С. Г. Тажбаева Редакция алқасы



Pdf көрінісі
бет40/49
Дата01.02.2017
өлшемі7,13 Mb.
#3195
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   49

Внешние  причины  выявили  несколько  различных  видов  использования  ИКТ  в  начальном  образо-
вании:  
●  Существует  поддержка  с  точки  зрения  системы  образования  к  использованию  ИКТ  в  начальной 
школе; 
● Цифровые технологии становятся все более важной частью нашего общества; 
● В образе жизни детей постоянно использовние таких технологии очень высоко; 
● Утверждено, что детский мозг очень быстро умеет учится посредством технических средств обуче-
ния; 
● Школа становится основной частьюгде используются ИКТ; 
● Множество ИТ-компании, которые предоставляют огромные возможности использования компью-
терных средств обучения. 
Внутренние причины учитывают отношение руководителей школ и учтелей к использованию ИКТ. 
В этих причинах стоит основа осознания ценности технологии, и какую все таки огромную пользу она 
приносит. Внутренние причины были названы так, потому что исходили от самих сотрудников начальной 
школы. 
● Новое руководство в школе ориентирована на стратегическое развитие ИКТ; 
● Информатика/вычислительная техника/технологии эти средства педагоги представили его как часть 
их подходу кразвитию мышления; 
●  Преподаватели  больше  делают  новых  открытии  и  исследований  посредством  разработок  новых 
технологии и больше используютцифровые технологии для поддержания своего творчества; 
● ИКТ способствует повышению эффективности и результативности работы педагогов; 
● ИКТ ускоряетпроцессписьменной работы, котораой такмного для нынешних преподавателей школ, 
и утсраняет лишнюю бумажную волокиту; 
●  Молодым  учителям  больше  границ  для  творчества  и  его  развития  нежели  работать  без  инфор-
мационных технологии  
Образовательные причин, самая мощная причина использования компьютерных и информационных 
средств в жизнедеятельности ребенка и учителя,так как учителя и руководители стали осознавать спектр 
возможностей, открываемых для улучшения преподавания и обучения с помощью технологий. 
●  Группа  преподавателей  видели,  что  они  могут  сделать  для  учебной  программы;  если  они  будут 
использовать использовать междисциплинарные проекты, и изучить то, что может быть сделано в различ-
ных аспектах преподавания учебной программы  
 

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №3(47), 2015 г. 
225 
● Потенциал ИКТ для разработкипособий детям и их семьям очень высокий; 
●  Она  служит  основным  аспектом  учебного  плана  и  навыков  непрерывного  обучение  и  является 
мощных инструментом для развития таких качеств деятельности как учиться, творить, общаться, сотруд-
ничать, и думать;  
●  ИКТ  актуальна  во  всей  нашей  жизни  и  дети  должны  понимать,  как  правильно  его  использовать, 
например, чтобы получить глубокое понимание чего-то с помощью взаимодействия с ИКТ; не доверять 
всякой  информации,  которая  находится  в  интернете,  и  не  доверять  всем  информации  СМИ;  понимать 
ответственностьза то что они находятся в социальных сетях (это очень важно).  
● ИКТ повышает качество и эффективность обучения для всех детей (инклюзивное обраование); 
●  Она  делает  возможным  доступ  к  некоторым  учебным  опытам,  которые  в  противном  случае  не 
осуществимы (например, с помощью виртуальных миров и цифровых симуляций).  
● Дети могут использовать коммуникационные технологии, чтобы общаться с детьми со всего мира; 
● ИКТ поддерживает и поощряет детей развивать навыки самостоятельного обучения. 
Профессиональные  качества  преподавателя  в  существенной  мере  зависят  от  готовности  осваивать  и 
использовать в своей работе новые методы, формы и средства обучения, в том числе, на базе информа-
ционных технологий, способности интегрировать их со своим профессиональным опытом с целью повы-
шения эффективности образовательного процесса. По мнению Кисель Н.В. (2003) требования к инфор-
мационной компетентности преподавателя включают: знание индивидуальности ученика, умение ставить 
цели,  адекватные  реальным  условиям,  умение  составления  программы  индивидуального  обучения  уче-
ника по теме, владение компьютерными технологиями [6]. 
В  итоге  мы  готовим  детей  для  общества  в  котором  технология  становится  все  более  распростра-
ненной. Наши дети с использованием различных форм техники на дому и в школе и должны понимать 
важность и серьезность использования ИКТ. Мы приходимк выводу, что ИКТ должны использоваться в 
начальной  школе,  так  как  они  широко  используются  во  всех  сферах  жизни  человека.  Правильное 
применение ИКТ является одним из основных и необходимых результатов начального образования.  
И  так  мы  рассмотрели  процесс  использования  ИКТ  и  выявили  причиныприменения  их  в  начальной 
школе.Есть  много  способов  педагогической  поддержки  по  вопросам  ИКТ,  но  ясно  одно,  что  учителям 
всегда  нужна  будет  помощь  с  изучением  новых  форм  педагогики,  потому  что  технологические  инно-
вации будут продолжать производить широкое разнообразие возможностей для улучшения преподавания 
и обучения. 
 
Аннотация 
Бұл мақалада бастауыш сынып мұғалімінің АКТ-ны қолдану негіздері қарастырылған.  
Қазіргі қоғамның ақпараттық үдерістері ж5не білім берудің үдерістеріақпараттық ж5не коммуникация-лық техно-
логиялардың көбейіп, жан-жаққатаралуымен байланысты екенін көруге болады. Осындай технологиялар ақпараттар 
алмасуда  қолданылатыны  м5лім.  Қазіргі  заман  оқытушысы  АКТ  аясындағы  білімдерді  игеріп  қана  қоймай,  өзінің 
к5сіби іс-5рекетінде оны қолданылатын маман болуы қажет.  
Бүкіл  адамзаттың  іс-5рекеті  шығармашылықпен,  қызмет  етумен,  білімдерін  пайдаланып,  пайда  келті-румен, 
жаңалықты  ендірумен  байланысты.  Адамзаттың  көпшілігіақпараттарды  жинақтау,  сақтау,  іздеу,  өңдеу,  жаңғырту 
сияқты процестермен көбірек айналысады да, қайта жасаушы іс-5рекеттерге көп бара бермейді. Қоғамдағы осындай 
маңызды  факторлардың  өзгерістер,  телекоммуникациялар  мен  компью-терлік  техникалардың  барша  адамзаттың 
өміріне қарқындап енуіне себеп болды.  
Осы тұрғыдан алып қарағанда біз бастауыш білім беру жүйесіндегі ақпараттықж5не коммуникациялық техноло-
гиялардың пайдалануын қарастырамыз. 
Жаңа  педагогикалық  технологияны  меңгеру  оқытушының  зейін-зерделік,  к5сіптік,  адамгершілік,  рухани,  аза-
маттық ж5не басқа да көптеген ұстаздық келбетінің қалыптасуына игі 5серін тигізеді, өзін-өзі дамытып, оқу-т5рбие 
үрдісін жүйелі ұйымдастыруына көмектеседі. Қандай сабақтың болмасын қызықты өтуі оқытушының үнемі іздену, 
ұтымды 5діс – т5сілдерді қолдану, оқыту 5дістемесін жаңартып отыруына байланысты. Сонымен бірге білім беруді 
ақпараттандыру жағдайында болашақ педагог мамандардың ақпараттық сауаттылығын, ақпараттық м5дениетін ж5не 
ақпараттық  құзырлығы  сияқты  қабілеттіліктерді  қалыптастыру  м5селесі  бүгінгі  күннің  өзекті  м5селесіне  айналып 
отыр 
Summary 
In this article discusses the basics of using ICT in primary school teacher. 
Processes of modern society informatization and closely related processes of informatization of all forms of educational 
activities  are  characterized  by  the  process  of  improving  and  mass  distribution  of  modern  information  and  communication 
technologies (ICT). Similar techniques are used extensively for communication and interoperability of the teacher and the 
student in modern open and distance education. The modern teacher must not only have knowledge of ICT, but also to be an 
expert on their application in their professional activity. 

Вестник КазНПУ им. Абая, серия«Педагогические науки», №3(47), 2015 г. 
226 
All human activity is primarily associated with the creation, creativity, use of information and knowledge, and most of the 
working population is involved in the processes of accumulation, storage, retrieval, processing and distribution of information 
and knowledge, rather than the traditional production of goods and services. The most important factor of structural changes 
in society, the penetration of computer technology and telecommunications in all spheres of human activity. Naturally, this is 
not spared and obrazovvatelnuyu activity of all mankind. 
As  a  result,  we  are  preparing  children  for  the  society  in  which  technology  is  becoming  more  common.  Our  children 
through various forms of technology at home and at school and should understand the importance and seriousness of the use 
of ICT. We conclude that ICT should be used in elementary school, as they are widely used in all spheres of human life. 
Proper use of ICT is one of the basic and necessary results of primary education. 
In this case, we want to rasssmotret initial educational school system and their use of information and communication 
technology (ICT). Consider the terms of prepodaveteley that implement this technology in their lessons and enjoyed the entire 
spectrum of this technology. 
Ключевые слова: информационные и коммуникационные технологии, начальное образование. 
Keywords:information and communication technologies, primary education. 
 
1. Государственная программа «Информационный Казахстан –2020» Указ Президента Республики Казахстан 
от 8 января 2013 года № 464 
2. Чернилевский Д. Креативный подход к использованию компьютерной техники // Высшее образование в России. 
– 2002. №6 -С. 157-159. 
3.Зайцева, С.А. Теоретико-методологические основы подготовки учителя начальных классов в области 
современных информационных и коммуникационных технологий [Текст]: Монография / С.А. Зайцева. – Шуя: Изд-во 
ГОУ ВПО «ШГПУ», 2011. – 166 с. 
4. Филатов О. К. Информатизация технологий обучения в высшей школе. М.: Старорусская типография, 2001. - 
283 с. 
5. Христочевский 
С.А.Информатизация образования //Информатика и образование. - 1994. -№1.-с. 13-19. 
6. ICTinPrimaryEducationAnalyticalsurvey, UNESCO 2014. 
 
.ӨЖ. 37.9 
 
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ МЕКЕМЕЛЕРДЕ Т.РБИЕШІЛЕРДІҢ БІЛІКТІЛІГІН  
АРТТЫРУДЫҢ ЖАҒДАЙЫ 
 
Г.А. .білова – Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің жалпы педагогика 
кафедрасының аға оқытушысы 
К.Е. Жантаева – Мектепке дейінгі ж[не бастауыш білім кафедрасының оқытушысы 
 
Аннотация:Қазақстан  Республикасының  Президенті  Н.J.  Назарбаев  2012  жылғы  27  қаңтардағы  «Jлеуметтік 
экономикалық жаңғырту Қазақстан дамуының басты бағыты» Қазақстан халқына жолдауында былай деп атап көр-
сетті:  «Педагогтар  құрамының  сапасын  арттырудың  маңызы  зор.  Негізгі  педагогикалық  білім  берудің  стандартта-
рын, мектеп ж5не жоғары оқу орындары оқытушыларының біліктілігін арттыруға қойылатын талаптарды күшейту 
қажет. Сондай-ақ мектепке дейінгі мекеме т5рбиешілерінің біліктілігін көтеру, мектепке дейінгі мекемелердің т5р-
биеленушілеріне  қосымша  білім  беруде  заманауи  инновациялық  5діс-т5сілдерді  т5рбие  беру  мен  оқыту  үрдісінде 
тиімді  пайдалану  жолдарын  меңгерту,  педагогикалық  басқару  құзыреттілігін  қалыптастыру,  білім  беру  жүйесінде 
т5рбиелеу мен оқыту сапасын көтеру өзекті м5селесі болып отыр. 
Тірек сөздер: Құзіреттілік, балабақша, т5рбиеші, коммуникатифтік, шығармашылық, мекеме, к5сіби шеберлік. 
 
Jр  өңірде  педагогтардың  біліктілігін  арттыратын  интеграцияланған  орталықтар  жұмыс  істеуі  тиіс». 
Еліміздің саяси, экономикалық, м5дени, қоғамдық өміріндегі өзгерістерге сай жоғары оқу орындарының 
үлкен  жауапкершілікті  сезініп,  білікті,  өз  ісінің  шебері,  б5секеге  қабілетті,  кең  ауқымды,  жан-жақты 
дамыған  маман  дайындауға  ұмтылуы,  өзінің  бүкіл  қызметін  осы  бағытта  құруы  заңды  құбылыс,себебі 
қоғам  өзінің  5леуметтік-экономикалық  ж5не  рухани  дамуының  мазмұны  мен  сипаттарының  өзгеруіне 
ж5не  еңбек  сапасына  талаптың  жоғарылауына  байланысты  өз  ісін  жетік  білетін,  к5сібилігі  мол  маман-
дарды қажет етеді.  
Соңғы  жылдары  елімізде  болып  жатқан  саяси-5леуметтік  өзгерістер,  білім  жүйесінің  теориясы  мен 
практика  негізін  қайта  қарастыру  барысында  білім  саласы  саясатына  да  өзгерістер  5келді.  Мектепке 
дейінгі  мекемелеріндегі  балаларға  толық  деңгейде  жан-жақты  т5рбие  мен  білім  беру  үшін  білікті 
мамандар даярлауды қамтамасыздандыру бүгінгі күннің алға қойған талабы. 
 

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №3(47), 2015 г. 
227 
Мемлекеттің педагог мамандарға бағдарланған 5леуметтік тапсырысы ең алдымен, балабақша, мектеп 
таңдау жағдайында өз бетімен жауапты шешім қабылдай алатын, ынтымақтастыққа икемді, ел тағдырына 
жанашырлықпен  қарайтын  жоғары  құзіретті  адамдарды  қалыптастыруды  көздейді.  Бала  т5рбиесінде 
т5рбиеші жан-жақты жетілген білімді, 5дістемелік шығармашылық иесі, халықтық д5стүр, 5дет ғұрыппен, 
салт-сана ерекшеліктерін, 5леуметтік қарым-қатынастар түрлерін к5сіби түрде меңгеруі тиіс, 5сіресе осы 
к5сіби біліктілік дағдыларын шыңдау олардың т5жірибе жинақтауының ең басты негізі болып табылады.  
Т5рбиешінің біліктілігін арттыру өз кезегінде оның жеке педагогикалық м5дениетін көрсететін өлшем. 
Оған  5рбір  маманның  жеке  м5дени  деңгейі,  адамгершілігі,  таным  түсінігі,  т5рбиесі,  ізденімпаздығы, 
зерттеушілігі т.б жатады. Олар жаңалықтың жаршысы ретінде оқытудың т5сілдерін, озық т5жірибелерін 
сараптап,  үнемі  шығармашылық  ізденіс  үстінде  болуы  талап  етіледі.  Т5рбиешілердің  рухани  адамгер-
шілік  қасиеттері,  психологиясы,  к5сіби  даярлығы,  қарым-қатынас  м5дениеті  қай  кезеңде  болсын  білім 
саласының алғы шарты ретінде бағаланады. Осыған с5йкес мамандарды қайта даярлау, біліктілігін арт-
тыру  кезек  күттірмейтін  көкейкесті  м5селе.  Ол  үшін  т5рбиеші  педагогтардың  біліктілігін  арттыруда 
олардың к5сіби даярлығын, шеберлігін, педагогтардың к5сіби құзіреттілігін, м5дениетін қалыптастыруға 
ықпал ету көзделеді. Мамандардың к5сіби қалыптасуы, бағыт-бағдар алуы, балабақша өміріне бейімделуі 
мен  машықтануы  ж5не  педагогикалық  интелект,  қызметтің  жеке  өзіндік  стилі,  к5сіби  шеберлігінің 
шыңдалуы мен еңбекке шығармашылық қабілеттері, ынта-ықыластарының арта түсуіне байланысты бол-
мақ.  Өйткені,  ынтымақтастық  педагогикасы  негізінде  т5рбие  екі  жақтан:  отбасы  ж5не  балабақшаның 
бірлескен іс-5рекетінің н5тижесі болуы тиіс. 
Т5рбиеші  педагогтардың  к5сіби  құзіреттілігін  қалыптастырудың  негізгі  бағыттары:  мектепке  дейінгі 
білім  беру  мазмұнын  жаңарту  –  қазақстандық  білім  беру  жүйесін  өзгертудің  негізгі  бөлігі  болып 
табылады.  
Білім мазмұны мен оны жүзеге асыру жолдарындағы жоғары сипатқа ие, өзгерістердің жалпы бағыты 
мен оны іске асыру жолдарын қамтамасыз ететін маңызды принциптер: 
-  қоғамға бағытталуы. Біліктілікті арттыру педагогтардың бойында азаматтық, 5леуметтік ж5не тұлға-
лық қасиеттерді қалыптастыруға бағытталады.  
- ғылымилық ж5не инновациялық. Жаңа ғылыми н5тижелерді қолдануға үнемі ұмтылу, жаңа техноло-
гиялар, ғылыми білім мен ақпаратты қолдануға дайындық. 
- үздіксіздік. Педагогтардың өмір бойы үздіксіз білім алуын қамтамасыз ету.  
- көптүрлілік (Диверсификационность). Білім сапасын арттыруға ж5не біліктілікті арттыру жүйесінің 
б5секеге қабілеттілігін арттыруға бағытталған қызметтің жаңа түрлерін меңгеру, қызметтердің түрлерін, 
санын көбейту. 
- ашықтық (транспарентность). Орталықтың жұмысы туралы ақпараттың ашықтығы ж5не қол жетім-
дігі, құрылымдық тұтастық пен тұтас жүйенің айқындығы. 
- автономия  ж5не  академиялық  т5уелсіздік.  Басқарудың  дербестік  ж5не  коллегиялық  сипаты  мен 
демократиялық  принциптер  негізінде  шешім  қабылдау,  5рбір  адамның  жеке  жауапкершілігі,  оқытушы-
ларға білім беру қызметінде академиялық т5уелсіздікті қамтамасыз ету. 
- заңға  с5йкестік.  Орталық  өз  қызметінде  барлық  құқықтық  нормаларды  сақтайды.  Педагогтардың 
біліктілігін  арттыруда  көшбасшылыққа  ұмтылу,  басқарудың  бір  вертикалын  ж5не  менеджменттің  жаңа 
принциптерін енгізу.  
Болашақ педагогтарды даярлау м5селесі Н.В.Кузьмина, И.К.Журавлев, М.Н.Скаткин, А.А. Вербицкий, 
А.С. Границкая т.б. ғалымдардыңеңбектерінде талданған.  
Білім – адам сапаларының өзгеруін басқаратын үрдіс болғандықтан, ол педагогикалық мамандықтың 
к5сіби біліктілік қабілеттерін дамытуға бағытталады. Сондықтан «адамды» өмір сүру барысында өзгеруге 
5леуеті  жететін  ашық  жүйе  деп  қарастырғанымыз  жөн.  Ол  белгілі  бір  саладағы  маман  болғандықтан, 
«адамды»  —  маман  тұрғысынан  қарау  «біліктілік»  ұғымына  шығарады.  Біліктілік  –  бұл  білімді  меңге-
рудегі,  т5жірбиедегі  білімділікті,  құндылықты  бейнелейтін  жалпы  қабілеттілік.  Бүгінгі  күнмұғалімнің 
біліктілігін  арттыруды  жалпықоғамдық  м5селе  ретінде  қарастыру  қажеттігі  туған  кезең.  Себебі  білімді 
тереңдету,  молайту,  жетілдіру,  арттыру  жеке  басы  үшін  ғана  емес,  қазіргі  қоғамға  қажет  5рекет  деп 
қабылдауымыз керек. Бұл т5рбиешінің өз қызметінде табысқа жетуінғана көздемейді, оның аясын одан 
5лдеқайда кеңірек қарастырған жөн. 
Т5рбиеші  –  бүгінгі,  бала  –  ертеңгі  қоғамның,  елдің  тірегін  өмірге  дайындаушы.  Педагог  маманды-
ғының құндылығы да осында деп түсінгеніміз дұрыс. 
Біліктілікті арттыру курстары арқылы т5рбиешілерді оқытуда оқытушы жетекшілік, бағыт берушілік, 
ұйымдастырушылық,  түзетушілік  5рекеттерді  атқаруы  керек.  Т5рбиешінің  осындай  5рекетіне  білім 

Вестник КазНПУ им. Абая, серия«Педагогические науки», №3(47), 2015 г. 
228 
алушы ж5не т5рбиешінің өзі де бойындағы бар білімін көрсетебайланыс жасағанда ғана сапалы н5тижеге 
жетуге болады деп ойлаймыз. Т5рбиешілердің өз білімдерін жүйелі көтеріп отырулары – олардың шығар-
машылықпен жұмыс істеуіне ықпал ететін негізгі фактор. Еліміздің білім беру саясатындағы көкейтесті 
м5селелердің бірі де осы т5рбиешілердің біліктіліктерін жүйелі арттыру болып табылады. 
Педагогтардың  біліктілігін  арттыру  м5селесін  зерттеген  ғалымдар  бұл  саланың  даму  тенденциясын 
жан-жақты көрсеткен. 
Б.А.Jлмұхамбетов  өз  зерттеулерінде  біліктілікті  арттыру  жүйесінің  тарихы  мен  даму  болашағын 
еліміздің  біліктілікті  арттыру  м5селесіншетелдік  т5жірибелермен  салыстыра  көрсеткен.Республикада 
біліктілікті арттырудың сапасын арттыру, деңгейін көтеруге ықпал ететін жолдарды ұсынады. 
А.J.Жайтапова  біліктілікті  арттыру  жүйесіне  ғылыми  талдау  жасай  отырып,  жаңа  инновациялық 
бағыттарда ұйымдастырудың теориясы мен 5дістемесін зерттеген. 
Сондай-ақ  қазақстандық  ғалым  Ш.Таубаева  педагогтың  зерттеушілік  қызметін,  озық  т5жірибені 
жинақтау,  инновациялық  5рекетті  үздіксіз  жүргізуді  ғылыми  тұрғыда  негіздеген.  М.С.Керімбаеваның 
зерттеулері жас маманды қалыптастырудағы жоғарғы оқу орындары мен біліктілікті арттыру институт-
тарындағы  сабақтастыққа,  Б.Қ.Төлбасова  мұғалімдердің  қазіргі  ақпараттық  технологияларды  қолдануға 
5зірлігіне  арналса,  ал  К.С.Құдайбергенова  педагогтардың  өзін-өзі  жүзеге  асыруына  мектептегі  иннова-
циялық жұмыстың жүйелі жүргізілуінің ықпалын айқындаған. 
В.Н.Белослюдцева  өз  зерттеуінде  біліктілікті  арттыру  институттары  5діскерлерін  даярлау  м5селесін 
көтере  отырып,  мұғалімдер  мен  5діскерлердің  өзараынтымақтаса  5рекет  етулері  жалпы  біліктілікті 
арттыру сапасына 5сер ететіндігін талдаған. 
Б.А.Тұрғынбаева осы саладағы ғылыми-зерттеулерінде шығармашылық 5леует адамды к5сіби 5рекет-
тің  биігіне  шығаратын  сапа  деп  тұжырымдайды.  Ұстаздың  акме  жағдайға  жетуі  оның  өз  бетінше  білім 
алуына,  өзін-өзі  т5рбиелеуіне,  өзін-өзі  жетілдіруіне  ж5не  осының  б5рін  шығармашылықпен  қолдана 
алуына байланысты екендігін ғылыми негіздеген. 
 Іс-т5жірибе барысындағы қиындық т5рбиешінің к5сіби-педагогикалық қызметі мен даярлық деңгейіне 
қойылатын талаптар арасындағы с5йкессіздік салдарынан туындайтыны сөзсіз. Жас педагог балалардың 
өзбетімен 5рекет ете білу дағдыларын қалыптастыру, оның қарқынын зерттеу, балалардың өзара қарым-
қатынасын  ұйымдастыру  м5селелерінде  қиындық  көреді.  Сонымен  бірге  т5рбиешілер  оқу  мақсаттарын 
қою,  міндеттерін  белгілеу  ж5не  оның  н5тижесін  жоспарлау,  қиындықты  жеңу  5дістерін  іздестіру  т.б. 
бойынша да қиындықтар көретіндігі байқалады.  
 Ұлттық білім берудің негізгі бағыты – адамды қоғамның ең негізгі құндылығы ретінде танып, оның 
рухани баюына, саяси көзқарасы мен шығармашылық белсенділігінің, к5сіби іскерлігінің қалыптасуына 
толық мүмкіндік беру, жағдай жасау. Сондықтан жас маманның бойында үш түрлі біліктілік қалыптасуы 
қажет: а) п5ндік біліктілік. П5н бойынша алған теориялық білімі мен іскерлігі жатады. Теориялық білім 
п5н  арқылы  беріледі.  5)  педагогтік  біліктілік.  Педагогиканың  негізін,  ұстанымдарын,  5діс  –т5сілдерін, 
сабақты  ұйымдастырудың  негізгі  нысандарын  білуі  тиіс.  б)  технологиялық  біліктілік.  Білім  берудің 
сапасын көтеру, өз бетімен іздену қабілетін қалыптастыру. 
Білімді де білікті маман даярлаудың мақсаты– маманның бойында іргелі де жүйелі білім, к5сіби іскер-
лік пен дағды, шығармашылық белсенділік пен еркіндік, м5дени ойлай білу қабілеттерін қалыптастыру 
болса, білім ғасырындағы білім берудің жаңа жүйесі нені оқыту (білім мазмұны), қандай жүйеде оқыту 
(құрылымы), қалай оқыту (педагогикалық технология) м5селелерін шешуге бағытталуда. 
Т5рбиешінің  қызметін  өз  д5режесінде  атқара  алуы  оның  біліктілігіне  байланысты.  Атап  айтқанда: 
гностикалық,  педагогтік,  қоғамдық-экономикалық,  коммуникативтік.  Білікті  маманның  т5рбиелеген 
ш5кірті білімді болары сөзсіз. Ал білім– қоғам дамуының шешуші факторы. 
Еліміздің бүгіні мен ертеңі өскелең ұрпақ еншісінде. Ал осы ұрпақты бүгінгі таңда жан–жақты, терең 
білімді,  интеллектуалдық  деңгейіжоғары  өзбетімен  ізденуге  қабілетті  етіп  қалыптастырудың  бірден-бір 
жолы  –  оқушыны  шығармашылыққа  жетелеу.  Бұл  т5рбиешіден  терең  біліктілікті  қажет  етеді.  Себебі 
шығармашыл ұстаз ғана шығармашыл тұлғаны қалыптастыра алады. Бүгінгі таңда қоғамның қарқынды 
дамуына  ілесе  алатын,  заман  талабына  сай  ойлайтын,  ғылыми-5дістемелік  білімі  жеткілікті,  педагогика 
мен  психологияны  терең  меңгерген  ізденімпаз  т5рбиеші  қажет.  Бұл  т5рбиешінің  к5сіби  шеберлігінен 
көрінеді.  Басқаша  айтқанда,  білім  беру  үдерісі  т5рбиешінің  дайындық  деңгейі  мен  мамандық  сапасына 
үлкен талап қояды. Ол т5рбиешінің өзін-өзі дамуына, өзіндік білім алуына ж5не өздігінен шығармашылық 
түрде  қызметтерін  іске  асыруға  мүмкіндік  береді.  Қазіргі  таңда  т5рбиеші  білім  беру  жүйесіндегі  кез 
келген  қайта  құрулардағы  педагогикалық  үдерістің  негізгі  субъектісіне  айналып  отыр.  Сондықтан 
т5рбиешілерді жаңа заманға бейім болуға жағдай жасайтындай, мүмкіндік туғызатындай к5сіби білімде-

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №3(47), 2015 г. 
229 
рін көтеру ж5не қайта даярлау курстарының мазмұнын өзгертіп, жасақтау қажеттілігі туындауы заңды-
лық. Яғни, педагог мамандар өзін-өзі дамытуына ж5не өздігінен білім алуына мүмкіндік алады. Мектеп 
алды т5рбиешілерінің біліктіліктерін арттыру курстарында, курсаралық кезеңдерде жоғарыдағы сапалар-
ға жету үшін төмендегідей міндеттерді белгілеуге болады: 
Мұғалімнің шығармашылықпен еңбек етуіне қолайлы жағдай туғызу.  
Заман талабы, қоғам сұранысына, қажеттігіне с5йкес 5лемдегі ж5не отандық озық іс-т5жірибелер, жаңа 
технологиялар, инновациялық 5дістермен ұдайы қаруландырып отыру. 
Шығармашылық ізденісі мен еңбегіне толық еркіндік бере отырып, оқытуды ізгілендіру мақсатындағы 
талап, тілектерінің орындалуына, өзіндік іс-т5жірибесін таратуға мүмкіндік туғызу. 
Т5рбиешінің зерттеушілік м5дениетінің қалыптасуы мен дамуы үшін қажетті бағыт-бағдар беру. 
К5сіптік шеберлігін арттырып отыруға бағытталған түрлі іс-шаралар өткізіп тұру. 
Т5рбиешінің қоғамдағы белсенділігінің артуы үшін к5сіптік м5ртебесі мен 5леуметтік беделіне үнемі 
көңіл бөлу. 
«Ұстаз тумысынан өзіне айтылғанның б5рін жетік түсінген, көрген, естіген ж5не аңғарған н5рселерінің 
б5рін  жадында  сақтайтын,  олардың  ешбірін  ұмытпайтын,  алғыр  да  зерек  ақыл  иесі,  өте  шешен,  өнер–
білімге құштар, аса қанағатшыл, жаны таза ж5не 5діл, жұртқа жақсылық жасап, үлгі көрсететін, қорқу мен 
жасқануды білмейтін батыл, ержүрек болуы керек» – деп, шығыстың ұлы ойшылы Jбу Насыр 5л Фараби 
ұстаз  болмысын  айқындаған  екен.  Олай  болса,  жауапкершілігі  шексіз,  қадірі  мол  мамандық  иесінің 
ұрпаққа білім мент5рбие берудегі алар орнын 5р педагог бар болмысымен сезінгені абзал. Өйткені, б5се-
кеге қабілетті тұлға даярлауда білім сапасын көтерудің негізгі тетігі – білімді ұстаз. 
Сондықтан, алдымызда тұрған м5селе – қоғамдық өзгерістер мен заманауи талаптарды ескере отырып, 
т5рбиеші өзінің біліктілігін жетілдіруде мына м5селелерге: білім мазмұнын жаңарту жолдарын анықтай 
алуға;  бағдарлама  бойынша  жаңартылған  білім  мазмұнын  игертудегі  т5рбиешілердің  қызығушылық-
тарының болуына; қажеттіліктері, белсенділіктері, ізденістері мен білім берудің 5дістемесін толық меңге-
руге; білім, білік, дағдылардың д5режесіне с5йкес болуын қадағалай білуге; т5рбиешінің білім мазмұнын 
жаңарту  м5селесіне  қатысты  теориялық,  5дістемелік  дайындығының  жеткілікті  деңгейде  болуына;  мақ-
сатқа  жетуге  байланысты  тиімді  жолдарды  таңдай  алуға;  ұсынылған  жаңа  білім  мазмұнын  игеруі  ж5не 
оны эмоционалдық көңіл күймен, қызығушылық пен қабылдауға; балалармен жүргізілетін ойын, еңбек, 
оқу іс-5рекетінің міндеттерін жүзеге асыруға, талдау жасауға, түзету жұмыстарын жүргізе білуге ықпал 
ете алуға; шығармашылықпен болжам жасай білуге, н5тижеге жетуге ұмтылысының болуына баса назар 
аударуы қажет.  
 
1.  Б.А.Альмухамбетов. Тенденции развития системы повышения квалификации педагогических кадров в Казах-
стане. – Алматы: «Ғылым», 2001. – 290с. 
2.  Журавлев  И.К.  Общественное  дошкольное  воспитание  на  современном  этапе.  М.,  Просвещение,  1981.  –  с. 
143. 
3.  Тұрғынбаева Б.А. Мұғалімдердің шығармашылық 5леуетін біліктілікті арттыру жағдайында дамыту. Алматы 
– 2005, 208б. 

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   49




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет