Ол үшін ғалымдар гельді әлсіз қышқылмен өңдейді, ол ДНҚ фрагменттерін қағазға оңай жағылатын жеке нуклеин қышқылдарына ыдыратады. Содан кейін олар ДНҚ фрагменттерін нитроцеллюлоза қағазында «сіңіріледі», бұл оларды орнына бекітеді.
Радиоактивті зонд
Енді ДНҚ сіңіргіш қағазға бекітілгеннен кейін, ол қажетті ДНҚ фрагменттеріне жабысатын арнайы зонд химикатымен өңделеді. Бұл химиялық зат радиоактивті, яғни рентгендік қағазға әсер еткенде көрінетін жазба жасайды.ДНҚ фрагменттерін нитроцеллюлоза қағазына батыру, содан кейін радиоактивті зондпен өңдеу әдісін Эд Саутерн есімді ғалым ашқан - сондықтан «блотт әдісі» деп аталады.
Процестің соңғы қадамы ДНҚ фрагменттерінен алынған ақпаратты көрінетін жазбаға айналдыру болып табылады.
Бұл радиоактивті ДНҚ жолақтары бар тазартқыш қағазды рентгендік пленкаға түсіру арқылы жасалады.Рентгендік пленка сәулелену арқылы «түзіледі», фотоаппарат пленкасы көрінетін жарықпен дамытылады, нәтижесінде адамның ДНҚ-сының «саусақ ізі» арқылы жасалған үлгіні визуалды түрде жазып алады.
Минисаттелит және VNTR.
Минисателлиттер-ұзындығы 9-10 немесе одан да көп (әдетте 100-ге дейін) нуклеотидтердің қайталанатын ДНҚ фрагменттері. ДНҚ маркерлері ретінде қолданылады. Шығу механизмдері ДНҚ репликациясындағы "сырғу", нүктелік мутациялар және рекомбинация болып табылады. Минисателлиттер қайталанатын мономерлерден тұрады, негізінен гуанин-цитозин нұсқаларынан тұрады, ұзындығы 10-100 базалық жұп.
VNTR қысқа ТАНДЕМДІК ДНҚ тізбегінің көптеген көшірмелерін орналастыру арқылы жасалған ДНҚ полиморфизмінің түрі. Жоғары полиморфты болғандықтан, VNTR когезиялық зерттеулерде және әке болуды анықтауда және сот медицинасында ДНҚ-ны анықтау үшін сәтті қолданылады.
Қорытынды
Бұл әдістердің барлыығы ДНҚ идентификациясында, судмедэкс-да және тб да қоладанылады. Жалпы полиморфизм деген әртүрлілік яғни индивидуалды
Пайдаланылған әдебиеттер:
Клетканың молекулалық биологиясы. 2 т. : оқулық / Б. Альбертс [т.б.] ; ағылшын тіл. ауд. Ә. Ережепов. - 6- бас. - Алматы :Дәуiр, 2017. - 660 б. с.
Batyrova, K. I.Inttroduction to biology = Введениевбиологию : textbook / K. I.Batyrova, D. K. Aydarbaeva. - Almaty : Association of hiighereducationalinstitutions of Kazakhstan, 2016. - 316 p.
Cooper, Geoffrey M. The cell a molecular approach: textbook / Geoffrey M. Cooper, Robert E. Hausman. - 7th ed. - U. S. A. : Boston University, 2016. - 832 p.
Jorde, lynn B. Medical genetics : textbook / Lynn B. Jorde, John C. Carey, Michael J. Bamshad. - 5th ed. - Philadelphia : Elsevier, 2016. - 356 P.
Molecular biology of the cell: textbook / B. Alberts [and etc.]. - 6th ed. - New York : Garland Science, 2015. - 1342 p.
Нұрғазы, Қ. Ш. Молекулалықбиология: оқулық / Қ. Ш. Нұрғазы, У. К. Бисенов. - Алматы :Эверо, 2016. - 428 бет.
Есиркепов, М. М. Молекулярная биология клетки: учеб. пособие / М. М. Есиркепов ; М-во здравоохранения РК; Учеб.-методическое об-ние мед. вузов РК. - Караганда: ИП "Изд-во АҚНҰР", 2013. - 146 с.
