ортаны  және  флора  азайту  үшін  жерде 



тазарту  барлық  жұмыс  қоса  алғанда,  осындай  түрлер,  ұшырауды  төмендету  үшін 

қажет. Бұған келесі арқылы жетуге болады:   

 



  жер жұмыстарын азайту үшін құрылыс әдістерін пайдалану;  



  шектеулі  кеңістік  және  жеке  көлік  құралдары  (шахта  қызметкерлері)  кірме 

жолы,  көлік  жолдары  мен  кедергілер  болдырмау  үшін  жұмыс  аудандарға 

арналған;  

  кедергілер болдырмау үшін аудандарда жаяу жүргіншілерге шектеу қою; және 



  көбелек  көз  гүлі  үшін  оларды  кем  қолайлы,  қоршаған  аудандарда  өсімдіктер 

мен  қоныстарын  нашарлатуы  мекен  қоршаған  ортаның  ластану  жолын  кесу; 

немесе  халықтың  көлемінің  төмендеуі  тудыруы;  немесе  тамақ  тізбегі  арқылы 

биологиялық  жинақтау.  Қоршаған  ортаны  қорғау  жобалау  критерийлері 

бойынша  анықталған  қоршаған  ортаны  ластауды  болдырмау  үшін  шаралар, 

жергілікті  ластану  мен  қожайын  өсімдіктер  әсер  ауыстыруды  азайту  тиімді 

болуы тиіс; сондай-ақ зауыт иесі дейін қабылдануы мүмкін беті және  жерасты 

суларының ластануын азайту. 

 

Қалпына келтіру  

 

Жобаны  әсеріне  жататын  мекендейтін  және  өсімдік  түрлерін  қалпына  келтіру  үшін 



тиімді  әдістерін  қалыптастыру  бойынша  зерттеулер  аясында,  тiршiлiк  ету  орындарын 

құру,  көбелек  көз  гүл  үшін  оңтайлы  жағдай  ұсына  отырып,  ол  зерттелуі  тиіс.  Бұл 

энтомология бойынша Қазақстан мамандардың қатысуын талап етуі мүмкін.  

 

Бұл  бағыттар  халықтың  денсаулығы  жай-күйі  мен  көлемін  (лар)  анықтау  үшін,  егер  солай 



болса,  көбелек  көз  гүл  осы  салаларда  тамыры  анықтау  мақсатында,  (кем  дегенде  бес  жыл 

кейінгі қызмет) жыл сайын тексерілуі тиіс.  

 

Уақытша интервал 

 


Қызыл жобасының ЭӘӘБ,  

5.10-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 



2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

404 бет 


 

Анықталған  халық  саны  Көбелек  көз  гүлінің  түйнегі  әсер,  ол  жағдайында  табиғи  қызметтен 

босатады  немесе  барынша  азайту  мүмкін  емес  кезде,  (табиғи  өсімдіктердің  қоса  алғанда) 

кейбір  жеке  немесе  бүкіл  халық  саны  алыс  тау-кен  зардап  шеккен  аймақ  тиісті 

рецепторлардың  көшуі  тиіс.  Бұл  өңдеу  үшін  тиімді  әдістерін  дамыту  үшін  бастапқы  зерттеу 

қабылдауға  және  тиiстi  балама  орындарын  анықтау  қажет  еді;  ол  құрылыс  кезеңінде 

қоныстарын зақымдауы қажет болады. 

Саяхат  бағыттары  нақты  белгіленген  және  тиісті  қоршаған  ортаға  зиян  келтірмес  үшін, 

қоршалған; қоныс жеке тұлғалардың немесе кедергі / шығындар болуы тиіс. 

 

Ақбастаубұлақ  кенішіне  жағымсыз  әсерінің  әлсіреуі  жөніндегі  іс-шаралар  және 



ауытқулар  

 

Кесте  5.10.6  анықталғандай,  салдарынан  су  ауытқу  елеулі  әлеуетті  әсер 



Ақбастаубұлақтың жоғарғы кенішінен анықталды.  Бұл әсерлер тiршiлiк ету ортасының 

сапасы  мен  акватикалық  өміріне  әлеуетті  теріс  әсер  нашарлауын  тудырады,  ағын 

жылдамдығының азаюы болып табылады.  

 

Аршу  жыныстарының  үйінділерінен  бастап  ықтимал  ластану  жер  үстi  су  қоршаған 



ортаға  түсіп  болмайды  деп  кепілдік  үшін  маңызды  болып  табылады,  себебі 

Ақбастаубұлақ кеніші ауытқуын болдырмау мүмкін емес. 

 

Арқасында  көктемгі  орналасуы  саладағы  қазіргі  гидрологиялық  жағдайлар  туралы 



мәліметтерді  болмауына,  ағынының  жылдамдығын  өзгерістер  және  су  деңгейін  төмендету 

қатысты ауытқу әлеуетті әсері дәл осы уақытта сандық мүмкін емес.  Осы тұрғыда, акватикалық 

өміріне әлеуетті әсері, сондай-ақ анықтау қиын; ол ағымын төмендету ықтимал кептіру немесе 

қату нәтижесінде көктемде кейбір (немесе барлық) бөліктерінде барлық акватикалық өмір үзік 

жоғалуын  тудыруы  мүмкін  екенін  (нашар  жағдайда)  бағалауға  болады;  дегенмен,  соңғы 

неғұрлым ықтимал болып саналады.  Ағынының жылдамдығын өзгерістер; және тұрақты емес 

ағымдардың сабақтастығы әлеуетті өзгерістер, сондай-ақ белгілі бір түрлерін сақтау үшін кеніш 

(бөліктерінің)  жарамдылығын  өзгертуге  болады;  мысалы,  ағынының  жылдамдығы  төмендету 

кейбір  кеніштегі  кем  қолайлы  жасауға  болады  (суларын  ағып  тұратын)      реофилы  түрі. 

Қысқартылған сұйылту әсерінен ластаушы заттардың шоғырлануы арттық әлеуеті бар. 

 

Сондықтан,  базалық  деректер  зерттеулер  теріс  әсерін  азайту  үшін  тиісті  шаралар  жоспарлап 



әсер ету және көмек әлеуетті шкаласы дәлбудут необходимы для точного  көзқарас үшін қажет 

болады. MP8 сәйкес ол айлық су деңгейі ұсынды және бақылау ағатын болып айқындалатын 

ағымдағы жағдайы туралы толық есепті қамтамасыз ету үшін, алдын ала ауытқу құрылысына 

кем  дегенде  бір  жыл  көктемінде  бойындағы  әр  түрлі  жерлерде  қабылданатын  болады.    Ол 

жақсы,  су  деңгейлері  мен  қозғалысы  туралы  әсеріне  қатысты  бағалануы  тиіс  әсері  иілім, 

жоғары бағалады; және кейіннен, Ақбастаубұлақ кеніші саласындағы қоршаған ортаға болады.  

 


Қызыл жобасының ЭӘӘБ,  

5.10-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 



2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

405 бет 


 

Ол сондай-ақ бастапқы деректерді жақсы анықтау мақсатында, қосымша алдын-ала құрылыс 

су экология ғылыми-зерттеу терезелер Ақбастаубұлақ кеніші тиісті жұмыстарын жүргiзу кезiнде 

төмен  ағындарының  қолға  ұсынылады;  мысалы,  тіршілік  ету  ортасы  мен  халықтың  одан  әрi 

тексеру негізгі түрлері әр түрлі орналасқан жерін анықтау үшін.  Мұндай деректер ресми осы 

уақытта  анықталуы  мүмкін  емес  көктемде,  теріс  әсерді  азайту  үшін  нысаналы  араласулар 

тұжырымдауға көмектеседі.  

 

MP8  баяндалған  құрылыс  және  операциялық  кезеңдерінде  (мекендейтін  /  түрлер  негізгі 



көрсеткіштері қоршаған орта базалық зерттеулер деректер нәтижесінде анықталуы) күнделікті 

гидрологиялық  (су  деңгейлері  мен  шығыны)  және  экологиялық  мониторинг,  сондай-ақ,  теріс 

салдарын  жұмсарту  үшін  іс-шаралар  бөлігі  болып  табылады.  Қазіргі  уақытта,  ол  бастапқы 

гидрологиялық  мониторинг  ай  сайын  өтеді,  сондай-ақ  экологиялық  бақылау  таңдалған 

көрсеткіштер  байланысты  маркшейдер  терезелерді  сәйкес  болады  деп  болжанып  отыр. 

Мониторинг жиілігі жиналған деректерге байланысты тексерілуі тиіс.  

Бұрын  айтылғандай,  теріс  салдарын  жұмсарту  үшін  мақсатты  оқиға  ресми  байланысты 

деректерді болмауына қазіргі уақытта анықталған мүмкін емес, алайда, келесі Ақбастаубұлақ 

кеніші ағындары таза өңделген су және технологиялық суды енгізу арқылы ұлғайтылуы мүмкін 

екенін мүмкіндігі бар. Бұл көктемде су ағынын және көлемін арттыруға мүмкіндік береді және 

табиғатта  кездейсоқ  қарағанда  ықтимал  үздіксіз  болады.    Базалық  деректер  іздестіру 

дәлелденген  әсердi  бағалау  ауытқуын  жақсарту  қажеттілігі  ағындарын  көрсетеді,  егер  теріс 

әсерін жұмсарту мұндай әлеуетті шаралар, болашақта барланған болады. 

 

Қалпына келтіру  

 

Шахта,  қалпына  келтіру  және  сондықтан  егжей  ұсынылуы  мүмкін  емес  жапқан  кезде  кенішті 



пайдалану / жабу сатысы операциядан кейін табиғи жағдайларда қалып отыр.  

 

Уақытша интервал 

 

Фондық  деректерді  қосымша  зерттеулер  мен  қоршаған  ортаға  ықтимал  әсерін  бағалау 



нәтижелері  тексерілген  байланысты,  бұл  уақыт  аралығында  белгілі  бір  дәрежесін  алу  үшін 

қажеттілігі деп санауға болады. Егер солай болса, ол өзен Майранбастау мекендейтін әлеуетті 

жақсарту  қарастыру  ұсынылады  (суқабылдағыш  ауытқуы).    Жақсартулар  әлеуетті  салаларды 

сәйкестендіру  үшін  фондық  деректерді  зерттеу  жүзеге  асыруды  талап  етеді;  Майранбастау 

өзені 2013 ж суда зерттеуге енгізілген жоқ.  

 

Биологиялық әралуантүрлілігі бойынша әрекет ету жоспары   

 

Биологиялық  әралуантүрлілігі  жөніндегі  іс-қимыл  жоспары  мынадай  ұсынылатын  іс-



шараларды қамтитын Жоба үшін әзірленуі тиіс: 

 


Қызыл жобасының ЭӘӘБ,  

5.10-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 



2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

406 бет 


 

1)

  Қоса алғанда, бірақ түрлерді көрсететін Қызыл кітапта бақылау популяциялары: 



  Болашақ бақылау егжей-тегжейлерімен; 

  Қоршаған ортаны ластаудың алдын алу үшін іс-шаралар егжей-тегжейлерімен; 



және 

  Қозғалыс  қорғалатын  және  жағдайында  табиғи  халықты  анықтау  үшін  егжей-



тегжейлерімен;  және  кейінгі  қызмет  мониторингі  ерекшеліктері  егжей-

тегжейлерімен.   

 

2)

 



Бүркітті қорғау, қоса алғанда, бірақ келесімен шектелместен:  

  Қолданыстағы және жаңа электр желілері мүмкін өлімге электр тоғының бастап 



(ірі  құстар  мен  басқа  да  орта)  бүркітті  қорғауға  қажетті  келеңсіз  салдарын, 

азайту үшін іс-шаралар егжей-тегжейлерімен; 

  Әрі қарай зерттеудің егжей-тегжейлерімен; және 



  Жыртқыш түрлердің болуын барынша арттыру мақсатында араласу болдырмау 

үшін ластану мен іс-шаралар егжей-тегжейлерімен. 

 

3)



 

Көбелек көз гүлі, оның ішінде басқару гүл рецепторларға таралымдарын бірақ олармен 

шектелмейді:  

  Болашақ бақылау /зерттеу егжей-тегжейлерімен;  



  Қоршаған ортаны ластаудың алдын алу үшін іс-шаралар егжей-тегжейлерімен; 

және 



  Қозғалыс  қорғалатын  және  жағдайында  табиғи  халықты  анықтау  үшін  егжей-



тегжейлерімен;  және  кейінгі  қызмет  мониторингі  ерекшеліктері  егжей-

тегжейлерімен.   

 

Теріс  салдарын  әлсірету  үшін  шаралар  (олар  Жоба  үшін  қайта-белсендірілген  кезде) 



қолданыстағы  электрмен  жабдықтау  желілері  әлеуетті  өлімге  электр  тоғының  үлкен  құстарға 

бүркіт пен басқа да орта қорғау үшін қажет және жаңа электр желілерін.  

 

5.10.11

 

Биологиялық әралуантүрлілігіне және экожүйесіне қалдықты әсері  

 

 Бұл  бөлімдекейін  қалуы  мүмкін  әсерлерді  қарастырады,кері  әсерін  әлсірету  және 



негізгі 

биологиялық 

әралуантүрлілігі 

рецепторлардың 

олардың 

ықтимал 


маңыздылығын бағалайды.  

 

Өсімдіктердің сирек, реликті және эндемикалық түрлері: Басты зерттеу алдын ала теріс 



әсерін  азайту  үшін  іс-шараларды  іске  асыруға  орташа  әлеуетті  әсер  болжайды.  Тиісті 

(егер  мүмкін  болса)  болдырмай  шаралар  мен  түрлердің  мақсатты  өтемі  әлеуетін 

зерттеу және тергеу жүзеге асыру жүзеге асыру айтуынша, қалдық әсері бар орта және 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   95




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет