Сабақ мақсаты: оқушылардың физиологиялық дамуы жайлы мәліметтер беру Сабақ жоспары
жүктеу/скачать 216,16 Kb.
|
okush. fiziol. damu - darister
- Бұл бет үшін навигация:
- Негізгі әдебиеттер
| Қан қысымы. Қан айналым
Қан қысымы- қан тамырларында болатын қысымды айтамыз. Қан тамырларындағы қанны қысым, мөлшері өзгеріп отырады. Адамдарда артерия қысымы тәулік бойы өзгеріп тұрады. Ұйқтағанда төмендейді, жұмыс істегенде жоғары болады. оның орташа көрсеткіші тұрақты 7-8жас сынап бағанасы бойынша 99/64мм, 12 жас 105/70мм, 13-15жас 107/73мм, 20-40жас 108/80. Қан айналымының бұзылуына байланысты ауралар кезінде, сұйық мөлшері артық қабылданғанда қан қысымы өзгереді. Жоғары болуы-гипертония, төмен болу- гипотония. Қан ағзада тұрақты қозғалыста болады. сол қозғалыс қан арқылы адамның барлық мүшелерінің байланысы, қорек заттары, оттегімен қамтамасыз етілуі. Қан айналымының тоқтауы тіршіліктің жойылуы. Қан қан тамыр бойымен қозғалады. Бүкіл денеге қан тамырлары таралып, тұйық жүйе құрады. Қан айналудың негізгі мүшесі жүрек. Оның жиырылуы нәтижесінде қан қозғалады. Қан жылдамдығы тамырлардың кең немесе тарлығына байланысты. ірі артерияларда секундына 50см, веналарда 20см, капиллярларда 0,5мм қозғалады. Негізгі әдебиеттер: Дүйсембин Қ.Д., Алиакбарова З.М. Жасқа сай физиологиясы және мектеп гигиенасы (оқулық). –Алматы, «Дәуір», 2003. 400б. Неменко Б.А., Оспанова Г.К. Балалар мен жасөспірімдер гигиенасы (оқулық). –Алматы, 2002. -348б. Безруких М.М., Сонькин В.Д., Фарбер Д.А. Возрастная физиология.-М., Издательский центр «Академия». -2007. -416с. Химич Г.З., Суркова О.А. Возрастная физиология и эволюция. –Павлодар. -2006. -372с. Айзман Р.И., Ширшова В.М. Избранные лекции по возрастной физиологии и школьной гигиене. Новосибирск: Сибирское университетское издательство. -2002. -134с. Сапин М.Р., Брыксина З.Г. Анатомия, физиология детей и подростков. –М.: Академия, 2007. -432с. Балгимбеков Ш.А., Ташенова Г.К., Нуркенов Т.Т. Курс лекций по возрастной физиологии и школьной гигиене. –Алматы. -2012. -104с. жүктеу/скачать 216,16 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|