экстракция, экстративті айдау және адсорбция

Ароматты көмірсутектердің осы қасиеттерін өнеркәсіпте экстракция, экстративті айдау және адсорбция арқылы бөлу үшін тиімді пайдаланады. Өздерінің уыттылық қасиеттері бойынша жоғары, қан айналымды нашарлататын, жүйке жүйесіне әсер ететін қанды улайтын әсерге ие улы заттар болып табылады. Осының салдарынан өндірістік бөлмелердің атмосферасындағы мүмкіндік шекті концентрациясы (МШК) бензол үшін 20 мг/м3 , толуол және ксилол үшін 50 мг/м3 құрайды.

Ароматты көмірсутектерді алудың басты көзі болып қазба шикізаттарды ароматтандыру, атап айтқанда мұнай өнімдерінің пиролизі және риформингі, тас көмірлерді кокстеу болып табылады.

Мұнай өнімдерін ароматтандыру. Ароматты көмірсутектерді алу көзі ретіндегі пиролиз өнімдері. Алдын айтылып өткендей мұнай өнімдерін төменгі олефиндерді алу мақсатында пиролиздеу кезінде түзу тізбекті көмірсутектердің ароматтануы жүреді. Осының нәтижесінде пиролиздің сұйық (пироконденсатты және шайырды) ароматты қосылыстардың айтарлықтай мөлшері жинақталады. Смоланың шығуы алдында байқағанымыздай жеңіл шикізатты пиролиздегенде температура мен әсерлесу уақытын арттырғанда төмендейді. Соңғы екі өлшемдерді дәл солай өзгерткенде смола пиролизының ароматтандыру деңгейі артады, яғни бұл оның құрамындағы ароматты қосылыстар мөлшеріне де қатысты. Нәтижесінде оның шикізаттан шығуы басқа тепе-тең жағдайларда температураға да, әсерлесу уақытына да максимум қатынас арқылы өтеді

Мұнай өнімдерін ароматтандыру. Ароматты көмірсутектерді алу көзі ретіндегі пиролиз өнімдері. Алдын айтылып өткендей мұнай өнімдерін төменгі олефиндерді алу мақсатында пиролиздеу кезінде түзу тізбекті көмірсутектердің ароматтануы жүреді. Осының нәтижесінде пиролиздің сұйық (пироконденсатты және шайырды) ароматты қосылыстардың айтарлықтай мөлшері жинақталады. Смоланың шығуы алдында байқағанымыздай жеңіл шикізатты пиролиздегенде температура мен әсерлесу уақытын арттырғанда төмендейді. Соңғы екі өлшемдерді дәл солай өзгерткенде смола пиролизының ароматтандыру деңгейі артады, яғни бұл оның құрамындағы ароматты қосылыстар мөлшеріне де қатысты. Нәтижесінде оның шикізаттан шығуы басқа тепе-тең жағдайларда температураға да, әсерлесу уақытына да максимум қатынас арқылы өтеді