Шығармашылық жұмыстар арқылы музыка тыңдау және талдау іс әрекетін тиімді ұйымдастыру



бет1/10
Дата19.04.2023
өлшемі444,19 Kb.
#84418
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

Шығармашылық жұмыстар арқылы музыка тыңдау және талдау іс әрекетін тиімді ұйымдастыру

Мазмұны

Кіріспе...................................................................................................................3


І. Оқу үрдісіндегі шығармашылық тапсырмаларды ұйымдастырудың әдістемелік негіздері..........................................................................................6
1.1. Шығармашылық тапсырмалар туралы түсінік..........................................6
1.2. Шығармашылық тапсырмалар түрлері...................................................8
ІІ. Шығармашылық жұмыстар арқылы музыка тыңдау және талдау іс әрекетін ұйымдастырудың тиімді жолдары...............................................12
2.1. Музыканы қабылдау жəне тыңдау кезеңдері..........................................12
2.2. Музыка сабағында шығармашылық тапсырмалар арқылы оқушылардың тыңдау және талдау іс әрекетін ұйымдастыру жолдары.....16
ІІІ. Зерттеу жұмысы...........................................................................................20
Қорытынды........................................................................................................26
Әдебиеттер тізімі...............................................................................................27

Кіріспе

Курс жұмысының өзектілігі. Өнердің көптеген түрлерінің ішінде музыка эстетикалық және көркемдік тәрбиеде және жан-жақты және үйлесімді дамыған адамды қалыптастырудың бүкіл жүйесінде ерекше орын алады. Музыка палитрасы бай, тілі икемді және алуан түрлі. Сөзге бағынбайтын барлық нәрсе оның өз көрінісін таба алмайды, музыкада көрініс табады. Ол табиғаттың ұлы үйлесімін ерекше атап өтеді.


Музыка, басқа өнер түрлері сияқты, шындықты көрсетеді. Опера мен балетте ол кейіпкерлердің іс-әрекеттерін, қарым-қатынастарын, тәжірибелерін сипаттайды. «Музыкалық кескіндеме» деп атауға болатын бейнелеу сипатындағы музыкада табиғаттың керемет суреттері салынған. Күнделікті өмірде музыка адамды сүйемелдейді, оның қоршаған әлемге деген көзқарасын ашады, рухани байытады, жұмыс істеуге, демалуға көмектеседі.
Білім берудің негізгі мақсаты-өскелең ұрпақты болашаққа дайындау. Шығармашылық-бұл мақсатты тиімді жүзеге асыра алатын жол. Шығармашылық дамудың көрсеткіші-шығармашылық. Психологиялық зерттеулердегі креативтілік дегеніміз-жеке тұлғаның интеллектуалды және жеке ерекшеліктерінің кешені, бұл проблемаларды өз бетінше ұсынуға, көптеген түпнұсқа идеяларды қалыптастыруға және оларды шаблонсыз шешуге ықпал етеді. Шығармашылықты көптеген адамдарға тән жеке тұлғаның интеллектуалды және жеке ерекшеліктерінің процесі мен кешені ретінде қарастыру қажет.
Шығармашылық-психологиялық ғылымда ғылыми тұрғыдан қалыптасқан категория. Шығармашылық психологиясының негізгі міндеті-шығармашылық процестің және шығармашылықтың (шығармашылықтың) психикалық заңдылықтары мен механизмдерін ашу. Шығармашылық психиканың дамуының негізі және механизмі ретінде қарастырылады (Н.В.Кипиани, А.М.Матюшкин, Я.А. Пономарев, И.Н.Семенов т.б.) және зерттеулердің ішінде ойлау заңдылығымен байланысты (Н.Алексеев, С.М.Бернштейн, В.С.Библер, В.Н.Тушкин, О.К.Тихомиров, Э.Г. Юдин).
Шығармашылық деп аталатын шығармашылық психологиясындағы бүкіл бағытты зерттеуді келесі ғалымдар жүргізді: М.Воллах, Дж. Гилфорд, Б.Гизелин, с. Медник, В.Смит, П.Торренс, К.Тейлор, Х.Трик, Д. Халперн, Н.Т. Алексеев, С.М. Бернштейн, А.Н.Лук, А.Я. Пономарев, Н.Г.Фролов, Э.Г. Юдин, М.Г. Ярошевский және басқалар).
Дж. Гилфорд шығармашылық пен шығармашылықты сәтті шығармашылық ойлауға ықпал ететін қабілеттер мен басқа белгілердің жиынтығы ретінде анықтауға болады деп санайды.
Соңғы жылдары шығармашылықты Л.Н.Алексеева, И.Н. Семенов, А.Г.Виноградов, Н.В. Кипиани, В. Р. Пятрулис, Т.А. Ребеко және басқалар сияқты психологтар белсенді зерттеді.
Музыканың әсер ету күші адамның жеке басына, оның қабылдауға дайындығына байланысты. Музыканы ән айту, аспаптарда ойнау сияқты белсенді әрекет ретінде қабылдауды дамыту қажет. Бірақ бұл күрделі жұмыс, өйткені ол нәзік, терең ішкі тәжірибелермен байланысты. Оларды анықтау қиын және байқау оңай емес, әсіресе қалыптастыру қиын. Ең алдымен, музыканың не туралы айтып жатқанын түсіну керек. Әрине, тыңдаушы музыкалық образдардың дамуын ақылмен қадағалайды.
Музыка тыңдау-музыкалық қызметтің ерекше түрі. Оның бірегейлігі-тыңдау баланың музыкалық және жалпы психикалық дамуы тұрғысынан қамтамасыз ететін даму мүмкіндіктері. Музыка тыңдай отырып, бала әлемді өзінің алуан түрлілігімен таниды, өйткені музыка оны дыбыстарда жан-жақты және толық көрсетеді.
Бастауыш мектеп жасындағы балаларға бастапқыда дарындылық тән. Оқытудың бастапқы кезеңі музыканың әуеніне қосылуда маңызды болып саналады. Мұндағы музыка эстетикалық және адамгершілік тәрбиенің әмбебап құралы ретінде әрекет етеді. Музыкалық өнер - бұл баланың ішкі әлемін қалыптастыратын эстетикалық және адамгершілік тәрбиенің ең әмбебап құралы.
Музыканы тыңдау барысында балалар әртүрлі сипаттағы аспаптық, вокалдық шығармалармен танысады, олар бастан кешіреді, белгілі бір сезімдерді сезінеді. Музыканы тыңдау қызығушылықты, оған деген сүйіспеншілікті дамытады, музыкалық ой-өрісті кеңейтеді, балалардың музыкалық сезімталдығын арттырады, музыкалық талғамның рудименттерін тәрбиелейді.
Музыка сабақтары баланың жеке басының жалпы дамуына ықпал етеді. Тәрбиенің барлық аспектілері арасындағы байланыс музыкалық іс-әрекеттің әртүрлі түрлері мен формалары процесінде қалыптасады. Эмоционалды жауап беру және дамыған музыкалық есту балаларға жақсы сезімдер мен іс-әрекеттерге қол жетімді түрде жауап беруге мүмкіндік береді, ақыл-ой белсенділігін арттыруға көмектеседі және қозғалыстарды үнемі жетілдіре отырып, бастауыш сынып оқушыларында физикалық дамиды.
Зерттеу мақсаты – бастауыш сыыптарда шығармашылық жұмыстар арқылы оқушылардың музыканы тыңдау және талдау іс әрекетін ұйымдастырудың тиімді жолдарын айқындау.
Зерттеу нысаны - оқушылардың бастауыш мектептегі музыкалық өнер сабақтарындағы тыңдау және талдау қызметі.
Зерттеу пәні - шығармашылық тапсырмалар жүйесінің музыкалық сабақтар процесінде музыканы тыңдау және талдау арқылы белсендіру үрдісі.
Зерттеу гипотезасы: біз арнайы шығармашылық тапсырмалар жүйесіне негізделген музыка сабақтарын оқушылардың шығармашылығын дамытуға ықпал етеді деп болжаймыз ,ол үшін музыка сабақтарында оқушылардың музыканы тыңдау және талдау қызметін дұрыс ұйымдастыру үшін:
- Музыка мұғалімі шығармашылық көшбасшы, музыка сабақтарының жоғары көркемдік мақсатын түсінетін нағыз жасаушы болуы керек.
- Әр музыка сабағының өзегі шығармашылыққа арналған арнайы тапсырмалармен ұйымдастырылған баланың еркін шығармашылық көріністері болуы керек.
- Музыканы дұрыс тыңдап, соның негізінде дұрыс талдау жасау.
Мақсат пен гипотезаға сүйеніп біз келесі міндеттерді қойдық:
1. Мәселе бойынша психологиялық-педагогикалық, әдістемелік, өнертану әдебиеттерін зерттеу және талдау.
2. Музыка сабақтарында балалардың шығармашылығын дамыту бойынша музыканы тыңдау және талдау ерекшеліктерін сипаттау.
3. Музыка сабақтарында балалардың шығармашылығын дамыту бойынша музыканы тыңдау және талдау іс-әрекетін ұйымдастыруды эксперимент жұмысы арқылы зерттеу.
Зерттеу жұмысының теориялық маңыздылығы: бастауыш сынып оқушыларының шығармашылығын дамытуға ықпал ететін музыка сабақтары. Шығармашылық деп біз қабылдаудағы (тыңдау қызметі), композициядағы, орындаудағы, импровизациядағы, музыка туралы ойлаудағы шығармашылық дағдылардың дамуын түсінеміз. Бұл сонымен қатар ритмопластикалық интонация дағдылары және оқу іс-әрекетінің әртүрлі салаларында музыканы еркін меңгеру және тыңдаған музыканы талдау білу әрекеті.
Зерттеу жұмысының практикалық маңыздылығы: музыка сабағы эмоция мен саналылықтың бірлігін қамтамасыз етіп сабақтың әрбір элементі оқушының белсенділігін, қызығушылығын арттыруы тиіс. Оқушыларды өмірден, музыкадан тіпті өтілген сабақтан көрген тәжірбиелерін тереңдете түсуі белсенділігін арттыру, жаңа ережелермен танысу, алған білімдерін бекіту. Осы курс жұмысы барысында сипатталған териялық материалдар мен практикалық жұмыстардың түрлерін мұғалімдер мен колледж студенттері өз практикаларында қолдана алады.
Зерттеу әдістері:
- ғылыми теориялық әдебиеттерді талдау;
- зерттеу материалдарын талдау, сараптау, жинақтау;
- эксперимент, бақылау сыныптарының диагностикалық картасын жасау;
- анкета, тест жұмыстарын алу;
- эксперимент қорытындысын сараптау.
Курстық жұмыстың құрылымы: жұмыс кіріспе, екі тарау, қорытынды, эксперимент жұмысы, пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет