С. Т. Иксатова қылмыстық ҚҰҚЫҚ ерекше бөлім


Жануарлар мен өсімдіктердің сирек кездесетін және құрып кету қаупі төнген түрлерімен заңсыз айналысу (290-бап)



бет148/231
Дата19.11.2022
өлшемі1,81 Mb.
#51184
1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   231
Жануарлар мен өсімдіктердің сирек кездесетін және құрып кету қаупі төнген түрлерімен заңсыз айналысу (290-бап)

Қылмыстың объектісі-құрып кету қаупі төнген жануарлар мен өсімдіктердің қорғалуын қамтамасыз ететін қоғамдық қатынастар. Қылмыстың заты-Қазақстан Республикасы қызыл кітабына енгізілген жануарлар мен өсімдіктердің сирек кездесетін түрлері және олар мекендейтін жерлер.Қылмыс объективтік жағынан алғанда Қазақстан Республикасы қызыл кітабына енгізілген жануарлар мен өсімдіктердің сирек кездесетін және құрып кету қаупі төнген түрлерін немесе олар мекендейтін орындарды заңсыз олжалап алу, өткізу, сондай-ақ оларды жою арқылы сипатталады.


Қазақстан Республикасы қызыл кітабына жануарлар мен өсімдіктердің сирек кездесетін, құрып кету қаупі төнген түрлері жазылады. Оларды заңсыз олжалауға, алуға, өткізуге, сондай-ақ жоюға заң мүлдем тыйым салады. Қызыл кітапқа жазылған жануарлар мен өсімдіктердің мекендейтін орындарына-жануарлар мен өсімдіктердің сирек кездесетін түрлерінің өсіп-өнуіне бөлінген жер, су үсті бөліктері жатады. Мысалы, Қорғалжын аумағы аққулар мекендейтін орын. Каспий жағалауы ерекше сирек құстар мен балықтар өсетін орын өсімдіктердің сирек кездесетін түрлері өсетін-Тянь-Шань шыны т.б. Қылмыс құрамы құрылысы жөнінен материалдық. Ол заңда көрсетілген зардаптың сирек кездесетін жануарлар мен өсімдіктер дүниесін заңсыз олжалау, алу, өткізу немесе жою әрекеттерінің біреуін істеген уақыттан аяқталған деп танылады. Қылмыс субъективтік жағынан тікелей қасақаналықпен істеледі. Қылмыстың субъектісі-16-ға толған кез келген адам.


Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар режимінің бұзылуы (293-бап)

Қылмыстың тікелей объектісі-ерекше қорғалатын табиғи аумақтар режимінің қорғалуы мен сақталуын реттейтін қоғамдық қатынастар. Қылмыстың заты-мемлекет қорғауына алынған ерекше қорғалатын табиғи аумақтар (қорықтар, ұлттық, тарихи-табиғи және мемориалдық парктер, заказниктер, табиғат ескерткіштері, қорық аймақтары, ботаникалық және зоологиялық бақтар, дендарийлер, курортты және демалыс, туризмге арналған аймақтар). Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың тізімі және оларды пайдалану тәртібі «Қазақстан Республикасы ерекше қорғалатын табиғи аймақтары» туралы арнаулы заңында көрсетілген. Қылмыстың (293-баптың, 1-тармағы) объективтік жағы:


а) ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың режимін бұзу;
б) осы режимді бұзудан елеулі зиян келтіру арқылы сипатталады.
Ережелерді бұзуға (мемлекеттік табиғи қорықтардан басқа) ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды бүлдіру, жою, өрт қою, су жіберу арқылы оларды қирату, ластау, осы аумақтардағы ағаштар мен бұталарды кесу сияқты қоғамға қауіпті іс-әрекеттер жатады. Заңның бабы бланкеттік диспозицияға негізделген. Осыған байланысты ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың режимін реттейтін, қолданылып жүрген арнаулы құқықтық-нормативтік актілерді дәл анықтап, оның қайсы талаптарының бұзылғанын анықтау қажет. Қылмыс субъективтік жағынан қасақаналықпен істеледі. Қылмыстың субъектісі-16-ға толған адам.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   231




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет