Программа кодының терезесі. Delphi ортасы программист жұмысының ӛте жоғары тиімділігін қамтамасыз ететін орта

 

15 

Программаның элементтерi 

 

Object Pascal программалау тiлiнiң негiзгi элементтерi келесi:         

Арнаулы  сӛздер,  идентификаторлар  (атаулар),  түрлер,  тұрақтылар,  белгiлер,  айнымалылар,  iшкi 

программалар, түсiнiктемелер. 

Арнаулы сӛздер  

Арнаулы  сӛздер  -  белгiлi  бiр  iс-әрекеттердiң  орындалу  қажеттiлiгiн    немесе  объектiнiң  қасиетiн 

кӛрсететiн  компиляторға  берiлген  нұсқаулар.  Олар  -  ағылшын  тiлiнiң  қарапайым  сӛздерi.  Арнаулы 

сӛздердi басқа қажеттiлiкке пайдалануға болмайды. Мысалы, begin - программаның немесе құрылымды 

оператордын  басталуы,  end  -  программаның  немесе  құрылымды  оператордың  соңы,  array  -  массив 

түрiндегi  анықтаманың  түйiндi  сӛзi,  record  -жазба  түрiндегi  анықтаманың  түйiндi  сӛзi,  program  - 

программа  тақырыбының  басталуы,  var  -  айнымалы  бӛлiгiнiң  басталуы,  type  -  түрлердi  анықтау 

бӛлiгiнiң басталуы, integer - берiлгендi бүтiн түрде анықтау т.с.с. 

 Идентификаторлар 

 Идентификаторлар 

(атаулар) 

тұрақтыларды, 

айнымалыларды, 

олардың 

түрлерiн, 

программаларды,  процедураларды,  функцияларды,  файлдарды  және  т.б.  программа  объектiлерiн 

белгiлеу  үшiн  қолданылады.  Идентификатор    -  мiндеттi  түрде  әрiптен  басталатын  цифрлар  мен 

әрiптердiң  тiзбегi.  Атаудың  ұзындығы  63  символдан  артпауы  тиiс.  Идентификатор  стандартты  және 

бейстандартты (ӛзiмiз берген атау) болып екi топқа бӛлiнедi. Стандартты атаулар тiлдiң объектiлерiн 

белгiлеу  үшiн  қолданылады,  олар  тек  сол  ӛз  мағынасында  қолдануды  қажет  етедi:  TRUE,  FALSE, 

CHAR,  SIN,  COS,  EXP,  INTEGER  және  т.б.  Object  Pascal  тiлiнде  программаны  жазуда  қолданылатын 

арнаулы  сӛздер  де  жәй  атаулар  ретiнде  қолданылмайтын  стандартты  идентификаторлар  болып 

есептеледi,  олар:  AND,  ARRAY,  BEGIN,  END,  CASE,  CONST,  VAR,  PROGRAM,  IF  және  т.б.  Object 

Pascal тiлiндегi атауларда қолданылған бас немесе кiшi әрiптердiң айымашылығы жоқ.  

Атауларда келесi символдар қолданылады: 

1)  A дан Z дейiнгi және a дан z дейiнгi латын әрiптерi; 

2)  0 ден 9 дейiнгi араб цифрлары; 

3)  ―_‖ сызықша таңбасы. 

Бос және арнаулы символдар атауларда қолданылмайды. 

Түрлер 

Мәлiметтердiң  түрлерiн  басқа  элементтердi  құрудағы  қолданылатын  үлгiсi  деп  санауға  болады. 

Түрлер  -  осындай  түрдегi  анықталған  элементтiң  жадтағы  ұзындығын,  олардың  қабылдай  алатын 

мәндерiнiң  аралығын  және  оларға  қолдануға  болатын  операциялар  жиынын  кӛрсетедi.    Түрлердi 

анықтау бӛлiгi арнаулы type сӛзiмен және одан соң түрдiң атауы мен мәндерiнен тұрады.  

жүктеу/скачать 1,24 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: