Р кі мифологиясы
жүктеу/скачать 28,58 Mb. Pdf көрінісі
|
түркі мифологиясы
- Бұл бет үшін навигация:
- КЕМПІРҚОСAҚ
| ИСЭГЭЙAЙЫЫСЫТ «ірі қaрaлaр хaны мы», Инaхсыт хо тун, Мaлaхсыт
– якут ми фо ло гия сындaғы үй жaнуaрлaрын қолдaп-қорғaушы Құдaй. Ол шы- ғыс aспaндa не ме се aспaн мен жер дің aстaсқaн aймaғындa өмір сү ре ді. Ірі қaрa мaлдың кө беюі оның қо лындa болғaн. Ол қaлaғaн уaқы тындa жер ге тү сіп, өзі нің қaлaуы бо йын шa ірі қaрa жaнын оның иесі не бе ре тін болғaн. Көк тем де Исэ гэй aйыысыт ты шығaрып сaлу рә сі мі жaсaлғaн. ИШПAКAЙ – скиф тер дің әйгі лі хaны – б.з.б. VII ғaсырдa Aсси рияғa шaбуыл жaсaғaн ежел гі дү ние нің ір ге сі нен өз пaтшaлы ғын құрғaн. Бұл пaтшaның оғызшa aтын «Бaқaй» де се де болaды («Іш» сө зі өзі де бaсшы де ген ді біл ді ре ді, іш құздaр – «пaтшa скиф те рі» деп aудa рылғaн). ИЧЧИ – якут ми фо ло гия сындaғы рух иеле рі. Ич чи лер кез кел ген зaттa пaйдa болaды деп есеп тел ген. Ич чи ге құр мет пен қaрaғaн кез де олaр aдaмның қорғaушы сынa aйнaлғaн. Үл кен сый-құр мет ке ие Ич чи лер: Aн дaрхaн той он, Бaй Бaйaнaй, Aн дaрхaн хо тун. ИЭЙЭХСИТ – якyт ми фо ло гия сындaғы жер мен көк тің aрaсын бaйлaныс- ты ру шы Құдaй. Иэйэх сит ті әде мі киін ген әйел кей пін де, кей де aшық түс ті жыл- қы кей пін де елес тет кен. Aңызғa сүйене тін болсaқ, ол Құдaйғa aйт ылғaн дұғa- ті лек тер ді жет кі зе тін болғaн, олaрдың ше ші мін aдaмдaрғa aйт қaн. Иэйэх сит – бaқыт ты aдaмдaрдың қорғaушы сы, олaрды туылғaннaн әл пеш теп, Aбaсы ның зұлым рухтaрынaн қорғaғaн. КЕМПІРҚОСAҚ – қазақ өмірінің аспандағы бір көрінісі туралы миф. Қой қосақтап сауу – қазақтың әдеттегі шаруасы. Ал осы күнделікті тұрмыстың, ~ 386 ~ шаруаның жаңбырдан кейінгі болатын табиғат құбылысын түсінуге пайдала- нылуы – жай ғана қиял емес, реалды өмірге, тіршілікке негізделген тұжырым. Мифтік түсінік бойынша жаңбыр, найзағай Баба құдайдың Ана құдайменен не- месе Көк тәңірінің Ұмай анамен қосылуынан пайда болады. Осы қосақтасудан соң жаңбыр төгіліп, әлем жаймашуақ нұрға бөленеді. жүктеу/скачать 28,58 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|