-4-6
о
+10 +12
о
+1+3
о
+14+16
о
+2+4
о
+3+5
о
0+2
о
+5+7
о
-3-5
о
+6+8
о
0 -2
о
+13+15
О
0+2
О
+13 +15
о
+1 +3
о
+4 +6
о
0 +2
о
+7+9
о
-1+1
о
+13+15
О
+2 +4
О
+6+8
о
0-2
о
Газетіміздің №192 (1103) санында жарияланған сканвордтың жауабы
КӨЛДЕНЕҢІНЕН: Декстроза. Аз. Жосық. Ақы. Ананд. Жақ. Ала. Қыш. «АББА». Окоп. Ляни. Озат. Жота. Ажа. Ор. Әмір. «Рено».
ТІГІНЕН: «Зеро». «Айбозым». Сақ. Ұстын. Қалтар. Қазы. Өре. Шонжар. Ада. Кио. Ұзақ. Лео. Тон. Азына. Пуаро.
ҚОНАҚҚА ҚАТЫСТЫ
ЫРЫМ-ТЫЙЫМДАР МЫНАЛАР:
– Үлкен тойда, аста немесе салтанат-
ты мерекелерде сыйлы қонаққа көк
қасқа тай, ақ сары бас қой, атан түйе,
дөнен өгіз сойылады. «Сонда барлық
тілек қабыл болып, зор бақыт қонады»
деп ырымдайды.
– Қонақ қонған түні мал төлдесе,
қонаққа киіт кигізіп, «ақжолтай қонақ»
деп, құрметпен шығарып салады. «Құт-
ты қонақ келсе, қой егіз табады» деген
сөз осындайдан шықса керек.
– Дастарқан қос қабатталған болса,
қонақ келгенде оның тұйық жағын төрге
қаратып, оң бетін келтіріп жаяды. Бұл
«дас тарқан оң болмай, ісіңде жол бол-
майды» дегенді білдіреді.
– Қонақ келгенде есікті үй иесінің өзі
ашады. Ал қонақ шығарда, есікті қонақ
өзі ашып шығады. «Қонақ үйге келгенде
құт бірге кіреді, қонақ кетерде үй иесі
есік ашып берсе, құт та әлгі кісімен бірге
ілесіп кетеді» деп ырымдалады.
– Қазақ қыздары үйдегі қонақтың
қарсы алдына келіп, талтайып отырмай-
ды. «Мұндай қылық қызды ұятсыз іске
ұрындырады, бақытсыздыққа душар
етеді» деп ырымдайды.
– Қонақтың пышағы немесе бәкісі
дас
тарқанмен бірге жиналып кетсе,
қайта рып берілмейді. Қонақ ет тураған
соң, пышағын өзі сүртіп, қынына салып
алуы керек. Егер дастарқанмен бірге
жиналып кетсе, пышағын сұрамайды.
Сұраса, «қырық пышақ боп өштеседі»
деп жориды.
– Қонаққа беретін тамақ «қонағасы»
деп аталады. Қазақ үйіне келген
қонақтың қайсысын болса да тойғызбай
аттандырмайды.
– Сый табақпен екі кәрі жілік бірге
тартылса, қонақ қуанады. «Оң жол
болады, байлық келеді, бақ дариды»
деп ырымдайды. Қонақ жіліктерді еттен
тазалап, мүжіп, өзі алып кетеді де, үйінің
босағасына іліп қояды.
– Қазақта кетік, сынық ыдыспен
қонақ қа ас бермейді. «Ыдыстың кетігі-
нен шайтан қосарлана ас ішеді, қонақ
қор
ланады, қонақтың жебеуші иесі
шам да нып, кәрін төгеді» деп ырым-
дайды.
– Қонақты сыйламас бұрын үй
қожа сының өзі астан ауыз тиюі керек.
Бұл ырым арқылы астың адалдығы, үй
иесінің қонақжайлығы танылады.
– Халқымыз үйге келген кісіге астан
дәм татырмай жібермейді. Ертеде
қазақ
тар бар болса, ет, ол болма-
са, айран, ірімшік, құрт сияқты тағамдар
ұсы натын болған. Асты қадірлейтін қа-
зақ «дәм-тұзымды тат, расыңды айт»
дей ді. Қастандық қылған біреу жайлы
«дәм-тұзыма тапсырдым» дейді. «Тат-
қан дәмге қас қылған жігіт оңбас» деп
өлең детеді.
Жалғасы келесі санда
artleo.com
Құрастырған Айтқазы МАЙЛЫБАЙ
СКАНВОРД
Бірлестік
Қарт
Тайпа
Айыр
Ан-22
Бір құшақ
байланған
шөп
Стефан
Цвейгтің
кітабы
Өнеркәсіп
орындары
шығаратын
зат
Латвия
қаласы
Сегіз
жасар
бүркіт
Беттің
қызылы
Мемлекет
аралық
келісім
Аспан құдайы
(Шумер)
Баянауыл-
дың ең биік
шыңы
Көрікті
Сахна
монологі
Футбол
термині
Түс
жорушы
Ақшадағы
құн белгі
Көпшілік
көмегі
Шекпен
түрі
Жолдың
бөлінген жері
Қасиетті
ай
Көңілдің
сүйсінуі
Шырынды
алмұрт
Сүт
Қалың қу
шөп
Көкезу
Өтірікші
Дарий 1-ді
жеңген сақ
патшасы
Жасанды
тіршілік
иесі
Кеменің
астыңғы
бөлігі
5
Қ
араша 2013
1
2
3
4
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
Жм
Сн
Жк
Дс
Сс
Ср
Бс
Жм
Сн
Жк
Дс
Сс
Ср
Бс
Жм
Сн
Жк
Дс
Сс
Ср
Бс
Жм
Сн
Жк
Дс
Сс
Ср
Бс
Жм
Сн
№193 (1104)
5.11.2013 жыл,,
сейсенбі
і
www.alashainasy.kz
y
e-mail: info@alashainasy.kz
РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ АҚПАРАТТЫҚ ГАЗЕТ
К
е
зекшi
р
ед
а
кто
р
– Б
ерiерi
к Әк
ШIМОВ
Респу
б
ликалық
қ
оғам
д
ы
қ
-саяси
ақпа
р
аттық газет
БаБ
с
р
едакто
р
– Се
рi
к
А
ЖА
НБНБ
ОЛО
АТ
МұМ
ратқали ДҮЙСЕНБАЕВ
БаБ
с ред
а
к
тордың
б
iрiншi ор
ын
ын
баб
са
р
ы
ДаД
р
хан БЕЙСЕНБЕКҰЛЫ
БаБ
с
ре
да
к
тор
дың
ор
ын
б
ас
а
ры
ы
А
й
дын ҚАБ
А
– ж
а
п
уа
п
тыты
ха
тш
ы
Талға
т
КIРШIБ
А
ЕВ
–
ж
а
уапты х
а
тшыны
ң о
о
рынры
б
ас
ар
ы
Нұр
лы
б
ай ИТЕКБ
А
В
ЕВ
–
тех
.р
ед
ак
то
р
К
үләш НАҚЫП
О
ВА
–
–
а
ға
к
орре
кт
ор
, т
е
л.:
388388
-80
-
-7
6
зе
Га
зе
т 20т 20
08 ж
0
ылдың 17 қар
ашас
ашас
ынд
а
ҚР Мәдение
т
жәнжән
е ақе а
пар
а
т
мини
ни
стрл
iгiнде тiрк
е
лiп,
б
ұқар
а
лық ақпар
а
т құр
ал
ын е
ын
сепк
е
қою
а
ту
ра
лы №лы №
9650-Г к
уәлiгi
б
ерiлг
ен
.
Ре
д
а
да
кция
кц
авт
орлар мақаласы мен ж
арнама м
азмұ
мұ
нына
ны
жа
уа
п
берм
рм
ейдi
ей
.
Авт
ото
рларрл
қо
лж
аз
б
асы өңде
лмейдi және к
ерi қай
ры
та
р
ы
лмайлм
ды.
ле
Көле
мi емi
кi к
омпью
те
р
лiк бе
тт
ен (14 к
е
гль) ас
а
тын
ма
т
ма
териае
лд
а
р
б
қабы
лд
ан
б
а
йды.
ла
«Ала
ш айш
насынд
а» ж
арияланған ма
териалд
ар
ен
мен
су
р
су
е
тт
е
рдi
көшi
шi
рiп рiп
неме
се өңдеп
б
ас
у үшiн ред
акцияның ж
азб
а
ба
ша рша
ұқс
а
ты
ын
алын
ып,
ып,
га
зе
тк
е сiлт
еме ж
а
са
луы
мiнде
ттi.
Құрылт
айш
йш
ысыы
және мен
iк
шiк
иеие
сi
– «Т
О
ЛҒАУ» ЖШ
С
Директор –
А
лександр
Ф
илимонович
АН
АН
А
лма
ты қаласы «Дә
уiр» РПБК ЖШС
Қ
алд
аяқов көшесi, 17
-үй.
Т
ел.:
8
(727
) 27
2
3-12
04,-04,
273
-1
2
-54
Тапсырыс – №17
93
А
ст
ана қаласы «
А
ст
ана-
П
олиг
р
аф
ия»,
Б
ру
силовский көшесi, 87-үй. Т
ел.:
8
(7172
) 3
7-05
7-05
-59
Тапсы
р
ыс – №178
5
Баға
сы к
е
лiсiмдi
Таралым
ы – 1
0
0
000
0
дан
а
Газе
т сейсен
б
i, сәрсен
б
i,
бе
ейсен
б
i,
ұма
жұма
, се, се
н
б
i күндерi шығ
а
«Ал
аш
айнайн
асы
» г
аз
ет
iнн
е ж
аз
ы
лу
лу
ин
д
ин
д
ек
сi
: 6
4
2
59
Ре
д
ак
ц
ияны
ң
мек
енж
ай
ы:
А
лмат
ы
қ
аласы
,0
5
00
551,
Б
ега
лин
ин
кө
ш
к
ес
і, 1
4
8/
1 А
e-m
ai
l:
inf
o@
alash
a
in
aa
sy
.kz
Аймақт
ағы
ы
тiтi
лшiлш
лер:
қ
р
А
тыр
а
у
–
Бақ
қ
ытг
ытг
үл үл
БА
БА
Ш
, т
ел
.:
8
7
0
155
336
5
3
Қ
ар
ағанды –
Қыз
Қыз
ғал
ғ
да
қ
А
ЙТЖ
АНОВ
А,
тел
.:
8
7
0
14
90
1
9
7
6
Жа
м
б
ыл –
үлГүл
жа
н
жа
КӨШЕРОВ
А
,
тел
.:
8
7
0
1 7711
6
4
8
Қ
ызылж
а
р –
–
ЕрЕр
ба
қ
б
ыт
АМАНТ
АЙ,
тел
.:
8
7
05
441
8255
Қызылорд
а
––
ӘдіӘд
лж
ан
ҮМБЕ
Т,
тел
.:
8
777 7
05
44
66
Ө
ск
емен –
АзАз
амаама
т ҚА
С
Ы
М
,
тел
.:
8
777
355
411
4
Ш
ымк
ент –
НұНұ
ршарш
т
ТӨК
ЕН
,
те
л.:
877
543
650
40
О
р
а
л – Т
о
а
қт
а
р К
рК
ЕНЖ
Е
ЕҒА
ЛИЕВ, т
е
л.:
8
775
6
7
20806
Бөлiм редакторлары:
рд
р
р
Қ
ұ
б
аш МЕҢДIҒА
ЛИЕВ – с
с
аяс
и б
и б
юрою
, т
е
л.:
388
-80
-72
Бе
рi
к ӘШIМОВ – на
р
ық, т
е
л.:л.:
388
3
-
80
-
69
Қалд
а
р
К
Ө
МЕКБ
А
ЕВ – қо
м
ғам
, т
, т
ел
.
е
:
38
8-8
0-6
5
Алма
т И
СӘ
ДIЛ – ө
р
кение
т,
тете
л.:л.:
388
-
80
-
6
4
Н
ұр
ғазы СА
САЕВ – дод
а
(
с
ор
пор
т),т
т
е
л.:
388
-
80
-7
4
Бо
ла
тбек МҰХТ
АРОВ – ж
аңа
а
лықлы
та
р
, т
е
л.:
388
-
80
-
68
Дәурен ҚҰДА
Й
БЕРГЕН –
н
мен
шiк
шiк
тi
тiлшiле
р
қосыны, т
е
л.:
388
-80
80
-62-6
Н
ұр
ғис
а ЕЛЕУБЕК
ОВ –
ф
ото
тіл
тіл
шіш
Та
р
ат
у қызме
тi
(бөлшек
теп с
ат
у және ж
аз
ылуылу
))
ру
тел
.:
8
(7
2
7)
388
-80
-88
Жа
рнама бөлім
і
тел
.:
8
(727) 388-81-00 8 (727) 3
-
80-
41-41-
787
e-
m
ai
l:
alikulova.a@oran
g
epoi
t.
nt.
kzkz
Қабылда
у бөлмесі:
(
8(
72
72
7)388-80-60, факс: 8(727
)3
)3
88
8
-80-61
Астана бюрос
ы:ы:
р
Мек
енж
айы: С
ейфйф
ул
л
ул
лин көшесi, 31,
офи
с 414«
б»
Тел
.:
8
(717
2
)
55
4-2
4-2
7-
3
1
E-m
ai
l: aa_as
ta
na@na@
maim
l.r
u
Ай
б
ын
ШАҒ
А
АЛ
А
ҚОВ
ҚОВ
–
Аста
н
а
б
юрос
ны
ыны
ң ж
ңж
ет
екшiсi
Қан
ат
Т
О
ҚАБ
А
ЕВ В
– т
–т
ілш
і
А
рман
АС
ҚАР
О
ВВ
–
тілтіл
ш
і
Құ
Құрм
рмет
етті
ті о
оқы
қырм
рман
ан!!
Газетіміздің алдағы сандарында да қазақтың әдет-ғұрып
ишараларын бөлім бөлімімен назарларыңызға ұсынатын
боламыз.
Жарияланған сөздерге қатысты айтар ой, қосар пікірлеріңіз
бе
ен ұсыныста
а
ры
р ңыз болса, хабарласа жүріңіздер!
р!
Байланыс телефоны: 8
8
/
/72
727/
7/ 3
3
8
8
88
88 0
0
62
62
АНЫҒЫ – ОСЫ
«Алаш айнасы» га
газе
зеті
ті
е
е
л
л
іш
іш
ін
інде
де
ж
ж
иі
иі
а
айт
йт
ыл
ы
ып, жиі
жазылса да, көп адам мән-мағынасын біле бермейтін
кейбір сөздерге талдау жасайтын болады. «Анығы – осы»
айдары арқылы газетіміздің әр санында мән-мағынасы
бе
б
йм
йм
әлім сөзде
д
рдің түбірі неден шыққаны,
,
х
х
ал
л
ық арасында
те
тез
з та
та
ра
ра
п
п ке
ке
ту
ту
ін
ін
е
е
не
не с
с
еб
е
еп деген сұрақтарғ
рғ
а
а
жа
жауа
уа
п
п
із
ізде
деме
ме
к.
к.
Мәселен, қазіргі уақытта қазақ тілінде кірме (парсы және
араб тілінен енген) сөздерді айтпағанда, арамызда
қазақтың кейбір сөздерінің мағынасын түсіне бермейтін
қандастарымыз баршылық. Сондықтан біз бүгінгі санда
Достарыңызбен бөлісу: |