Сабақ жоспары 68 Тілдік мақсаттар туралы
жүктеу/скачать 1,13 Mb. Pdf көрінісі
|
«Есімдер» әні, музыкасы А.Танидікі, сөзі А. Естеновтікі 10
аспаптарда және қазақ халық
аспаптарында ойнау
басы ақырындау, ал ортасына таман қаттырақ) ұсыныңыз.
1.1
Музыка тыңдау
және талдау
1.3 Музыкалық сауаттылық
1.1.1.1 Тыңдалған музыкалық шығарманың көңіл күйін,
ырғақ, екпінін, динамикасын анықтау
жоғарғы, орта,
төменгі регистр, темп, динамика (f, p), қысқа, ұзақ дыбыстар, соль және
ми ноталарының биіктігін естіп
анықтау
1-тапсырма. Тыңдалым және талдау В. Косенконың "Жаңбыр" шығармасын тыңдаңыз. Талқылау: Музыка нені еске түсіреді? Неліктен? Дыбыстар біркелкі ме немесе әртүрлі ме? Қатты ма, әлде ақырын ба? Жаңбыр музыканың басында, ортасында қалай жауды? Соңында ше? 2- тапсырма. Музыкалық сауат Жаңбырдың дыбыстары туралы сіз не айта аласыз? Жаңбыр тамшыларының дыбысын қандай сөздермен көрсетуге болады? Қарындашпен тоқылдатып жаңбырдың дыбысын көрсетіңіз. Дауысыңызбен жаңбыр тамшыларының баяу және тез жауатынын бейнелеңіз.
Тыңдалымға В. Косенконың «Жаңбыр» пьесасын қойыңыз. Пьесаның бағдарламалық мазмұны бар және
оқушыларға таныс
ассоциациялар мен
түсініктерді оятады. Пьесада тамшылардың тез, содан соң
баяуырақ түсуін
бейнелеген әдіс жақсы көрсетілген. Тыңдалымнан кейін сыныпта ұсынылған сұрақтарды талқылаңыз. 2-тапсырмада оқушыларға екпін терминін түсіндіріңіз. Оқушыларды жаңбыр дыбыстарын қарындашты тоқылдатып көрсетулерін өтініңіз. Балалардан «тырс, тырс» сөздерін баяу, содан кейін жылдамырақ екпінмен айтуларын өтініңіз. Сөйтіп, бұл тапсырма оқушылардың музыкадағы «жылдам» және «баяу» екпінді түсініктерін бекітеді.
оқушыларға В. Кандинскийдің, 1923 ж. «Cекущая линия» суретін көрсетіңіз. Олардан таныс сызықтарды және олардың атауларын естеріне түсіруді өтініңіз. Содан кейін оқушылардан бұл сызықтарды дауыспен бейнелеуді сұраңыз.
«Жаңбыр» пьесасы, музыкасы В. Косенконікі «Жаңбыр» әні,
сөзі А.Естеновтікі, музыкасы А.Тани.
1923 ж. В.
Кандинскийдің 11
2.2 Музыка шығару және
импровизациялау
1.2.2.1 Дауысты және музыкалық аспаптарды қолдану арқылы музыкалық фразалар (1-2 такт) шығару
3-тапсырма. Импровизация Суреттегі (1923 ж. В. Кандинский, «Cекущая линия») өзіңізге таныс сызықтарды тауып, атап көрсетіңіз.
Бұл сызықтарды өзіңіз елестеткендей дауысыңызбен айтып көріңіз. Неге дәл осы дыбыстарды таңдадыңыз?
4-тапсырма. Музыка шығару Соль және ми ноталарын қолданып, «Жаңбыр» әнінің сөзіне әуен шығарыңыз.
А.Тани мен А.Естеновтің «Есімдер» әнін жаттаңыз.
оқушыларға «Жаңбыр» әнінің сөзіне өз әуендерін шығаруды ұсыныңыз. Әуендерінің соль және ми қол белгілерінің негізінде болуы керектігін ескертіңіз. 5-тапсырма. Оқушылармен А. Танидің «Өзіңді зерттей біл» әнін жаттаңыз. Таңдау бойынша: «Есімдер» әні, музыкасы А.Танидікі, сөзі А. Естеновтікі.
Ойын ретінде фразаны «ішіңнен айту»
әдісін қолдана
отырып, оқушылардан әнді фразалар бойынша айтып беруін сұраңыз: бірінші жолын мұғалім айтады, оқушылар оны «ішінен» қайталайды және қерісінше, оқушылар екінші жолын айтады, ал мұғалім «ішінен» қайталайды. «Cекущая линия» картинасының репродукциясы
«Жаңбыр» әні, сөзі А.Естеновтікі, музыкасы А.Тани Баяу
жаңбыр
жауады, тырс- тырс
жерге тамады.
Музыкалық-шулы аспаптар (дабыл, маракас, үшбұрыш және
т.б)
«Есімдер» әні, музыкасы
А.
Танидікі, сөзі А. 12
Естеновтікі. 1.1 Музыка
тыңдау және талдау
1.1.1.2 Таныс дыбыстары мен
музыканы тыңдау
барысында анықтау
және сипаттау
1-тапсырма. Тыңдау және талдау Сағаттың дыбысын тыңдаңыз. Сіз не естідіңіз? Соққының жылдамдығы өзгереді ме? Сағаттың біркелкі жүрісін алақаныңызбен шапалақтап көрсетіңіз. Адам ағзасында ненің дыбысы сағатқа ұқсас? Дауысыңызбен жүректің соғуын орындап беріңіз.
1-тапсырмада дабылды сағаттың дыбысын
қойып, оқушыларды болатын сабақ тақырыбы жайында қызықтырып қойыңыз. Содан кейін оқушылардан қандай дыбыстар естіп отырғандарын, олар қалай
шығатынын сұраңыз. Олардан сағаттың дыбыстарын шапалақтап көрсетуін сұраңыз. Содан кейін дыбыстарды тыңдауды ұсынуыңызға болады
(жүрек соғысының жазбасы). Оқушылардан алақанын сол жақ кеудесіне төсеп, өз жүрегінің соғуын тыңдауды өтініңіз. «Жүректің соғуын көрсетуге бола ма?», «Жүрек қалай соғады?» деп, ойларын біліңіз. Жүректің біркелкі соғуын көрсету үшін видео жазбасын көруге немесе фонендоскоп арқылы тыңдауға да болады. Оқушыларға жүректің біркелкі соққысын көрсетуге тапсырма беріңіз (дүк-дүк- дүк).
оқушылардан Құрманғазының «Адай» күйінің
Сағат дыбысын жазып алу, адам жүрегінің соғысын жазып алу
13
1.2
Музыкалық- орындаушылық іс-әрекет
1.1.2.1 әндерді
музыкалық аспаптың сүйемелдеуімен орындау
1.1.2 .2 Қарапайым ырғақтық суреттемелерді музыкалық-шулы аспаптарда және қазақ
халық аспаптарында ойнау
2-тапсырма. Тыңдау және орындау Музыканы тыңдаңыз. Әуенге біркелкі соққыны алақаныңызбен шапалақтаңыз.
3-тапсырма. Орындау/ Аспапта ойнау Соль және ми қол белгілерімен "Сағат" әнін айтыңыз. Әнге қимыл-қозғалыстарды топпен ойлап табыңыз. Дабыл аспабында "Сағат" әнін орындаңыз. үзіндісін не болмаса М.И. Глинканың «Полька» шығармасының үзіндісін тыңдап шығуды өтініңіз. Содан кейін оқушылардан әр тактінің қатты
үлесін соғып
көрсетуін сұраңыз
(таңдау бойынша: музыкалық-шулы аспаптар). Музыкалық ырғақтық жиілігінің біркелкілігіне назар аударыңыз. 3-тапсырманы орындауда оқушылармен бірге «Сағат» (таңдау бойынша: М. Әубәкіровтың «Көбелек») әнін жаттатыңыз.
«Сағат» қысқа әні:
Соқ-са са-ғат бір-кел-кі, тық-тық, тық-тық. Ә-сем ды-быс ес-ті-лер, нық-нық, нық-нық.
Топтық
тапсырма ретінде
оқушыларға «Сағат» әнін айтып, ал дабыл аспабында біркелкі соққыны көрсетуді тапсыруға болады. Оқушыларды 2 топқа бөлуге болады: 1-топ әннің ырғағын, ал 2-топ біркелкі соққыны орындайды. Оқушылардан «Сағат»
әнін орындаумен бірге қолдың
қимылымен сағаттың жүруін көрсетуді өтініңіз. Үлгі ретінде дайындық нұсқасы: Соқса сағат біркелкі: екі қолды тізеге алмастырып кезекпен соғу Тық-тық, тық-тық: басты екі жаққа шайқау
Құрманғазының күйі «Адай»; Таңдау еркі; М.И. Глинка «Полька»
«Сағат» қысқа әні. Ж. Смақовтың сөзіне жазылған М. Әубәкіровтың әні «Көбелек»
14
Әсем дыбыс естілер: қолды екі жаққа айқара ашу Нық-нық, нық-нық: басты екі жаққа шайқау Бұл тапсырма ойын әдісі арқылы музыкадан алған әсерін бейнелейтін, онымен қоса бірге ойнау дағдыларын дамыту және музыкалық-ырғақтық сүйемелдеуге қимылдарының үйлестіруін көрсететін тәсілдің бірі. Жатталған әнді қимылмен немесе дабылдағы ойнаумен бірге бейнеге түсіруіңізге, содан кейін түсірілімді оқушыларға көрсетуге болады. 15
2А-бөлім: Менің мектебім Осығандейін меңгерілуі тиіс білім Оқушылар тыңдаған музыка жайлы өздерінің пікірлерін айтады және өз жұмыстарын талдай бастайды. Олар Curwen-Kodaly жүйесі бойынша қол белгілерін қолдана отырып, соль, ми ноталарына негізделген қысқа әуендерді орындайды, жаңа әндермен танысады, музыкалық-шулы- аспаптарда ойнай бастайды. Осы бөлімнің тілдік мақсаттары Бөлім бойынша оқушылардың оқыту мақсаттарына жетуіне көмектесетін тиісті ғылыми тілдегі тілдік мақсат үлгісі төменде берілген. Басқа да тілдік мақсаттарды белгілеу және тілді оқыту мақсаттары бойынша ғылыми тілді оқыту мен оқуға қатысты қосымша нұсқаулар беру үшін жоғарыдағы «Тілдік мақсаттар туралы» бөлімге қараңыз. Тілдік мақсаттар Пән лексикасы мен терминологиясы Диалог/жазу үшін қажетті сөз тіркестері Оқушылар: •қоршаған ортадағы дыбыстарды сипаттау үшін сын есімдерді қолдану және олардың мәнін түсінетіндігін музыка тілі арқылы түсініп көрсету
• соғу, ырғақ, төрттік нота, сегіздік нота • ұзақ дыбыстар, қысқа дыбыстар домбыра
барабан
• Бұл дыбыс неге ұқсайды? • Бұл дыбыс неден құрылады? • Бұл дыбыс нені еске түсіреді? • Осы дыбысты қалай өзгерте алар едіңіз?
Осы бөлімді оқу кезінде оқушылар мектептің өміріндегі және қоршаған ортадағы дыбыстарды зерттейді. 1-бөлімге негізделіп, оқушылар музыкалық, ұрмалы, шулы-аспаптарда ойнайды, өз репертуарын кеңейтуді жалғастырады. Музыканың сүйемелеуімен өз дауысын, аспаптарды және қимыл-қозғалыстарды пайдаланып, қарапайым импровизациялар жасайды. Оқушылар дыбыс пен символдар арасындағы байланысты зерделей бастайды.
16
Оқу бағдарламасына сілтеме Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері Мұғалімге арналған нұсқаулық Оқыту ресурстары 1.2
Музыкалық- орындаушылық іс-әрекет
2.2
Музыка шығару және
1.1.2.1 әндерді музыкалық аспаптың сүйемелдеуімен орындау
1.1.2 .2 қарапайым ырғақтық суреттемелерді шулы музыкалық және қазақ халық аспаптарында ойнау
1.2.2.1
дауысты және музыкалық аспаптарды қолдану арқылы Мен және менің мектебім 1-тапсырма. Орындау Оқушыларға Ғ. Тамендаров – М. Әлімбай. Сүйемелдеуін жазған А. Тани «Біз мектепке барамыз» әнін үйретіңіз. Әннің қай бөлігінде ұзақ және қай жерінде қысқа дыбыстар болғанын анықтауды тапсырыңыз. Әннің қысқа ырғағында қолды шапалақтауды, ұзын
ырғағында тізені соғуды ұсыныңыз. Тақтаға ырғақты
ұзын, қысқа
сызықтармен немесе
басқадай белгілермен жазып қойыңыз.
Оқушыларды екі топқа бөліңіз. Бір топ ұзақ дыбыстарды үшбұрышта, екінші топ қысқа дыбыстарды тұяқтас немесе
маракаста орындатыңыз. Әннің ырғағын әр топта жеке, кейін ансамбльмен ойнатыңыз.
Оқушыларға «Менің атым ..........» 1-тапсырма Мұғалім топпен орындауда жұмыс жасау үшін, алдын ала ырғақтық суреттер дайындап қояды.
Оқушылар есімдеріндегі буындар құрылымында әртүрлілік болатындай бөлуді ойластыру керек.
Ұзақ және қысқа дыбыстардың ноталық белгісін көрсетіңіз. Ұзақ дыбысты «таа», қысқа дыбысты «те, те» буынымен айтқызыңыз және
алда да
осыны қолданатынын түсіндіріңіз.
Мұғалім оқушылардың санына
«Біз
мектепке барамыз», сөзі М. Әлімбаевтікі, музыкасы Г. Тамендаровтікі. «Сандар туралы ән» ойын-өлең. Сөзі А.Естеновтікі, музыкасы А.Танидікі
үшбұрыш, асатаяқ, маракастар, тұяқтастар
17
бағдарламасына сілтеме Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері Мұғалімге арналған нұсқаулық Оқыту ресурстары импровизациялау музыкалық фразалар (1-2 такт) шығару
фразасына ырғақтық сурет
құрастыруды ұсыныңыз. Оларға әр түрлі
өлшемдегі фигуралар бейнеленген карточкалар таратып беріңіз. Үлкен фигуралар ұзақ дыбыстарды, кішкентай фигуралар қысқа дыбыстарды білдіреді. Әр оқушы өз атына ырғақтық сурет құрастырады.
бейнеленген үлестірмелі парақшаларды қолданады.
Ырғақтар жазылған карточкалар
1.1 Музыка тыңдау
және талдау
1.3 Музыкалық
таныс дыбыстары мен
музыканы тыңдау барысында анықтау және
сипаттау
1.1.3.1 Мен мектеппен танысамын
Тыңдау және талдау
Сабақты күй тыңдаудан бастаңыз. Жеке домбыраның орындауындағы Құрманғазының «Балбырауын» күйін тыңдатыңыз. Оқушылардан күйден алған әсерлері жайында, қандай аспапты естіп тұрғанын, ол аспаптың дыбысы қалай, ол туралы не
білетіні жайлы
сұраңыз. Оқушылардың барлық жауаптарын қабылдаңыз. Мектепте домбыраның үнін естуге бола ма?
1-тапсырма Мұғалім
музыка тыңдатуға домбыраның орындауындағы кез келген шығарма (күй) таңдай алады. Оқушыларға зерттеуге домбыра
аспабын дайындап қояды.
жүктеу/скачать 1,13 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|