Сабақтың тақырыбы : Векторлардың коллинеарлығы және компланарлығы. Векторларды үш компланар емес вектор бойынша жіктеу. Сфера теңдеуі



бет2/3
Дата09.06.2023
өлшемі67,9 Kb.
#100234
түріСабақ
1   2   3
Жаңа сабақты түсіндіру
Кеңістіктегі векторларға амалдар қолдану жазықтықтағы векторларға амалдар қолдануға ұқсас.
Анықтама: және векторларының қосындысы деп координаталары болатын векторын айтады.
Әрбір , , векторлары үшін мына теңдіктер орындалады:

  1. қосудың ауыстырылымдық заңы;

  2. – қосудың терімділік заңы.

Анықтама: Қосындылары нөл векторды беретін екі векторды қарама-қарсы
векторлар деп атайды.
Екі вектордың қосындысын кеңістікте геометриялық жолмен, яғни үшбұрыш ережесімен анықтауға болады:
. Параллелограмм ережесін де қолдануға болады.




Анықтама: мен векторының айырымы деп -мен қосылып векторын беретін үшінші бір векторын айтады
Егер және болса, онда .
Анықтама: векторының санына көбейтіндісі деп векторын айтады.
Анықтамадан мына қасиеттер шығады:

  1. ;

  2. .

Анықтама: Бір жазықтықта жатпайтын немесе бір жазықтыққа паралллель емес
үш вектор компланар емес векторлар деп аталады.
Анықтама: Бір жазықтықта жататын немесе бір жазықтыққа паралллель болатын
үш вектор компланар векторлар деп аталады.
Кеңістіктің берілген  нүктесінен берілген R қашықтығында орналасатын барлық нүктелерінің жиынын сфера деп атайды. Мұнда – сфераның радиусы деп, ал  оның центрі деп аталады. Сфераның теңдеуі: 
Егер сфера центрі координаталар бас нүктесімен беттесетін болса, онда  теңдіктері орындалып, бұл сфераның теңдеуі келесі түрде жазылады: 
1-мысал: Сфера центрінің координаталары мен радиусын табыңыз: 
Шешуі: Берілген сфераның теңдеуін  формуласына салатын болсақ,  болатынын көреміз, ендеше  , R=8.
 Жауабы:  , R=8.
2-мысал: Центрі  нүктесінде, радиусы 6-ға тең болатын сфераның теңдеуін жазыңыз
Шешуі: Сфераның теңдеуі:  үшін , ендеше 
Жауабы: 
3-мысал:  теңдеуімен берілген сфераның центрі мен радиусын табыңыз.
Шешуі: Сфераның теңдеуі  түрінде болғандықтан, берілген теңдеудегі толық квадраттарды бөліп шығарамыз:
.
Жауабы: 




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет