Сабақта қарастырылатын мәселелер Қазақ, қарақалпақ, ноғай тілдеріндегі дауысты дыбыстардың көне тілдегі көріністері 1


Қазақ тілінің өзіне ғана тән басты ерекшеліктер мыналар



бет4/6
Дата28.04.2022
өлшемі3,52 Mb.
#32600
түріСабақ
1   2   3   4   5   6
Байланысты:
Қазақ тіліне жақын қарақалпақ, ноғай тілдерінен мәтіндер келітру арқылы бұлардың өзара туыстық жақындағына көз жеткізіңіз.

Қазақ тілінің өзіне ғана тән басты ерекшеліктер мыналар:


Көрші дыбыстың әсерімен л дыбысы д, т, дыбыстарына ауысады. Бұл ерекшелік, немесе -лар көптік жалғауының -дер, -тар түрінде дыбысталуы басқа тілдер- ді былай қойғанда, ноғай тобындағы қарақалпақ, ноғай, өзбек қыпшақтары тілінде жоқ.

Қыпшақ тілдерінде сөз басында кездесетін й//ж//дж дыбыс сәйкестігінен қазақ тілінде ж дыбы- сы қолданылады. Бұл жерде й спираитын айту қазақ тіліне тән құбылыс емес

басқа тілдерде сөз соңында айтылатын ш ор- нына қазақ тілінде дыбысы қолданылады (таш-тас).

Осы құбылыстан қазақ тілінде ч»ш, ш»с ауысулары болғандығы ш дыбысының қарлұқ тілдеріндегі дыбысына, с дыбысының көп- теген тілдердегі ш дыбысына сәйкестігі анықталады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет