Р. Б. Лесбекова педагогика ғылымдарының кандидаты, доцент
Буын сіңірі созылғанда қолданатын массаж
жүктеу/скачать 4,81 Mb. Pdf көрінісі
|
| Буын сіңірі созылғанда қолданатын массаж.
Кейбір ғалымдар сіңір созылуын буынның орнынан тайып ке- туінің алдындағы құбылыс деп қарайды. Сіңір созылғанда буын- ды құрастырып тұрған сүйектердің бір-бірінен ығысуына әкеліп соғады. Бір жағынан тартылып кеткен буында тек сіңір созылып қоймай, буын қабы, шеміршек, тарамыс, айналасын қоршаған бұлшық еттер мен тамырлар, жүйке талшықтары – бәрі бүлінеді. Буын зақымданғанда сіңір тек созылып қана қоймай кейде тіпті сүйекке бекіген жерінен үзіліп те кетеді.Сол кезде сүйекке ақау түседі. Оның бір бөлшегі бөлініп кетеді немесе жарықшақтанып, айырылып кететін кез болады. Осылай жарақаттанған буын ісіп, жанға батып ауырады. Әлбетте адам ол буынды, тіпті, аяқты не қолды (жарақаттанған жерге байланысты) қозғай алмайды. Бұған қатты зақымданса, қабынып, тіпті қозғалмай қалуы да мүмкін. Массажды екінші немесе үшінші күннен бастап қолданады. Жарақаттанған қолды немесе аяқты жоғары ұстап таңып та- стайды, одан соң буыннан жоғары массаж жасайды: алдымен сипайды, үстіртін ысқылайды, кейн батыра бұлшық еттерді жұмсартады. Осылай денені массажға машықтандырған соң, 3 күннен кейін буынның өзін, сіңірлерін, етпен жалғасып жатқан тарамыстарын үлкен ұқыптылықпен қолдың саусақтарымен буынға терең батырып, әбден сипалайды. Массаж буынды бүгіп- жазатын қимылдармен аяқталады. 3-4 күндерден бастап массаждың ысқылау, қимылдату тәсіл- дерін қолданып, ал 5-6 күннен кейін буынның толық бүгіліп- жазылуын жүзеге асырады. Егер адам өзі аяғын не қолын қимылдата алмаса, массаж жасаушы көмек етеді. Тек қол не аяқты бір бағытта ғана емес, барлық жағына шыр айналдырып, батылырақ массаждайды. Буындардың ішіндегі ең қиын массаждалатын – тізе буыны. Оның құрылысының күрделігінен бе немесе қоршаған сіңір- тара мыстардың жиі жарақаттануынан ба, әйтеуір тізені массаж- дау біраз қиындыққа түседі. Кішкене бала болсын, егде тартқан 82 қа рия лар болсын, абайсызда сүрініп кетсе, міндетті түрде тізені за қым дайды. Көбінесе тізе буынының ішіңде крестке ұқсаған та- рамыс не екі жағындағы тарамыстар мыжылып, бөлініп кетеді. Ол кезде адам аяғын баса алмай қалады. Аяқтың өзі жылжымалы жәшік сияқты, алға не артқа еріксіз кетіп қалады. Әлбетте, тара- мыс үзілсе, тек хирургиялық көмек керек, оларды біріктіріп тігеді. Содан соң физиотерапия, массаж, емдік гимнастиканы қолданады. Тізені массаждау үшін ауру аяқты бір нәрсенің үстіне не- месе массаж жасаушының тізесіне қояды. Осылай түзу аяқты, тізені бірнеше рет сипаған соң, ептеп бүгеді. Енді буынның ай- наласын массаждайды. Тізе сипап болғаннан кейін, екі жағы нан тақымға дейін және керісінше қимылдар жасап, ортан жілік- тің төменгі жағындағы бұдырға дейін барады. Осылай тізе тобы ғының сіңірлер тарамыстары бекіген жерлерін мейлінше тереңдете сипайды. Мұндағы мақсат бұрынғы жиналған сарысу- ды төмен ығыстыру. Буынға сарысу көп жиналса, көмпиіп ісіп кетеді. Сондықтан саусақтардың ұшымен буындағы суды сығып алғандай болады. Осылайша сипайды, ысқылайды, ең ақырында массаж жасаушының көмегімен не мүмкіндігінше өзі тізені ауырт пай қимыл жасайды. Егер буын қатты ауырып ісіп кетсе, онда қимыл-қозғалысты басқа буындарға жасайды. Оның өзі де үлкен пайда. Өйткені аяқтағы қан айналысы жақсарады. Ал жарақаттанған буынды уақытша қозғамай таңып тастайды. Буынды зақымдаған кезде оқыста орнынан тайып кетсе алды- мен мамандар орнына салу керек. Тек содан соң белгілі методи- камен массаж жасайды. жүктеу/скачать 4,81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|