42.Коммуникацияның вербалды және вербалды емес құралдары. Адамда арасындағы вербалды және вербалды емес құралдары.Қарым-қатынаста адамдар өзара идиялар,қызығулар,көңіл-күйлер,сезімдер т.б бөліседі.Мұның бәрі әртүрлі мәдениет ретінде қарастырылады.Адамдар арасындағы камуникативті процестер,техникалық қондырғылар арасыдағы алмасудан өзгеше болады.Оның мазмұны және формасы бойынша өзіне тән өзгеше қасиеттер бар.Олардың ерекшелігі-кері байланыс процесі камуникативті,камуникативті әсер және мәлімет берудің әртүрлі деңгейі, Вербалды және вербалды емес қарым-қатынастың қызметтерінде үлкен айырмашылықтар бар.Вербалды емес (сөз арқылы емес) камуникация жүйесі іскерлік қарым-қатынастың маңызды компоненті болып табылады.Вербалды емес қарым-қатынастың зерттеушілердің зеттеуі бойынша,озара әрекет процесіндегі хабардың 93%вербалды жолдар жүйесімен беріледі,55%мимика(ым-ишара)қимыл-қозғалыс,дене трғысы арқылы,38%дауыстың интонациясы бойынша беріледі.Қарым-қатынас процесіндегі хабардың таралуының 7%ғана вербвлды тәсілдерге байланысты,өйткені вербалды емес қарым-қатынас жүйесінде 700000-н астамы им-ишара,қимыл-қозғалыс арқылы беріледі.Біздің тілдегі сөздерге қарағанда әлде-қайда көп. Қарым-қатынас құралдары тілдің ырғақты интонацияларын қарастырады.Бұған дауыс ырғағы,екпіні,дауыс үнінің жоғарлығы,қаттылығы жатады.Адам қарым-қатынасқа түскен кезде,я болмаса басқа адамдарға сұрақпен,бұйрықпен бір нәрсені түсіндіру немесе суреттеу кезінде адамдар басқа адамдарға ықпал ету мақсатын қояды,яғни өзіне жауап алу үшін басқа адамдарға ықпал етеді.Қарым-қатынастың мақсаты адамдардың бірлескен іс-әрекеттерін,қажеттіліктерін бейнелейді.Бұл жерде қарым-қатынас тұлғалары әрекеттестік ретінде адамдардың бірлескен іс-әрекетімен процесінде қалыптасқан байланыстар және өзара қызмет етуінің жиынтығы ретінде шығады.
43. Коммуникативтік рөлдердің мәні және қажеттілігі. Қарым – қатынастың әрбір қатысушысы үшін ақпараттың мәні ерекше рөл атқарады, ақпаратты тек қана қабылдап қою жеткіліксіз ол түсінікті болуы керек. Адамдар арсында ақпаратты алмасу сипаты белгілі жүйесі арқылы бір – біріне ықпал етуі мүмкін. Коммуникативтік әсер ету бір адамның екінші адамға психологиялық әсері болып табылады. Ақпарат алмасу нәтижесі ретінде коммуникативті ықпал сол уақытта мүмкін болады, егер қарым – қатынастың екі қатысушысы қабылдаудың бірыңғай жүйесін меңгергенде. Адамзат коммуникациясы жағдайында әлеуметтік және психологиялық ерекшелігі бар коммуникативтік кедергілір пайда болуы мүмкін.Кез – келген ақпаратты беру белгілер арқылы болуы мүмкін дәлірек айтқанда- белгілер жүйесі. Вербалдық және вербалдық емес коммуникация деп бөлінеді. Олар тағы бірнеше түрлерге бөлінеді: кинестетика, паралинвистика, проксемика, визуалды қарым – қатынас.
Бейрефресялық тыңдау—үндеу, сөз айтылмай тек бейсөз тәсілдері арқылы қарым – қатынас жасау. Мысалы басты изеу, бет және көз қимылы т.б.
