Құрмалас сөйлемді оқыту

Еңбекте оқушыларға қазақ тілі синтаксисі: сөз тіркесі синтаксисі, жай сөйлем синтаксисі, құрмалас сөйлем синтаксисі және пунктуациядан теориялық білім мен мұғалімнің түсіндіруі әңгіме, байқау әдістері, ойлаудың анализ, синтез, салыстыру, жинақтау, қорыту тәсілдері мен ойша қорытудың индукция, дедукция түрлері берілген. Мұғалімнің жетекші сұрағы арқылы синтаксистік тұлғалардың өзіндік белгілері мен анықтамаларын оқушылардың өздеріне айтқызу арқылы ойлау қабілеттерін арттырып, өздігінен жұмыс істеуге үйрету жолдары сөз болады. Жаңа сабақты өту үшін балаларды дайындау, олардың бұрынғы өткен материалдарын естеріне түсіру үшін жұмыстар жүргізу, жаңа сабақтың маңызды жақтарын ұғындырудың жолдары, көрнекі құралдарды пайдалана білу сияқты мәселелер де қарастырылады.

• Еңбекте оқушыларға қазақ тілі синтаксисі: сөз тіркесі синтаксисі, жай сөйлем синтаксисі, құрмалас сөйлем синтаксисі және пунктуациядан теориялық білім мен мұғалімнің түсіндіруі әңгіме, байқау әдістері, ойлаудың анализ, синтез, салыстыру, жинақтау, қорыту тәсілдері мен ойша қорытудың индукция, дедукция түрлері берілген. Мұғалімнің жетекші сұрағы арқылы синтаксистік тұлғалардың өзіндік белгілері мен анықтамаларын оқушылардың өздеріне айтқызу арқылы ойлау қабілеттерін арттырып, өздігінен жұмыс істеуге үйрету жолдары сөз болады. Жаңа сабақты өту үшін балаларды дайындау, олардың бұрынғы өткен материалдарын естеріне түсіру үшін жұмыстар жүргізу, жаңа сабақтың маңызды жақтарын ұғындырудың жолдары, көрнекі құралдарды пайдалана білу сияқты мәселелер де қарастырылады.

Мұның өзiнде де мұғалiмге үлкен сауаттылық, жауаптылық керек деп тұжырымдайды ғалым. Өткiзiлетiн материал жеңiл де тиiмдi меңгерiлу үшiн, бұрын өткен материалдар үнемi қайталанып, өзара байланыстырылып отырылуы қажет. Әсiресе тiл бiлiмiнiң салалары, айталық, морфология мен синтаксистiң байланыстылығы үнемi ескерiлгенi мақұл. Х.Арғынов қазақ тiлiн оқыту барысында орындалатын жаттығуларға, олардың тәрбиелiк мәнiне ерекше назар аударады. Оқушыны дағдыландыруға берiлетiн жаттығу мәтiндерiнiң тәрбиелiк маңызының болуы, оқушының ойлау қабiлетiн, ой-өрiсiн жетiлдiруге, тiлiн байытуға қызмет ету мүмкiндiгiне көңiл бөледi. Жаттығулар жеңiлден ауырға, белгiлiден белгiсiзге көшу ұстанымына негiзделу қажеттiгiн айтады.

• Мұның өзiнде де мұғалiмге үлкен сауаттылық, жауаптылық керек деп тұжырымдайды ғалым. Өткiзiлетiн материал жеңiл де тиiмдi меңгерiлу үшiн, бұрын өткен материалдар үнемi қайталанып, өзара байланыстырылып отырылуы қажет. Әсiресе тiл бiлiмiнiң салалары, айталық, морфология мен синтаксистiң байланыстылығы үнемi ескерiлгенi мақұл. Х.Арғынов қазақ тiлiн оқыту барысында орындалатын жаттығуларға, олардың тәрбиелiк мәнiне ерекше назар аударады. Оқушыны дағдыландыруға берiлетiн жаттығу мәтiндерiнiң тәрбиелiк маңызының болуы, оқушының ойлау қабiлетiн, ой-өрiсiн жетiлдiруге, тiлiн байытуға қызмет ету мүмкiндiгiне көңiл бөледi. Жаттығулар жеңiлден ауырға, белгiлiден белгiсiзге көшу ұстанымына негiзделу қажеттiгiн айтады.