Потенциометрлік анализ
жүктеу/скачать 3,21 Mb. Pdf көрінісі
|
Аргимбаева ПДФ
- Бұл бет үшін навигация:
- 2.8-сурет. Жартылай толқын потенциалын графикалық анықтау
- Сандық полярографиялық талдау
| Тура полярография
Тура полярография әдістері поляро- графиялық толқын (2.20) және Илькович теңдеуі (2.22) немесе (2.23) теңдеуін қолдануға негізделген. Жартылай толқын концентрацияға тәуелді емес және ол заттың сапалық сипаттамасы болып табы- лады. Әдетте жартылай толқын потен- циалын графикалық әдіспен табады. (2.20) теңдігі Е -ның сызықты функциясы lg 𝐼 𝑑 −𝐼 𝐼 екендігін көрсетеді, осыдан графикке Е ретінде lg 𝐼 𝑑 −𝐼 𝐼 салса, онда түзу пайда бола- ды да, 𝐸 = 𝐸 1/2 0 , яғни lg 𝐼 𝑑 −𝐼 𝐼 = 0 болатын нүктеде абсцисса осін қиып өтеді (2.8-сурет) . Белгісіз затты идентификациялау үшін осы әдіс арқылы жартылай толқын потенциалын тауып, жартылай толқын потен- циалы кестесін немесе полярографиялық спектрді пайдаланып, 2.8-сурет. Жартылай толқын потенциалын графикалық анықтау 52 ең тиімді элементті анықтайды. Бірақ бұл әдісті көбінесе, фондық электролитті таңдау үшін қолданады. Сынаманың сапалық құра- мын біле отырып, кестелік мәліметтер бойынша анықталатын элементтің полярографиялық толқыны, кедергі жасайтын эле- мент немесе басқа электродты үрдістің әсерінен, қандай да бір бұрмаланусыз алынатындай фонды таңдайды. Сандық полярографиялық талдау Сапалық полярографиялық талдауда (2.23) теңдеуінің негі- зіндегі градуирленген график әдісі қолданылады. Графикті бір- неше стандартты ерітінділерді полярографиялау мәліметтері бойынша тұрғызады. Ординат осіне диффузиялық токтың күшіне пропоционалды полярографиялық толқынның биіктігі, ал абс- цисса осіне анализденетін ерітіндінің концентрациясы салынады. (2.23) теңдеуіне сәйкес график координат басынан өтетін түзу сызық болу керек. Бұл әдіс стандартты ерітінділер мен белгісіз сынаманың полярографиялау шарттарының толық ұқсастығы кезінде нақты мәлімет береді. Полярографиялау шарттарына капиллярдың жұмыс істеу шартын, температураны және ортаны (фондық электролит) жатқызады. Градуирленген график әдісі көп жұмыс қажет етеді, бірақ соған қарамастан, ол ең дәл әдіс. (2.23) теңдеуі орындалатын жақсы зерттелген жүйелердің талдануы кезінде жеңілірек әдіс – стандартты ерітінділер әдісі қолданылады. Бұл әдісте стандартты және талданатын ерітінді- лердің полярограммалары қатал бірдей жағдайларда алынады да, (2.23) теңдеуіне негізделген пропорция бойынша белгісіз концен- трацияны 𝑐 𝑥 есептейді: с 𝑥 = c ст h x h ст , (2.24) мұндағы 𝑐 𝑥 – стандартты ерітіндінің концентрациясы, ℎ 𝑥 және ℎ ст сәйкесінше талданатын және стандартты ерітінділерді поля- рографиялау кезіндегі толқын биіктігі. Сонымен қатар бұл әдіс полярографиялау шарттарын қатал стандарттау кезінде ғана қолдануға сай келеді. 53 Сапалық полярографиялауда қосу әдісі кең таралған. Анализ- денетін ерітіндіні полярографиялау кезінде диффузиялық токтың күші: 𝐼 𝑥 = 𝑘𝑐 𝑥 (2.25) шамасына тең болсын. Бұл ерітіндіге стандартты ерітіндінің c ст белгілі мөлшерін қосып, диффузиялық токтың күшін қайтадан анықтаймыз: 𝐼 𝑥+ ст = 𝑘( с 𝑥 + c ст ). (2.26) (2.25) және (2.26) теңдеулерін мүшелеп бөлгенде: 𝐼 𝑥 𝐼 𝑥+ ст = с 𝑥 с 𝑥 +c ст , осыдан с 𝑥 = c ст 𝐼 𝑥 𝐼 𝑥+ ст −𝐼 𝑥 . (2.27) (2.27) теңдігінен талданатын ерітіндінің концентрациясын табуға болады. Сонымен қатар графикалық әдісті де қолдануға болады. Бұл жағдайда алынған мәліметтерді 𝐼 𝑥+ст -нің c ст -ден тәуелділік графигіне түсіреді (2.9-сурет). 𝐼 𝑥+ст = 0 болған- да, (2.27) теңдеуі көрсетіп тұрғандай, с 𝑥 = −c ст , яғни 𝐼 𝑥+ст = 0 кезінде бұл график- тегі түзу экстраполяциялан- ғанда, ол абсцисса осінде тал- данатын заттың концентрация- сына тең шаманы қиып өтеді. Қосу әдісінде фон және үшінші компоненттердің әсері авто- матты түрде ескеріледі. Бұл осы әдістің артықшылығы болып табылады, себебі оны күрделі қоспалар талдауында қолдануға болады. Егер ерітіндіде сынап катодында тотықсызданатын бірнеше заттар болса, полярограммада бірнеше толқын пайда болады жүктеу/скачать 3,21 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|