Сабақ «Жанды табиғат» бөлімі Сабақтың тақырыбы: Сені қоршаған орта. Симметрия дегеніміз не? Мектеп Күні
ЕҢБЕК ҚМЖ 3 сынып
- Бұл бет үшін навигация:
- Сабақ тақыры- бына кіріспе
| Сабақ
кезеңдері |
Жоспарланған жұмыс түрлері | ||
|
Дереккөздер | |||
|
Сабақ тақыры- бына кіріспе |
Сыныпта жақсы психологиялық ахуал мен шығарма- шылық жағдай жасау. Бірінші және екінші сыныптағы «Портрет» жанры туралы білетіндерін еске түсіреді. Өткен материалды қысқаша қайталайды. Балаларды портрет туралы көп нәрсе білетіндерін айтып, мақтайды. |
Графикалық, кескіндеме және мүсін портрет- терінің репродук- циялары. | |
|
Алған |
Әрбір үйде отбасылық альбомдар бар. Біз суреттерге |
Графикалық, кескін- | |
|
білімнің |
қарап отырып, біздің әке-шешеміз, ата-әжеміз жас |
деме және мүсін | |
|
өмірмен |
кезінде қандай болғанын көреміз. Егер бұл суреттер |
портреттерінің | |
|
байланы- |
болмаса, біз олардың жас кезін білмес едік. Әлемдік |
репродукциялары. | |
|
сы. Жаңа |
портрет галереясын отбасылық альбоммен |
Отбасылық | |
|
білім мен |
салыстыруға болады. Алайда бұл альбом барлық |
фотосуреттерден | |
|
дағдыға |
адамға ортақ. Шынымен де, мүсінші, суретшілердің |
тұратын альбомды | |
|
қол |
арқасында ерте заманда өмір сүрген адамдардың |
пайдалануға | |
|
жеткізу |
қандай болғанын көре аламыз. Өздеріңнің және |
болады. | |
|
|
жақындарыңның портретін сала отырып, сендер де |
| |
|
|
отбасыларыңның тарихын сақтап қаласыңдар. |
| |
|
|
Біршама уақыттан кейін өзің салған суреттерді қарап |
| |
|
|
отырған кызық емес пе?! Ал атақты адамдардың |
| |
|
|
суретін салған одан да қызық. |
| |
|
|
Сабақтың басында портрет, авторпортрет дегеніміз не |
Графикалық, | |
|
|
екенін еске түсіреді. Автопортрет он жетінші ғасырда |
кескіндеме және | |
|
|
дами бастады. Қалай ойлайсыңдар, бұл немен байла- |
мүсін | |
|
Материал- |
нысты? Суретші суретін салатын адамға зер салып |
портреттерінің | |
|
ды |
қарайды, ал өзін дұрыс көру үшін оған айна керек. |
репродукциялары. | |
|
түсіндіру |
Суретшілердің көпшілігі өздерінің автопортретін |
№2 қосымшадағы | |
|
|
бірнеше рет салған. Портреттерге қарап, біз бір |
материал. | |
|
|
адамның бет әлпеті ғана емес, тағдырының да |
| |
|
|
өзгергенін байқаймыз. Біз портрет өнері өте ертеде – |
| |
|
|
бірнеше мың жыл бұрын пайда болғанын білеміз. |
| |
|
|
Ежелгі Египет перғауындарының мүсіндерін алғашқы |
| |
|
|
портреттерге жатқызуға болады. Бұл алып мүсін- |
| |
|
|
дердің тұрғызылуының негізгі мақсаты – перғауын- |
| |
|
|
ның айбыны мен құдіретін көрсету. Суретшіні ұсақ- |
| |
|
|
түйек нәрселер қызықтырмады, ең бастысы, алып, |
| |
|
|
қуатты бейне жасау болды. |
| |
|
|
Мүсін өнері Ежелгі Грекия мен Римде кең қанат |
| |
|
|
жайды. Бұл кезеңдегі портреттерден нақтылықты, |
| |
|
|
дәлдікті байқаймыз. Біздің заманымызға дейін |
