Реферат тақырып: Архимед



бет7/7
Дата23.09.2023
өлшемі435,09 Kb.
#110017
түріРеферат
1   2   3   4   5   6   7
Қорытынды. Архимед (көне грекше: Αρχιμήδης, б.з.б. 287-212) Ежелгі Грекияның ұлы ғалымы, математигі, механигі. Ол Сицилия аралындағы Сиракуз қаласында, туып сонда өмір сүрген. Архимед астроном Фидийдің баласы деген жорамал бар. Архимед б.д.д 287 жылы Сицилия аралындағы грек колониясы Сиракузада дүниеге келген. BC Архимедтің әкесі мыс математик және астроном Фидий болды. Тарихшы С.Я.Луридің айтуынша, Архимед туған кездегі отбасы бай болмаған. Архимед рычаг заңын, суда өлшеу арқылы қорытпаның құрамын анықтау тәсілін тапқан, өз атымен аталған гидростатика заңын (Архимед заңы) ашқан, жер суаратын механизмдерді, жүк көтеретін рычаг жүйелері мен блоктарды, тас ататын қамал бұзатын соғыс қондырғыларын, т.б. ойлап шығарған. Рычагтың математикалық заңын тапқанда, Архимед “Тіреу нүктесін берсеңдер, Жерді де төңкеріп тастаймын” деп айтқан екен. Архимед шығармаларының көпшілігі сақталмаған, ал оның “Эратосфенге жолдаған” хаты 1906 жылы ғана табылған. 9-11 ғасырларда Архимедтің еңбектері араб тіліне, ал 13 ғасырда олар араб тілінен латын тіліне аударылып, Батыс Еуропа елдеріне тарай бастаған. 1823 жылы Архимедтің “Шар мен цилиндр” және “Дөңгелекті өлшеу және леммалар” атты екі кітабы орыс тіліне аударылған.
Александрияда Архимед атақты ғалымдармен: астроном Кононмен, Киренадан шыққан жан-жақты ғалым Эратосфенмен кездесіп, олармен өмірінің соңына дейін хат алысады. Архимед Кононды өзінің досы деп атады және Эратосфенге арналған кіріспелері бар «Механикалық теоремалардың әдісі» және «Бұқалар мәселесі» атты екі еңбегін берді. Конон қайтыс болғаннан кейін (шамамен б.з.б. 220 ж.) Архимед өзінің шәкірті Доситеймен белсенді хат алмасуды жалғастырды және соңғы жылдардағы Архимедтің көптеген трактаттары: «Архимед Доситейді қарсы алады» деген сөздермен басталады. Сиракузаға оралғаннан кейін, Архимед әртүрлі жәдігерлер ойлап таба бастады, бұл оны көп ұзамай оны осы қала тұрғындары арасында танымал етуге мәжбүр етті. Бұл кезеңде ол өзін толығымен ғылыми жұмысқа арнады, әр түрлі өнертабыстар шығарды және өз уақытынан бұрын әр түрлі математикалық түсініктерді шығарды.Мысалы, қатты қисық және жазық фигуралардың сипаттамаларын зерттеу арқылы ол кейінірек дамыған интегралды және дифференциалдық есептеулерге қатысты ұғымдарды көтерді.
Біздің эрамызға дейінгі 212 жылдың күзінде. Сиракузаны римдіктер басып алды. Бұл Артемида мерекесі кезінде, күзетшілер мас болған кезде болды. Сақшылардың бірі жауға қабырғадағы құпия өткел ашты. Қалаға шабуыл кезінде Архимед өлтірілді.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
https://kk.m.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D0%B4
https://kk.m.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D0%B4_%D0%B7%D0%B0%D2%A3%D1%8B

https://kk.warbletoncouncil.org/aportaciones-de-arquimedes-5056




https://massaget.kz/layfstayl/bilim/zharatylystanu/18799/amp/

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет