Реферат «Экологиялық бағыттары мен факторлары»
Антропогендік факторлар. Ластаушы заттар
жүктеу/скачать 30,6 Kb.
|
| Антропогендік факторлар. Ластаушы заттар. Антропогендік факторлар олардың құрамы жағынан өте алуан түрлі. Адам жануарлар дүниесіне, жолдарды төсеуге, қалалар салуға, егіншілікке, өзендерді жауып тастауға және т.б. әсер етеді, Қазіргі заманғы адамның іс-әрекеті қоршаған ортаның жанама өнімдерімен, көбінесе улы өнімдермен ластануынан жиі байқалады.Зауыттар мен жылу электр станцияларының құбырларынан ұшып бара жатқан күкірт диоксиді, шахталардың жанынан шығарылған немесе автомобильдердің пайдаланылған газдарында пайда болған металл қосылыстары (мыс., мырыш, қорғасын), мұнай танкерлерін жуу кезінде су айдындарына тасталған мұнай өнімдерінің қалдықтары организмдердің (әсіресе өсімдіктердің) таралуын шектейтін ластаушы заттардың бір бөлігі ғана.
Өнеркәсіп аудандарында ластаушы заттар ұғымдары кейде шекті, яғни көптеген организмдер үшін өлімге әкелетін шамаларға жетеді. Алайда бәріне қарамастан, мұндай жағдайда тіршілік ете алатын бірнеше түрдің кем дегенде бірнеше даралары әрдайым дерлік болады. Оның себебі, тіпті табиғи популяцияларда да тұрақты даралары аздап кездеседі. Қоршаған ортаның ластану деңгейi жоғары болған кезде бiрден-бiр тiрi қалған адамдар төзiмдi адамдар болуы мүмкiн. Оның үстiне олар қоршаған ортаның ластануының осы түрiне иммунитетiн мұраға қалдырған тұрақты халықтың құрылтайшысы бола алады. Сол себептен қоршаған ортаның ластануы іс-әрекетте эволюцияны бақылауға мүмкіндік береді. Әрине, қоршаған ортаның ластануына қарсы тұра білу, тіпті жеке дара адамдар жағдайында да әрбір халыққа берілмейді. Сөйтіп, кез келген ластаушы заттың әсері екі есе болады. Егер зат жаңа болса немесе өте жоғары концентрацияда болса, онда бұрын ластанған жерде табылған әрбір түр, әдетте, тек бірнеше данадан, атап айтқанда, табиғи өзгергіштікке байланысты бастапқы тұрақтылыққа немесе олардың ең жақын ағындарына ие болған түрлерден тұрады. Кейiннен ластанған учаскеде әлдеқайда тығыз, бiрақ әдетте, ластану болмағанға қарағанда түрлердiң саны әлдеқайда аз. Түр құрамы сарқылған мұндай жаңадан пайда болған қауымдар қазірдің өзінде адам ортасының ажырамас бөлігіне айналды. жүктеу/скачать 30,6 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|