Сабақ жоспары 68 Тілдік мақсаттар туралы
жүктеу/скачать 1,13 Mb. Pdf көрінісі
|
Оқубағдарламас ына сілтеме Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері Мұғалімге арналған нұсқаулық Оқыту ресурстары музыкалық шығармасын тыңдаңыз.
Оқушылар музыканы тыңдау барысында көңіл-күйге сәйкес смайлик бейнесін көтеруі тиіс.
Оқушыларға көңілді және мұңды көңіл-күй бейнеленген смайлик суреттерін таратыңыз. Музыканы тыңдау кезінде көңіл- күйді анықтауды және сәйкес смайликтерді көтеруді сұраңыз.
Сабақ
соңында мұғалім
оқушыларға мимика арқылы көңілді және мұңды көңіл-күйді көрсетуді сұраңыз.
Л.В.Бетховен «Весело грустно»
1-тапсырма. Тыңдау Қыс туралы өлең тыңдаңыздар. Мысалы: Жапалақтап ала қар Жауды күнде қайталап, Қырға шықты балалар, Шаңғыларын арқалап. Жұлдыз болып ағамыз Ақ мамықтың үстімен. Біз спортшы боламыз, Үлгі аламыз күштіден. Қуаныштың бүгінгі Басылмайды ыстығы.
1-тапсырма Сабақты бастау үшін мұғалім қыс туралы кез келген тақпақ пен шағын әңгіме таңдай алады. Берілген тапсырмада оқушылар әр түрлі өнер түрлері арқылы қыс бейнесін жеткізуге болатынын түсіндіреді.
https://www.zharar. com/kz/takpak/220 5-winter.html#read
36
ына сілтеме Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері Мұғалімге арналған нұсқаулық Оқыту ресурстары
1.1 Музыка тыңдау және талдау
1.1.1.1 тыңдалған музыкалық шығарманың көңіл- күйін, ырғақ,
екпінін, динамикасын анықтау
1.1.2 .2 Қарапайым ырғақтық суреттемелерді музыкалық-шулы аспаптарда және қазақ
халық Жылдамырақ жүруді Үйретеді қыс күні!
- Өлеңде қандай жыл мезгілі туралы айтылған? Оқушыларға қыс тақырыбындағы суреттерді көрсетіңіз, мысалы И.
Шишкин «Қыс». -
Қандай көріністі көріп тұрсыздар? -
Бұл суретте қандай қыс бейнесі көрсетілген?
П.И. Чайковскийдің «Времена года» шығармалар жинағынан «Январь» музыкалық шығармасын тыңдаңыз. -
Композитор музыка арқылы қыс көңіл-күйін қалай жеткізген? -
келе ме?
2-тапсырма П.И.
Чайковскийдің «Январь» музыкалық шығармасына ырғақтық сүйемелдеу жасауды ұсыныңыз. Презентация. Әр топ өз жұмысын көрсетеді.
Қыс туралы кез келген суретті таңдаңыз.
Мұғалім оқушыларға қыс бейнесін тереңірек жеткізу
үшін музыканы бейнеролик арқылы көрсете алады. Қыс туралы суреттерді музыкамен салыстыра алады. Сонан соң музыканы талқылап өз ойларымен бөліседі.
2-тапсырманы топтық жұмыс ретінде
орындауға болады,
оқушылар музыкалық шығарманың ырғағын
музыкалық-ұрмалы және шулы аспаптар арқылы жеткізеді. 3-тапсырма. Мұғалім
оқушылардың орындауын бағалау үшін видеоға түсіреді, оқушылар өз орындауларын қарап жұмысына
https://www.youtu be.com/watch?v=T mwlmC4qwA8
– П.И. Чайковский «Времена года». «Январь»
37
ына сілтеме Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері Мұғалімге арналған нұсқаулық Оқыту ресурстары
1.2 Музыкалық- орындаушылық іс-әрекет аспаптарында ойнау
әндерді музыкалық аспаптың сүйемелдеуімен орындау
3-тапсырма. Презентация Өз жұмысыңызды көрсетіңіз.
Қыс немесе жаңа жыл туралы ән үйреніңіз. Мысалы, «Жаңа жылға – жаңа жыр», муз. Ә. Әбдінұров, сөзі. Ж.Әбдірашев 1. Даланың да, қаланың Думандатып от басын, Тағы, міне, Жаңа жыл Қақты уақыт қақпасын! Жоламасын елге мұң, Жаңғырып кел, Жаңа жыл! Әкелердің еңбегін Жандырып кел, Жаңа жыл!
Жаңа жылды бар тілде – Жаңа жырға балайды. Жаңа жылға әркім де Жақсы үмітпен қарайды! Наз айтып кел, Жаңа жыл! Әжелердің әжімін Азайтып кел, Жаңа жыл! Бар баланы бір жасқа Өсіріп кел, Жаңа жыл! «Беспен» жаңа сыныпқа Көшіріп кел, Жаңа жыл! Әнді сыныппен бірге орындаңыздар. қатысты пікір білдіре алады.
мұғалім жаңа жылға сәйкес әнді өзі таңдай алады.
Музыкалық-шулы аспаптар
«Жаңа жылға – жаңа жыр», муз. Ә.
Әбдінұров, сөзі. Ж.Әбдірашев
38
Музыка Бастауыш мектеп 1-сынып 5-бөлім: Саяхат Осыған дейін меңгерілуі тиіс білім 4-бөлімде оқушылар ауа райының түрлі құбылыстары мен көңіл-күйін білдіретін дыбыстарды тыңдап, музыка шығарады. Басқа бөлімдердегідей де оқушылар есту қабілеті және ырғақтық дағдыларын, музыкалық шығармалардың ырғағын аспаптарды ойнау арқылы жеткізеді. Curwen-Kodaly әдісі бойынша қол белгілерін қолдануды жалғастырады. Оқушылар қыс мезгілінің сипатын әр түрлі өнер түрлері арқылы жеткізуге болатынын түсінеді.
Бөлім бойынша оқушылардың оқу мақсаттарына жетуіне көмектесетін тиісті ғылыми тілдегі тілдік мақсат үлгісі төменде берілген. Басқа да тілдік мақсаттарды белгілеу және тілді оқыту мақсаттары бойынша ғылыми тілді оқыту мен оқуға қатысты қосымша нұсқаулар беру үшін жоғарыдағы «Тілдік мақсаттар туралы» мазмұнды қараңыз. Тілдік мақсаттар Пәнлексикасымен терминологиясы Диалог/жазу үшін қажетті сөз тіркестері Оқушылар: • Қазақ халқының және басқа
халықтардың музыкалық аспаптарының дыбыс бояуын ажыратады
тұяқтас
дауыс
бұғышақ
сақпан.
Дыбыс бояуы
электронды дыбыс Талқылауға арналған сұрақтар:
Бұл дыбыстар қалай жасалған?
Қандай бөліктері жақсы шықты?
Қандай бөліктерін жақсартуға болады?
Неліктен ... екенін айта аласыз ба?
… бөліктері жақсырақ шықты деп есептейсіз?
Бұл бөліктерді қалай жақсартуға болады деп ойлайсыз?
Мен бұл дыбысты мынадай тәсілмен өзгертер едім...
Мен барлығы жақсы өтті деп ойлаймын, өйткені...
Мұны мынадай жолмен жақсартуға болады…
Мен көріністі … жолымен жақсартар едім. Қысқаша шолу Бұл бөлімде төрт тақырып бар. Бөлімде берілген тақырыптар бейнелеу өнерімен тығыз байланысты. Музыка сабағын өткізу барысында бөлім ішіндегі параллель тақырыптарды байланыстырып, сабақтастықты жоғалтып алмауы қажет. Оқушылар «дыбыс бояуы», «ырғақ» сынды түсініктермен танысатын болады. Бұл бөлімде оқушылар өзге бөлімдердегі сияқты ырғақ, қарапайым ырғақтық дағдыларын дамыту мақсатында ұрмалы аспаптарды қолдануды жалғастырады. Сонымен қатар тыңдау, орындау, аспапта ойнау, зерттеу дағдыларын жетілдіре түседі.
39
бағдарламасына сілтеме Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс- әрекеттері Мұғалімге арналған нұсқаулық Оқыту ресурстары 1.1
Музыка тыңдау
және талдау 1.1.1.2 Таныс дыбыстары мен музыканы тыңдау барысында анықтау және сипаттау
1-тапсырма. Тыңдалым Құрманғазының күйін тыңдаңыздар. Оқушыларға күй әуеніне сәйкес келетін сурет таңдап алуын сұраңыз. «Настроение» сөзінің қазақ тіліне аудармасын сұраңыз. Қазақ халқының аспаптық музыкасы мен адамның көңіл- күйі сөздерінің бірдей аталуы жөнінде сөз қозғаңыз.
Сыныпта «Сарыарқа» күйін талқылаңыздар. Неліктен Құрманғазының өз күйін осылай
атағанын анықтаңыздар 3-тапсырма. Талдау Сарыарқа даласын салатын болсаң, оны қандай қылып және қандай түстермен салар едің?
Ескертпе Сыныпқа
кіріп келе
жатқанда эмоционалдық серпін беру
мақсатында Құрманғазының «Сарыарқа» күйін қоюға болады. Мұғалім жаңа ақпаратты түсіндіруді бастаған кезде
күй бәсең
орындалады. Осы орындалып тұрған күйдің «Сарыарқа» екенін айтыңыз.
күй тыңдатады. Және бірнеше картина береді. Құрманғазының «Сарыарқа» күйінің әуеніне сәйкес суретті таңдаған оқушы өз таңдауын түсіндіріп беруі тиіс. 2-тапсырмада мұғалім
сыныпта оқушылардың «Сарыарқа» күйін талдап, талқылауы үшін арнайы материал дайындайды. «Сарыарқа» күйі – Құрманғазының атақты күйі. Бұл туған жер, кең- байтақ дала, жазира жайлау туралы күй. Құрманғазы өз домбырасының үнінде қазақ халқының, даланың үнін бере білген.
