Республикасы білім және ғылым министрлігі ұлттық білім беру статистикасы және бағалау орталығЫ

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
131
 
TIMSS 

 PIRLS 
InternationalStudyCenter 
Сонымен қатар мұғалімдер мақсатсыз және шамадан тыс қолданудан бас тарта 
отыра АҚТ-ны  бірлестіріп жүйелеулері керек.
 
Сингапур
 
Сингапурдың  Білім  Министрлігі  білім  беруге  арналған  АҚТ  ұсынған 
мүмкіндіктерлі  қолдану  бойынша  басқармадан  тұратын  АҚТ  енгізу  бойынша 
жүзеге асырылған жоспардан кейін мектептерді техникалық жағынан қолдайды 
және    қамтамасыз  етеді.  2008  жылдан  бастап  5-сыныптарда  оқу  барысын 
жақсарту,сонымен  қатар,мәселені  шешуге  көп  көңіл  бөлу  үшін  бастапқы 
математикада калькуляторлар қолданылады.
 
Дерекнама: Білім жетістіктерін бағалау жөніндегі қауымдастықтың TIMSS-2011 Халықаралық есебі
 
 
Елдер  жоспарлауының  маңызды  бөлігі 
оқу  бағдарламаларын
 
қайта 
қараудың  мерзімділігі  болып  келеді.  Финляндия  және  Корея  Республикасы 
сияқты елдерде оқу жоспарын қайта қарау жиі өткізілмейді. 
 
Матемтика бойынша оқу бағдарламалары 
 
Финляндияда математика бойынша бастауыш мектепте
 
Халықаралық 
Оқу  Жоспары  (National  Core  Curriculum  for  Basic  Education)  2004  жылы 
қабылданып,  содан  бері  өзгертілген  жоқ.  Берілген  оқу  жоспарының  негізгі 
мақсаттары  математикалық  білім  деңгейін  дамыту  мүмкіндігі,  математика 
негізеріне оқыту, есепке алынған машықты бекіту және сандар жайлы түсінік, 
сонымен  қатар  стандартты  емес  жағдайларда,  күнделікті  өмірде  білімдерін 
қолдану болып келеді. 
Бельгия  (Фламандық  Қоғамдастық)  бастауыш  мектебінің  математика 
бойынша оқу жоспары мақсаттары: 
•
 
 
Математикалық базалық білімді үйрену; 
•
 
 
Алған білімді тәжірибеде қодану; 
•
 
 
Зерттеу машықтарын дамыту; 
•
 
 
Математикалық  тапсырмаларды  шешу  үшін  сәйкес  келетін 
стратегияларды қолдану; 
•
 
 
Құрылымдық және сыни ойлау қабілетін үйрену; 
•
 
 
Математикаға пән ретінде оң қарым-қатынасты дамыту. 
Финляндия және Бельгия бастауыш сыныптарындағы математиканың оқу 
бағдарламаларындағы негізгі тақырыптар (3.1.3 -кесте). 
 
 
3.1.3-
кесте Еуропалық елдердің оқу бағдарламалары/математика/бастауыш сыныптар 
 
Саласы
 
Финляндия
 
Бельгия
 
С
ан
дар
 
Шығарылудың ондық жүйесі. 
Сандаржиынтығы.Сандарда 
арифметикалық операциялар. Қосу және 
көбейту заңдары. Алгоритмдер жәнеойша 
есептеу
 
Көлемдер.Сандар жиынтығы (үлгі, 
натурал,ондық және бөлшек сандар). 
Сандарды шешуге арналған 
арифметикалық 
операциялар(үлгі,қосу,есептеу,көбейту 
және бөлу).Есептеп шығарудың ауызша 
және жазбаша машықтары.Пайыздар 
(сандардан пайыздарды және калькулятор 
көмегімен пайыздары бойынша сандарды 
табу).
 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі 
132 
 
 
 
Ал
геб
ра
 
 
Алгебра негіздері. Бірізділігі.Қарапайым 
теңсіздіктер мен сызықтық теңестірулерді 
шешу амалдары.
 
Физикалық өлшемдер және олардың 
өлшемдері(арақашықтық,масса,уақыт және 
температура). Геометриялық өлшемдер 
және олардың өлшемдері(периметр,аудан).
 
        
      
      
Ге
ом
ет
рия
 
Масштаб.Шеңбер 
және 
оның 
бөліктері.Түзулердің    параллельдігі  және  
перпендикулярлығы.  Бұрыштарды  өлшеу 
және 
бұрыштардың 
түрлері. 
Көпбұрыштар 
және 
көпбұрыштың  
периметрі. 
Шеңбер, 
шеңбер 
ұзындығы.Жазық 
 
фигуралардың 
қасиеті.Көлемдік 
денелердің  
қасиеті.Өлшем 
бірліктері,бір 
бірлік 
жүйесінен екіншіге аудару,салыстыру.
 
Жазықтықтығы геометрияның 
негіздері,жазықтықтағы негізгі 
фигураларды және  олардың қасиеттерін 
анықтау.Қарапайым геометриялық 
құрылымдарды ойлап табу.
 
М
әл
ім
ет
тер
ді
 ө
ңд
еу
 
Ақпаратты іздеу,жинау,сақтау және 
ұсыну.Координаттардың үйлестірілген 
жүйесі.Қарапайым кестелер мен 
диаграммаларды оқу.Орта 
арифметикалық сандар мен оны шығару 
түсінігі.Сандарың  
модалары,медианалары және оларды 
шығару түсінігі. Классикалық және 
статистикалық мүмкіндіктермен тәжірбие 
жасау.
 
Математиканың мәселелері-
бағдарлықсипаты,тәжірибеде 
тапсырмаларды шешуге арналған 
білімдерді қолдану.
 
 
Дерекнама: Білім жетістіктерін бағалау жөніндегі қауымдастықтың TIMSS-2011 Халықаралық есебі 
 
1997  жылы 
Корея  Республикасы
  
тұлғалық  –  бағдарлық  тәсілге    7-ші 
Халықаралық оқу бағдарламасын енгізді. 
 
Берілген  Бағдарлама  аясында  білім  беру  жеке  адамның  өзіндік 
бағалауына,оның  дарынына,қабілеттері  мен  шығармашылығына  негізделген. 
Республика  оқушылары  білімді  терең    қолдаушылар,жастардың    80%-дан 
астамы  жоғарғы  оқу  орындарына  түседі.Берілген  бағдарлама  негізінде 
Кореялық  Халықаралық  жоспар  дайындалды.  Бұл  жоспар  жалпы  базалық 
жоспарлар  мен  пәндер  бойынша  орта  мектептің  жоспарларынан  тұрады.2007 
жылы  4-сынып  бағдарламасына  кейбір  өзгерістер  енгізілді.Білім  берудің 
аймақтық  басқармалары  мен  мектеп  әкімшіліктері  өз  оқу  бағдарламаларын  
саралайды. 
 7-
ші Халықаралық оқу бағдарламасының негізгі тірегі келесілермен 
бекітіледі: 
•
 
 
Математика 1 мен 10-сыныптар аралығында 10 деңгейге бөлінеді. 
•
 
 
Әр деңгей семестрлік кесте бойынша 2 деңгейшелерге бөлінеді. 
•
 
 
Келесі деңгейге өту үшін оқушылар алдыңғы деңгейді толық бітірулері 
керек.Бірінші деңгейге өте алмаған оқушылар қосымша сабақтарды өтуі керек. 
•
 
 
Әр деңгейде  қиындығы әр түрлі деңгейлерден тұратын 6 мазмұнды 
бөлімдер бар. 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
133
 
TIMSS 

 PIRLS 
InternationalStudyCenter 
•
 
 
Үлгерімдері жақсы оқушылар ілгерінді деңгейге өтеді және 
математиканы тереңдетіп оқытатын жоспар бойынша білім алады. 
•
 
 
Дарынды балаларда арнайы мамндандырылған білім алуға мүмкіндіктері 
бар.Осылайша  2010  жылы  Кореяда  дарынды  балаларға  арналған  283  оқушы 
білім алатын  907 білім беру ұйымдары қызмет етеді. 
TIMSS-
2011  зерттеуіне  2007  жылғы  жетінші  Халықаралық  оқу 
бағдарламасы  бойынша  білім  алған  оқушылар  қатысты.  Бұл  бағдарлама 
математиканың  бес    саласын  қамтыды:  Сандар  және  Операциялар,Фигуралар, 
Өлшемер,Мүмкіндіктер  мен  Статистика,  Диаграммалар  мен  Мәселелердің 
шешімі. 
Гонконгтың Математика бойынша оқу бағдарламаларын дамыту кеңесімен 
бастауыш және орта білімнің негізгі мақсаттары қалыптастырылды: 
•
 
 
Математиканы оқуға қызығушылықты ынталандыру. 
•
 
 
Негізгі математикалық түсініктер мен шығару машықтарын түсіну мен 
иемдену. 
•
 
 
Шығармашылық және ойшылдық машықтарды,қарым-қатынас пен 
мәселені шешуді дамыту. 
•
 
 
Үлгілер мен құрылымдарды,сандар мен қалыптарды қолдана білу. 
•
 
  
Күнделікті өмірде қажет қабілеттерді үйрену. 
Гонконгтың бастауыш мектебінде бес мазмұнды бөлім игеріледі:  Сандар, 
Қалыптар мен Кеңістік; Өлшем; Мәліметтердіөңдеу және Алгебра . 
Сингапурда 
Біріккен  оқу  бағдарламасының  құрылымын  әр  деңгейде 
(класта) тек бөлшектерде ғана ерекшеленеді.Математиканы игерудің мақсаты  5 
өзара  байланысқан  бөлшекетер,  яғни,  тұжырымдар,  машықтар,  процестер, 
метатанымдар,  қарым-қатыныстар  дамығаннан  кейін  стандартты  емес 
жағдайларда  білімді  қолдануға  арналған  фокусты  математикалық  қабілеттерді 
дамыту болып келеді (3.1.4-кесте). 
 
  3.1.4 -
кесте. Азия елдерінің оқу бағдарламалары/математика/бастауыш сыныптар   
 
Саласы
 
Корея Республикасы
 
Гонконг
 
Сингапур
 
С
ан
дар
 м
ен
 қ
ы
зм
ет
тер
 
1000 жоғары сандар. 
Натурал сандар және 
негізгі арифметикалық 
іс-әрекеттер, бөлгіштері 
ортақ мәндерді  қосу 
және айыру, 
бөлшектерді  ондық 
бөлшектерді  қосу және 
айыру
 
Бүтін сандар. Сандардың 
сипаттамасы. Қарапайым 
бөлшектер. Ондық 
бөлшектер. Пайыздар.
 
Шығару құрылғылары.
 
Бүтін сандар.Қарапайым 
бөлшектер.Ондық бөлшектер.Төрт 
арифметикалық операциялар 
(қосу,азайту,көбейту мен бөлу). 
Калькуляторлармен есептеу. 
Факторлар және  мультипликациялар.
 
Жақындау және бағалау. Пайыз. 
Графиктер. Жылдамдық. Алгебралық 
мәндер.
 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі 
134 
Қа
лып 
пе
н 
ке
ңі
сті
к 
 
Бұрыштар, үшбұрыштар 
мен көпбұрыштар және 
т.б
 
Түзулер. Бұрыштар.
 
Векторлар, 
Жазықтықтағы және 
кеңістіктегі фигуралар.
 
Ұзындықты өлшеу. Масса.Көлем.
 
Үшбұрыштың ауданы және периметрі, 
Дөңгелектің ауданы және шеңбер 
ұзындығы.Шаршының  және тік 
бұрышты  параллелепипедтің көлемі. 
Қарапайым геомтриялық 
фигуралардың қасиеттері. Қарапайым 
қатты заттардың желісі
 
Өл
ш
ем
 
Бұрыштарды, 
қарапайым 
фигуралардың 
периметрлерін өлшеу. 
Тік бұрыштар мен 
шаршылардың 
аудандарын табу және 
бағалау
 
Ақша. Уақыт. Ұзындық.
 
Масса.
 
Периметр. Аудан. Көлем. 
Жылдамдық 
 
 
 
Ы
қт
им
ал
ды
қ 
пе
н 
ста
тис
ти
ка
 
Трендерлік графиктерді 
түсіндіру  мен реттеу.
 
Статистика (үлгі  
пиктограммалар, 
гистограммалар).
 
График суреті 
Гистограммалар.Кестелер.Сызықтық 
графиктер.Шеңберлі графиктер 
(
Сондай-ақ  мәселені шешуге арналған 
ақпараттарды қолдану және түсіндіру).
 
Үл
гі
лер
 м
ен
 
мәсе
лен
ің
 
ш
еш
іл
уі
 
Диаграммалары 
реттеу,сәйкестіктері 
анықтау.Мәселенің 
шешілуі.
 
Алгебралық таңба.
 
Теңдік.
 
 
 
Дерекнама: Білім жетістіктерін бағалау жөніндегі қауымдастықтың TIMSS-2011 Халықаралық есебі 
 
Финляндия
 
орта мектебінің математикалық курсының негізгі мақсаттары 
математикалық  концепциялар  тереңдетілген  түсінігін  қалыптастыру, 
машықтарды дамыту,  оларды күнделікті өмірде қолдану,нақты математикалық 
идеяларды қалыптастыру қабілеттері болып келеді (3.1.5 -кесте). 
 
Кесте 3.1.5. Финляндияның оқу бағдарламасы/математика/8-сынып 
 
Саласы
 
Финляндия
 
Сандар
 
Есептеу машықтарын бекіту.Теріс сандар,модуль,кері 
бөлшектер.Бөлшектерді қысқарту.Үлестер.Калькулятор қолдану арқылы 
бағалау және дөңгелектеу. Арифметикалық квдрат түбірі,түбірді екінші 
дәрежеге айналдыру.
 
Алгебра
 
Көпмүшелер.Көпмүшелерді қосу,азайту және көбейту.Формулаларды 
оңтайландыру. Сызықтық теңдеу және теңсіздіктер.Өзгертпелі 
өлшемдер,өзгертпелі өлшемдер мағыналы формулаларын шығару. 
Сызықтық теңдеулер мен теңсіздіктер. Толымсыз квадрат 
теңдеулер.Пропорциялы өлшемдер.Теңдеу жүйесін,аналитикалық және 
графикалық амалдарды шешу.Сандық нәтижелер (нәтижелерді қолдану 
және реттеу)
 
Геометрия
 
Бұрыштар.Үшбұрыштар және төртбұрыштар,дұрыс 
көпбұрыштар,шеңберлер.Жазық фигуралардың периметрі мен 
ауданы.Денелерді кеңістікте анықтау.Толық беттің көлемі мен ауданы. 
Салыстыру.Геометриялық құрылымдар.Жазықтықтың қайтадан пайда 
болуы(симметрия, бұрылыс). Пифагор теоремасы.Тригонометрия және тік 
бұрышты үшбұрыштарды шешу.
 
Статистика және 
ықтималдық
 
Ықтималдық түсінігі,жиілік,қатыстық жиілік.Сандардың орта 
арифметикалығы.Медиана.Мода.Ауқым.Графиктері оқу.Ақпаратты талдау 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
135
 
TIMSS 

 PIRLS 
InternationalStudyCenter 
және жинау,ақпаратты ыңғайлы қалыпта ұсыну.
 
Ойлану машықтары
 
және амалдар
 
Классификация,салыстыру,жалпылау,модельдеу,заңдылықты 
орнату,тұжырымдарды дәлелдеу сияқты логикалық ойлауды талап ететін 
процестер.Сынақ амалдары мен қателіктер.Комбинаторлық 
тапсырмаларды шешу.Процесті зерттеуге бағытталған графиктерді 
пайдалану.
 
Функционалдау
 
Функцияның нөлдерін іздестіруден,функцияның ең көп және ең аз 
мағыналылығынан,көпсарынды аралығынан  тұратын функцияның 
аналитикалық тапсырмалары,функцияның графикалық 
тапсырмалары.Сызықтық функциялар.Тура және кері пропорционалдық.
 
Дерекнама: Білім жетістіктерін бағалау жөніндегі қауымдастықтың TIMSS-2011 Халықаралық есебі 
 
TIMSS-
2011  зерттеуіне  қатысқан 
Корея  Республикасының
  8-
сынып 
оқушылары  7-ші  Халықаралық  оқу  бағдарламасы  бойынша  білім  алды.  Орта 
бөлімнің  математика  бағдарламасына  5  бағыт:  Сандар  және  операциялар, 
Өзгермелі  мәндер,  Модель  және  функциялар,  Ықтималдық  теориялары  және 
статистикалар, Геометрия кіреді 
Гонконгтың
 
орта  мектеп  математикасының  оқу  бағдарламасымен  келесі 
мақсаттар анықталды: 
•
 
 
Сандарға, таңбаларға және басқа да математикалық объектілерге саналы 
түрде қарау; 
•
 
 
Модельдер  мен  құрылымдарды,  саны  мен  қалыптарын  қолдана 
білу,математикалық  мәнмәтінде  және  күнделікті  өмірде  білімді  тапсырманы 
орындау және қалыптастыру үшін қолдану; 
•
 
 
Математикаға  позитивті  қарым-қатынасты  және  математиканың 
эстетикалық  табиғаты  мен  мәдениетті  аспектілерін  бағалау  қабілеттерін 
дамыту. 
•
 
 
Математиканың  мазмұнды  блоктары  -  Сандар  және  Алгебра;  Өлшеу; 
Фигура  және  Кеңістік;  Мәліметтерді  өңдеу  сияқты  негізгі  салаларды 
тұжырымдайды (кесте 3.1.6). 
 
Кесте 3.1.6 Азиялық елдердің оқу бағдарламасы/математика/негізгі мектеп 
 
Саласы
 
Корея
 
Гонконг
 
Сингапур
 
С
ан
дар
 ж
ән
е 
оп
ер
ац
иял
ар
 
Кезеңдік 
бөлшектер,кезеңдік 
бөлшектердің  қарапайым 
бөлшекке үздіксіз ауысуы
 
Сандық  теңдіктер.Мағынаның 
жақындығы.  Рационалды  және 
иррационалды 
санда.Пайыз.Функционалдық 
қатыстық,математикалық 
модельді 
құру,көпмүшелерді 
қарапайымдылау.Толық 
көрсеткіші 
бар 
дәреже 
қасиеті.Бір 
белгісіздігі 
бар 
сызықтық теңдеу.Екі белгісіздігі 
бар 
сызықтық 
теңдеу.Формулалар.
 
Теріс  сандар.Бүтін  сандар. 
Рационалды 
сандар. 
Калькуляторлармен 
есептеу.Қарапайым  сандар,ең 
көбі жалпы бөлгіш және ең азы 
жалпы  қысқартуы.Тура  және 
кері 
пропорционалдық. 
Масштаб.
 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі 
136 
Қ
ал
ы
п 
ж
ән
е 
кең
іст
ік
 
Екінші 
дәреженің 
көпмүшелерін  қосу  және 
азайту.Екі  белгісіздігі  бар 
сызықтық 
теңдеулер.Сызықтық 
теңдеулер.Теңсіздіктердің 
негізгі  қасиеттері  мен 
шешімдері.Сызықтық 
теңсіздіктер  мен  сызықтық 
теңсіздіктердің жүйесі.
 
 
Жылдамдық.Алгебралық 
мәндер 
және 
формулалар.Алгебралық 
қалыптасулар  (сызықтық  және 
квадраттық).Функциялар  және 
графиктер  (сызықтық  және 
квкдраттық).Квадраттық 
мағыналар.Өлшем.
 
Өл
ш
еу
 
Тікбұрыштардың және тік 
параллельді 
үшбұрыштардың 
қасиеттерін дәлелдеу.Ұқсас 
фигуралардың қасиаеттері.
 
Кеңістіктегі және жазықтықтағы 
фигуралар.Өлшем  және  көлем. 
Пифагор 
 
Теоремасын 
геометрияға 
енгізу.Тригонометриялық 
қатынас  және  тригонометрияны 
қолдану.Жазықтықтың 
калыптасуы. 
Симметрия.Нүктенің 
орналасуы.Орналасулардың 
амалдары,тура 
тапсырма, 
Конгруэнттік 
және 
тік 
бұрыштар,төртбұрыштар.
 
 
Ы
қт
им
ал
ы
қ 
ж
ән
е 
ст
ат
ист
ик
а
 
Ықтималдықтың негізгі 
қасиеттері.Ықтималдықтың 
есебі.
 
 
Қарапайым 
геометриялық 
фигуралардың  құрастырылуы 
және 
қозғалыссыздығы.Тура 
параллельдіктен 
және 
қиылысудан  пайда  болған 
бұрыштар. 
Конгруэнттік.Жазық 
фигуралардың  ауданы  және 
үшөлшемді  денелерің  көлемі 
мен 
ауданы. 
Пифагор 
Теоремасы.Мәліметтердің 
өңдеуі 
(сонымен 
қатар 
мәліметтерді 
жинау 
және 
ұсыну)Мәліметтердің  талдауы 
(сонымен  қатар  әр  түрлі 
статистикалық  ұсыныстардың 
талдауы 
және 
тұжырымдамасы).Ықтималдық.
 
М
од
нль 
ж
ән
е 
мәсе
лен
ің
 
ш
еш
іл
уі
 
Сызықтық функциялардың 
графиктері,графиктер 
көмегімен сызықтық 
теңдеулерді шешу және 
сызықтық теңдеулері 
қолану.
 
Құрылымдау 
статистикасына 
кіріспе 
және 
қарапайым 
диаграммалар мен графиктердің 
тұжырымдамасы.Ықтималдыққа 
кіріспе.
 
 
 
Дерекнама: Білім жетістіктерін бағалау жөніндегі қауымдастықтың TIMSS-2011 Халықаралық есебі 
 
 
Жаратылыстану бойынша оқу бағдарламалары 
 
Финляндия  бастауыш  мектебінде  «Жаратылыстану»,  құрамына  Биология, 
География, Физика,  Химия,  Денсаулықты сақтау жөнінде күтімдер кіреді, олар 
интегрирленген пән ретінде оқытылады. 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 

жүктеу/скачать 6,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: