Сабақ №1 Лексикалық тақырып. Әулет дәстүрі. Отбасы құндылықтары. Грамматикалық тақырып. Бұрынғы өткен шақ



бет2/3
Дата24.09.2024
өлшемі19,17 Kb.
#145373
түріСабақ
1   2   3
Байланысты:
нұсқаулық 24-25

Мақалдардың жалғасы: әдет қалмайды, сүрінгенге күлме, қатарына қарап бала өсер, әдепсіз бала – сорлы бала, ешкім жақтамайды, ұшқанда соны ілерсің, келер басыңа, әдепсіз бала ата-анасын қақсатар, шеше тұрып қыз сөйлегеннен без, көгінде сөнбес жұлдызы бар.
7-тапсырма. Төмендегі қасиеттер мен олардың сипаттамасын сәйкестендіріңіз.



Адам бойындағы қасиеттер

Олардың анықтамасы

Сабырлылық

Ешкімнің ақысын жемеу, шындықты айту

Қайырымдылық

Үлкендерді сыйлау, кішіге ізет көрсету

Имандылық

Айналадағы адамдарға жақсылық жасау

Әділдік

Барлық адамдарға жанашыр болу

Сыпайылық

Өткен өкпенің бәрін ұмыту, кек сақтамау

Кешірімділік

Бостан-босқа ашуланбау, ұстамдылық таныту

Мейірімділік

Барлық адамға сыйластықпен қарау



Грамматикалық тақырып. Бұрынғы өткен шақ
Өткен шақ – іс-әрекет, қимылдың сөйлеп тұрған уақыттан бұрын болып өткенін білдіретін етістіктің шақтарының бір түрі.
Өткен шақ 3 топқа бөлінеді:
1)Жедел өткен шақ -ды, -ді, -ты, -ті жұрнақтары арқылы жасалып, іс-әрекеттің жуық арада ғана болып өткенін, аяқталғанын көрсетеді. Мысалы: келдім, таптыңдар.
2)Бұрынғы өткен шақ іс-әрекеттің сөз болып отырған уақыттан көп бұрын іске асқанын білдіріп, айғақты түрі есімшенің -ған, -ген, айғақсыз түрі көсемшенің -п, -ып, -іп тұлғаларындағы етістіктің тікелей жіктелуі арқылы жасалады. Мысалы: барған, айтқан, барыпты.
3)Ауыспалы өткен шақ – іс-әрекеттің бірнеше дүркін болып өткенін білдіреді. Есімшенің -атын, -етін, -йтін формалары арқылы жасалады. Мысалы, тыңдайтынбыз, көретінсіңдер.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет