Реферат тақырыбы: ««Белгісіз жылдар»
II. САЙРАМ СОҒЫСЫНЫҢ СЕБЕПТЕРІ
жүктеу/скачать 41,36 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- III. САЙРАМ СОҒЫСЫНЫҢ САЛДАРЫ
| II. САЙРАМ СОҒЫСЫНЫҢ СЕБЕПТЕРІ
1652 жылдан 1680 жылға дейінгі кезеңді қамтыған Сайрам соғысы аумақтық даулар, этникалық және діни шиеленістер мен сыртқы күштердің әсері шешуші рөл атқарған себептердің күрделі жиынтығының жемісі болды. Аумақтық даулар мен шекаралардың өзгеруі қақтығыстың негізгі динамикасына айналды. Орталық Азия аймағы Сайрамды бақылау арқылы өз аумағын кеңейтуге ұмтылған көрші мемлекеттердің назарында болды. Қаланың ресурстары мен стратегиялық жағдайы үшін бәсекелестіктен туындаған аумақтық амбициялар қақтығыстың әртүрлі тараптары арасындағы шиеленістің күшеюіне әкелді. Этникалық және діни қақтығыстар соғысты қоздыруда да маңызды рөл атқарды. Аймақтағы этникалық топтар мен діни қауымдастықтардың әртүрлілігі шиеленістің құнарлы негізін қалады. Мәдениеттегі, тілдегі және конфессиядағы айырмашылықтар қақтығыстардың қайнар көзіне айналды, бұл жағдайды нашарлатты. Көрші мемлекеттер мен әлемдік державалардың саясаты сияқты сыртқы факторлардың әсерін де ескермеуге болмайды. Сыртқы актерлердің араласуы жанжалды күшейтіп, белгілі бір тараптарға қолдау мен ресурстар беріп, жағдайдың одан әрі шиеленісуіне әкелуі мүмкін. Осылайша, Сайрам соғысы аумақтық, этникалық, діни қақтығыстардың күрделі өзара әрекеттесуінің және «Белгісіз жылдардағы» оқиғалардың құйынын тудырған сыртқы факторлардың әсерінің нәтижесі болды. III. САЙРАМ СОҒЫСЫНЫҢ САЛДАРЫ 1652 жылдан 1680 жылға дейін созылған Сайрам соғысы Орталық Азия аймағының аумақтық және әлеуметтік-мәдени аспектілеріне әсер еткен көптеген салдарларды өз ізінде қалдырды. Аумақтық өзгерістер соғыстан кейінгі тәртіптің ажырамас бөлігіне айналды. Аймақтың шекаралары қайта қаралып, кейбір аумақтар жаңа билік құрылымдарының бақылауына өтті. Бұл Орталық Азияның жаңа геосаяси картасын қалыптастыра отырып, аймақтағы ресурстар мен ықпалды қайта бөлуге әкелді. Соғыстың әлеуметтік-мәдени салдары жылдар бойы сезілді. Адами ресурстардың жойылуы мен жоғалуы қоғамдық құрылымдар мен мәдени қауымдастықтардың динамикасына әсер етті. Соғыс кезіндегі бұзушылықтар адамдардың күнделікті өмірінде із қалдырып, әлеуметтік нормалар мен құндылықтардың өзгеруіне әкелуі мүмкін. Сайрам соғысының кейінгі тарихи оқиғаларға әсері айтарлықтай болды. Бұл кезең аймақтың саяси және әлеуметтік-мәдени ортасын қалыптастырудағы шешуші сәт болды, оның белгілерін жадында қалдырды және кейінгі ұрпаққа әсер етті. Мүмкін, соғыс нәтижесінде қалыптасқан белгілі бір институттар мен дәстүрлер қазіргі заманға дейін адамдардың өміріне әсер етуді жалғастырды. Осылайша, Сайрам соғысының салдары Орталық Азияның келбетіне әсер ететін аумақтық, әлеуметтік-мәдени және тарихи аспектілерге әсер ететін өзгерістердің кең ауқымын қамтиды. жүктеу/скачать 41,36 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|