Республикасы білім және ғылым министрлігі ұлттық білім беру статистикасы және бағалау орталығЫ

 
219
 
TIMSS 

 PIRLS 
International  Study  Center 
Национальный отчет 
TIMSS-2011 
 
ГЛОССАРИЙ 
Мектеп  әкімшілігіне  арналған  сауалнама.  Сауалнама  тікелей  директордың  өзімен  жіберілген 
және  оқу  үрдісін  ұйымдастырудың  нәтижелілігін  қамтамасыз  ететін  ең  маңызды  факторларды 
анықтауға бағытталған.
 
Мұғалімдерге арналған сауалнама. 4 және 8 сыныптарда жұмыс істейтін мұғалімдерге сауалнама 
жіберілген, кәсіби дайындық, білім беру ресурстары, оқу үрдісін ұйымдастыру және өзінің кәсібіне 
деген қатынасы туралы ақпаратты алуға бағытталған.  
Оқушыларға арналған сауалнама. Сауалнама 4 және 8 сынып оқушыларына бағытталған, олар 
жайлы фондық ақпаратты алуға арналған.
 
Апробациялық  зерттеу.  Елдерге  тестілеу  рәсімін  ұйымдастырудың  нәтижелілігін  тексеруге,  ал 
Халықаралық атқарушыларға негізгі зерттеуге оларды қосу үшін тапсырманы орындаудың алдын-
ала талдауын жүргізуге мүмкіндік беретін, негізгі зерттеудің алдында өтетін сынамалы зерттеу.
 
Іріктеу – зерттеуге қатысушыларды сұрыптаудың арнайы рәсімі.
 
Негізгі жиынтық  - зерттелетін объектілердің толық жиынтығы
 
(елдің барлық мектептерінің 4 және 8 
сынып оқушылары). 
Айырықша  жиынтық  –  мектеп  дәежесінде  мектептен  шығарылғандар  санына  кіретін 
оқушылардың  және  жеке  оқушылардың  (функционалды  түрде  қабілетсіз  балалар,  ақыл-ойдың 
дамуында  ауытқулары  бар  балалар,  оқу  үрдісін  әдеттегі    емес  ұйымдастыру  мекемелерінің 
оқушылары) жиынтығы.
 
Зерттелетін жиынтық – шегеріліп шығарылған негізгі жиынтықтың қалған бөлігі
. 
Зерттеудің  құралдары  –  зерттеуді  жүргізу  үшін  қажетті  құралдардың  жиынтығы
(тест  буклеттері, 
оқушыларға,  мектеп  әкімшілігіне  арналған  сауалнамалар,  мектеп  үйлестірушісінің  басшылығы,  тестілеуді 
жүргізу бойынша басшылық және т.б.). 
Кластер 
– 
арнайы қасиеттерге ие, жеке бірлік ретінде қарастырыла алатын бірнеше біртекті бөлшектердің 
бірігуі.  
Кодер 
– 
тапсырманы  бағалау  бойынша  Нұсқаулыққа  сәйкес  математикадан  және  жаратылытанудан 
тапсырманы бағалайтын сарапшы. 
TIMSS  зерттеуін  жүргізудің  сапасын  бақылаушы  –  Жобаның  Ұлттық  менеджерімен 
тағайындалған және нақты бір елде тестілеуді жүргізудің сапасын бақылау бойынша Халықаралық 
атқарушының қызығушылықтарын ұсынушы, жауапты тұлға. 
TIMSS  зерттеуінің  ұлттық  анықталған  зерттелуші  халқы  –  зерттеуге  қатысуға  құқығы  бар, 
халықаралық ұйыммен сұрыпталған барлық оқушылар.
 
Ұлттық  үйлестіруші  –  халықаралық  ұйымның  талаптарына  сәйкес
TIMSS  зерттеуін  жүргізу  және 
ұйымдастыру  үшін  сәйкес  инфроқұрылымдардың  және  ресурстардың  рұқсаттылығына  кепілдік  беретін, 
Жобаның Ұлттық менеджерлері үшін арналған барлық материалдар туралы рұқсаты бар ұйым. 
Ұлттық  менеджер  –  жобаның  Ұлттық  менеджерлері  үшін  арналған  барлық  материалдарға 
рұқсаттылығына  толық  құқығы  бар  және  оған  жобаның  Ұлттық  менеджерлерінің  барлық 
функцияларын орындау бойынша міндеттерді жүктейтін адам.
 
Облыстық  үйлестіруші  –  өз  елінің  арнайы  ауданында  зерттеуді  жүргізуге  және  ұйымдастыруға 
жауапты тұлға.
 
TIMSS 
зерттеуін  жүргізу  рәсімі  –  зерттеуді  жүргізудегі  әрекеттердің  өзара  байланысқан 
кезеңділігі.  
 
Страт – бұл бір өмір сүру салтын сипаттайтын әлеуметтік қабат немесе топ.
 
Тесттік  мерзім  –  Нақты  ел  территориясында    мәліметтерді  жинақтау  жүргізілетін  уақыт  кезеңі. 
Мектеп  үйлестірушісі  –  нақты  бір  мектепте  зерттеуді  өткізуге  және  ұйымдастыруға  жауапты 
тұлға. 
WINDEM – 
оқушыларды іріктеуді және мәліметтерді өңдеуді жүзеге асыратын, 
TIMSS жобасы үшін 
Халықаралық атқарушымен арнайы құрастырыған бағдарламалық жабдықтама.  

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі 
220 
 
БИБЛИОГРАФИЯ  
1.
 
24.10.2010ж. жағдайы бойынша өзгертулер мен толықтырулар енгізілген  «Білім беру туралы» Қазақстан 
Республикасының Заңы. 
2.
 
2011-
2020 жылдарға Қазақстан Республикасының білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасы. 
3.
 
TIMSS 2007 Assessment Frameworks / by Ina V.S. Mullis, Michael O. Martin, Graham J. Ruddock, Christine Y. 
O’Sullivan, AlkaArora, EbruErberber. IEA, TIMSS&PIRLS International Study Center, Boston College, 2005. 
4.
 
TIMSS 2007 International Mathematics Report/ TIMSS 2007 International Science Report: Findings from 
lEA’sThends in International Mathematics and Science Study at the Fourth and Eighth Grades / Edited by: Ina V.S. 
Mullis, Michael O. Martin, Pierre Foy in collaboration with John F. Olson, CorinnaPreuschoff, EbruErberber, 
AlkaArora, Joseph Galia. IEA, TIMSS&PIRLS International Study Center, Lynch School of Education, Boston 
College, 2008. 
5.
 
TIMSS 2007 4th Grade Science-Mathematics Items Achievement Data Almanac/ IEA, TIMSS&PIRLS 
International Study Center, Lynch School of Education, Boston College, 2008. 
6.
 
TIMSS 2011 Assessment Frameworks / by Ina V.S. Mullis, Michael O. Martin, Graham J. Ruddock, Christine Y. 
O’Sullivan, C. Preuschoff. IEA, TIMSS&PIRLS International Study Center, Boston College, 2009. 
7.
 
TIMSS 2011 International Results in Mathematics/ TIMSS 2011 International Results in Science: / by: Ina V.S. 
Mullis, Michael O. Martin, Pierre Foy, and AlkaArora. IEA, TIMSS&PIRLS International Study Center, Lynch 
School of Education, Boston College, 2012. 
8.
 
TIMSS 2011 4th & 8th Grade Science-Mathematics Items Achievement Data Almanac/ IEA, TIMSS&PIRLS 
International Study Center, Lynch School of Education, Boston College, 2012. 
9.
 
TIMSS 2011 Grade Science Items Achievement Data Almanac/ IEA, TIMSS&PIRLS International Study Center, 
Lynch School of Education, Boston College, 2012. 
10.
 
TIMSS 2011 Encyclopedia: Education Policy and Curriculum in Mathematics and Science Volumes 1 and 2. 
Edited by: Ina V.S. Mullis, Michael O. Martin, Chado, A. Minnich, Gabrielle M. Stanco, AlkaArora, Victoria A.S. 
Centurino and Coutney E. Castle. Publisher: TIMSS&PIRLS International Study Center, Lynch School of Education, 
Boston College, 2012. 
11.
 
TIMSS 2011 4th -  8th Grade Questionnaire Background Data Almanac by Mathematics Achievement/ IEA, 
TIMSS&PIRLS International Study Center, Lynch School of Education, Boston College, 2012. 
12.
 
TIMSS 2007 - 
НЦОКО 2008 халықаралық зерттеу қорытындысы бойынша ұлттық есебі. 
13.
 
Қазақстан Республикасының білім және ғылым Министрлігінің сайты 
 http://www.edu.gov.kz.
 
14.
 
ҚР  БҒМ  білім  беру  статистикасының  және  бағалауының  Ұлттық  орталығының  сайты 
http://www.bilimstat.edu.kz.
 
 

 

ҚОСЫМША

 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
224
 
2.1. 
Ғылыми жаратылыстану пәндерінен дайындықтың дәрежесі. 
2.1.1. 
кесте. Елдер арасында ғылыми жаратылыстану пәндері бойынша орта нәтижелер 
 
Орын 
Жаратылыстану 4 сынып
 
Орын 
Жаратылыстану 
8
 
сынып
 
Елдер 
 
Орта ұпай
 
Елдер 
 
Орта ұпай
 
1 
Корея Республикасы 
 
587 
1 
Сингапур
 
590 
2 
Сингапур
 
583 
2 
Қытай Тайбэйі
 
564 
3 
Финляндия
 
570 
3 
Корея Республикасы 
 
560 
4 
Жапония
 
559 
4 
Жапония
 
558 
5 
Ресей Федерациясы
 
552 
5 
Финляндия
 
552 
6 
Қытай Тайбэйі
 
552 
6 
Словения
 
543 
7 
Құрама Штаты
 
544 
7 
Ресей Федерациясы
 
542 
8 
Греция
 
536 
8 
Гонконг
 
535 
9 
Гонконг
 
535 
9 
Ұлыбритания
 
533 
10 
Венгрия
 
534 
10 
Қрама Штаты
 
525 
11 
Швеция
 
533 
11 
Венгрия
 
522 
12 
Словакия
 
532 
12 
Австралия
 
519 
13 
Австрия
 
532 
13 
Израиль
 
516 
14 
Нидерланд
 
531 
14 
Литва
 
514 
15 
Ұлыбритания
 
529 
15 
Жаңа Зеландия
 
512 
16 
Дания
 
528 
16 
Швеция
 
509 
17 
Германия
 
528 
17 
Италия
 
501 
18 
Италия
 
524 
18 
Украина
 
501 
19 
Португалия
 
522 
 
Орта халықаралық 
көрсеткіш 
500 
20 
Словения
 
520 
19 
Норвегия
 
494 
21 
Солтүстік Ирландия
 
517 
20 
Қазақстан
 
490 
22 
Ирландия
 
516 
21 
Түркия
 
483 
23 
Хорватия
 
516 
22 
Иран
 
474 
24 
Австралия
 
516 
23 
Румыния
 
465 
25 
Сербия
 
516 
24 
БАӘ
 
465 
26 
Литва
 
515 
25 
Чили
 
461 
27 
Бельгия
 
509 
26 
Бахрейн
 
452 
28 
Румыния
 
505 
27 
Таиланд
 
451 
29 
Испания
 
505 
28 
Иордания
 
449 
30 
Польша
 
505 
29 
Тунис
 
439 
 
Орта халықаралық 
көрсеткіш 
500 
30 
Армения
 
437 
31 
Жаңа Зеландия
 
497 
31 
Сауд Арабиясы
 
436 
32 
Қазақстан
 
495 
32 
Малайзия
 
426 
33 
Норвегия
 
494 
33 
Сирия
 
426 
34 
Чили
 
480 
34 
Палестина
 
420 
35 
Тайланд
 
472 
35 
Г рузия
 
420 
36 
Түркия
 
463 
36 
Оман
 
420 
37 
Г рузия
 
455 
37 
Катар
 
419 
38 
Иран
 
453 
38 
Македония
 
407 
39 
Бахрейн
 
449 
39 
Ливан
 
406 
40 
Мальта
 
446 
40 
Индонезия
 
406 
41 
Әзербайжан
 
438 
41 
Марокко
 
376 
42 
Сауд Арабиясы
 
429 
42 
Гана
 
306 
43 
Араб Әмірлігі
 
428 
44 
Армения
 
416 
45 
Катар
 
394 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
225 
TIMSS 

 PIRLS 
International  Study  Center 
 
 
 
 
 
 
 
 
Дерекнама : TIMSS-2011 білім беру жетістіктерін бағалау бойынша Қауымдастықтың халықаралық есебі 
 
2.1.2. кесте.  TIMSS-2011 жаратылыстанг-ғылыми дайындығының  
халықаралық дәрежесі / 4 сынып 
 
625 Дамыған халықаралық деңгей 
Оқушылар өзінің білімдері мен дағдыларын ғылыми үрдістерге қатысты қолдана алады және 
жаратыыстану-ғылыми үрдістің кейбір білімін көрсетеді.  
Оқушылар  организмдердің  өмірлік  үрдісі  және  сипаттамасы,  көбеюі  және  дамуы,  экожүйе 
және  организмдердің  қоршаған  ортамен  байланысы,  сол  сияқты  адам  денсаулығына  қатысты 
дәйектерге  байланысты  өзінің  білімдерін  көрсетеді.      Олар  жарық  қасиетін  және  материалдың 
физикалық  қасиеті  арасындағы  байланысты  түсінеді,  магниттік  және  гравитациялық  күш  және 
қозғалыс  түсінігін  көрсетеді.        Олар  Жерде  және  Күн  жүйесінде  физикалық  сипаттамасын  және 
үрдістерін,  оның  тарихын  және  циклін  түсінеді.  Олар  жай  сараптама  жүргізудің  мәнмәтінінде 
нәтижелерді жасаудың базалық қабілетіне ие, сипаттамалардан қорытындыны негіздей және шығара 
алады, сол сияқты өзінің аргументін бағалай және қолдай алады.  
550 Жоғары халықаралық деңгей 
Оқушылар күнделікті өмірде құбылыстарды түсіндіруде өзінің білімдерін қолдана және 
қабілеттерін көрсете алады. . өсімдіктер мен жануарардың кейбір түрлерінің құрылымы, өмірік 
циклі және көбеюі түсінігін көрсетеді. Олар сол сияқты экожүйе және организмдердің қоршаған 
ортамен байланысын, сонымен бірге қызметтің сыртқы жағдайлары мен түрлеріне адами әсер ету 
түсінігін көрсетеді.  Оқушылар материяның эектріктің және энергияның, магниттік және 
гравитациялық күш пен қозғалыстың кейбір түсініктерін көрсетеді.  Олар Күн жүйесінде және 
Жерде үрдістер мен ресурстар, физикалық сипаттамасы туралы кейбір білімдерін көрсетеді. . 
ғылыми зерттеумен байланысты кәдімгі білімдері мен дағдыларын көрсетеді. Олар салыстырды, 
қарсы қояды және жай қорытындылар жасайды, сол сияқты күндеікті және абстрактілі 
мәнмәтіндерден ақпаратпен ғылыми түсініктерінің біріккен білімін суреттейді. 
475 
Орта халықаралық деңгей 
Оқушылар ғылым саласында тәжірибелі жағдайда базалық білімдері мен түсініктеріне ие. 
Олар тірі заттардың сипаттамасымен, олардың көбеюімен, өмірлік циклімен және оардың 
қоршаған ортамен байанысын анықтайды, адам биологиясы жзәне оның денсаулығы туралы кейбір 
түсініктерді көрсетеді. Олар, сол сияқты материя және жарық, электрлік және энергия, күш және 
қозғалыс туралы кейбір білімдерін көрсетеді. Күн жүйесі туралы кейбір негізгі дәлелдерді біледі 
және Жер мен ресурстардың физикалық сипаттамасы жайлы базалық білімін көрсетеді. Олар үлгілі 
диаграммаларда ақпаратты көрсету қабілеттілігін көрсетеді және тәжірибелі жағдайларда нақты 
білімдерін қоданады.   
400Төмен халықараық деңгей 
Оқушылар өмір, физика және биоогия туралы кейбір жай білімдерін көрсетеді.  Адам 
денсаулығымен, экожүйемен, жануарлардың мінез—құлқы және физикалық сипаттамасымен 
байланысты кейбір жәй мәліметтердің білімін көрсетеді. Олар сол сияқты заттың физикалық 
қасиеті және энергия саласында базалық білімдерін көрсетеді.  Оқушылар жай диаграммаларды 
жасайды, жай кестелерді орындайды және нақты ақпаратты таап ететін сұрақтарға жазбаша жауап 
береді. 
Дерекнама: Білім жетістіктерін бағалау жөніндегі қауымдастықтың TIMSS-2011 Халықаралық есебі  
 
 
 
46 
Оман
 
377 
47 
Кувейт
 
347 
48 
Тунис
 
346 
49 
Марокко
 
264 
50 
Иемен
 
209 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
226
 
 
 
2.1.3. кесте.  TIMSS-2011 ғылыми-жаратылыстану дайындығының халықаралық көрсеткіші / 8 
сынып 
625Дамыған халықаралық деңгей 
Оқушылар  биологиядан,  химиядан,  физикадан  және  географиядан  қиын  және  абстрактілі 
түсініктерді түсінеді.  Организмдердің жасушасы және сипаттамасы, жіктелуі және тіршілік етуі 
туралы  кейбір  концептуалды  білімдерін  көрсетеді.  Олар  экожүйенің  қиындығын  және 
организмдердің бейімделуін түсінеді, сонымен қатар өмірлік цикл және тұқымқуалаушылық сияқты 
түсініктерді  қолданады.      Сонымен  қатар  материяның  құрылымын,  физикалық  және  химиялық 
қасиетін, өзгеруін, білім күшүін, қысымын, қозғалысыны, дыбысынжәне жарықты түсінеді. Олар 
электірлік бұғау және магниттердің қасиеттері туралы талқылайды. Күн жүйесі және Жер үрдісі, 
құрылымы  және  физикалық  қасиеті  жайлы  білімін  және  түсінігін  қолданады.    Олар  ғылыми 
зерттеудің  негізгі  түрін  түсінеді.  Сонымен  қатар  міндеттерді  шешу  үшін  бірнеше  көздерден 
   
 
 
         
 
 
550 Жоғары халықаралық деңгей. 
Оқушылар  ғылыми  циклмен,  жүйемен  және  қағидалармен  байланысты  түсініктерді 
түсінгендігін көрсетеді. Олар адами биология және сипаттамасының аспектілерін, организмдердің 
жіктелуін  және  тіршілік  етуін  түсінгендігін  көрсетеді.    Экожүйедегі  үрдістерді  және 
қатынастардың түсінігін біріктіреді. Жіктеуін, зат құрамын, химияық, физикалық қасиетін және 
өзгеруін  түсінігін  көрсетеді.    Жарықпен  және  дыбыспен  байанысты  жағдайларда  біімді 
пайдаланады,  жыу  амасу  және  температура,  күш  және  қозғалыс,  эектрік  бұғау  және  магниттер 
саасында  базаық  біімін  көрсетеді.    Оқушылар  Жермен  байанысты  Күн  жүйесі  және  үрдісі, 
физикалық  ерекшелігі  және  ресурсар  түсінігін  көрсетеді.      Оар  кейбір  зерттеудің  ғыыми 
дағдыарын  көрсетеді.  Сол    сияқты  әр  түрлі  диаграммалардан,  контурлы  карталардан,  графиктер 
және  кестелерден  ақпаратты  біріктіреді  және  жинақтайды;  сәйкес  ақпаратты  таңдайды,  тадайды 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
   
 
475 
Орта халықаралық деңгей 
Оқушылар  әр  түрлі  мәнмәтіндерде  ғылыми  біім  негізінің  түсінігін  біледі  және  қолданады. 
Адам  денсаулығы,  өмірік  цикл,  бейімделуі,  тұқымқуалаушылық  түсінігін  және  білімін  қолданады  
және экожүйе туралы ақпаратты талдайды. Олар күндеікті өмірде химия бойынша кейбір білімге 
және  қоспалар  қасиеті  және  қоспа  консентрациясы  туралы  әдеттегі  білімге  ие.      Олар  кейбір 
күш, қозғалыс және  энергияның кейбір аспектілерімен танысады.  Жермен байланысты үрдістер, 
физикалық  ерекшеіктерін,  сол  сияқты  су  айналымын  және  атмосфера    түсінігімен  танысады.  
Кестелерден,  графиктерден,  диаграммаардан  және  пиктограммадан  ақпараттарды  жинақтайды 
және  қорытынды  шығарады.  Олар  білімді  тәжірибеде  қолданады  және  қысқаша  нақты  жауапты 
  
 
400 Төмен халықаралық деңгей 
Оқушылар  биоогиядан  және  физикадан  кейбір  негізгі  мәліметтерді  білуі  мүмкін.  Олар 
биоогиядан  кейбір  білімге  ие,  сонымен  қатар  физикалық  құбылыстар  туралы  кейбір  білімдерін 
көрсетеді. Жай  диаграмманы көрсетеді, жай кестелерді толтырады және тәжірибеде базалық білімін 
қолданады.  
 
Дерекнама: Білім жетістіктерін бағалау жөніндегі қауымдастықтың TIMSS-2011 Халықаралық 
есебі  

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
227 
TIMSS 

 PIRLS 
International  Study  Center 
2.1.4.кесте. Жаратылыстану саласының оқу-танымдық қызметтерінің түрі бойынша 
нәтижелері / 4сынып 
 
   
 
 
 
Ел  
 
Жаратылыстану  
бойынша орта ұпай 
Білім 
Қолдану 
Талқылау 
 
 
 
 
 
Корея Республикасы  
587 
570 
593 
605 
Сингапур 
 
583 
570 
590 
597 
Финляндия 
570 
579 
568 
560 
Жапония 
 
559 
538 
562 
591 
Ресей  Федерациясы 
552 
553 
556 
542 
Қытай Тайбейі 
 
552 
542 
552 
568 
АҚШ 
544 
546 
544 
537 
Чех Республикасы   
536 
551 
534 
516 
Гонконг 
535 
537 
529 
541 
Венгрия 
 
534 
547 
530 
525 
Швеция 
533 
536 
531 
537 
Словад 
 
 
532 
547 

жүктеу/скачать 6,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: