Республикалық ғылыми-әдістемелік конференция материалдары
жүктеу/скачать 12,23 Mb. Pdf көрінісі
|
ЖИНАҚ Ә. Рақыш (1)
| Қорытынды. Қазіргі қазақ әндерінің стилистикалық бояуға қанықтығы, ақындардың
стиль түзуші прагматикалық факторларды дұрыс қолдана алуы, сөз этикасы мен сөз концептісі, сөз бен сөздің дұрым қарым-қатынас құра алуы жолындағы прагмастилистиканың зерттеу обьектісін саралай отырып, ән мәтіндерін жазатын ақындардың ерекшелігі ‒ сөз қолданысында, көркемдігінде екендігіне баса назар аудару керек. Кез келген ән авторының қаламгерлік дағдысында ерекше баяндау формасы болатыны белгілі. Әндерді музыкалық тұрғыдан емес, мәтін тұрғысынан қарастырып, қазіргі әндердің классификациясы мен ішкі дифференциациясын зерделеп, ән мәтіндерінің ішкі құрылымдық ерекшеліктерін анықтап, мәтін өрісіндегі стилистикалық мүмкіндіктерді қарастыру біздің басты міндеттеріміз болу керек. Прагмастилистиканың зерттеу әдістемесі, ғылыми-теориялық негіздері, прагмастилис- тиканың қалыптасу деректері мен ән мәтіндерінің, соның ішінде қазіргі қазақ әндерінің когнитивті-ассоциациялық, эстетика-стилистикалық, коммуникативті-прагматикалық қызметтерін әлде де ашып зерттеу керек. Қорыта айтқанда, қазақ әндерін текстологиялық тұрғыдан арнайы түрде зерттеп, әр әннің тұрақты мәтінін анықтау қажет. Олай болмаған жағдайда әркім әртүрлі сөз қолданып, әндердің мазмұны эмоциялық күші әлсірейді, ал бұл әннің құдіретін азайтады. Қазіргі шақта жүріп жатқан музыка саласындағы үдеріс пен үрдістер ұлттық әніміздің әуеніне ғана емес, мәтініне де мұқият болуды міндеттейді. Әр әннің мәтінін тарихи тұрғыда зерттеп, әр дәуірдің өзіне тән сөзі мен сөз саптауын анықтау және оны орнымен қолдану қажет. Сонда біз әннің, оның 114 сөзінің қай дәуірде туғанын, оның қалай дамып, қаншалықты өзгеріске түскенін білуге қол жеткіземіз. Пайдаланылған әдебиеттер: 1. Әлкебаева, Д. Қазақ тілінің прагмастилистикасы: оқулық // Д. Әлкебаева. - Алматы: Қазақ университеті, 2014. – 247 б 2. Синтаксис және стилистика [Текст] : оқу құралы // М. С. Серғалиев. – Алматы : Қазақ университетi, 1997. – 150 б. 3. Әлкебаева, Д. Сөз мәдениеті // Д. Әлкебаева. - Алматы: Қазақ университеті, 2017. – 205 б жүктеу/скачать 12,23 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|