Реферат есеп б., дереккөз, қосымша



бет3/8
Дата28.11.2023
өлшемі0,79 Mb.
#131152
түріРеферат
1   2   3   4   5   6   7   8
Байланысты:
Этникалық бірегейлену

Ежелгі Шығыстағы саяси ойлар. Қытай философы Конфуцийдің [Marcos F.G. Communication in the Analects of Confucius. - New York, Bern, Berlin, Bruxelles, Oxford, Wien: Peter Lang Publishing Group, 2022. – 92 р.] ілімі мен философиясында ұлт және этнос, қоғам мен басқарудың кең тақырыптарымен байланысты қағидалар мен идеялар бар. Конфуцийшілдік ойдың маңызды аспектілері мына тұжырымдармен тығыз байланысты: үйлесімділік және әлеуметтік тәртіп: Конфуций қоғамдық келісім мен тәртіптің маңыздылығын атап өтті; бес қарым-қатынас: Конфуций қоғамда дұрыс қарым-қатынастарды сақтаудың маңыздылығын жақтады. Ұлт және этникалық тиістілік контекстінде осы бес қарым-қатынас бірлік пен әлеуметтік тұтастыққа ықпал етеді деп қарастыруға болады; мәдени сабақтастық: конфуцийшілдік мәдени құндылықтар, әдет-ғұрыптар, этика мен дәстүрлерді сақтауға және жеткізуге үлкен мән береді; моральдық көшбасшылық: Конфуций билеушілер мен шенеуніктердің моральдық көшбасшылығының маңыздылығын атап өтті.
Ежелгі антикалық саяси ойлар. Мемлекеттілік пен этностық тиістілікті зерттеуде саяси қауымдастық идеясы мен азаматтықтың рөлін талқылаған Платон [Taylor C.C.W. From the Beginning to Plato. Routledge history of philosophy. Volume 1. – London: Routledge, 2023. – 528 р.] мен Аристотель [Rorty A.O. Essays on Aristotle’s ethics. – Berkeley: University of California Press, 2023. – 438 р.] сынды алғашқы саяси философтар ойларынан табуға болады. Алайда, осы алғашқы талқылаулар бүгінгі біз түсінетін ұлт пен этностың аражігін ажырата бермейді.
Ұлттық мемлекеттің пайда болуы. Ұлттық мемлекет тұжырымдамасы Еуропадағы Қайта өрлеу және Ағартушылық дәуірінде танымал болды. Жан-Жак Руссо [Dobinson C.H. Jean-Jacques Rousseau: His thought and its relevance today. - London: Routledge, 2021. – 158 р.] және Иммануил Кант [Hollander S. Immanuel Kant and utilitarian ethics. - London: Routledge, 2022. – 224 р.] сынды ойшылдар ортақ тіл, мәдениет және бірегейлікке негізделген біртұтас саяси қауымдастық идеясын зерттеді.
XIX ғасырдағы ұлтшылдық. XIX ғасыр Еуропадағы ұлтшылдықтың күшеюінің куәсі болды, бұл қазіргі ұлттық мемлекеттердің қалыптасуына әкелді. Иоганн Готлиб Фихте [???, 67–81 бб. Ward A. Polis, nation, global community: The philosophic foundations of citizenship. - London: Routledge India, 2021. – 210 р.], Эрнест Ренан [Olender M. The Indo-European mirror: Monotheism and polytheism: (J.G. Herder, E. Renan, A. Pictet, F.M. Müller and R.F. Grau) // History and Anthropology. – 1987. – Vol. 3. - No. 1. – Р. 327–375.] сынды саяси теоретиктер ұлттық бірегейлікті қалыптастыруда ортақ мәдениеттің, тілдің, тарихтың маңыздылығын дәйектеп, ұлтшылдық ойдың дамуына үлес қосты.
Ұлтшылдық теориялары. ХХ ғасырда Бенедикт Андерсон [Cheah P., Culler J. Grounds of comparison: Around the work of Benedict Anderson. - New York: Routledge India, 2003. – 264 р.] және Эрнест Геллнер [Skalník P. Ernest Gellner’s legacy and social theory today. - Palgrave Macmillan Cham, 2023. – 581 р.] секілді ғалымдар ұлтшылдықты идеология және әлеуметтік құрылым ретінде зерттеуге үлес қосты. Андерсонның «Imagined communities: Reflections on the origin and spread of nationalism» [Anderson B. Imagined communities: Reflections on the origin and spread of nationalism. – London: Verso, 2016. - 256 p.] атты еңбегінде ұлттық бірегейлікті қалыптастырудағы баспа мәдениеті мен бұқаралық ақпарат құралдарының рөлі ерекше аталады.
Этникалық және бірегейлік саясаты. Бірегейлік және этникалық бірегейлікті зерттеу әлеуметтанулық және антропологиялық көзқарастардың әсерінен саяси ғылымның ерекше саласына айналды. Дональд Горовиц [Waddington P.A.J. The deadly ethnic riot, by D. Horowitz // British Journal of Criminology. – 2003. – Vol. 43. – No. 4. – Р. 827–828.] пен Уокер Коннор [Conversi D. Ethnonationalism in the contemporary world: Walker Connor and the study of nationalism. - London: Routledge, 2002. – 320 р.] сынды саясаттанушылар көпұлтты мемлекеттердегі этникалық қақтығыс пен бірегейлік саясатының динамикасын зерттеді.
Постколониализм және жаһандану. Постколониалдық дәуір мен жаһандану күштері ұлт пен этносты зерттеуге жаңа міндеттер қойды. Ғалымдар жаһанданудың ұлттық және этникалық бірегейлікке ықпалын [Halikiopoulou D., Vasilopoulou S. Nationalism and globalisation: Conflicting or complementary? - London: Routledge, 2011. – 208 р.], трансұлттық және диаспоралық қауымдастықтардың [???, 295-322 б. Bauböck R. Diaspora and transnationalism: Concepts, theories and methods. – Amsterdam: Amsterdam University Press, 2010. – 360 р.] ұлттық құрылысқа әсерін зерттей бастады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет