С. Ж. Бахтиярова
жүктеу/скачать 4,53 Mb. Pdf көрінісі
|
БАХТИЯРОВА С.Ж. Жеңіл атлетика оқыту әдістемесі (63-66 беттегі материалдарды қарастыру)
| Итермелеу.
Итермелеу топыраққа итермелеу аяғымен қою сәтінен басталады және одан алуға дейін жалғасады. Міндеттер: 1) кӛлденең жылдамдықтың азғантай шығынымен жылдам- дықтың тік векторын қҧру; 2) сырықтың тиімді бҥгілуіне әрекет ететін алға-жоғары «секіруші-сырық» жҥйесін қозғалыста және спортшылардың сермеуіне дененің қалпын қалыптастыру; 3) сырықпен секіруде итермелеу ҧзындыққа секірулермен итермелеуге сәйкес. Топыраққа аяқ қатты тҥрде барлығы табанға тік жоғары жағы санынан белсенді тҥрде қойылады. Спортшылардың дене шеңберінің кҥшімен пайда болған диаметрінің соққысының итермелеу аяғын қоюмен тізе буынында азғантай бҥгілумен спортшының оң аяғының тізе буынында қатты бҥгілген сермеу қозғалысымен артта оң мен сол аяқты қалдырып, тірек аяғы жамбаспен және кеудемен жылдам ӛтеді. Тірек аяғында жамбас, тізе және балтыр буындарында алға-жоғары қарай созылумен белсенді тҥрде итермелеп, секіруші сол қол арқылы (білек пен сырық арасындағы 90˚ бҧрыш) жоғары қарай сырыққа қысымды кӛрсетеді, ал оң қолымен сырықты тӛмен қарай қысып, снарядта бҥгілген кҥштер жҧбын қалыптастырады (30 сурет). Итермелеудің жалпы уақыты 0,12-0,15 сек. қҧрап, спортшы- лардың жалпы орталық массасы ҧшуының бҧрышы 15-18˚ болады да, итермелеп секіруші тірелуге кӛшеді. Алдыңғы қозғалыс әрекетіне толықтай байланысты тіреу тереңдігінің ҧзақтығы секірушінің одан әрі жҥгірісінің барлығын анықтайды. 30 сурет. Итермелеу және тірелу 103 Серпілу. Кеудемен алға қарай қозғалып, спортшы қол бҧлшықет- терінің және иық белдеуінің қатты кҥшімен жоғары қарай серпіледі. Бҧл кезде айналу осі иық белдеуі арқылы ӛтеді. 31 сурет. Тірелу және сырықта серпілу Екпінді ӛзгеріс нәтижесінде доға бойынша маятник тәріздес тік сызықта қозғалыста секірушінің дене бойында ҧстау нҥктесімен бағытталған орталықтан тепкіш кҥш пайда болады. Ол сырықтан денені қысып буады, солай соңғысының бҥгілуін жоғарылатады. Дененің тӛменгі бӛліктерін кӛтеруді жылдамдатып, спортшы артқа қарай иықты тартады және сермеу радиусын қысқартады, ол сырыққа қысымды әкеледі, ал соған сәйкес – оның кӛп иілуіне әкеледі. Иілген сырықтардың кҥштері снарядтың берік кҥшінен аз болған сәтінде ол тҥзетіледі және секіруші жоғары қарай кӛтеріле бастайды (32 сурет). 32 сурет. Жинақталу, денені тҥзету және бҧрышпен тартылу 104 Жалпы орталық масса қаншалықты жоғары кӛтерілу мҥмкіндігіне ҧмтылысы кезінде спортшы тҥзелетін сырықтың кҥшін пайдаланып, тізе, жамбас буындарында жазылады, дене бҧрылыспен тартылады және денені кӛтереді. Денені жазу жоғары және бірнеше рет артқа қарай, яғни аяқтар басының ҥстінде, ал жамбас – сырыққа жақын болу ҥшін орындалады. Денені жазудың соңы бойынша жаймен және жылдам тартылып, сырықтың бойында жамбасты қозғалтып, секіруші бір уақытта планкіге кеудесімен бҧрылады (32 сурет). Денені кӛтері алақан иық артында болған сәтінде оң қолмен орындалады және планкі арқылы кӛшу бастамасымен аяқталады. жүктеу/скачать 4,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|