Сабақ №1 Тақырыбы: Антропометриялық өлшемдер. Теориялық сұрақтар
жүктеу/скачать 45,25 Kb.
|
1 практикалық сабақ
- Бұл бет үшін навигация:
- 1,2 - СОӨЖ тақырыбы
| Аспаптық арнайы өлшеулер. Осы уақытқа дейін тек дәрігердің қабылдауында және үлкен асқынуларсыз қарапайым немесе аз мөлшерде қарапайым құралдармен алуға болатын антропометриялық өлшемдер туралы айтылды. Алайда, заманауи соматометрия қарапайым физикалық тексерумен өлшенетін шамадан тыс көп нәрсені қамтиды. Ол үшін адам денесінің белгілі бір өлшемдерін анықтайтын арнайы құралдар болуы керек, оларды басқаша білу мүмкін болмас еді.
1,2 - СОӨЖ тақырыбы: Өсу мен даму заңдылықтары. Тапсырмалар: 1. Антропометриялық көрсеткіштер. 2. Адам жасының кезеңдері Антропометрия — адамның дене мүшелерін өлшеу арқылы оның дене құрылысына тән жыныстық, нәсілдік және жас ерекшеліктеріне жан-жақты анықтамалар беретінантропологиялық зерттеудің негізгі тәсілдерінің бірі. Антропометрия тәсілінің негізін алғаш француз антропологтары (19 ғ.) қалаған. Антропометрия өлшеу балдық бағалар арқылы жүргізіледі. Этник. антропологияда тірі адамның бас, бет, дене салмағы, бойы т.б. түрлі өлшемдер бойынша анықталады. Сонымен қатар бассүйек, қаңқа сүйектерге, көз, шаш, тері түстеріне де өлшеу жұмыстары жүргізіледі. Сөйтіп, А-лық материалдарға жан-жақты статистик. сипаттамалар беріледі. А-ның қолдану салалары өте көп: адамға киім тігу, аяқ киімдерін, өндіріс станоктарын, жиһаздардың түрлерін т.б. адам денесіне ыңғайлы етіп жасау кезінде антропометриялық деректер ескеріледі. Криминалистикада антропометриялық деректер қылмысты адамды тануда кең пайдаланылады. 4-7 жас арасындагы 1-ші топтағы ер балаларда салмақ көрсеткіші - 16,98±0,93 ті құрап, осы көрсеткіш 2-ші топтағы балаларда - 22,86+3,05* болып анықталып, 1-ші және қалыпты топпен (17,26±0,90) салыстырғанда түрде сенімді көрсеткіш болып айқындалды. Дене ұзындығы 1-3 жас арасындағы 1-ші топтағы ер балаларда - 90,25±7,88 құраса, ал бұл көрсеткіш 2-ші топтағы балаларда – 92,7±20,7, бақылау тобындағы балаларда - 91,63±5,39 болып, салыстырмалы түрде 2 –ші топтағы балаларда дене ұзындығы жоғары болып кездескені анықталды. 1-3 жас арасындағы қыз балаларда осы көрстекіш - 89,22±9,40; 95,37+12,76; 94±5,2 болып аныкталып, белгілі заңдылықтың сақталғаны айқындалды. Баланың дамуы мен өсуі мен дамуының сыртқы белгісіне оның дене пропорциясының өзгеруі жатады. Дене пропорциясы деп адамның бастың , тұлға бойы мен аяқтарының ұзындығына қатынасын айтады. Ересек адаммен салыстырғанда жаңа туған сәбидің аяқтары қысқа , тұла бойымен бастары үлкен болады да , олардың дене пропорциясы : басының ұзындығы 1:4, тұла бойының ұзындығы 2:4 , аяқтарының ұзындығы 1:4 болады. Дене ұзындығы 4-7 жас арасындағы балаларда 1-ші топтағы ер балаларда -105,3±5,43; осы көрсеткіш 2-ші топта - 115,31±15,41; ал бакылау тобында -108,96±5,6 болып аныкталды. Ал, 4-7 жас аралығындағы қыз балаларда 1-ші топта орта есепппен бой ұзындығы - 108,32±4,82, 2-ші топта - 114,75±12,12; ал калыпты топта -111,01±5,7 болып анықталды. Сонымен төмен қан қысымы анықталған балаларда физикалық даму белгілері астениялық сипатта болса, жоғары қан қысымы анықталған балаларда физикалық даму жоғары және орташа сипатта болды. Мейірбике антропометриялық өлшеуден соң сырқатты дәрігердің тексеруі кезінде де қатысады, консультант шақырады, ЭКГ мен басқа да диагноз қоюға арналған жедел зерттеулерге көмектеседі, содан кейін сырқаттарды санитарлық жуып-шаюға арналған жерге дейін апарады. Адамның антропометриялық сипаттамаларын статикалық жәнединамикалық деп екі түрге бөледі. Статикалық сипаттамаларына адам денесінің жеке бөліктерінің статикалық өлшемдері жатады, бастың өлшемі, қолдың буыны өлшемі, табан өлшемі. Динамикалықсипаттамаларына буындардағы айналу бұрыштары кіреді, қол жеткізу аймағы (моторлық аймақ), дененің қозғалу әсері. Статикалық сипаттамалар сызықтық және доғалық бола алады, яғни сызықтық бірліктермен де, доғалық бірліктермен де өлшенеді. Антропометрия-науқас денесі мен жеке мүшелерін өлшеу арқылы адамның жетілуін анықтау. Аурухана бөлімшелеріндегі, емханалардағы, шипажайлардағы, демалыс үйлеріндегі мейірбикелер де қарапайым антропометриялық зерттеулер жүргізеді. Мейірбике сырқаттың бойын және көкірек шеңберін өлшейді. жүктеу/скачать 45,25 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|