Миокардтың майлы дистрофиясы.
Микроскоппен қарағанда, бұлшық ет талшықтарының бөлек топтарында
ұсақ май тамшылары көрінеді, тікелей саркоплазмада орналасқан, арқалық
31
имектер байқалмайды.
Майлы дистрофияның әлсіз макроскопиялық дәрежесі көрінбейді.
Жолбарыстың терісінің(«жолбарыстық тілме») бейнесін еске түсіретін,
майлылықтың ошақты зақымдалуында, сұр-сарғыш жолақ күйінде бұлшық ет
талшықтарының бөлек түйіндерге айналады. Миокард майлы дистрофиялық
диффузия күйінде созылыңқы консистенция, балшықты түр иеленеді.
Қан тамырларының майлы дистрофиясы интим және меди торшаларында
бейтарап майдың ұсақ тамшыларын бөлумен сипатталады.
Холестериннің ішкі қабығына артериалды тамырларды бөлуімен ерекше
қасиетке ие. Бұл липоид атеросклероздың дамуына қатысады.
Азықтандырылған құстар мен сүтқоректілерде бауырдың жай(майлы
инфильтрация) майлануы жиі байқалады. Майлылықтың бұл физиологиялық
формасы берілген ағзаларды майлы дистрофиядан этиологиялық және клинико-
морфологиялық анализ бойынша ажыратады. Майлы дистрофия патологиялық
үрдіспен қандай да бір аурудың негізі болып табылады(жалпы патологиялық
майлылық, жұқпалы, интоксикалық, анемия және т.б.). Майлы дистрофия үшін
морфологиялық жағдайда бейтарап май торшаларында және олардың
некробиотикалық жағдайында артық жиналу тән.
Майлы дистрофияның нәтижесі екі түрде болады. Егер, ағзада өзгерістер
әлсіз байқалса, онда, жойылу себебі майлы заттардың шығындалуына және
норма келуіне әкеп соғады. Майлы инфильтрацияның ұзақ созылуы үрдісінде,
сондай-ақ декомпозициясының майлануы жолымен торша өлімге ұшырайды.
Торшалы детритінде, холестериннің сабынды және кристаллды майлы
қышқылдары дамиды. Таралу ошағының аймағы, гиперемияға айналып,
лейкоциттердің көшуі және макрофагтардың көбеюіне байланысты реактивті
қабынулар дамиды.
Соңғылары өнімдердің майлы ыдыралуының сорылуына қатысады. Олар
майлы заттарды жояды, және ірі дөңгелек торшаларға(сіңірілген майлылық)
айналады. Кейде, макрофагтар липохроммен холестерин тамшыларын құрайды,
сарғыш түс береді, бұндай торшаларды ксантомды(гр. Xanthos – сары), ал
ксантомды торшалардың көптеген ағзаларда таралуы – жалпы ксантоматоз деп
атайды.
Жалпы ксантоматоз, торшалыандотелиоз сияқты зат алмасу үрдісінің
екіншілік бұзылуы ретінде қарастырылады. Ол жылқыларда және күзенде
болады. Бауырдың, талақтың, бүйректің және лимфа түйіндерінің
пролиферациясында майлы заттарды шақырады. Ксантомды торшалардың
орнында дақ немесе сары түсті түйіндер макроскопиялық айқындалады.
|