С. Г. Тажбаева Редакция алқасы

индивидуальность фактов свосго рождения и последующего развития. Поэтому,  в общественных отноше- 
ниях он выступает не иначе как национальный человек, соединяющий в себе общеродовую человеческую 
сущность и личностно-национальные черты.  Из выше сказанного следует, что  главной целью формирова- 
ни^ личное™  ученика как национального  человека  является  фактор -  как один  из  ؛>>тей  стабилизации  и 
развития  общественных  отношений  формирования  социально зрелой личное™.  Одной  из  методологиче- 
ских  задач  национального  воспитания  является,  на  наш  взгляд,  появление  потребности  как  основного 
источника активности личное™.  Все стороны личное™  проявляются  в деятельности, и именно потребно- 
آ
™ а т а в л я ю т  действовать человека, 
в  
процессе деятельности  человек познает 
"  мир.  Своей
деятельностью  ученик  изменяет окружающий  мир. 
и  
чтобы  осуществить  эту деятельность,  необходимо 
у™телю, педагогическому коллективу, семье включаться в зтот процесс -  процесс активизации ученика в 
познагоіи социума.
Общей методологической основой  национального  воспитания  в многонациональном учебном коллек- 
тиве, полагаем, должны стать присущие традициям практически каждой нации нашей республики любовь 
к ближнему,  почтение  к  етаршим,  забота о  младших,  уважение  к труду,  стремление  к  миру  и  согласию. 
При этом должен быть преодолен доминирую щ ^ в учебном  процессе стереотип формирования одноврс- 
менного,  линейномыслящего  и  законопослушного  индивида,  сознательная  ответственность  которого 
перед собой  и  ближним  своим  подменялась  преданностью тоталитарному режиму.  Многонациональный 
учебный  и,  в  особенности,  педагогический  коллектив,  каждый  учитель  или  преподаватель  достигнут 
успеха в нащюнальном воспитании ученика лишь тогда, когда они не только будут в точности выполнять 
свои  служебное  обязанности  по отношению  к очевидному  поведению  и  внешней среде  учащегося,  но  и 
когда  ™чувствуют  и  тесно  определят  свой  долг  перед  внутренним  миром  национального  индивида  и 
формы  воздействия  на  его  психологию,  не  умаляя  национального  достоинства  личноети  подростка, 
ученика.
Феномен  национального  воспитания  достигается  за  счет  взаимодействия  трех  составляющих,  а, 
именно это  формирование  у детей  национального  достоинства,  национальной  гордости  и  национальной 
совести.  Вся  учебно-воспитательная  работа  строится  под  наниональной  идеей,  идеей  «؛штесу».  Что 
означает «все постоянное, все сокровенное. ..» и з народной мудрое™ казахского народа.
Педагогическими условиями национального воспитания  в учебном процессе являются:
• создание центров землячества, осуществление культурных связей;
٠
 создание и оборудования национальных кабинетов;
• проведение  национальных  недель  в  средних  школах  в  рамках  действия  Доктрин  национального 
единства;
• общение детей государственному языку РК, знание эмблемы, флага, гимна своего народа;
• приви™е навыков и т е х ^ к и  поведения у учащихся согласно правилам этнопедагогики;
• ознакомление и  соблюдение обычаев, традиций,  национальных рИналов,  знание истории как своего 
народа так и других народностей;
• воспитание социальной зрелости личноети;
• формирование культуры межнационального общения.
Для успешности  метода обучения детей  практическим  навыкам  общения  целесообразно  использовать 
следующие  методы -  это  метод определения  общегрупповой  фигуры,  метод  контраста,  метод  метафор  и 
метод  полярностей.  Данные  методы  особенно  эффективны  при  обучении  учащихся  для  консультирова- 
ния,  психологической  коррекции  навыкам  организации  и  проведения  ролевых  игр.  Выше  упомянутые 
методы  в психологии  относятся  к  методам  активного обучения.  Они  позволяют учителям  средних школ 
согласовать  и  соединить  цели  и  задачи  конкретного  занятия  с  потребностями  и  интересами  учащихся, 
связанными  с  его  темой.  Кроме  того,  рассматриваемые  методь؛  дают  возможность  осуществить  диффе- 
ренцированный  подход  к  обучению  детей  и  способствуют  формированию  у  них  рефлексивной  компе- 
тентности и рефлексивной культуры.
• 
Л؛обая  педагогическая  технология  должна  удовлетворять  определенным  требованиям  (критериям 
технологичности):  системности,  управляемости,  воспроизводимости,  эффективное™, 
в  
соответствии  с 
данными  критериями  технологичности  в  структуру  педагогической  технологии  входят:  теоретическое 
о б о с н о в а н   и  п^цессуальная  часть  (технологический  процесс),  которая  нами  представлена  в  виде 
технологической  карты  (т.е.  описания  процесса в  виде  пошаговой  последовательности действий,  исполь- 
зуемых средств, критериев и способов диагностики, вариантов  коррекции и т.д.)
Технолог؛« н о с т ь - э т о   интегрированный  результат таких  педагогических умений,  как  аналитические, 
конструктивные и организаторские.
Самой уязвимой составляющей педагогической технологии является личностная.  А  потому и  конетру-
Вестник КазНПУ им. Абая,  серия «Педагогические науки», №1(45),  2015 г.
-----------------------------------------------------------------------  251  ------------------------------------------------------------------------

ирование  и  использование  воспитательньгс технологий  в  процессе  национального  воспитания требует от 
педагогов,  учителей  высокого  уровня  психологической,  педагогической  компетентности,  отработанных 
до  автоматизма  необходимых  технологических  элементов.  Работа  учителя  в  процессе  национального 
воспитания должна быть направлена на то,  чтобы:
• сформировать  на  высоком  уровне  психологические  структуры,  прежде  всего  самосознание 
школьника;
• развить  по^эебности,  обеспечив؛^ющие  содержательную  наполненность  личности,  среди  которых 
центральное место занимают нравственные установки, ценностные ориентации и перспектива;
• создать  предпосьшки  для  становления  ивдивидуальности  как  развития  осознания  своих  способно- 
стей и интересов каждым учеником, его социализации.
Национальное  возрождение  будет  тогда  плодородящей  почвой,  когда  наряду  с  естественным 
нравственным  восхождением  к  совершенству  будет  идти  познание  культуры  и  языка  ближнего  народа. 
Накопление голожительнь؛х качеств нации происходит во всей многомерной повседневности.  Чем богаче 
в  ней  связи,  свободнее  общение  людей  разных  национальностей,  тем  )Уверенней  восхождение  к  цели, 
достижение  каждой  нацией  своего  человеческого  достоинства.  Цель  эта  достигается  лишь  поетоянным 
единством  человека  во  всем  многообразии  наций,  сообща  решающих глобальные  проблемы,  поставлен- 
ные  перед  ними  собственной  историей.  Решать  эту  проблему  -   проблему  национального  возрождения 
нам, учителям, педагогам, психологам всей образовательной структуры.
«Я  верю, - отмечал Президент всех казахстанцев  Н.А.  Назарбаев по случаю  вступления в должность,  - 
что  мы  сумеем  создать  на  территории  Казахстана  вы сокоразвито  полиэтническую  цивилизацию,  в 
которой  возродятся  казахская  нация,  в  которой  будут  свободно  чувствовать  себя  все  входящие  в  нее 
нации и народности».  (Казахстанская  правда.  1991
. ا
 
ل
  декабря),  в   этом  и есть  в настоящее  время держав- 
ное величие Республики Казахстан -  независимого государства.
/ Бердяев Н.А.  Судьба России. - м.: Сов. Писатель.  1990.  - с.  91-92.
2 СередаЕ.И. Практикум по межличностным отношениям. Изд. Речь. - СПб. 2006. -2 2 4  
ﺀ
.
3 Казахстанская правда.  1991 г.  От 11 декабря.
4 Бодалев А.А., Васина Н.В. Познание человека человеком.  Изд.  Речь.  - СПб. 2008. -3 2 4  
ﺀ
.
5 Осорина М.В.  Секретный мир ребенка. Изд. Речь. - СПб. 2009.-2 7 6  с.
Түйін
Айтылмыш макалада ой туралы магына жэне ұлттық тэрбие жеткіншек, онын рухани кұрылымы баяндалады.
Ұлттык абзалдыкгың мэселесі сол ұлттық тэрбие, бас™ сұрак ұлттык адамның тэрбиесі -  өз үлттардың касиетте- 
рі және кү«№Ци>؛кгары. ¥лттык кадыр -  бүл нақты адаманьщ, нақты ұлттың күндылыгы.
Сөз  ұлттык  артыкліылықта  бір  ұлттан  баска  ұлтқа  журмейді.Окушы  ^рбпееініп  бастапқы  максаты  -   ұлттық 
адамньщ  калыптасуы.  Тэрбиеніц  басты  есебі  -   ол  окушының  социумдық таныстырудагы  жандандыру  процессы. 
Ортак эдістемелік негіздің ұлттык ^рбиес؛ -  бүл жакынга махаббат.  Осы макалада бадалардың ұлттык ұйренулері 
мен педагогикалык шарттар көрсетілген. 
،
Бұдан  эр؛  педагогикалык білулер,  интеграцияланган нэтиже сиякты технологиялық процесстер айтылып жатыр. 
¥лттык қайта туу -  жақын халыктың мэдениетін жэне тілін таныстыру.  Ұлттык кайта туу м^седес؛ -  бұл  психолог- 
тармен, ұстаздармен, педагогтармен шешілетін мэселе.
Біздің  Елбасымыз  Н.Ә.  Назарбаев  казак  тұрактылыгының  ytu  кілтін  анықтады  -   олар  бірлік,  толеранттылык, 
халық тагдырының тұтастыгы,
Тірек сөздер: ұлттык кайта туу, үлттык тәрбие, ұлттык адам, ұлт-аралық карым-катынас, ұлттык кадыр
Summary
Ln 
؛
٢١٦
$  article  it  states  a  thought  about  the  meaning  and  role  of national  upbringing  of our  growing  generation,  their 
spiritual formation.
The problem of national dignity is 
٠١٠
 main question of national upbringing. The national man’s upbringing is the carrier 
of characteristics and dignities of nation. National dignity is the value of definite person,  definite nationality.We don’t mean 
some nations are above the others.
The  main  aim  is  upbringing pupil  as  a  personality.  The  main  task of upbringing  is  the  process  of pupil’s  activation  in 
cognition of society.
Common methodological base ofnational upbringing is the love to your neighbor.
In this article determined pedagogical conditions of national  upbringing in the educational process and defined practical 
methods in educating pupil. Then it is said about technological process as integrated result of pedagogical knowledge.
The national revival is the indication of culture and language of nation.  The problem of national revival  is our problem, 
which is solved by psychologists,teachers.
Our President N.A. Nazarbaev marked three keys of stability. They are unity, tolerance, common fates ofnation.
Keywords: national revival, national upbringing, national man, international communication, national dignity
Абай атындагы Каз¥ПУ-нің Хабаршысы,  «Педагогика гылымдары» сериясы, №1(45),  2015 г.

Ә©Қ 581.1(075.8)
ХАЛЫҚТЫҚ ПЕДАГОГИКА ЭЛЕМЕНТТЕРШ 
БИОЛОГИЯ ПӘНШ ОҚЫТУ ҮРДІСІНДЕ ПАЙДАЛАНУ
Н.Б. Әужанова -  І.Жансүгіров атындагы ЖМУпрофессоры,  Тсшдъщорган ц.
Бұл макал ада казіргі заман талабына сай этнопедагогикаға элементтерін биология 
П Э Н І Н  
окыту үрдісінде пайдала- 
ну  жолдарын зерделеу  жұмыстары  ашылған.  Осы жұмыстар  барысында оқушылардың дүниетанымын дамытудың 
жолдары  көрсетілді жзне такырып бойынша ұсынылатын эдебиет тізімі беріледі
Кілт сөздер: этнопедагогика, оку үрдісі, шығармашылык
Қазақ халкының сан  гасырлар  бойы  жинақтаған  мол  өмір тәжірибесі, танымдык  мұрасы,  салт-дәстүр, 
эдет-ғұрып,  аңыз  эңгімелері,  жұмбақ,  мақал-мэтел,  өлең жырлары,  ұлттык  ойындары  ерекше  тэрбиелік 
мэні бар, бага жетпес казына болып табьшады.
"  
биология  гь^ымынын  заңдарымен,  қоршаған  ортада  жүріп  жаткан  биологиялык
кұбылыстармен таныстыруда, оны  көруге,  сезінуге,  түсінуге халыктық педагогика элементтерін  пайдала- 
нудың маңызы зор.
"  
зерттеулердің Кеңестік дэуірдегі  маңызы  мен  мэні, қажеттілігі  мен  көкейкестілігі
жөнінде жэне оны гылыми  □едагогиканын кұрамдас бөлігі деп  караудың керектігі туралы  педагог-ғалым- 
дар:  И.Т.  Огородников,  В.М.  Коротов,  А.Г.  Гордина,  М.Ф.  Іііебаевалар да кезінде келелі  п؛к؛рлер айткан 
еді.  Этнопедагогика гылымы орыс, батыс елдерінде XVII-XVIII  ғасырлардан бастап  колга алынған болса, 
казак этнопедагогикасының зерттелу жайы, гылым ретінде қалыптасу тарихын сөз еткенде оны үш кезен- 
ге бөліп карастырамыз [1,2].
Қазак этнопедагогикасының туу кезен؛ (XIX 
٢
.  2-жартысы),  оның Қазақ этнопедагогикасының қалып- 
тасу кезеңі (1920-1930 жж.)және Қазақэтнопедагогикасының дамуының 
؛
إ'لاﺿلاﻟ
 кезеңі (1970-1995).
Орыс,  батыс 
' 
П.С.  Паллас,  Э.С.  Вульфсон,  А.Вамбери,  А.Левшин,
А.Янушкевич,  ^ .
٢
.  Потанин,  Н.Л.  Зеланд,  В.В.  Радлов  т.б.  және  қазақтың  зиялы  акын-окымыстылары;
С.Торайғыров, 
А.Байтүрсынов, 
М.Дулатов, 
М.Жұмабаев, 
Ж.Аймауытов,
Х.Дос،^хамедов, 
М.Әуезов,  С.Сейфуллин,  М.Ғабдуллин,  Б.Момышұлы,  Б.Адамбаев,
• 
М.Әлімбаев, 
С.Қалиев,  Ә.Табылдиев,  С.Ұзақбаева,  М.Балтабаев,  И.Бөлеев,
З.Ахметова,'  "  
М.Смайылова, м .оразаев, К.Қожахметова т.б. атауга болады [3,4].
Төменде  келтірілген  кестеде  (1  кеете)  биология  пәні  жэне  этнопедагогиканың  байланыстары 
көреетілді.
١
  Кесте
Вестник КазНПУ им. Абая,  серия «Педагогические науки», №1(45),  2015 г.
Тақырып бойынша жүргізілген педагогикалык тэжірибелік зерттеу жұмыстарында мектептерде халық 
тагылымдары  нег؛з؛нде  оқушының  дүниетанымын  дамытудың  жэй-күйі  зерттеліп,  мына  міндеттерді 
шешуге бағытталған іс-шаралар жүргізілді:
а)  "  
эксперемент  кезіндегі  халык  тағылымдарын  меңгергенінің  бастапқы  жэне  соңғы
деңгейі көрсетідді.
б)  Мектеп тажірибесінде окушылардың дүниетанымын  қалыптастырудың олкылыкгары мен себептері 
нақты анықталды.

Абай атындагы ҚазҮПУ-нің Хабаршысы,  «Педагогика гылымдары» сериясы, №1(45), 2015 г.
Жоғарыда аталған мәселелерді шешу барысында өз тәжірибемізге сай сыныптан тыс шаралар, 
ӨТКІЗІЛ- 
г^н жүмыстар негізінде оқушыларға сауа^намалар қою, пікірлесу, танымдык сын сайыстар өткізу, бағдар- 
ламалар, әдістемелік құралдарды талдау т.б. жұмыс түрлері арқылы жүзеге асырылды. Зерттеу жұмысын- 
да 
б а й қ а л г а н д а й  
бүгінгі  қолданыста  жүрген  ©ку  бағдарламалары  мен  оқулықтарда  халық тағылымдары 
негізінде  оқушылардың  дүниетанымын  дамытуга  онша  көп  көңіл  бөлінбеген.  Тек  соңғы  жылдары  ғана 
біршама  зерттеу  жұмыстары  жүргізіліп  жүргендігі  байкалады.  Осы  бағытта  өткізілген  сыныптан  тыс 
жұмыстар оқушылардың дүниетанымын қапыптастыруда жүргізілген шаралар көрініс берді.
Тек эксперимент жүргізілген сыныптарда нэтиже көрсеткіштері төмендегідей: сауалнама жүргізген уа- 
кытта оқушылардың 19% пайызы ғана ұлттық дүниетаным туралы білсе, «Атадан калған асыл сөз», -  деп 
аталатын сыныптан тыс  шарада оқушылар бойында өзіне деген сенімділік пен  қатар ұтқыр ой-пайымдау- 
лар жасаута дағдыланды.  Сыньш  окушылары  сапа  көрсеткіш тұрғысынан алғанда  10-оқушысы толық-қа 
жуык дағдыланды.  Яғни бұл  кө؛*:етк؛ш  сыныптың 38%  пайызына жетті.  Сонымен  бірге өткізілген  «Ас -  
адамның  арқауы»,  атты  шарасыңда сыныггтың 20-оқушысы  ұлттык дүниетаным  туралы  толық  меңгеріп 
шыкты  оны  анықтау қиынға с©кпайдьі,  оқушылардың рухани  жан-дүниесі  молайып,  өзін,  өзгені  кұрмет- 
теуге, санаса білуге деген ұмтылыстары байқалды. Осы аталған шарада окушылардың сапасы 77% пайыз- 
ға  көтерілді.  Осындай  шаралар  сынып  оқушьшары  арасында  көрсеткіштердің  көтерілгенін  көрсетіп 
отырды. Бүл нәтиже төмендегі  1  диаграммада келтірілді.
ل
 Диаграмма
Зерттеу барысында үш деңгей есепке аль؛нды.
Олар: жоғары, орта, томен:
-ж огары   деңгей -   халық тағылымдарын  қызығушылыкпен  кабылдап,  оның элеуметік түрлерін  іс 
жүзінде  пайдалану  дагдылары  біршама  қалыптасқан  және  оның  тәрбиелік  мүмкіндіктерін  түсініп, 
бағалай алуы;
-орт а  деңгей -   *алык тағылымдарының танымдық,  тэрбиелік  мэнін  түсінуге  қүлшынысы  бар,  бірақ 
^ м ы с - т ؛рш؛л ؛кте пайдалануы ^л؛ де жүйелі  калыптаспаған;
-т өм ен децгей -  халық тағылымдарьіның танымдық м^н؛не көңіл бөлмейді, түрмыс-тіршілікте пайда- 
ланудағдьиіары қалыптаспаған.
Аталган деңгейлердің н^™жес؛н шығаруда  8-ші  сынып окушыларының арасында сауалнама жүргізіл- 
ген б©латын.
Сауалнама
1. Әр халыктың сәлемдесу мәнерін қалай түсіндірер едің?
2. Отбасы туралы түсінігің?
3. Әке мен анаға байланысты туыстық атауларды ата?
4. Тыйым сөздер не үшін қажет?
5. Ырымдарға сенесің бе, неліктен?
6. Бата түрлерін ата, бата алу неге қажет?
7. Отбасьщағы перзенттің орнын ескерудің м^н؛ неде?
8. Қара шаңырақ, отау шығару ұгымдарын қалай түсінесің?
9. Ұлттық қол өмер түрлерін ата?
--------------------------------------------------------------- - - - -  
...

Вестник КазНПУ им. Абая,  серия «Педагогические науки», №1(45),  2015 г.
١
©. Санағабайланысты халықгыңұғымдарынан не б ؛лес؛н?
ا
 
ا
. Халыктыңқарапайымдылық, көмектерін атапбер?
12. Маусымдық мерекелерді ата?
13. Бір мүшел (13 жас) жасқа байланысты рәс؛м, жоралгьитарды білесің бе?
14. Той түрлерін ата?
15. Наурыз мейрамының ерекше белгілерін атап бер?
Сауалнама  мақсаты  -   оқушьшардың  дүниетанымын  аныктау  бағытыңда  таратылды.  Оган 
83  0
لا
ﻠﻇا
'
0
ا
 
қатынастырылды.  Сонын  ішінде 
8  в  
сыныпта 
26 
оқушы  тапсырған  б©ла™н,  нәтижесі 
2 
диаграммада 
көрсетілді.
Нэтижесінде  окушылар  дүниетанымын  халық  тағылымдары  негізінде  калыптастырудың  мынадай 
олқылыктары байқалды:  қогамда,  отбасындағы тіршілікте баладан  сұраныс  болмауы,  әрі тұтынута деген 
қажеттіліктің туындамауы.
2 Диаграм ма
Халықгың  салт-дэстүр,  эдеп-ғұрыпын,  ырымдар  мен  тыйымдарды  атап  беруде,  танымдык тэрбиелік 
мэндерін ашуда өзіндік 
" 
төмен  көрінді. 
26 
оқушының  5  озаты  гана жауап берді.  Нәтижесі
сапа көрсеткішпен көрсетсек, 
26 
оқушыдан  19% пайыз болды,
Халық ^ а г о г и к а с ь і  материалдарын пайдалану эксперимент барысында байқалған ерекшелік оқушы- 
лардың  сабакта  да,  үй  тапсьфмасын  орьпадауда  да  шыгармаларды,  ауыз  әдебиетін,  аңыздарды  білуге 
ынталанганы  анықгалды.  Егер  оқушьшардың  алгашқы  кызығушылығы  11  пайыз  болса,  эксперименттің 
нэтижесінде ол 5^ пайыз болды, сонда өсу көрсеткіші 41  пайызды кұрады.
Сөйтіп,  халықтық  педагогика 
м а т е р и а л д а р ы  
окытудың тиімді  ^
؛не  айналып,  оқушьшардың  биоло- 
гияға қызыгу деңгейін және білу ьштасын, оның сапасын тиянақтап, сабак ұлгерімін арттырады.
Тэрбие  сағаттарының  такырыптары  келесі  болуы  мүмкін:  «Жан  сүлулыгы  -  тән  сұлулыгы»,  «Қызы 
бардың қызығы бар, үлы бардыңұлығы бар», «С алт-дэстүрді білесің бе?» т.б.
* ' 
Білімділік  мәні:  Окушылардың  бойына  халқымыздың  рухани  байлыгьш  сіңіру,
ұлтымыздың басты кұндылығы -  дэстүрлерінен үлгі  ету.  Олардын киген ұлттық киімдері жайлы білімде- 
рін толыкгыру.  Окушыларды дастаркан басында сақталатын рэсімдермен,  ырым-тыйымдармен танысты- 
ру.  Ұлттық тағамдарымыздын  касиетімен  және  ұлттық  ыдыс-аяктармен  таныстыру.  Окушыларды  казак 
жігіті мен кызының бойына тән өнерлік, тэлімдік касиеттермен калыптастыру.
Тәрбиелікмәні:  Окушыларды ү л т а н д ы , үлттық салт-дэстүр  үлгісінде тэрбиелеу.  Қыз бала мен ұл бал 
тэрбиесі  каиіанда  халық  назарында  екенін  естен  шыгармауға,  мейірімділік,  карапайымдьшыққа  тәрбие- 
леу.  "  
дэстүрді  сақгауға,  нанды,  басқа да тағамдарды  қастерлеуге,  ас  ішу тәртібін  әркез  есте
сактауға тэрбиелеу.
"  
Оқушьшардың ұлттық салт-дэстүр,  эдет-гұрыптармен  байланысгырып тілдерін,
сездік қорларын байыту, к ^ а к  жігіттері мен қыздарының дағдыларын дамыту
"  
1. Накыл, канатты сөздер, мақалдар жазылган плакаттар.
2.
 Қазақтың ұлттық қолөнерлері.
3. Тұрмыска кажетті заттар.
4. Буклеттер, альбомдар, сөзжұмбакгар, сөзөрімдер, ыдыс-аяқ суреттері, суреттер көрмесі.
«Тамақты  тарта  жесең,  сананды  ашар,  көптен  жесең  ұйқы  басар»,  «Таспен  атқанды,  аспен  ат»,
«Дүниедегі байлыктың түрі көп, солардын ішіндегі ен негізгісі де осы нан байлыгы».
Тэрбие  сағаттарыньщ соңьшда «Сыр сандық»  ойыны  ойнауга болады.  Окушылар салт-дәстүр, үлттық 
салт, музыкалық фольклор,  кол тума т.б. үлттык таным бойынша сайыска түседі.  0
ﺀاا
 сайыстарға кажетті 
материалдар төменде келтіріледі [9].
 
  255   

Абай атындагы Қаз¥ПУ-нің Хабаршысы,  «Педагогика гылымдары» сериясы, №1(45),  2015 г.
Халыктык  педагогика  элементтерін  пайдалану,  оқушылардың  өзіндік  жүмыстарында  биологиялық 
өлеңдер,  жұмбақтар  жазу  арқылы  окушынын  биология  пэніне  ізденушілік  қабілетін  арттыруға  әсерін 
тигізеді.  Пэнді түсіну қабілетін өсіріп, түсінуге қиын сабактарды онай меңгеруге жэне есте жақсы сакгау- 
га дағдыландырады.
Ата-бабаларымыз  табиғат 
' '  
бойына  қуат,  жүрегіне  шуақ  алып,  оның  күдіретіне  бас  иіп, 
табигат  заңдылығын  тамаша  сараптай  білген.  «Жер  ананың  суын  құрғатпасаң  сүтін  ішесің,  балаусасын 
баспасаң,  балын  жұтасың,  киігін  қорғасаң,  кемдік  көрмейсің,  құсын  аяласаң,  кызығына  кенелесің»,  -  
деген  макал-мәтелдердің  қазақ халқының экологиялык заңдылықгарды  терең түсіне  білгендігін  аңғарта- 
ды.  Осының  негізінде  биология  сабактарында  халыктык 

жүктеу/скачать 16,6 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: