Собықтағы жүгерінің ылғалдылығын анықтау нəтижесі

Өлшендідегі шөп-шалаң қалдық

Өлшендідегі дəнді қалдық

Стандарт бойынша тұжырым

Тұжырым (тарының осы партиясын жарма зауытына жіберу мүмкіндігін анықтау)

1. 
   Залалдануды анықтауға арналған сынама мөлшерін көрсетіңіз.
   
2. 
   Қандай белгі бойынша тип анықталатынын көрсетіңіз.
   
3. 
   Өзектің ылғалдылығын анықтау үшін алынған өлшендіні кептірудің температурасы мен уақытын көрсет.
   

Ақуыз мөлшерін Къель-Фосс-16200 аспабында Къелдаль әдісімен анықтайды.

Оны ақуызға қайта есептеуді есептеп жалпы және ақуызды емес азот мөлшерлерінің айырымы арқылы табады. Ет ақуызының құрамында 16% азот болғандықтан, қайта есептеу коэффициенті 6,25 тең. Байланыстырғыш ұлпаның ақуызының (коллаген және эластин) құрамында 17,8% азот, сондықтан қайта есептеу коэффициенті 5,62 тең, сүт ақуызы үшін 6,37 және т.б. Ақуызды анықтау үшін әртүрлі әдістер қолданылады: химиялық, фотометриялық, спектрофотометриялық.

Къелдаль (Мест 25011-81) бойынша жалпы азоттың құрамын анықтау ең кең тараған универсальді және арбитражды әдіс. /30/.

Ол концентрленген күкірт қышқылымен органикалық қосылыстарды минералдауға, келесіде пайда болған аммиак мөлшері бойынша азотты анықтауға негізделген.

Аспатар және реактивтер: Къелдаль аспабы (аммиакты айдауға арналған аспап), аналитикалық аспап, 100-150 мл Къелдаль колбалары, қызыл лакмус қағаз, шұқыр (воронка), күлсіз қағаз фильтр, 100-200 мл өлшемді коникалық колба, концентрленген күкірт қышқылы (тығыздығы 1,84), дистилденген су, 0,05 н. күкірт қышқылының ертіндісі, Таширо индикаторы, 40%-ды қышқыл натр және 0,1 н. қышқыл натр, №1 катализатор (калий сульфаты 1-2 г, 30%-ды сутегінің асқын тотығы 4-5 мл) немесе №2 (мыс сульфаты және калий сульфаты 1:10 қатынаста).

Анықтау техникасы. Күлсіз фильтрға салынған 0,5-1 г ұсақталған ет аспасын (дәлдігі 0,0002 г) Къелдаль колбасына салады, 10-15 мл концентрленген күкірт қышқылын және катализатор қосады. №1 катализатор қолданған кезеде колбаға 1-2 г калий сульфатын қосады және ішіндегісін қатты жалында (отта) 15-20 мин қыздырады, салқындатады және 4-5 мл 30%-ды сутегінің асқын тотығын қосады және мөлдір ерітінді пайда болғанша 30-40 мин қыздырады. №2 катализатора қолданғанда колбаға 2-3 г мыс сульфатын және калий сульфатын 1:10 қатынаста қосады және жасыл-көкшіл түсті мөлдір ерітінді пайда болғанша қыздырады.

Минералдаудан кейін сорып алу (сорғыш) шкафында колбаны салқындатады және ішіндегісін өлшемді колбаға құяды, 100 мл белгіге дейін дистилденген су қосады және аммиакты Къелдаль аспабында айдайды. Қабылдау колбасына 20-25 мл 0,05 н. күкірт қышқылын (дәл өлшейді) және 2-3 тамшы Таширо индикаторын қосады. Айдау колбасына 25 мл езілген минерализат және артық мөлшердегі 40%-ды қышқыл натр (4 мл 1 мл күкірт қышқылына) қосады.

Айдауды қабылдау колбасындағы көлем 2,5-3 рет өспегенше жалғастырады. Айдау толықтығын қызыл лакмус қағазы бойынша (көгермеу керек) тексереді. Қабылдау колбасындағы артық қышқылды 0,1 н. қышқыл натр ертіндісі және Таширо индикаторомен (1-2 тамшы) жасыл түске дейін титрлейді. Жалпы азоттың мөлшерін пайызбен формула бойынша есептейді

мұнда 0,0014 –азот мөлшері, 1 мл 0,1 н. қышқыл натр ертіндісіне эквивалентті;

V –қабылдау колбасындағы 1 мл титрлеуге кеткен 0,1 н. қышқыл натр

ертіндісінің мөлшері;

К- қайта есептеу коэффициенті (6,25);

V₁ – артық қышқылды титрлеуге кеткен қышқыл натр ертіндісінің

мөлшері;

V₂ – сумен езгеннен кейінгі минерализат мөлшері (мл);

V₃ – айдауға алынған минерализат мөлшері (мл);

m – аспа массасы.

Ақуызды емес азотты анықтау. 2 г ұсақталған еттің аспасын 20 мл дистелденген сумен аластыра отырып 4 рет экстрагирлейді, қағаз фильтр арқылы 100 мл өлшем колбаға құяды. Колбаның ішіндегісін белгіге дейін дистелденген сумен жеткізеді. 30 мл ерітінді алады және дәл сондай мөлшердегі 20%-ды үшхлорсірке қышықылымен араластырады. Къелдальді минералдайды және жалпы азотты анықтауда сияқты айдайды. Ақуызды емес азотты пайызбен формула бойынша есептейді

мұнда V – қабылдау колбасындағы 1 мл титрлеуге кеткен 0,1 н қышқыл натр

ерітіндісінің мөлшері;

V₁ – артық көлемді қышқылды титрлеуге кеткен 0,1 н қышқыл натр

ерітіндісінің мөлшері;

m ₀ – аспа массасы.

1. 
   Къелдаль әдісіне сипаттама беріңіз
   
2. 
   Ұн ақуызының мөлшері қалай анықталады, сипаттаңыз?
   

Ұнның ылғал мөлшерін кептіргіш шкафта 100-105 °С температураға дейін (МЕСТ 87562-82 «Азық-түлік тағамдары. Құрғақ зат немесе ылғалды анықтау тәсілдері» навесканың тұрақты массасы түзілгенге дейін кептіру арқылы анықтайды. Белгілі бір мөлшерде судың болуына өнімнің тауарлық көрсеткіштері, сақтау кезіндегі шыдамдылығы, азықтық құндылығы және т.б. тәуелді. Ылғалды анықтаудың әр түрлі тәсілдері қолданылады. Кептіру тәсілі (МЕСТ 9793-74) әлдеқайда тиімді және кең тараған.

Ылғал мөлшерін пайызбен мына формула бойынша есептейді:

Ылғалды анықтауды тездету үшін оны 120-150 °С температурада 1 сағат мөлшерінде немесе 180-200°С температурада 20-30 мин кептіреді. Кептіргеннен кейін бюксті ауада 18-20°С-қа дейін салқындатады да одан кейін өлшейді.

1. 
   Ұнның қышқылдығын қалай анықтайды?
   
2. 
   Ұнның ылғалдылығын қалай анықталады?
   
3. 
   Ұн қышқылдылығы деген не?
   
4. 
   Ұн ылғалдылығына әсер ететін фактор?
   

МЕСТ – 9404-60 методикасына сәйкес келесі операциялар: шикізатты дайындау, қамыр илеу, қамырды формалау, нан пісіру және сапасын бағалау. Қамыр рецептурасы келесідей: ұн құрғақ затқа шаққанда 960г, тұз – 15г, престелген дрожжы – 30г.

Ұн мөлшерін (m_м ,г) ылғалдылықты есепке ала отырып мына формуламен анықтайды:

m_м =960*100/100-W (21)

мұнда: 960 – ұнның құрғақ заттарының массасы, г; W – ұн ылғалдылығы, %.

Қамыр илеуге қажетті судың мөлшерін келесі формула бойынша есептейді:

m_в =(960+m_дс+ m_с)*100 / 100 – W_Т – (m_М + m_Д + m_СФ)
мұнда: 960 – ұнның құрғақ заттарының массасы, г; m_дс – құрғақ дрожжы массасы, г; m_с – құрғақ затқа есептегендегі тұз массасы, г; m_М – ылғалдылықтағы ұн массасы, г; m_Д – ылғалдылықтағы дрожжы массасы, г; m_СФ – ылғалдылықтағы тұз массасы, г; W_Т – қамыр ылғалдылығы, %.
Ашытқы мен тұзды 0,1 г дәлдікте техникалық таразыда өлшейді, ал ұнды 1 г дәлдікте. Суды көлем бойынша дозалауға мүмкіндік етеді. Қамырды бір қалыпты консистенцияға дейін 2,5-3 минут бойы лабораториялық қамыр илеу машинасында илейді.

Ашытылу кезінде қамыр температурасы 32С аралығында болу керек. Ол үшін қамырды илеген соң термостатқа қояды. Термостаттағы температура 32С, салыстырмалы ауа ылғалдылығы 80-85%. Ашытылу уақыты 170 минут. Қамырды ауыстыруды екі рет жасайды: ашытылу басталғаннан кейін 60 және 120 минут. Ашытылудан кейін қамырды өлшейді және массалары тең 3 нанға бөледі: 2 формалы және 1 жалпақ. 3 нанды да температурасы 32С және салыстырмалы ылғалдылығы 80-85% термостатқа қалыпқа келу үшін қояды.

Қалыпқы келуді органолептикалықпен анықтайды және ол ұн күшінің 40-тан 75-80 минутта тербелмейді.
Нанды лабораториялық пеште пісіреді. (ЛППЛ- 53).

1 кесте. Нанды пісіру уақыты, мин.

Пісіру температурасы 210-230С. Пісіру уақыты ұнның сортынан және қандай нан пісіретініне (формалы немесе жалпақ) байланысты. Оны анықтау үшін 2 кестені қолдану керек.

Нан сапасын төрт сағаттан ерте емес және 24 сағаттан кеш емес уақытта бағалайды. Дайын нанды 1г дәлдікпен өлшейді.

Формалы нанның көлемін арнайы құралда анықтайды, нан биіктігін және оның диаметрін сызғыш арқылы анықтауға болады.

Формалы нанның органолептикалық бағасын келесі көрсеткіштермен көрсетеді:

Нанның сыртқы түрі – форманың симметриялығы және дұрыстығы, қыртысының түсі (алтынды-сары, қоңыр,т.б), бетінің сипаттамасы (тесік, сызат, тегіс);

Жұмсағының түсі (ақ, ашық сұр, сұр, қою сары);

Нан иісі (қалыпты, нанға тән немесе бөтен);

Дәмін және шықырлауын шайнаумен анықтайды;

Кеуктілігін поралар өлшемімен, біркелкілігімен және қабырғаларының қалыңдығымен (ұсақ, орташа, ірі, біркелкі, біркелкі емес, жұқа қабырғалы және жуан қабырғалы);

Жұмсағының эластикалығын саусақпен батырған кезде анықтайды; егер нан формасы сол кезде түгел қалпына келсе, онда эластикалығы жақсы деп саналады.

Нанның көлемін есептеу негізінде нанның шығу көлемін есептейді(Х%), 100г ұнды 14,5% ылғалдылықта қайта есептегенде, кестенің берілгенімен немесе бидай ұнының бірінші және екінші сорттары үшін қолданады.

Мұндағы V – формалы нанның көлемі, см 

 - ұнның массасы 14,5% ылғалдылығымен одан бір нан пісірілген.

Үлкендігін  формула бойынша есептейді

  (24)

Мұндағы:W-ұнның нақты ылғалдығы,%; m-бір нан пісірілген ұн массасы,г

Қазірде нанның органолептикалық көрсеткіштерінен басқа, оның сапасын баллмен объективті бағалауда бар.Ол үшін кестеге назар аудару қажет.

2-кесте. Нан сапасын бағалау.

Нанның көлемді шығымы, ил	Н/d қатынасы	Нан сапасын бағалау
 		Өте жақсы(бес балл)
450-500		Жақсы(төрт балл)
400-450		Қанағаттанарлық(үш балл)
350-400	0,3-0,4	Орташадан төмен(екі балл)
		Нашар(бір балл)

 

Жұмысты жүргізу тәртібі. Студенттер ылғалдылығы белгілі және белгілі сұрыпты ұннан үлгілер алады.(21) формула бойынша ұн мөлшерін, (22) және 31-кесте бойынша керекті су мөлшерін табады. Керекті ұн, ашытқы, тұз өлшендісін өлшейді, суды өлшегіш цилиндрмен өлшейді. Қамырды араластырады және термостатқа қояды. 60 минут өткен соң бірінші араластыруды, 120 минуттан соң екінші -ашытуды бастайды.170 минуттан кейін қамырды бөледі, 2 фромалы және бір нанды фориалайды. Содан кейін дайын болғанға дейін термостатқа қояды. Нанды пісіруді 220 С температурады жүргізеді. Нан піскеннен кейін бөлме температурасында суытады. Органолептикалық және баллдық бағалауды келесі күні жүргізеді. Ұнның нан пісіру қасиетінің нәтижесін 35-кестеге енгізеді.

35- кесте. Нан сапасын бағалау.

1. 
   Ұнның нан пісіру қасиеттеріне не жатады?
   
2. 
   Ұнның органолептикалық қасиетіне не жатады?
   
3. 
   Нанның сапасы қандай көрсеткіштермен бағаланады?
   

17,0% ылғалылықтағы бидайды 50⁰С артық емес температура кезінде ЛСА зертханалық шкафында немесе термостатта, кептіру шкафтарында кептіреді.

Тазартылған бидайдан 10 г өлшеп алады.

Зерттеуді жүргізу: Диафаноскоп кассетасына жүз бидайды салады да, кассетаны диафоноскоптағы өз орнына қояды. Диафоноскопты қосқанда кассетаның астынан жоғары вольтты жарық түсіру арқылы анықтайды. Жарық түскен кезде шынылықтың үш түрі бойынша ажыратуға болады.

1. 
   Шынылықты
   
2. 
   Жартылай шынылықты
   
3. 
   Ұндық
   

Бидайдың жалпы шынылығын пайыздық қатынаста формула бойынша табуға болады:

Чс – жекеленген шынылықтағы бидай саны, дана

1. 
   Ұнның автолитикалық белсенділігі дегеніміз не?
   
2. 
   Бидайдың шынылығын қала анықтаймыз?
   

Маркілеу – тауарға және (немесе) қаптамаға белгіленген текст, шартты белгі немесе сурет. Белгілеу орнына байланысты маркілеу өндірістік және саудалық болып ажыратылады. Өндірістік маркілеуге затбелгілер, қыстырмалар, кольереткалар, жапсырмалар, биркалар, бақылау таспалары және т.б. жатады. Саудалық маркілеуте бағасы, тауарлық және кассалық чектар жатады.

Жеке тауарлар түрлерін маркілеу тәртібімен ережесі нормативті құжаттарда көрсетіледі. Жалпы барлық тауарларды маркілеуде төмендегі мәліметтер міндетті түрде болу керек:

- шығарушыжәнекәсіпорынтуралымәлімет;

- тауарсәйкескелетін стандарт;

- сертификация туралы информация;

- өндірушікепілдігі;

- тауардысақтаумерзімі;

Оныңнегізгітүтынушылыққасиеті; қүрамы, массасы, көлемі, калориялығы, қолданудағыескертулер. Тауардымаркілеукезіндеөнімгежәнебүйымғаарнайыбелгібелгілейді. Ондайбелгілергетауарлықбелгіжәнеілестірмелібелгілержатады.
Тауарлық белгі - ресми түрде рәсімделген графикалық бейне, ерекше аталу, цифрлардығ, әріптердің немесе сөздердің ерекше үйлесуі, ол кәсіпорынмен тауарға белгіленеді және заңмен қорғалады.

Тауарлық белгі бәсекелестік күресте маңызды орын алады, себебі көптеген тұтынушылар тауарлық (фирмалық) белгіге көңіл аударып, белгілі бір кәсіпорынның тауарларын тұтынады. Бұл белгілерді таңбалаудың негізгі үш типі бар:

вфирмалық аталу - сөз, әріп, немесе сөз немесе әріп тобы; фирмалық белгі - символ, сурет, ерекше түс немесе белгілеу; тауарлық белгі - фирмалық ат, фирмалық белгі, тауарлық бейне немесе олардың үйлесуі, олар ресми түрде Халықаралық реестрде тіркелу керек және заңмен қорғалады, оны тауарлық белгінің қасында тұрған R әрпі көрсетеді. Егер тауарлық белгі фирма меншігі болып саналса, онда С белгісі болу керек.

1.9. Тауарларды штрих кодтау

Штрих код (ШК) - тауар туралы информацияны есепке алу және автоматтандырылған идендификация үшін арналған сандар мен штрихтар түрінде кодталған белгі.

Штрих кодты енгізу қажеттілігі өндіріс және сауда саласына ЕЭМ-нің кең енуі мен информациялық технологияның дамуымен байланысты туындады. Нәтижесінде тауарлардың түсуін, оларды тиеу және сатуды есепке алуды автоматтандыру есебінен тауар қозғалысын тездетуге және оның әртүрлі

Штрих кодтағы мемлекет коды тауарды шығаратын мемлекет кодымен сәйкес келмеуі мүмкін, себебі өндіруші немесе сатушы отандық мәліметтер банкісінде емес, шет елде де тіркелуіне хұқығы бар.

Әрбір мемлекетте EAN ассоциациясы орталықтандырып код диапазонын береді. Кодтар әдетте екі орынды (Франция - 30-37, АҚШ пен Канада -00-09, Жапония - 45-49), бірақ кейде өндіруші кодының бір белгіге қысқаруына байланысты үш орынды (ТМД - 460-469) болады.

Өндірушіге кодты (келесі 3-5 цифр) ЮНИКСАН ассоциациясы тағайындайды, ол EAN Халықаралық ассоциациясында өз мүшелерін

9қолдайды.

EAN-8 және EAN-13 кодтарының келесі цифрлары тауар туралы мәлімет береді, оны өндіруші ұйым немесе сатушының өзі езінің кәсіпорны шегінде тіркеу нөмірі ретінде белгілейді

Осы цифрлар көмегімен идентификация үшін қажет тауар туралы мәліметтер кодталады: аталуы, сорты, массасы және т.б. мәліметтер. Тауарға енгізілетін және идентификацияға әсер ететін кез-келген өзгерістер штрих кодты қайта кодтауды талап етеді. Тек бағаның өзгеруі штрих кодтың өзгеруіне

ықпал етпейді.

EAN-14 кодындағы 9~дан 13-ке дейінгі цифрлар тауар қаптамасы жайлы мәлімет береді.

Соңғы код (8,1З немесе 14) - бақылау саны, штрих кодты сканер көмегімен EAN алгоритмінде оқуға арналған.

EAN-8 кішігірім өлшемді қаптама және (немесе) тауарды маркілеу үшін қолданады; EAN-13 кез-келген қаптама және (немесе) тауарға белгіленеді. EAN-14 тек тасымалдаушы қаптамаға ғана қолданылады.

EAN-13 кодының қүрылымы 1.1-суретте көрсетілген. Штрих код ені әр түрлі қою түсті (штрих) және ашық (пробел) сызықшалардың алмасып орналасқан. Енінің бірлігі ретінде модуль алынады. Модул - ең жіңішке штрих немесе пробел (ені -0,33 мм). Әрбір цифр екі штрих пен екі пробелге топтастырылған жеті модульмен кодталады. Мысалы, 4 саны 1011100 түрінде келтірілген (жеті модуль, бірақ екі штрих және екі пробел). Штрихтардың және пробелдардың ені 1-ден 3 модульге дейін.

Тауардың түпнүсқалығын штрих кодтың бақылау цифрларын есептеуден кейін анықтауға болады. Есептеу төмендегідей жүргізіледі:

Штрих кодтың жұп орындарында түрған цифрларды қосу (7290000494616): 2+0+0+4+4+1=11

Шыққансанды 3-ке көбейту: 11x3=33

Штрих кодтатақорындарындатұрғанцифрлардыбақылауцифрынанбасқа қосып шығу: 7+9+0+0+9+6=31

2 және 3 пункте есептелгенсандардықосу: 33+31=64

Шыққансаннанондақтардыалыптастау: 4-ке теңболды.

10-нан 5 пункте шыққансандыалыптастау: 10-4=6.

1. 
   Штрих код дегеніміз не?
   
2. 
   Тауардың түпнүсқалығын штрих кодтың бақылау цифрларын есептеуден кейін анықтауға бола ма?
   
3. 
   Штрих кодтар қандай түрлерге бөлінеді?
   

Макарон өнімдерін қоймада сақтаған кезде олар бұзылып, қойма зиянкестерімен зақымданып, олармен кеміргіштерде қоректенуі мүмкін.

Егер макаронның ылғалдығы жоғарыласа, онда өңез пайда бола бастайды. Сондықтан олардың ылғалдығы төмен болса, соғұрлым, өзінің тағамдық және дәмдік қабілеттерін төмендетпей, ұзақ сақталады. Сондықтан ұзақ сақтауға арналған макаронның ылғалдығы 2 % аспауы керек, ол 16% жоғары болса, онда өңездеу қаупі туады.

Макарон өнімдері ылғалды өзіне ауадан тартып, сіңіргіш келеді. Ауаның салыстырмалы ылғалдылығы өскен сайын макаронның да ылғалдылығы өседі. Сондықтан олар сақталатын қойма құрғақ, жақсы желденетін болуы керек. Егер макаронның ылғалдылығы өсіп бара жатса, оны қарқындата желдетіп, бүлінуден құтқарып қалуға болады.

Макарон өнімдері суықтан қорықпайды. Сондықтан қыста суық қоймада сақтау тиімді.

Макарон өнімдері, ылғалмен қатар, өзіне бөтен иіс-қоқысты да сіңіріп, сақтап қала алады.

Картон жәшіктерге, қақпа қапталған макаронды текшелеп жинайды. Олардың биіктігі 6 жәшік немесе 6 қаптан аспауы тиіс.

Көптеп қосылған қоспалары жоқ макарон өнімдерін қолайлы жағдайда бір жылға дейін сақтауға болады. Осы текшелердің астына қойылған тұғырықтың да бөтен иісі болмауы керек.

Макаронның жаулары да өте көп. Оларға диірмен және ұн көбелектері, ірі және ұсақ зауза қоңыздары, күріш бізтұмсығы және ұн кенесі жатады.

Диірмен көбелегі – қанатын жайғандағы ұзындығы 20-28 мм көбелек. Бір аналық көбелек 110-120 жұмыртқа салады. Жұмыртқадан нәресте шығып, ол көбелекке айналғанша 2-6 ай өтеді, ал жазда жылы кезде олар 25-45 күн жетіліп шығуы да мүмкін. Сонда жылына 3-6 дейін ұрпақ береді. Көбелектің өзі қоректенбейді, қоректенетін тек нәрестелері. Олар барлық ұннан жасалған тағамдармен қоректенеді. Олар ұн салынған қаптарды да жеп қояды, аш болса өздерінің өліктерін де жейді.

Макаронды тасымалдауға тоқталып өтсек, макарон өнімдерін транспорттың қандай түрімен болса да тасымалдайды. Тек транспорт жабық және өнімді жақсы сақталуына кепіл беруі керек. Макарон өнімдерін тасымалдайтын транспорт таза, өзге зиянкестерсіз, бөгде иіс болмауы керек.

Макарон өнімдерінің сапасын сараптау, сынау әдістері.

Макарон өнімдерінің сапасын сараптау ГОСТ 14849 – 89 “Макарон өнімдері. Қабылдау тәртібі және сапасын сараптау әдістері” бойынша физикалық – химиялық және органолептикалық көрсеткіштерін анықтау негізінде жүргізіледі. Сапа көрсеткіштерін анықтау үшін өнімнен орташа үлгі аламыз.

Макарон шығаратын мекемелер өз өнімдерін стандартты талаптарға сай шығарып, оның әр партиясының сапасы көрсетілген белгілі құжаттарды толтырады.

Осы құжатта:

- Осы мекеменің аты, кімге бағынатыны, орналасқан қаласы, облысы;

- Макарон өнімінің толық аты, сорты;

- Шығарылған күні;

- 13 пайыз ылғалдылықтағы таза салмағы және салынған ыдысымен бірге өлшенген салмағы;

- лабораториялық талдаудың нәтижесі: ылғалдылығы, қышқылдығы және біртектілігі көрсетіліп жазылады.

Партия деп бір сортқа, типке, түрге жататын, көлемі бір вагоннан артық емес макарон өнімдерін айтады.

Осы партияның сапасын анықтау үшін одан орташа сынама алады. Егер оны фабрика лабораториясы талдайтын болса, осы орташа сынаманы таза, кебу шыны ыдысқа салып, тығындап немесе басқа да материалдардан істелген пакеттерге салып, орап сақтауға болады. Оны ішіне ауа кірмейтіндей етіп, орап байлайды. Осы орташа сынаманы барлық жиналған немесе басқа жаққа жіберілуге дайындалған жәшіктерінің әр 1,5 пайызынан, ең кем дегенде үш жәшіктен, жәшіктің әр жерінен алынған нүктелік сынамаларды қосып, жасайды.

Әр жәшіктен 4 жерінен алып, солардың жалпы қосындысы 500 г-нан кем болмайтын мөшерде алады. Егер жәшікке бөлшектеніп өлшенген макарондар салынса, онда одан әр жерінен бір кіші-кірім қорапқа жақын сынама алынады.

Сынамаларды дайындау. Физико-химиялық талдау жасағанда оған арналған орташа сынамадан 50 г бөліп алып, фарфор келісіне салып, фарфор келсабымен ұсатып, содан кейін лабораториялық диірменге тартады. Оның ұсақтығы тесігінің диаметрі 1 мм електен түгел өтетін болу керек. Осы ұсатылған заттан ылғалдылықты анықтауға арналған өлшем бөліп алады, ал қалғанын № 27 елегінен өткізіп, одан өтпей қалған бөлігін араластырып, қышқылдығын анықтауға пайдаланылады.

Х = m₁ – m₂ / m х 100 (9)

Мұндағы: m1 – кептірілгенге дейінгі макарон шөкімінің салмағы, г;

m2 – кептірілгеннен кейінгі макарон шөкімінің салмағы, г.

 

Ал өнімнің қышқылдылығын анықтау сол өнімнің су суспензиясын натрий немесе калий гидрототығымен титрлеу арқылы жүргізеді. Макарон өнімінің қышқылдылығы 4 ºТ аспауы керек.

Z=B х100/В₁ (10)

Мұнда, В- сынықтар мен үгінділердің массасы, г;

В₁ – жәшіктегі макаронның массасы, г.

Металл сынықтарын анықтау үшін таға формалы магниттің массасына есептегенде 8 кг-нан кем болмауы керек. Макарон өнімдерін жаймалап, оның әр қатарынан екі реттен ұзынынан және көлденеңінен жүргізіп, оған жабысқан металл заттарын қағаздың үстіне сыпырып түсіріп алып, сағат әйнегіне салып, аналитикалық таразыға тартады. Содан соң 1 кг макаронға келетін металл ұнтақтарының мг-ын табады.

Пісірілгеннен кейін жағдайын анықтау үшін 50-100 г макаронды көлемі он есе көп суда қайнатып, стандарт талаптарына сай екендігін анықтайды. Олардың көлемі үлкейіп, формасын өзгертпей, жұмсақ және жабыспайтын болу керек.

1. 
   Макаронның ылғалдылығы қалай анықталады?
   
2. 
   Қзын макарон беріктілігін қалай анықтаймыз?
   
3. 
   Макарон өнімдерінің сапасын сараптау, сынау әдістері.