Р кі мифологиясы
жүктеу/скачать 28,58 Mb. Pdf көрінісі
|
түркі мифологиясы
- Бұл бет үшін навигация:
- Тывa миф те рі
| Тaтaр миф те рі
Aбзaр иясе Aбзaр иясе («aбзaр хуҗaсы», «ишек aлдындa», «сaрaйдa яшәүче») тaтaр мифлaрындa aбзaрдa яки хуҗaлыктa яшәүче җaн иясе. Төн нә рен Aбзaр иясе ке ше яки нин ди дә булсa хaйвaн кыяфә- тен дә кү ре нә дип исәп лән гән. Йорт хaйвaннaры ның кaйбер лә рен ул ярaтa, aшaтa, ә кaйбер лә рен җәбер ли. Шуңa кү рә Aбзaр иясе ярaтмaгaн хaйвaннaн ко ты лыргa ки рәк, чөн ки ул бaры бер үлә- чәк дип уйлaгaннaр. Йорт иясе ке бек Aбзaр иясе бе лән дә ях шы мө нә сә бәт тә бу лыргa, aның көен нән то рыргa һәм вaкыт-вaкыт кү ңе лен кү рер гә ки рәк. Шун дый ышaну бaр, Aбзaр иясе әй бәт ке ше ләр гә яр дәм итә һәм төн лә сыер бозaулaгaндa, ян гын яки нин ди дә булсa бә хет сез лек кил гән дә, тә рә зә гә шaкып йо кыдaн уятa. Кaйчaгындa aтлaрның ялын үреп куя. Һәр Aбзaр иясе төр- ле хaйвaннaрны үзен чә ярaтa һәм aлaрны төс лә ре буенчa aерa. Әгә aңa кaрa төс тә ге хaйвaннaр охшaмый икән, ул aлaрны исән кaлдыр мый. ~ 335 ~ Тофaлaр миф те рі Тофалардыңшығутегітуралымиф Үш адам келген екен. Оның бірі бурят, екіншісі тыва, үшіншісі татар. Олар бірлесіп бір жерді мекен ете бастапты, балық аулап, аңшылықпен айналысыпты. Бір күні аң аулап жүріп олар бір бұғыны ұстап алады. Содан бірнеше уақыт өткеннен кейін олар бұғы басын көбейтіп, бұғылары көбейеді, ішер ас, киер киімдерін уайымдамайтын болыпты. Жағдайлары жақсарып, тоқшылық орнаған соң адам саны да көбейе бастапты. Сол кезде үш ұрпақ біреуі – Удеге, келесілері – Иеге, үшіншілері – Гутарға қоныс тепкен екен. Осылайша тофа халқы пайда болған деседі Тывa миф те рі жүктеу/скачать 28,58 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|