| |
|
|
мемлекет қайраткерлерінің, философтардың, |
| |
|
|
ақындардың мүсін портреттері жетті. |
| |
|
|
Қайта өрлеу дәуірінде Италияда, Нидерландыда |
| |
|
|
кескіндеме портреті қарқынды дами бастады. Рафаэль, |
| |
|
|
Боттичелли, Леонардо да Винчи, Ян Ван Эйк және т.б. |
| |
|
|
суретшілер асқан шеберлері болды. Бұрынғы портреттерде адамдар салтанатты түрде бейнеленген болса (осыдан салтанатты портрет атауы шыққан), енді суретшілер адамдарды қарапайым киіммен бейнелей бастады. Олардың портреттері шағын, бөлмеге, яғни «камераға» сыйып кететін болған. «Камера» – латынның сөзі, ол «бөлме» деген мағынаны білдіреді. Камералық портрет суретшінің қалауымен бейнеленеді. Ол адамды қалай салғысы келсе, солай салады. Сондықтан камералық портреттер шындыққа жақын, суретшілер онда натураны түрлендірмейді, қалай көрсе, солай бейнелейді. Кәне, салыстырып көрейікші (оқулықтағы репродукцияларды пайдалануға болады, ал басқа салтанатты және камералық портреттермен толықтырса тіпті жақсы). Оқушылар салтанатты және камералық портреттерді салыстырады. Олар қандай әсер қалдыратынын қорытындылайды. Суретшілер портрет салғанда адамның айналасындағы заттарға да көңіл бөледі. Ойын ойнайды: бірінші топ баскиім, киім, перделерді әкеліп, салтанатты портретке модель дайындайды, екінші топ камералық портретке модель таңдайды. Керек заттарды да әзірлеп қояды (кітап, сурет салатын альбом, қайшы, қолөнер бұйымдары және т.б.). Модельді дұрыс отырғызып, бір іспен шұғылдандыру керек. Содан кейін портреттердің бірі салтанатты, бірі камералық екенін айтады. Бір емес, бірнеше адам бейнеленген портреттерді көрген боларсыңдар?! Олар топтық портреттер деп аталады. Топтық портреттерде отбасы мүшелері, кейде ортақ кәсіптегі адамдар бейнеленеді. Көп жағдайда олар салтанатты болады, кейде камералық портреттер де болады. Мысалы, Ә. Қастеевтің «Жайлауда» портреті, Б. Кустодиевтің «П. Капица мен Н. Семеновтің портретінің» тарихын айта кету керек. Портреттегі модель әртүрлі бейне- ленуі мүмкін. (Көрерменге тік қарап тұрған сурет – қасбет, бір қырынан қарап тұрған сурет – профиль, белуарға дейін, ұзына бойы және т.б.) Суретші портрет салғанда модельдің мінезі мен көңіл күйін дәл беру үшін ерекше қалыпта бейнелегісі келетініне назар аударыңдар. Кейде тура қарап тұрған адам мен бір қырынан тұрған адамның бейнесі өзгешеленетіні сонша, оларға қарап бір адам бейнеленгеніне сену қиын. Оқулықтағы қаһарлы сұлтан мен суретші туралы аңызды айтып беріп, суретші сұлтан риза боларлықтай оның суретін қалай салғанын сұрайды. Суретші қандай жолды тапса да, оның ең басты мақсаты – адам туралы айтып беру. Суретші модельге мұқият қарап, әсерлегіш құралдармен еркін жұмыс істейді. Шоқан Уәлихановтың салған суреттері туралы қысқаша әңгімелеседі. |
|
|
|
жүктеу/скачать 367,11 Kb.
Достарыңызбен бөлісу:
