Сезімдік ес: Қысқа мерзімді және сезім мүшелері арқылы алынған ақпаратты бірнеше секундқа ғана сақтайды. Мысалы, көрген нәрсені көзден жасырып жібергеннен кейін бірнеше секунд бойы елестету.
Қысқа мерзімді ес: Ақпаратты бірнеше секундтан минутқа дейін сақтайды. Бұл түрдегі ес көбінесе күнделікті қажетті ақпаратты сақтаумен байланысты (телефон нөмірі немесе тапсырмалар тізімі сияқты).
Ұзақ мерзімді ес: Ақпаратты ұзақ уақытқа, кейде өмір бойы сақтайды. Бұл түрдегі ес біздің білімі, тәжірибесі мен естеліктеріміздің негізі болып табылады.
Мотивация – бұл адамның белгілі бір мақсатқа жетуге бағытталған ішкі қозғаушы күші. Ол біздің әрекеттерімізді бастайды, басқарады және сол әрекеттердің қарқынын ұстап тұрады.Мотивацияның түрлері:
Ішкі мотивация: Бұл адамның өз қалауынан туындайтын мотивация. Ішкі қызығушылық, өзін-өзі дамыту, мақсатқа жету ниеті арқылы іске асады. Мысалы, жаңа нәрсені үйренуге деген қызығушылық, өз қабілеттерін жетілдіру.
Сыртқы мотивация: Бұл сыртқы жағдайлар мен сыйақылар арқылы пайда болатын мотивация. Сыртқы сыйақы (ақша, марапат, мақтау) немесе жазадан қашу арқылы ынталандырылады.
Мысалы, жоғары баға алу немесе жұмыс барысында жалақы алу.
Мотивацияның маңызы:
Мотивация адамның мақсаттарына жетуіне ықпал етеді.
Ол әрекетке бастау береді және оның нәтижелі болуын қамтамасыз етеді
Еске сақтау қабілеті – бұл адамның жаңа ақпаратты қаншалықты жақсы қабылдап, сақтап және оны кейін қайтарып бере алатындығын білдіретін когнитивтік қабілет.
Еске сақтауға әсер ететін факторлар:
Назар: Егер адам ақпаратқа зейін қойса, ол ақпаратты жақсы есте сақтайды.
Қайталау: Ақпаратты бірнеше рет қайталау оның есте сақталуын күшейтеді.
Ассоциация: Ақпаратты бұрынғы біліммен байланыстыру оның есте сақталуын жақсартады.
Эмоциялық әсер: Эмоцияларға әсер ететін оқиғалар немесе мәліметтер есте жақсы сақталады.
Эмоция – бұл адамның ішкі және сыртқы жағдайларға реакциясы ретінде туындайтын психикалық күй. Эмоциялар біздің сезімдерімізді, шешімдерімізді және мінез-құлқымызды реттейтін маңызды механизмдер.