Реферат Тақырыбы: Есептер шығарудағы таным әдістері (логикалық амалдар) Орындаған: Қанымерген Ұлназ Тобы: 1301-53
жүктеу/скачать 39,34 Kb.
|
реферат матем
- Бұл бет үшін навигация:
- Логикалық амалдар және оның құрылымы
- Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
| Абстракция және нақтылау
Абстракция – белгілі бір құбылыстың немесе объектінің нақты емес, жалпы қасиеттерін бөліп алу әдісі. Бұл әдіс арқылы зерттеуші жалпы ұғымдар мен заңдылықтарды анықтап, оларды теориялық тұрғыдан қарастырады.Нақтылау – абстракцияға кері процесс, яғни абстрактілі ұғымдарды нақты мысалдар мен жағдайлар арқылы түсіндіру. Бұл әдіс нақты есептерді шығаруда, абстрактілі теорияларды практикада қолданғанда пайдалы. Логикалық амалдар және оның құрылымы Логикалық амалдар — бұл шындыққа негізделген тұжырымдар жасау үшін қолданылатын әдістер мен операциялар жиынтығы. Логикалық амалдар арқылы нақты бір тұжырымдардың арасындағы байланыстарды анықтап, олардың шынайы немесе жалған екендігін бағалай аламыз. Бұл амалдар есептер шешуде, программалау және ғылыми зерттеулерде маңызды рөл атқарады. Логикалық амалдардың негізін түсіну үшін алдымен логикалық пайымдаулар мен олардың ақиқат мәндерін (шынайы немесе жалған) қарастыру қажет. Логикалық пайымдауларда ақиқат немесе жалған мәндер қолданылады және солардың негізінде әртүрлі логикалық операциялар орындалады. Логикалық амалдардың құрылымы төмендегі негізгі операциялардан тұрады: 1. Конъюнкция (және, ∧) Конъюнкция — екі немесе одан көп пайымдаудың бір уақытта шынайы болуын тексеретін логикалық амал. Бұл амалда барлық пайымдаулардың ақиқат болуы қажет, яғни егер пайымдаулардың біреуі жалған болса, нәтижесі де жалған болады. Конъюнкцияның символы «∧» немесе «және» сөзімен белгіленеді. 2. Дизъюнкция (немесе, ∨) Дизъюнкция — кем дегенде бір пайымдау шын болған жағдайда, нәтижесі шынайы болатын логикалық амал. Басқаша айтқанда, екі пайымдаудың біреуі немесе екеуі де шын болса, нәтижесі де шын болады. Дизъюнкцияның символы «∨» немесе «немесе» сөзімен белгіленеді. Қорытынды Таным процесі мен логикалық амалдар – адамның әлемді түсініп, шындықты ұғынуындағы ең негізгі құралдар мен әдістер жиынтығы. Таным әдістері адамның әлемді сезімдік және рационалдық деңгейде қабылдауына ықпал етсе, логикалық амалдар ақыл-ойды нақты әрі жүйелі түрде қолдануға мүмкіндік береді. Таным әдістері (индукция, дедукция, анализ, синтез, модельдеу) арқылы адам қоршаған ортаны жан-жақты зерттеп, түсінеді, ал логикалық амалдар (конъюнкция, дизъюнкция, инверсия, импликация, тепе-теңдік) бұл үдерістің нәтижелерін нақтылау, жүйелеу және дұрыс тұжырымдар жасау үшін қажет. Логикалық ойлаудың құрылымы түрлі есептерді шешу, ғылыми зерттеулер жүргізу және күнделікті өмірде дұрыс шешімдер қабылдау үшін маңызды рөл атқарады. Таным мен логика – адамның ақыл-ой дамуының өзекті бөлігі. Бұл әдістерді терең меңгеру арқылы адамдар ғылыми, техникалық және тұрмыстық мәселелерді тиімді шешіп, күрделі проблемаларды жеңілдетіп, өмірдегі көптеген сұрақтарға жауап таба алады. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 1. Құдайбергенов Н. «Логика және ойлау негіздері». Алматы: «Қазақ университеті», 2019. 2. Әбдіғалиева Ш. «Таным әдістері және логика». Нұр-Сұлтан: «Фолиант», 2021. Сағындықов Е. «Логикалық амалдардың негіздері». Шымкент: «Оқулық», 2018. жүктеу/скачать 39,34 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|