С. Т. Иксатова қылмыстық ҚҰҚЫҚ ерекше бөлім


Көлікте қолданылатын ережелерді бұзу (302-бап)



бет156/231
Дата19.11.2022
өлшемі1,81 Mb.
#51184
1   ...   152   153   154   155   156   157   158   159   ...   231
Көлікте қолданылатын ережелерді бұзу (302-бап)

Жол, құрылыс және басқа ұйымдарда басқару міндеттерін атқаратын және жолдарды және жол құрылыстарын, олардың жабдықтарын пайдалану, сондай-ақ жол қозғалысын ұйымдастыру үшін жауапты адамдарды көлікте қолданылатын тәртіп қорғау және қозғалыс қауіпсіздігі ережелерін бұзуы, егер ол: а) ірі көлемде залал келтіруге; б) орташа ауырлықтағы дене зақымын келтіруге әкеп соқса кінәлы адам Қылмыстық Кодекстің 302-бабы бойынша жауапқа тартылады. Қылмыстың тікелей объектісі жол қозғалысы қауіпсіздігі ережелері және көлікте қолданылатын тәртіп, ал қосымша тікелей объектісі адамдардың денсаулығы, меншігі болуы мүмкін. Қылмыстың объективтік жағы: а) жол құрылыс және басқа ұйымдарда басқару міндеттерін атқаратын және жолдарды және жол құрылыстарын, олардың жабдықтарын пайдалану жол қозғалысын ұйымдастыру үшін жауапты адамдардың көлікте қолданылатын тәртіпті қорғау және қозғалыс қауіпсіздігі ережелерін бұзу;


б) ірі көлемдегі залал немесе орташа ауырлықтағы дене зақымын келтіру зардаптары; в) көрсетілген ережелерді бұзу мен зардаптың арасындағы себепті байланыс. Қылмыс құрамының диспозициясы бланкеттік. Бұл жерде көлікте қолданылатын ережелерді бұзу-әрекетсіздікпен жүзеге асырылады. Жолдарды және жол құрылыстарын салуда-жүруге байланысты қауіпсіздік белгілері қойылмауы, мысалы жолдағы апандардың беті жабылмай қалады, нәтижесінде көлік соған құлап апат болады немесе жаңа салынып жатқан жолда жүруге тыйым салынған белгі қойылмайды.


Магистралдық труба құбырларын салу, пайдалану немесе жөндеу кезінде қауіпсіздік ережелерін бұзу (303-бап)

Магистралдық труба құбырларын салу, пайдалану немесе жөндеу кезінде қауіпсіздік ережелерін бұзу, егер бұл әрекет абайсызда адамның денсаулығына ауыр немесе орташа ауырлықтағы зиян келтіруге не ірі залал келтіруге соқса-жауаптылық Қылмыстық Кодекстің 303-бабында көзделген. Қылмыстың тікелей объектісі магистралдық труба құбырларын салу, пайдалану немесе жөндеу жұмыстарының қауіпсіздігін реттейтін қоғамдық қатынастар, қосымша тікелей объектісі адамдардың өмірі немесе денсаулығы, сондай-ақ меншік қатынастары болады. Кейінгі кезде көліктің түріне-магистралдық труба құбырлары жатқызылады. Магистралдық труба құбырлары арқылы белгілі бір қашықтыққа мұнай, газ өнімдері жеткізіледі. Бұл объектілерге қауіпсіздік ережелерін бұзу жарылысқа, өртке, адамдардың қаза болуына, қоршаған ортаның бүлінуіне, ірі материалдық залалға әкеліп соғады. Осы бап бойынша труба құбырлары көлігінің бір түрі-магистралдық труба қылмыстың заты болып табылады. Труба құбырларының басқа түрлері- қосымша және қоймалық, жер үсті және жер асты су құбырлары қауіпсіздік ережелерін бұзған жағдайда кінәлы адам мүлікті жою немесе бүлдіру, құрылыс, техника қауіпсіздігі ережелерін бұзғаны үшін жауаптылыққа тартылады. Қылмыс объективтік жағынан:


а) магистралдық труба құбырларын салу, пайдалану немесе жөндеу кезінде қауіпсіздік ережелерін бұзу; б) заңда көрсетілген зардаптардың орын алуы; в) осылардың арасындағы себепті байланыстың болуымен сипатталады. Қылмыстық жауаптылыққа тарту үшін магистралдық труба құбырларын салу, пайдалану немесе жөндеу кезінде қауіпсіздік ережелерін бұзу фактісінің ғана орын алуы жеткіліксіз, көрсетілген қауіпсіздік ережелерін бұзудың нәтижесі заңда көрсетілген зардапқа-адамның денсаулығына ауыр немесе орташа ауырлықтағы зиян (303-баптың 2-тармағы); екі немесе одан да көп адамның өліміне (303-баптың 3-тармағы) әкеп соққан әрекеттермен ұштасуы қажет. Қылмыс материалдық құрамға жатады. Ол заңда көрсетілген зардаптардың біреуі болса да орын алған уақыттан бастап аяқталған деп саналады. Қылмыс субъективтік жағынан тек қана абайсыздық нысанда (менмендік немесе немқұрайдылық) жасалады. Қылмыстың субъектісі-көрсетілген жұмысты жүргізу кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау өзіне жүктелген 16-ға толған адам.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   152   153   154   155   156   157   158   159   ...   231




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет