С. Ж. Бахтиярова
Эстафеталық жҥгіру техникасының орындалуы
жүктеу/скачать 4,53 Mb. Pdf көрінісі
|
БАХТИЯРОВА С.Ж. Жеңіл атлетика оқыту әдістемесі (63-66 беттегі материалдарды қарастыру)
| 4.5. Эстафеталық жҥгіру техникасының орындалуы
Эстафеталық жҥгіру кӛрермендерде ҥлкен танымдылыққа ие. Жеңіл атлетикада эстафеталық жҥгірудің келесі тҥрлерін бӛледі: 1) алаңда ӛткізілетін эстафеталық жҥгіру. Оған мыналар жатады: 4х100 метр, 4х400 метр бҧл классикалық тҥрлері; 2) әртҥрлі қашықтықтарға және кезеңдердің әрбір санымен эстафеталық жҥгіру, ал сонымен қатар «шветтік» эстафеталық жҥгіру, мысалы: 800 метр+400 метр +200 метр +100 метр (немесе кері тәртіпте); 3) алаңнан тыс жҥргізілетін эстафеталық жҥгірулер, мысалы қала кӛшелерінде. Олар әртҥрлі ҧзындықтар және кезеңдер санымен, қатысушылармен (тек қана ер адамдар ғана немесе аралас жҥгіруі мҥмкін, онда ер адамдар және әйел адамдар жҥгіреді) ӛзгешеленеді. Тиімді техника жаттығулардың арнайы әдістемесі, спортшыларды таңдау жҥйесі және психологиялық дайындық – осының барлығы жақсы эстафеталық жҥгіру командасын қҧру ҥшін негізгі белгілер болып табылады. Эстафеталық жҥгіруде қашықтық бойынша жҥгіру техникасы сәйкесті тҥрлерінің жҥгіру техникасынан ӛзгешеленбейді. Эстафе- талық жҥгіру техникасының ерекшелігі эстафетаның тҥрімен сәйкесті жоғарғы жылдамдықта эстафеталық таяқшаны беру техникасы болып табылады. Эстафеталық команда нәтижесінің маңызды факторы болып мыналар табылады: - сәйкесті қашықтықтарда спортшылардың жеке нәтижелерінің кӛрсеткіштері; - этафеталық таяқшаны беру сенімділігі; - командалық серіктестер әрекетінің келісімділігі; - біртҧтас ҧжымның бҥтіндігі. Эстафеталық жҥгіру жарыстың ережелерімен сәйкес таяқшаны 20 метр ҧзындығымен жҥгіру жолында беру қажет. 4х100 метр эстафетада 2, 3 және 4 кезеңнің жҥгіруші созылып 10 метр шегінде жҥгіру жолының басынан қосымша екпін беріледі. Ол эстафеталық таяқшаны беру орнына ӛте жоғары жылдамдықты алуға кӛмектеседі. Екпін аймағын есептеумен және таяқшаны беруде спортшылар І –інші кезеңде 110 метр, ІІ –інші кезеңде 130 метр, ІІІ-інші кезеңде 130 метр, ІV –інші кезеңде 120 метрге жҥгіреді. Сондықтан кезеңдер бойынша команданың қатысушыларын дене жаттығуы кезінде оладың жеке қасиетін ескеру қажет. 78 4х400 метр эстафеталық жҥгіруде және барлық қалған этафета- ларда қосымша екпін берілмейді және қатысушылар 20 метр жҥгіру жолында болып бастау қажет. Бҧл эстафеталық жҥгіру жылдамдығы тӛмен сондықтан қосымша екпін берілмейді. Эстафеталық жҥгіру жҥзеге асырылуы мҥмкін: 1) эстафеталық таяқшаны қайта салусыз; 2) эстафеталық таяқшаны қайта салумен. Әдетте бірінші тәсіл қысқа эстафеталарда пайдаланылады, онда беріліс жоғары жылдамдықтарда болады, екінші тәсіл барлық қалған эстафеталарда пайдаланады. Тиімді берілісін қамтамасыз ету ҥшін жҥгірушілерге кеңістік сезіміне ие болу маңызды, яғни эстафеталық таяқшаны қабылдау кезінде сӛре сәтінің екпінін дәл және ӛз уақытында бастауға, яғни эстафеталық таяқшаны беріліс кезінде беріліс аймағында қолжетімді жылдамдықты ҧстауға, ал қабылдау кезінде беріліс аймағында 15 метрлік белгісіне жҥгірушілердің жылдамдығы тҧрақты және жылдам жоғарылатуға. Эстафеталық таяқшаны беру техникасының тиімді белгісі болып жҥгіру жолында оны табу уақыты табылады. Жоғары дәрежедегі спринтерлер ҥшін бҧл кӛрсеткіш орташа ер адамда 1,80-1,90 сек. және әйел адамдар 2,05-2,15 сек. қҧрайды. Жҥгірушілердің ең жоғарғы жылдамдығын спортшылар берілістің 15-16 метрлік аймағында жетеді. Эстафеталық таяқшаны берудің тиімді емес техникасы кезінде уақыттың шығыны орташа 0,1-0,3 сек. қҧрайды. жүктеу/скачать 4,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|