С. А. Жиренов Бас редактордың орынбасары
жүктеу/скачать 1,88 Mb. Pdf көрінісі
|
| 1 2 Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті ХАБАРШЫ Ғылыми журнал «Жас ғалым. Ізденістер. Мәселелер. Зерттеулер» сериясы № 1, 2014 Шығару жиілігі – жылына 4 рет. 2001 жылдан бастап шығады. Бас редактор Филол. ғыл. кан., аға оқытушы С.А.Жиренов Бас редактордың орынбасары Тарих. ғыл. док., проф Д.А.Аманжолова (Ресей Федерациясы) Редакция алқасы Заң ғыл. док., доцент А.А.Сабитова Пед. ғыл. док., проф З.А.Мовкебаева Филол. ғыл. док., доцент С.М.Алтыбаева Филол. ғыл. док., доцент А.О.Тымболова Биология ғыл. док., проф Б.Н.Мыңбаева Ф.-м. ғыл. кан Б.Г.Бостанов Филол. ғыл. кан Г.К.Бекқожанова Пед. ғыл. кан., аға оқытушы А.С.Сманова Тарих ғыл. кан., доцент С.Қ.Шілдебай Ф.-м. ғыл. кан., аға оқытушы Г.Тюлепбердинова Хим. ғыл. кан., аға оқытушы Ж.Қ.Қорғанбаева Пед. ғыл. кан., аға оқытушы А.И.Ибрагимов PhD доктор Д.М.Насиров Заң ғыл. док., проф С.А.Балашенко (Беларуссия, БелМУ) PhD доктор М.Д.Кенжегалиева (Гермения, Universitat Leipzig) PhD доктор, қауымдастырылған профессор Zoltan GAL (Венгрия, Universitat of Pecs ) PhD доктор Б.Исаков (Қырғызстан) Жауапты хатшы PhD доктор Р.М. Ашимова © Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті, 2014 Қазақстан Республикасының мәдениет және ақпарат министрлігінде 2009 жылы мамырдың 8- Казахский Национальный педагогический университет имени Абая ВЕСТНИК Научный журнал Серия «Молодой ученый. Поиски. Проблемы. Исследования» № 1, 2014 Периодичность – 4 номера в год. Выходит с 2001. Главный редактор Кан. филол. наук., ст. преподователь С.А.Жиренов Заместитель главного редактора Док. ист. наук., проф Д.А.Аманжолова (Россиская Федерация) Редакционная коллеги Док. ю. наук., доцент А.А.Сабитова Док. пед. наук., проф З.А.Мовкебаева Док. филол. наук., доцент С.М.Алтыбаева Док. филол. наук., доцент А.О.Тымболова Док. биол. наук., проф Б.Н.Мыңбаева Кан. ф.-м. наук Б.Г.Бостанов Кан. филол. наук Г.К.Бекқожанова Кан. пед. наук., ст. преподователь А.С.Сманова Кан. ист. наук., доцент С.Қ.Шілдебай Кан. ф.-м. наук., ст. преподователь Г.Тюлепбердинова Кан. х. н., ст. преподователь Ж.Қ.Қорғанбаева Кан. пед. н., ст. преподователь А.И.Ибрагимов PhD доктор Д.М.Насиров Док. ю. наук., проф С.А.Балашенко (Беларуссия, БелГУ) PhD доктор М.Д.Кенжегалиева (Гермения, Universitat Leipzig) PhD доктор, ассоциацированный профессор Zoltan GAL (Венгрия, Universitat of Pecs PhD доктор Б.Исаков (Қырғызстан) Ответственные секретарь PhD доктор Р.М. Ашимова © Казахский национальный педагогический университет имени Абая, 2014 Зарегистрировано в Министерстве культуры и информации РК 8 мая 2009 г. № 10108-Ж. 3 де тіркелген №10108-Ж. Басуға 20.04.2014 қол қойылды. Пішімі 60x84 1/16. Кiтап-журнал қағазы. Көлемі 5,2 б.т. Таралымы 300 дана. Тапсырыс 432. Тікелей репродукциялық әдіспен басылады. 050010, Алматы қаласы, Достық даңғылы, 13. Абай атындағы ҚазҰПУ Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінің «Ұлағат» баспасы Подписано печать 20.04.2014 Бумага книжно-журнальная. Формат 60x84 1/16. Тираж 300 экз. заказ 432. Печатается прямым репродуктивным способом. 050010, г. Алматы, пр. Достык, 13. КазНПУ им. Абая Издательство «Ұлағат» Казахского национального педагогического университета имени Абая 4 М а з м ұ н ы С о д е р ж а н и е ҚОҒАМДЫҚ ҒЫЛЫМДАР МӘСЕЛЕСІ ВОПРОСЫ ОБЩЕСТВЕННЫХ НАУК Амиржанова Н.С. Проблемы языковой культуры в современном интернет пространстве..................................................................................................6 Әмірбекова А.Б. Дипломатиялық тілдің тарихы мен даму үдерісі..........13 Жабағиева Г.З., Сансызбай Э.Б. Кәсіби қазақ тілінен базалық түсінік қалыптастыратын терминдердің құрылымдық-жүйелік сипаты………….19 Садвакасова Ж.К. Современные тенденции в развитии науки и образования: казахстан и мировая практика…………………………………………………26 Курманалиев Н.Р. Мoдель развиtия управленческой компетентноcти курсантов военного вуза……………………………………………………….34 Мырзияров С.Ж. Қазақ және ағылшын тілдеріндегі туыстық атауларды аудару ерекшеліктері………………………………………………………….40 Акимбаева Ғ.Т. Жастар қарым-қатынас мәдениетін дамытудың дәстүрлі жолдары……………………………………………………………………….45 Дукенова А.Д. Компьютерная терминология……………………………..53 Лайық К.А. Ауызша сөйлеудің орфоэпиялық нормалары…………………59 Тұрсынбай.Н.А. Қазақстандағы діндер мен діни бірлестіктердің қалыптасуы мен дамуының кейбір қырлары……………………………………………….63 Тезекбаева М.Қ. Суретші әбілхан қастеевтің естеліктердегі бейнесі…….68 Ұларбек Ш. Қытай мен қазақ елінің әдеби байланыстары……………….77 Нұрғазиев Т. М.Шахановтың тілдік тұлғасы………………………………86 ЖАРАТЫЛЫСТАНУ ҒЫЛЫМДАРЫ МӘСЕЛЕСІ ВОПРОСЫ ЕСТЕСТВЕННЫХ НАУК Тюлепбердинова Г.А. Вывод дискретного аналога сопряженного оператора для обратной задачи акустики………………………………………………..96 Ғаббасова Ж.Т., Шармұханбет С.Р. Жаңа ақпараттық технология көздері – болашақ информатика мамандарын даярлаудың кепілі………………….104 Абишева А.Ж. Жоғарғы оқу орындарындағы информатика пәнінде рекурсияға байланысты есептер……………………………………………….106 Жакупова Д.С. Особенности развития мелкой моторики рук детей с нарушением опорно-двигательного аппарата……………………………….110 Чувашев Ю.Ю. Проблемы включения детей с аутистическим спектром развития в образование……………………………………………………….121 Кудабаева Э.Б. Мектеп информатикасының бейінді курсында үш өлшемді графикалық редакторды оқытудың мазмұны………………………………..129 ПЕДАГОГИКА МЕН ӘДІСТЕМЕ ҒЫЛЫМЫНЫҢ МӘСЕЛЕЛЕРІ ВОПРОСЫ ПЕДАГОГИКИ И МЕТОДИКИ Байгутов К.А. «Мәдени мұра» бағдарламасы аясында ұлттық сәулет мектептерін қалыптастырудың бүгінгі жағдайы…………………………….135 5 Наурызбай Нұр Жоғары көркем білім беру оқу орындарында сызу пәнін оқыту әдістемесі мен теориясының өзекті мәселелері……………………140 Альбекова Г.Ж. Заикание как сложное структурное речевое расстройство……………………………………………………………………146 Бидайбекова Г.М. Интеграцияланған білім негізінде болашақ педагогтардың кәсіби құзыреттілігін дамыту жолдары мен әдіс-тәсілдері…………………152 Құрмашева Р.Ж. Мектеп жасына дейінгі мүмкіндігі шектеулі балалардың ауызша сөйлеу тілін дамытудағы дидактикалық ойынның маңызы…….157 Салтаков Д.Т. Психикалық дамуы тежелген балалардың өзін-өзі бағалауын ойындар мен жаттығулар арқылы дамыту……………………………………161 БІЗДІҢ АВТОРЛАР. НАШИ АВТОРЫ.......................................................162 6 ҚОҒАМДЫҚ ҒЫЛЫМДАР МӘСЕЛЕСІ ВОПРОСЫ ОБЩЕСТВЕННЫХ НАУК УДК 81´44 ПРОБЛЕМЫ ЯЗЫКОВОЙ КУЛЬТУРЫ В СОВРЕМЕННОМ ИНТЕРНЕТ ПРОСТРАНСТВЕ Амиржанова Назира Сериковна - Старший преподаватель, к.ф.н., КазНПУ им Абая (Алматы, Казахстан) Аңдатпа. Бүгінгі күні миллиондаған қазақ тілді ақпарат алмасушылардың сұранысын қанағаттандырып отырған қазақ интернеті жыл өткен сайын қоғамдық сұранысқа жауап беретін түрлі сипатты сайттармен толығып отыр. Қазақ интернеті ұлттың зияткерлік әлеуетін көтеруге, мемлекеттік тілдің өрісін кеңейтуге, алыс және жақын шетелдердегі қандастарымызға ортақ ақпарат жүйесінде байланыс жасауда зор мүмкіндік туғызып отырғаны қуантады. Алайда аталған ақпарат кеңістігін қолданушылардың қарым-қатынас кезінде тіліміздегі орфографиялық ережелер жүйесін сақтамай, орфоэпиялық заңдылықтар бойынша немесе төл графемаларды (ғ, ң, қ, ұ) орыс графикасындағы таңбалармен алмастырып таңбалау үрдісіне бой алдырып бара жатқаны қынжылтады. Бұл үрдіс интернет қолданушылардың тілдік санасындағы «дұрыс графикалық портретті» бұзып, «бұрыс графикалық портреттің» орнығуына ықпал ететіні белгілі. Сондықтан виртуалды әлемде қалыптасып жатқан жазба тілдің графикалық безендірілуіндегі әрқилылықты қазіргі таңда зерттеуді аса қажет ететін маңызды мәселе ретінде тануға болады. интернет ерекше коммуникативтік орта ретінде өзімен бірге қарым-қатынастың жаңа жүйесін, формасын, сондай-ақ түрлі тілдік және тілдік емес стереотиптерді қалыптастыру құралына, алаңына айналды. Интернет мәдени құндылықтан басқа азаматтық сананы қалыптастыруда да үлкен рөл атқарады. Бүгінгі біз өмір сүріп отырған қоғам үшін қазақ тілінде, қазақ дүниетанымына лайық интернет тілін сауатты жүргізе білудің маңызы ерекше. Жалпы интернеттегі қазақ тілді ресурстардың көлемі, сапасы және олардың тілдік безендірілуінің мәдениеті жоғары деп айта алмаймыз. Мұның себебі экстралингвистикалық және лингвистикалық факторлармен байланысты. Кілт сөздер: тіл, графика, әліиби, латын. Аннотация. Появление Интернета дало толчок развитию новых информационных технологий в Казахстане. Сегодня миллионы казахстанцев 7 являются интернет-пользователями. Казахская интернет система способствует развитию интеллектуального потенциала нации, расширению сферы влияния государственного языка, установлению тесной связи с соотечественниками ближнего и дальнего зарубежья. Тем не менее пользователи данного информационного пространства не соблюдают орфограифчеких правил казахского языка, нарушают орфоэпические закономерности или же меняют оригиналы графем (ғ, ң, қ, ұ) на буквенные знаки русской графики. Этот процесс отрицательно влияет на языковое сознание интернет-пользователей. Поэтому, различные графические письменные оформления языка являются актуальной проблемой нашего исследования. Интернет – это культура подачи информации и культура общения. Сегодня вопрос об интернет языке и стиле стал актуальной проблемой исследования для ученых лингвистов. Так как, интернет как коммуникативная среда стала новом средством формирования формы, системы, языковых и не языковых стереотипов. В целом объем ресурсов казахоязычного интернета невелика и качество языкового оформления желает лучшего. Причина кроется в экстралингвистических и лингвистический факторах. Во первых, нужно решить основные проблемы графики в казахском интернете. Чтобы решить данну проблему нужно систематизировать письменную графику и стандартизировать общую систему алфавита. Ключевые слова: язык, графика, алфабить, латиница. Abstrakt. Kazakh nation has not stayed externally from this process in world information space. At present time, the internet that satisfies the request of millions of Kazakh linguistic changers is increasing by different types of sites answer to the social request. It makes happy that Kazakh internet gives possibility in increasing intellectual potency of the nation, in increasing the area of state language, in informative system to distant and close native people in foreign countries. However, mentioned users of informative space do not keep the system of orthoepic rule of the language in connection, and it worries us that the users of the internet do not keep it and they change graphemes as (ғ,ң, қ, ұ) with signs in Russian graphics. It is definite that this process influences on coming of "negative graphic portrait" instead of "positive graphic portrait" in linguistic consciousness of Internet users. Therefore, it can be known as an actual problem that needs investigation at present time differences in graphic decoration of written language forming in virtual world. We cannot say that the volume of Kazakh linguistic resources, quality and the culture of linguistic decoration in Internet is not higher. The reason of this is the connection with extralinguistic and linguistic factors. First of all, the problems of graphics in Kazakh internet needs to find out a solution. The problem of graphics is one of the difficult problem which is going to be hard time by time. Keywords: language, graphics, alfabit, Latin. 8 На сегодняшний день Интернет – это глобальная сеть, являющаяся не только средством передачи информаций /сведений/, но и одним из важнейших средств, ориентирующий людей в мировом пространстве. Интенсивное развитие интернета влияет на ритм жизни. Различные языковые явления и изменения, имеющие место в языке, в первую очередь, связаны с жизнью общества, социальной жизнью народа и отражаются в разговорной речи. Так как общение в соцсетях осуществляется с помощью языка, то нельзя не обратить внимание на тот факт, что все это напрямую связано с речевой коммуникацией. На это не могли не обратить внимание языковеды и ученые института Языкознания. Специалисты, изучив сходства и различия, существующие в языке и устной разговорной речи и всесторонне исследовав проявление языковой культуры в письменной и устной речи в языке интернета, теперь, на этом фоне, рассматривают проблему «казахского языка в интернете». Интернет играет огромную роль не только в формировании культурных ценностей, но и в воспитании гражданской сознательности молодежи. Для современного общества в настоящее время назрела необходимость грамотного ведения интернет языка на казахском языке в соответствии с культурой и менталитетом народа. В 60-80 годах не возможно было не только поднять вопрос о проблемах интернет языка и его стиле, но и установить хоть какие-то связи с интернетом. На сегодняшний день это является ключевой проблемой и привлекает внимание многих ученых-лингвистов. Интернет как особая коммуникативная среда, стал средством и площадкой для формирования новых систем и форм во взаимоотношениях, а также в установлении различных языковых и не языковых стереотипов. Для того, чтобы сайты на государственном языке были конкурентноспособными необходима казахскоязычная среда, свои читатели. В настоящее время мы не можем сказать, что интернет ресурсы казахских сайтов по объему, качеству и их языковое оформление находятся на высоком уровне. Это связано с экстралингвистическими факторами. Во-первых, это отсутствие необходимости. Чтобы появился спрос на казахскоязычные сайты необходимо, чтобы казахский язык был востребован государством и обществом. Во-вторых, это объясняется низким уровнем специалистов, владеющих казахским языком и компьютерными технологиями. В-третьих, это дифицит денежных средств и другие причины. В связи с этим назовем часто встречающиеся языковые проблемы. Прежде всего необходимо решить проблему алфавита. На некоторых веб-страницах отсутствуют (не открываются) специфические буквы казахского языка (қ, ғ, ң, ә, і, ү, ұ). Например, такие слова как «ҚАЗАҚ /казах/, ҚАЗАҚСТАН/Казахстан» пишутся «?аза?, ?аза?тан или казак, Казакстан». Вместе с тем пользователи интернетом в большинстве случаев при написании текстов на казахском языке казахские буквы заменяют русскими 9 буквами или же используют латинский алфавит (особенно в агенте). Чтобы решить эту проблему, необходимо систематизировать интернет графику, т.е. стандартизировать общий алфавит. Мы думаем, что необходимо воспользоваться казахским алфавитом 20-х годов. В связи с этим, старшие научные сотрудники института Языкознания Н.Уалиулы и А.Жунисбек предлагают «проект, созданный на основе дайекше (знак перед буквой слова в казахской реформированной письменности на основе арабской графики, указывающий на передний ряд гласных в слове) А. Байтурсынова». Названный проект очень эффективен и удобен для использования в интернете. Алфавит состоит из 24 букв и 1 знака и создан на основе латино- английского стандарта. В алфавите отсутствуют диакретические знаки. Поэтому, проект предлагает алфавит на основе англо-латинского стандарта и этот алфавит удобен в применении в интернете, мобильных связях. Для обозначения мягкости гласных звуков перед словом ставится знак (дайекше). Таким образом, знак, стоящий перед словами, в которых есть твердые буквы а, о, ұ указывает на то, что эти буквы читаются ың о ө пы ыр сы шы ты ұ ү вы ұу ый зы ... Дайек ше NHnh O o P p R r S s SHsh T t U u V v W w J j Z z H h ‘ Ң ң О о Ө ө П п Р р С с Шш Т т Ұ ұ Ү ү В в У у Й й З з ... ... 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 а ә бы ды е фы ғы гі ы і жы қы кі ыл мы ны A a B b D d E e F f GНgh G g Y y İ i ZHzh Q q K k L l M m N n А а Ә ә Б б Д д Е е Ф ф Ғ ғ Г г Ы ы І і Ж ж Қ қ К к Л л М м Н н 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 назв лат. каз. № назв ание лат. каз. № 10 соответственно как мягкие звуки ә, ө, ү. А перед словом, где встречается буква е знак (дайекше) не ставится. Специфические согласные казахского языка будут передаваться диграфами (сочетанием двух букв, произносимое как один). Для этого в большинстве случаев буквы будут сочетаться со знаком h, имеющее нейтральное значение: ғ – gһ; ң – nһ; ш – sһ. В этом случае использовались 23 графемы, 1 знак (дайекше), 1 нейтральный знак (һ). Однако, мы считаем, что необходимо ввести некоторые изменения в проект. Чтобы облегчить чтение и в связи с принципом системного подхода мы предлагаем изменить форму некоторых знаков, встречающихся в проекте. Так, например, согласный звук қ в соответствии с принципом системного подхода передавать сочетанием букв кh (ZHzh –ж, GНgh- ғ, NH nh – ң, SHsh- ш) (Qazaqstan – Khazakhstan), а для обозначения звука і не нужен специальный знак, просто перед твердым ы нужно поставить знак, обозначающий мягкость (дәйекше). Тогда не нарушится принцип системности. Одним из ощутимых проблем казахского интернета является низкий уровень языковой культуры, культуры речи. В связи с этим в веб-текстах встречаются ничем немотивированные отклонения от нормы. Например, 1. жүктеу/скачать 1,88 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|