Рылыс академиясы



Pdf көрінісі
бет44/149
Дата03.11.2022
өлшемі7,3 Mb.
#47271
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   149
3.6 Электрлік қасиеттер 
 
Электрӛткізгіштік. Сүректің электр тогын ӛткізу қабілеті оның электрлік 
кедергісінен кері тәуелділікте орналасқан. Екі электрод арасына орналас-
тырылған сүрек үлгісінің толық кедергісі екі кедергінің нәтижесі ретінде 
анықталады: кӛлемдік және беттік. Материалдың электрӛткізгіштігін сипаттау 
үшін кӛрсеткіші меншікті кӛлемдік кедергісі 
болып табылатын, ӛлшем 
бірлігі Ом см және сандық тұрғыдан берілген материалдан жасалған (сүректен) 
ӛлшемдері 1×1×1см болатын шаршының екі қарама-қарсы жақтары арқылы 
токтың ӛтуі кезіндегі кедергіге тең болатын, кедергінің бірінші түрінің 
айтарлықтай маңызы бар.
Белорус технологиялық институтының (БелТИ) негізгі ағаш тұқымдас-
тарының абсолютті құрғақ сүрегінің талшық бойымен және кӛлденең бағыт-
тарындағы (радиал бағытта) меншікті кӛлемдік кедергілер туралы мәліметтері 
3.4-кестеде келтірілген.
3.4-кесте. Абсолютті құрғақ күйдегі сүректің меншікті кӛлемдік кедергісі 
 
Ағаш тұқымдастығы 
Меншікті кӛлемдік кедергі, Ом см 
талшыққа кӛлденең
талшық бойымен 
Қарағай 
Шырша 
Шаған 
Қызылқайың 
Үйеңкі 
Қайың 
Қандыағаш 
Жӛке ағашы 
Кӛктерек
2,3 10
15 
7,6 10
16 
3,3 10
16 
8,0 10
15 
6,6 10
17 
5,1 10
16 
1,0 10
17 
1,5 10
16 
1,7 10
16 
1,8 10
15 
3,8 10
16 
3,6 10
15 
1,3 10
15 
3,3 10
17 
2,3 10
16 
9,6 10
15 
6,4 10
15 
8,0 10
15 
 


79 
Сүрек диэлектриктерге жатқызылады ( =10
8
…10
17
Ом см). Ол үшін 
тұрақты кернеу кезіндегі қатты диэлектриктердің кедергісін ӛлшеу әдістері 
қолданылады. Ағаш сүрегінің ерекшеліктерін ескере отырып, бұл әдістер 
ЦНИИМОД МемСТ 18408 жобалау кезіне пайдаланылған. 
Әртүрлі ағаш тұқымдастарында электрӛткізгіштік әртүрлі, алайда барлық 
ағаш түрлерінде ол талшық бойымен бағытта кӛлденеңге қарағанда бірнеше есе 
жоғары. 
Ағашта ылғал артқан сайын, кедергі азаяды. Әсіресе қарсылықтың күрт 
тӛмендеуі (ондаған миллион есе)? яғни ағаштың мүлдем құрғақ күйінен 
жасушалық қабырғасының қанығу шегіне дейінгі кезге дейін ӛтуінде 
, су 
кӛлемінің ұлғаюына байланысты екені байқалады. Ылғалдылықтың одан әрі 
артуынан салдарынан кедергі ондаған немесе жүздеген есе ғана азаяды. Бұл 
электрлі ылғал ӛлшеуіш құралының арқасында ылғалдылықтағы дәлдіктің 
тӛмендеуін анықтау түсіндіріледі. 
Ағаштың температурасын арттыру оның кӛлемдік кедергісінің азаюына 
әкеледі. Орташа есеппен ағаштың температурасын әрбір 12
0
С-ге арттырған 
сайын, оның кедергісі екі есе азайып отырады. 
Ағаштың электр ӛткізгіштігі тек бағана желісінің жоғары вольтты 
хабарлары және электр құралдарының тұтқаларын жасағанда және тағы басқа 
жағдайларда ғана ескеріледі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   149




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет