С. Г. Тажбаева Редакция алқасы
жүктеу/скачать 7,04 Mb. Pdf көрінісі
|
| Тірек сөздер: Көне мұралар, , тарихи тұлға, тарихи жады, сауалнама
Көне д`уір мұраларын меңгерту – жастардың тарих туралы ой-танымын кеңейтеді, өз ата-бабасы- ның тарихына тереңірек тануына үлес қосады. Бұл бір жағынан білім болса, екінші жағынан т`рбие. Себебі, тарихи оқиғалар, тұлғалар мен м`тіндер жайлы ақпарат білу – білім көкжиегін кеңейтсе, өз бабасының, жалпы адамзат баласының өткен өмірі, ұстанған ұстанымы, м`дениеті мен өркениеті, салт-д`стүрі жайлы білу – білімгердің өз өміріне сын көзбен қарауға, д`стүрмен танысып, бойында жақсы қасиеттер қалыптастыруға ұмтылуға септігін тигізеді. Білім мен т`рбие егіз жүрмеген жерде педагогиканың басты мақсаты орындалмайтыны белгілі. Сондықтан жастарға берілетін білімнің т`рбиелік м`ніне ерекше көңіл бөлу қажет. Қазіргі Қазақстан жағдайында бұл баса м`н берерлік жайт. dлемдік тартыс-тайталаста т`уелсіздіктің нығаюы жолында жан-жақты жұмыс жасамаса болмайды. Ел т`уелсіздігін сақтап, бекіте түсу үшін де `лі талай жұмыс- тар атқарылу қажеттігін анық түйсініп отырмыз. Сондықтан бала т`рбиесі, болашақ ұрпақ м`селесі – біздің елдің аса бір маңызды түйіткілі. М`селен, білім бер барысында айтылған жалаң деректер мен цирфлар білімгердің ойында жатта- лып қалмауы мүмкін, бірақ сол м`тін, оқиға, дерек беретін өнеге, т`лім-т`рбиелік м`ні санасында м`ңгілік сақталып қалады. dл-Фарабидің айтқандай: «Үйрету дегеніміз – халық пен қалаларға теориялық ізгіліктерді дарыту деген сөз. Т`рбиелеу дегеніміз – халықтың бойына білімге негізделген этикалық ізгіліктер мен өнерлерді дарыту деген сөз. Үйрету тек сөзбен іске асыралады, ал т`рбиелеу кезінде халық пен қалалықтарға білімге негізделген қасиеттерден туатын іс-`рекет жасау дағдысы Вестник КазНПУ им. Абая, серия«Педагогические науки», №2 (50), 2016 г. 268 сіңіріледі, олар осындай іс-`рекетке жігерлендіріледі, осы `рекетті жасау тілегі қоздырылады, сөйтіп осы қасиеттер ж`не бұлармен байланысты `рекеттер (адамдардың) жан дүниесін баурап алатындай ж`не (адамдарды) осыған жан-т`німен құштар ететіндей болуы көзделеді. Ал бірдеңе жасау тілегі кейде сөз арқылы, кейде іс-`рекет арқылы қоздырылады» [1, 343]. Көне д`уірден келіп жеткен м`дени мұраларымызды меңгертуде біз осы ұстанымды басшылыққа алуға тиіспіз. Айырықша атап өтетін жайт, қазақ елі ұлт болып қалыптасқан кезеңдегі `деби, м`дени мұраларды білімгерлер тез қабылдайды, жатсынбайды. Оның себебі де белгілі. Өзінің қазіргі өмірі, ұстанымы мен философиясына жақын болғандықтан. Ал ежелгі `деби мұраларды меңгертудегі басты қиыншылықтың бірі – білімгердің ол кезеңді жатсынуы, мұндай шығармалардың сөз саптауы бөлек, сюжеті жағынан бүгінгі ұлттық туындылардан алшақ болуы. Ал оның себебі, бұл дүниелер бір ғана ұлттық танымның шығармашылық жемісі болмауынан. Барлық түркі халықтарының ортақ танымы, философиясы, құндылықтары сіңіскен дүние болуынан. Дегенмен, бұл туындылар сонысымен ерекше, сонысымен құнды. Ал біздің басты міндетіміз – осы күрделі деп танылатын материалды білімгерге меңгерту. Ол үшін алдымен білімгерлермен осы м`селе жөнінде ой бөлісіп, пікір алысып, талқыладық, сауалнама жүргіздік. Мұндағы мақсатымыз – білімгерлердің көзқарасын анықтау, көне мұраларды оқып, білуге құштарлығын, қызғушылығын білу болды. Ежелгі д`уірде жазылған дүниелер – жалпы түркі өркениетіне ортақ. Қазірде түркі халықтар қатарына жататын барлық халық «біздің мұрамыз» деп зерттеп жүрген туындылар. Сондықтан бұл п`нді оқыту кезінде түркі халықтарына ортақ м`дениет, `дебиет, тарих, философия деген ұғымдарды сырт қалдыра алмаймыз. Бүгінде түбі бір түркі жұртының бірлігі мығым болуы керектігі жиі айтылады. Түркі халықта- рының басын қосатын Еуропа одағы, Араб лигасы жүктеу/скачать 7,04 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|