Н.А.Бердяевтiң философиясының негiзгi санаты – еркіндік. Оның ешқандай өлшемi, шегi, түбi жоқ, оны ештеңемен теңеуге болмайды. Оның оқшаулығын түсiну – оның болмысқа дейiн өмiр сүргенiн мойындаумен тең. Бұл арада Н.А.Бердяев Ортағасырда өмiр сүрген Я.Беменiң: «Құдайдың өзi түбi жоқ тұңғиықтан пайда болды», – деген пiкiрiн қолдап, сол алғашқы «түбi жоқты» ерiкпен теңейдi. Сол алғашқы тұңғиықтан шыққан Құдай дүниенi жаратады.
Экзистенциалистік философияның көрнекті өкілі Ж-П.Сартр айтқандай, «еркіндік дегеніміз – адамның арқалайтын жауапкершілік жүгі». Яғни сен еріктісің, бірақ өз ісіңе толығынан басқалардың алдында жауап бер дейді.
Сөйтіп, еркіндік пен жауапкершілік – күміс ақшаның екі жағындай, бір-бірінсіз өмір сүре алмайды. Еркіндік бар, жауапкершілік жоқ жерде әділетті дұрыс қоғам орнату мүмкін емес.
2. Еркіндік, әділдік, адамның өмірі мен намысы – адамгершілік- құқықтық құндылықтар.
Достарыңызбен бөлісу: |