С. Г. Тажбаева Редакция алқасы



Pdf көрінісі
бет498/587
Дата06.01.2022
өлшемі7,04 Mb.
#13134
1   ...   494   495   496   497   498   499   500   501   ...   587
Түйін сөздер: Категория, теория, т`жірибе, обьектив, дифференция, интеграция, биосфера, модель, талдау. 
 
К.Д.Ушинский  айтқандай,  «Мұғалім  тек  өз  п`нінен  сабақ  беріп  қана  қоймауы  керек,  сонымен 
қатар т`рбиеші адал, `ділетті, шыншыл адам болуы керек». Олай болса, `р мұғалім сабаққа қойған үш 
мақсатының үшеуіне де жетіп, білім мен т`рбиені ұштастыруымыз қажет. 
* мектепте оқу жылының басында негізгі  п`ндер бойынша `р баланың білім деңгейі анықталады. 
* сынып жетекші ата-ана, оқушы, п`н мұғалімдерін байланыстырушы ғана емес, қарым-қатынас-
тарын басқарушы,бақылаушы,кеңесші.[1] 
Қазақстан Республикасының «Білім туралы» заңында мемлекеттік саясат негізінде ең алғаш рет `р 
баланың  қабілетіне  қарай  интеллектуалдық  дамуы  жеке  адамның  дарындылығын  танысу  сияқты 
өзекті  м`селелер  енгізіліп  отырғаны  белгілі.  XXI  ғасыр-б`секе  ғасыры,бұл  б`секеге  енжарлықты, 
керітартпалықты  көтермейді.  Еліміз  егемендігін  алып,өзін  бүкіл  `лемге  мойындата  бастаған  осы 
кезеңде  біздің  қоғам  дарынды,қабілетті,  жан-жақты  жетілген  адамдарды  қажет  етеді.  Сондықтан  да 
еліміздің  білім  берудегі  ұлттық  жүйесі  өте  қарқынды  өзгерістер  сатысында  тұр.  Бүгінгі  таңдағы 
негізгі  мақсат-ұлттық  құндылықты  `лемдік  деңгейге  шығаруға  қабілетті,  өзіндік  жеке  көзқарасы 
қалыптасқан  тұлға  т`рбиелеу.  Ол  үшін  оқушылардың  белсенділігін  арттыру,  іздемпаздыққа  үйрету 
ж`не білімді өз бетінше алуы мен қолдана білетін дарын иесін т`рбиелеу керек.  
Жас  жеткіншектердің  бойындағы  ерекше  қабілеттілікті,дарындылықты  тани  білу,оның  одан  `рі 
дамуына  бағыт-бағдар  беру,  оны  сол  бағытта  жетелеу-ұстаз  парызы.Ұлы  ойшыл  Плутарх  кезінде: 
«Көптеген табиғи талант дарынсыз ұстаздардың кесірінен жойылып кетеді. Сондықтан да `рбір ұстаз 
бұған жол бермеуі керек», - деген екен. XXI ғасыр – білімділер ғасыры.Сол себептен де білім сапасын 
арттыру,оқушылардың  дарындылығын  айқындап,біліміне,  ойлау  қабілетіне  сай  деңгейлеп  оқыту, 
ғылыми ізденіс қабілеттерін қалыптастыру-`рбір ұстаздың міндеті. XXI ғасырдың жан-жақты зерделі, 
дарынды,талантты  адамды  қалыптастыруда  білім  беру  м`селесі  мемлекетіміздің  басты  назарында. 
Осы  тұрғыда мұғалімге білім берудің тиімді жолдарын қарастыру,таңдай білу еркіндігі тиіп отыр. 
Бастауыш мектеп-бұл оқушы тұлғасы мен сапасының дамуы қуатты жүретін,ерекше құнды, қайта-
ланбас кезеңі. Сондықтан да,бастауыш білім үздіксіз білім берудің алғашқы басқышы,қиын да,қадірлі 
жұмыс. Бастауыш мектеп балаға белгілі бір білім ғана беріп қоймай,оны жалпы дамыту,яғни сөйлеу, 
оқу, қоршаған ортаға дұрыс көзқарасты болу,жағдайларды обьективті түрде бақылап,талдау жасауға 
үйрету,ойын дұрыс айтуға,д`лелдеуге,сөйлеу м`дениетіне үйрету. Дамыта оқытудың басты мақсаты-
баланы  оқыта  отырып,  жалпы  дамыту.  dрине,  бастауыш  сынып  оқушысының  зейіні  тұрақсыз,  им-
пульсивті, қабылдау мүмкіндіктері `ртүрлі болады. Дегенмен `р баланың бір н`рсеге бейімі болады. 
Бейімділік-оянып  келе  жатқан  қабілеттің  алғашқы  белгісі.  Баланың  жасырын,тіпті  тым  терең 
жатқан  қабілеттерінің  көрінуін  мүмкіндік  жасау  тек  оқыту  үрдісі  кезінде  үлкендердің  басшы-
лығымен жүзеге асады.[2] 
Педагогика ғылымы еш н`рсеге бейімі жоқ, қабілетсіз адам болмайды деп д`лелдейді. Сол себепті 
балалардың  кеңінен  өрістете  дамытуға  тек  мектеп  қана  мақсатты  түрде  ықпал  ете  алады.  Оқушы-
лардың  шығармашылық  қабілеттерін  дамытуда  `р  түрлі  `діс-т`сілдерді  қолдануға  болады.  Оқушы-
лардың өзіндік жұмыстарының м`н-мағынасын ұйымдастырудың т`сіл-амалдарын бір ғана белгімен 
сипаттауға болмайды.Өзіндік жұмыстың  ұйымдастырудың негізгі шарттары мыналар: 


Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №2 (50), 2016 ж. 
339 
*мұғалімнің нақты тапсырмалар беруі; 
*жұмысты орындаудың  уақытын белгілеу; 
*мұғалімнің басқаруымен оқушылардың өзара байланысы олардың жұмысты өз еркімен орындау. [2] 
Оқушылардың  өзіндік  жұмысы-мұғалімніің  қажетті  нұсқаулары  бойынша  оқушының  оқу  жұмы-
сының  жеке  дара  ж`не  ұжымдық  түрі.  Өзіндік  тапсырмаларды  орындау  барысында  оқушылардан 
белсенді  ойлау  талап  етілді.Осының  н`тижесінде  оқушылар  өздігінен  бақылауды  үйренеді,олар  да 
тапсырылған  істі  орындаудағы  жауапкершілік  сенім,  еңбексүйгіштік,табандылық,ұйымшылдық,бір-
бірімен  деген  жолдастық  көмек  қалыптасады.  Өзіндік  жұмыыстың  негізгі  мақсаты  оқушылардың  
танымдық  міндеттерін  қалыптастыру,  шығармашылық  мен  қызығушылығын  жетілдіру,білімге  құш-
тарлығын  ояту.  Мұғалім  сабақта  `діс-т`сілдерді  пайдалана  отырып,  балалардың  ұсыныс-пікірлерін 
еркін  айтқызып,ойларын  ұштауға  ж`не  өздеріне  деген  сенімін  арттыруға  мүмкіндік  туғызып  отыру 
қажет. dдіс-т`сілдер арқылы өткізген `рбір сабақ оқушылардың ойлануына ж`не қиялына негізделіп 
келеді,баланың тереңде жатқан ойын дамытып оларды сөйлеуге үйретеді. Түрлі `дістемелік т`сілдер 
пайдалану  арқылы  қабілеті  `ртүрлі  балалардың  ортасынан  қабілеті  жоғары  баланы  іздеп,  онымен 
жұмыс жасау, оны жан-жақты тануды ойлап, оқушылардың шығармашылық деңгейін бақылап тұру 
`рбір мұғалімнің міндеті.[3] 
 
1. Қазақстан Республикасының «Білім туралы»заңы //Алматы 2010.6-б 
2. Қазақстан Республикасында 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамасы// Астана.2004.3-4 б. 
3. Краткий словарь иностранных слов//под.ред.О.П.Марасанва М.,1993.318-б 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   494   495   496   497   498   499   500   501   ...   587




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет