Құралдар: Шарлар, ақ қағаз, қалам, бэйджиктер
жүктеу/скачать 44,49 Kb.
|
дөңгелек
- Бұл бет үшін навигация:
- Шектен шығу – әрдайым қауіпті
| Тоқтықта да тәрбие бар
Жақында «ВІ group» компаниясының директоры Айдын Рахымбаев ас үйдегі орындыққа қисайып, қалғып кеткен кіші қызының фотосын әлеуметтік желіге жүктеді. «Қазір қос қызым барлығы әділ болуы үшін өзге текпен (фамилия) құрылыстағы асханада аспаздың көмекшісі болып жұмыс істеп жүр. Аспаздар тіпті кімнің балалары екенін білмейді», дейді директор. Олар таңғы сағат сегізден кешкі сегізге дейін 12 сағат істейтін екі апталық жұмысқа тартылған. «Таңда 50 кг картоп, 14 кг пияз, 16 кг сәбізді қабығынан тазартып, 200 жұмысшының ыдысын жууға жәрдемдеседі. Кіші ұлым 9-қабатта тас қалаушының көмекшісі болып істеп жүр. Балалардың ұйқысы қанбай қалады, қатты шаршайды, бірақ біздің отбасындағы тәртіп бойынша 14 жастан жұмыс істеу керек», деген әке перзенттеріне жаны ашитынын, алайда осы істегендері болашақта өздеріне азық, сабақ болатынына сенімді. Үлкен ұлы да осы жолдан өткен. Кішісі келесі жылы бетон-монолит құюшының көмекшісі болмақ. Әр жазғы демалыста бір мамандыққа икемделіп шығады. Құрылыс компаниясы басшысының бұл ұстанымын БҰҰ жанындағы Балалар құқығы бойынша комитеттің вице-президенті Рената Уинтер (Renate Winter) де қолдайды. Ол біздің «Кәмелетке толмаған балаларға жұмыс істету олардың құқығын бұзу болмай ма?» деген сұрағымызға «Балаларды ерте еңбекке араластырудың ең тиімді жолы – тәжірибе. Олар маңдайтерімен табыс тапқанда ғана жұмыс істеудің не екенін түсінеді және ақшаның құнын біледі. Ал бұл қадамнан өтіп, өзі ақша тапқан бала ата-анасын қымбат затты сатып алуға мәжбүрлемейді. Бұдан бөлек жұмысшы балалар болашақ мамандығы мен жолын ертерек таңдайды әрі еңбек өтілін жастайынан бастайды», деп жауап берді. Оның айтуынша, балаларды жұмысқа тартудың ең басты мақсаты – өзіне ғана емес, бүтін бір отбасын асырауға баулу. Ол осыдан үйдің асыраушысы секілді әбден қалжырауы керек. Сонда ғана жауапкершілікті сезінеді. Шектен шығу – әрдайым қауіпті Балалар құқығы мен отбасылық мәселелер бойынша кеңес беретін 111 жедел қызметіндегі заңгер Әсия заң бойынша 14 жасқа дейінгі балалардың жұмыс істеуіне болмайтынын айтады. Оның ойынша, бұл жастағылар тез шаршайды, көп жағдайда құқығы бұзылады, еркінен айырылып жатады. Алайда, оны көбі ескермейді, себебі қоғам 5 жасар баланың өзін жұмысқа салуды қалыпты қабылдайды. Әрине, еңбек баланы шыңдайды, дегенмен шектен шығу – әрдайым қауіпті. «Еңбек кодексіне сәйкес 14-16 жас аралығындағы балалар мен жасөспірімдерге тек 4 сағат қана жұмыс істеуге болады. Онда да еңбек шартына ата-анасы отыра алады. Ал 16-18 жастағылар жұмыс берушімен арада 6 сағаттық қызметке еңбек келісім шартын жасауға мүмкіндігі бар. Бірақ оны кейбір жеке мекеме басшылары ескере бермейді», дейді жедел қызметтің заңгері. Маманның мәлімдеуінше, еңбек шартына отырмағандықтан жасөспірімдер арасында айлығын ала алмау жағдайлары жиі кездеседі. Әрі жұмыс сағатының ұзақтығы да ескеріле бермейді. Оған жұмысшы балалардың өзі мүдделі келеді, өйткені жұмыс уақыты ұзарған сайын жалақы да көп болады. Жаз айларында жұмыс істеу – әлбетте егер ол әліне қарай берілген міндет болса, балаға өмірлік тәжірибе. Десе де, жас ерекшелігін ескермей, жыл он екі ай жұмысқа салынатын қарадомалақтарды қайтеміз? Бес жастан кейін құлша жұмсауды төтесінен түсініп, асыра сілтейтін ата-аналарды қалай қыламыз? Мәселе, осында болып тұр... Жаңалықтарды Telegram каналымыздан оқыңыз жүктеу/скачать 44,49 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|