С. Г. Тажбаева Редакция алқасы



Pdf көрінісі
бет476/587
Дата06.01.2022
өлшемі7,04 Mb.
#13134
1   ...   472   473   474   475   476   477   478   479   ...   587
Байланысты:
ped and psy 2 nomer 2016.compressed (1)

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №2 (50), 2016 ж. 
321 
Дарынды  балаларға  қорқыныш  сипаты  т`н,  себебі  олардың  қиялы  ұшқыр.  Олар  сонымен  қатар, 
шектен тыс сезімтал, шыдамсыз, б`рін жанына жақын қабылдағыш. Дарынды балаларда туындайтын 
м`селелер:  
- Мектепке немқұрайлылық. Бұл балаға оқу бағдарламасы олар үшін тым жалықтырғыш, қызық-
сыз болып көрнуінен туындайды. Т`ртіп бұзушылық оқу бағдарламасы оның қабілетіне с`йкес кел-
меуінен пайда болуы мүмкін. Дарынды балаларға құрдастарының ойындары мүлдем қызықсыз. Осы-
ның н`тижесінде дарынды бала ортадан шеттеледі, тұйықталады.  
- Философиялық м`селелерге шому. Дарынды балаларға өлім, о дүние, діни сенім, философиялық 
м`селелер жайлы ойлану т`н.  
- Физикалық, интеллектуалдық ж`не `леуметтік дамудың с`йкес болмауы. Дарынды балалар жасы 
үлкен балалармен араласуды қалайды. Осыған орай оларға көшбасшы болу қиынға соғады.  
- Мінсіздікке ұмтылу. Дарынды балаларға мінсіздікке іштей қажеттілігі сипаты т`н.  Осыдан өзіне 
қанағаттанбау, өзін д`рменсіз сезіну, төмендету сезімдері туындайды.   
- Ересектер назарында болудың қажеттілігі. Дарынды балалар мұғалім, ата-ана ж`не өзге де ересек 
адамдардың  назарында  болғанды  қалайды.  Зияткерлігі  жағынан  өзінен  төмен  балаларды  жеккөру-
шілікпен сыни пікір айтып, ортадан шығарып тастауға тырысады. Осылайша, дарындылықты сақтау 
ж`не дамыту – қоғам өркендеуінің м`селесі, шығармашылық `леуетін жүзеге асыру [5]. 
Дарынды балалармен жұмыста мұғалім төмендегілерді ескеру керек: 
– дарынды балалардың дамуы үшін тиімді жағдай жасау; 
– дарынды балалармен түрлі жұмыс формалары; 
– оқу `рекетінде ынтымақтастық орнату; 
– оқушылардың өз бетінше `рекет етуі. 
Дарынды  балалармен  жұмыстағы  бір  ерекшелік  –  шығармашылық  ойлауына  `сер  етуші  жағдай 
жасау. Бұл үшін жұмысты төмендегі бағыт бойынша жоспарлау қажет:  
1.  Дарынды балаларды анықтау жүйесін құру:  
– сынып оқушыларын психологиялық-педагогикалық зерттеу;  
– сыныптан сыныпқа көшерде балаларды жүйелі бақылау; 
– тереңдетілген жеке зерттеу жүргізу үшін балаларды анықтау;  
– психолог маманның жүйелі диагностикалауы. 
2.  Оқу үдерісін ұйымдастыру: 
– стандартты емес сабақтар; 
–зерттеу `рекеті, өз бетінше шындықты тану;   
– қосымша `дебиеттермен жұмыс;   
–  ойлану, талқылау, өз ойын айту, стандартты емес тапсырмалар; 
–  бейімді оқыту; 
– шығармашылық жұмыстар көрмесін ұйымдастыру. 
3. Сабақ пен сыныптан тыс жұмыстар байланысы:  
- зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру; 
- олимпиада, конференция, конкурстарға қатысу; 
- базалық қосымша білім берумен қамтамасыз ету; 
- ғылыми-т`жірибелік конференциялар. 
4. Жалпы дамытушы іс-шаралар – мектептегі д`стүрлі іс-шаралар; п`ндік апталықтар. 
Аталғандардан  бөлек,  дарынды  балалармен  жүргізілетін  жұмыстың  төмендегідей  негізгі    форма-
лары бар: 
1. Шығармашылық шеберхана 
2. Параллельді сыныптардың  озат оқушыларымен топтық жұмыс 
3. Факультативтер 
4. Қызығушылығына қарай үйірмелер 
5. Зерттеу `рекетімен айналысу 
6. Конкурстар 
7. Интеллектуалдық марафон 
8. Ғылыми-практикалық конференциялар 
9. Олимпиадалар 
10. Жеке жоспар бойынша жұмыс [6]. 
 


Вестник КазНПУ им. Абая, серия«Педагогические науки», №2 (50), 2016 г. 
322 
Дарынды балалардың ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-т`рбие үдерісін дұрыс ұйымдастыра алу, 
дарынды  баланы  кешенді  түрде  қолдау,  дамыту  үшін  жеке  жұмыстар  жүйесін  құру  қажет.  Ал  бұл 
үшін мұғалімнің жоғары к`сіби құзіретті болуы шарт.  
Жоғарыда аталған мұғалімнің жеке тұлғалық қасиеттер мен к`сіби сапаларын дамыту жолдары: 
1)  тренингтер көмегімен – өзін ж`не өзгелерді түсінуі үшін; 
2)  оқу үдерісі, дарындылық түрлерін дамыту үдерісі ж`не ерекшеліктері жайлы білімін тереңдету;  
3)  тиімді оқыту мен жеке бағдарламаларды құру үшін қажет біліктілігін жетілдіру. 
1-кесте. Азия  мен Еуропа елдірендегі дарынды балалармен жүргізілетін жұмыс бағыттары 
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   472   473   474   475   476   477   478   479   ...   587




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет