С. Е. Ералиев Математикалық талдауға кіріспе
I-тарау. Талдамға кіріспе
жүктеу/скачать 0,82 Mb.
|
| I-тарау. Талдамға кіріспе
1. Функциялар (Бернелер) 1.1 Анықтамасы айнымалысының әрбір мәніне айнымалысының белгілі бір мәні сәйкес келсе, онда у-ті х-тің функциясы деп атап, оны немесе , т.с.с деп белгілейді. Мұндағы х- тәуелсіз айнымалы немесе аргумент айғағы деп аталады. Х аргументінің (айғағының) қабылдайтын мәндер жиыны D анықталу облысы деп, ал у функциясының cәйкестігі бойынша қабылдайтын мәндер жиыны Е өзгеру облысы деп аталады. Егер функциясы үшін аргументтің үлкен мәніне функцияның үлкен мәні сәйкес келсе, онда функция өспелі; керісінше аргументтің үлкен мәніне функцияның кіші мәні сәйкес келсе, онда функция кемімелі функция деп аталады. функциясы үшін теңдігі орындалса, онда ол тақ функция деп; ал теңдігі орындалса жұп функция деп аталады. Функцияның берілу тәсілдері: а) Кестелік берілуі. Бұл жағдайда белгілі бір ретпен х-тің мәндері әрі оған сәйкес у мәндері жазылады.
б) Графиктік берілуі сан жиындарының арасындағы қатынастарды оның графигін пайдалана отырып көрсетуге болады. Ол үшін жазықтықта барлық нүктелерін салу жеткілікті. Осы нүктелер графикпен анықталған нүктелерді береді. в) Аналитикалық тәсілмен берілуі. Математикада екі айнымалының қатынасы (тәуелділігі) формула арқылы беріледі. Бұл тәсіл функцияның аналитикалық тәсілмен берілуі деп аталады. Егер қандайда бір саны табылып теңдігі орындалса, онда функциясы периодты функция болады. Ал теңдік орындалатын ең кіші Т оның негізгі периоды деп аталады. Мысалы, үшін ал үшін . Қандайда бір оң М саны табылып, анықталу облысында жататын кезкелген үшін теңсіздігі орындалса, онда шектелген функция деп аталады.
жүктеу/скачать 0,82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|