Реферат тақырыбы : «Төлем жүйесі хаттамасын талдау»

1.1 КІРІСПЕ

Төлем жүйелері ішкі және халықаралық төлемдерді жүзеге асыру кезінде қолма-қол ақшамен есеп айырысуды алмастырушы болып табылады және банктер мен басқа да бейінді қаржы институттары ұсынатын базалық сервистердің бірі болып табылады.

Әдетте төлем жүйелері арқылы ақша аударымы жүзеге асырылады. Құқықтық тұрғыдан алғанда, көп жағдайда қарызды аудару жүзеге асырылады: төлем жүйесі клиенттердің біріне қарыз болған қаражат, ол басқа клиентке қарыз болады. Бірінші клиент төлем жүйесіне өз ақшасын берген кезде, мұндай аударым сомасы, яғни бірінші клиент алдындағы қарыз сомасы жазылады. Клиент өз бұйрығымен төлем жүйесі енді оған емес, екінші клиентке қарыз екенін көрсете алады. Екінші клиент төлем жүйесіне жүгінген кезде оның осындай қарыздың ақшалай баламасын алуға мүмкіндігі бар. Кейбір жағдайларда төлем ақша немесе қарызға ұсынылмаған ақша емес, шартты төлем бірліктері немесе мамандандырылған бағалы қағаздар .

Төлем жүйелерінің кеңейтілген нысандары банкоматтар, төлем дүңгіршектері, POS-терминалдар, сақталатын ақшалай құны бар карталар; электрондық әмияндар; валюта нарықтарында, фьючерстер, деривативтер және опциондар нарықтарында транзакциялар жүргізу болып табылады. Кейбір төлем жүйелері несиелік тетіктерді қамтиды, бірақ оларды төлем жүйелері аспектісінен тыс қарастырған жөн.

Электрондық төлем жүйелері желілер (мысалы, Интернет) немесе төлем чиптері арқылы электрондық төлемдер транзакцияларын жүзеге асыруды қамтамасыз ететін төлем жүйелерінің кіші түрі болып табылады.