мұғалім
Құрманғазының «Сарыарқа» күйінің сүйемелдеуімен сарыарқа суреттерін «Отырар сазы»
оркестрінің орындауындағы Құрманғазының «Сарыарка» күйінің жазбасы, Қазақстан картасы
(Сарыарқаны көрсету), кең даладағы жылқылар шабысын бейнелейтін слайд көрсетілімі,
«Көңілді паровоз» әні. Сөзі А.Естеновтікі, музыкасы А.Танидікі Музыка
аспаптары (фортепиано, баян) немесе
сүйемелдеу жазылған компакт- дискісі;
қазақтың соқпалы аспабы
«тұяқ», төртбұрышты пішіндегі сары, қызыл және
қара түсті
40
бағдарламасына сілтеме Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс- әрекеттері Мұғалімге арналған нұсқаулық Оқыту ресурстары 1.2
Музыкалық- орындаушылық іс- әрекет
1.3 Музыкалық сауаттылық
1.1.2.2 қарапайым ырғақтық суреттемелерді шулы музыкалық және қазақ халық аспаптарында ойнау
1.1.3.2 қазақ халқының және басқа
халықтардың музыкалық аспаптарының дыбыс бояуын және дауыс бояуын ажырату
4-тапсырма 4. Талдау Тайтұяқ аспабының көмегімен үнді қалай
шығаруға болатынын анықтаңыздар.
5-тапсырма. Тыңдалым «Көңілді паровоз» әнін
тыңдап жаттаңыз.
6-тапсырма. Орындау А.Естеновтің, А.Танидің «Көңілді паровоз» әнінің ырғақтарын тұяқтаспен соғып көріңіздер. слайд арқылы
көрсете алады.
Сонымен қатар
оқушылардан Сарыарқа даласын қандай түспен бояуға болатынын сұраңыз. Екі суретті
салыстырып, түстерінің ұқсастығын табыңыз. Сары түске неге қазақтар мән берген? Өткен сабақтардан мемлекеттік рәміздер туралы мағлұматтарды есіне түсіріңіз.
қазақтың ұлттық ұрмалы
аспабы «тұяқтасты» көрсетіңіз. Тұяқтас
аспабы жылқының тұяғынан жасалатынын түсіндіріңіз. Сонымен
қатар оқушыларға аспапты ұстап, аттың шапқанда және аяңмен жүргенде қандай
дыбыс шығаратынын анықтауды ұсыныңыз.
оқушыларға А.Естеновтің, А.Танидің «Көңілді паровоз» әнін үйренуді ұсыныңыз. Оқушылардан әннің мән-мағынасы мен оның көңіл күйін сұраңыз, әнді шумақтап жаттап алыңыздар.
паровоз» әнін айтқызып, тайтұяқ аспабының көмегімен оның ырғағын соқтырып көріңіз. Мұғалім сабақтың карточкалар.
41
бағдарламасына сілтеме Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс- әрекеттері Мұғалімге арналған нұсқаулық Оқыту ресурстары тақырыбына сай басқа да әндерді таңдай алады.
1.1
Музыка тыңдау
және талдау
1.2 Музыкалық- орындаушылық іс- әрекет
1.1.1.2 Таныс дыбыстары мен музыканы тыңдау барысында анықтау және сипаттау
1.1.2.1 әндерді
музыкалық аспаптың сүйемелдеуімен орындау
Аң аулауға шығамыз 1-тапсырма. Тыңдалым К.М.
Вебердің «Вольный стрелок» операсындағы аңшылар хорының әуенімен тыңдаңыздар. Оқушыларды музыканы ынта қойып
тыңдауға дайындаңыз. Шығармада қандай
дыбыстардың шығатынын анықтауды сұраңыз. Олар нені еске түсіреді? Оларды қайда естуге болады?
1-тапсырманы К.М.
Вебердің «Вольный стрелок» операсындағы аңшылар хорының
әуенімен бастаңыз. Оқушылардан аңшылық құралдары мен ер адамдардың дауыстарының дыбыстарын тыңдауларын өтініңіз. Аңшылық құралдар тақырыбына кіріспе ретінде оқушыларға К. М. Вебердің «Вольный стрелок» хоры туралы айтып беріңіз. Қазақстандағы аңшылық дәстүрі. Экраннан Қазақстанның дәстүрлі аңшылық өнері бейнеленген слайдты көрсетіңіз. Слайд бойынша бүркіт пен бүркітші жайлы баяндап беріңіз.
оқушыларға Қазақстаннан қандай құстарды көруге болатынын естеріне түсіруді ұсыныңыз. Мұғалім музыкалық шығарманы қалай
және ненің
көмегімен жақсартуға болатыны К.-М.
Вебердің «Вольный стрелок» операсынан аңшылар хорының жазбасы. http://ololo.fm http://5mp3.org
Бүркітшілердің фотосуреттерінің слайдкөрсетілімі; видеожазба: http://www.youtube.co m http:www.youtube.com Казахстан: охота с беркутом1
Қазақ
халқының аңшылықта пайдаланатын музыкалық аспаптары: үрмелі
«бұғышақ» және
шулы «сақпан» |